2010 - 2019: Αυτό ήταν το σινεμά της δεκαετίας

Η δεκαετία του '10 ξεκίνησε την 1η Ιανουαρίου του 2010. Τελείωσε στις 31 Δεκεμβρίου 2019. Ξεκίνησε με τους δημιουργούς να κάνουν ταινίες και τους αιθουσάρχες να τις προβάλουν σε φιλμ 35mm, τελείωσε με όλες τις αίθουσες να κάνουν ψηφιακή προβολή, η χρήση του φιλμ να θεωρείται εκλεκτική και τον κόσμο να συζητά αν το Netflix, ή αν η υπερηρωική Marvel, είναι σινεμά. Ξεκίνησε με τον Γιώργο Λάνθιμο να πηγαίνει το «Κυνόδοντα» στα Οσκαρ και τελείωσε με την υποψήφια για 10 Οσκαρ «Ευνοούμενη». Ξεκίνησε με το ελληνικό σινεμά να αγωνίζεται, τελείωσε κι αυτό αγωνίζεται ακόμα, αλλά στο μεταξύ σημείωσε τεράστιες επιτυχίες στο εξωτερικό. Ξεκίνησε με τους Μπραντζελίνα παντρεμένους, τελείωσε κι είναι χωρισμένοι. Στο παρακάτω κείμενο (ο όρος long read είναι ευφημισμός), ανατρέχουμε, χρονιά-χρονιά, σε όσα σημαντικά κι ασήμαντα χαρακτήρισαν το ελληνικό και διεθνές σινεμά της δεκαετίας.

Κι αν θυμάστε περισσότερα ή σημαντικότερα, σας περιμένουμε στο info@flix.gr. Οι αναμνήσεις μας αλλάζουν και μεγαλώνουν.

Ο Ντέιβιντ Φίντσερ κάνει, με το «The Social Network», την ταινία που ανοίγει με τον πιο ευφυή, σκοτεινό και ατόφια κινηματογραφικό τρόπο τη δεκαετία των κοινωνικών δικτύων, της επιπόλαιης επιτυχίας, του κυνισμού και της απόλυτης μοναξιάς. Καμία ταινία δεν υπήρξε ταυτόχρονα προφητική, κινηματογραφικά αριστουργηματική και διαρκώς επίκαιρη για όλα όσα ορίζουν το προφίλ μας, τους φίλους μας, τη φιλοδοξία και το hide της πραγματικής ζωής.

Το ντεμπούτο του, το «Σκότωσα τη Μητέρα μου», βγήκε στις αίθουσες το 2010, συστήνοντας τον υπερδραστήριο, όχι πολύ ταλαντούχο, πολύ σίγουρο για τον εαυτό του, hyped αλλά υπερεκτιμημένο Καναδό σε όλον τον κόσμο. Οκτώ ταινίες και πολλαπλάσια βραβεία (σε Κάννες - ένα από αυτά εξ ημισείας με τον Ζαν-Λικ Γκοντάρ! - Τορόντο, Βενετία, Σεζάρ), αργότερα, ο Ξαβιέ Ντολάν μπορεί να θεωρεί τη δεκαετία των '10s προσωπική του υπόθεση.

Ο Τιμ Μπάρτον δίνει έναν από τους καλύτερους στην ιστορία των Καννών - και πιο ταιριαστούς στην ιδιοσυγκρασία του ίδιου -  Χρυσούς Φοίνικες. Ο «Θείος Μπούνμι και οι Προηγούμενες Ζωές» του Απιτσατπόνγκ Βιρασετάκουν ορίζει το είδος του art film με το σινεμά του φανταστικού, δηλαδή το ιδιοσυγκρασιακό σινεμά του.

Η Αριάν Λαμπέντ κερδίζει το Βραβείο Γυναικείας Ερμηνείας στο 67ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας για το «Attenberg» της Αθηνάς Τσαγγάρη - ξεκινώντας με τον καλύτερο οιωνό τη διεθνή καριέρα που θα ακολουθούσε στην συνέχεια της δεκαετίας.

Στις 7 Μαρτίου, η Κάθριν Μπίγκελοου γίνεται η πρώτη γυναίκα που κερδίζει το Οσκαρ Σκηνοθεσίας στην ιστορία του θεσμού, για το «The Hurt Locker» - κερδίζει επίσης το Οσκαρ Καλύτερης Ταινίας ως παραγωγός και το φιλμ επιπλέον τέσσερα Οσκαρ. Η Κάθριν Μπίγκελοου εξακολουθεί να είναι η μοναδική γυναίκα που έχει κερδίσει Οσκαρ Σκηνοθεσίας.

Τα παιχνίδια γίνονται μια «ανθρώπινη» αλυσίδα για να σώσουν τον Γούντι, στο φινάλε του «Toy Story 3».

Ο Αγγελος Φραντζής γυρίζει μια ταινία με δύο αγόρια, ένα κορίτσι και μια παράξενη βόλτα «Μέσα στο Δάσος», χρησιμοποιώντας για κάμερα μόνο μια ψηφιακή φωτογραφική μηχανή, αποδεικνύοντας στην πράξη ότι το DIY σινεμά είναι πραγματικότητα.

O Λούι Ψυχογιός κερδίζει το Οσκαρ Καλύτερου Ντοκιμαντέρ για το «The Cove». Είναι μία από εκείνες, τις όχι πολλές φορές, που το σινεμά καταφέρνει όντως, έστω για μερικά χρόνια, να κάνει τον κόσμο καλύτερο.

Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, πρώτη αλλαγή για τη δεκαετία: Ο Δημήτρης Εϊπίδης αναλαμβάνει τη θέση του Διευθυντή. Στη συνέντευξή του στο Flix, με τίτλο «Είμαι ένας παλιός ψιλοαναρχικός», δηλώνει: «Πολλοί στο εξωτερικό πιστεύουν τώρα ότι κάτι γίνεται με το σινεμά στην Ελλάδα κι ότι ίσως είμαστε η επόμενη χώρα που θα ανθίσει. Εγώ θέλω αυτό να το τονίσω, κάνω αυτήν την κουβέντα προς όφελος των Ελλήνων σκηνοθετών κυρίως, για να το συνειδητοποιήσουν, να ενεργοποιηθούν. Είναι δύσκολος ο αγώνας αλλά εγώ πιστεύω στη δυναμική που έχει η νέα γενιά. Είναι η κατάλληλη στιγμή. Μην το αφήσουμε να μας φύγει.»

Δέκα περίπου χρόνια μετά, ακόμη όλοι αναρωτιούνται τι ακριβώς συνέβη σε αυτό το τελευταίο πλάνο του «Inception» του Κρίστοφερ Νόλαν.

Η Μίνα Ορφανού είναι η πρώτη διεμφυλική γυναίκα που κερδίζει το Βραβείο Α' Γυναικείου Ρόλου στην Ελλάδα, για τη «Στρέλλα» του Πάνου Χ. Κούτρα, στα Πρώτα Βραβεία της νεοσύστατης Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου.

Το «Casus Belli» του Γιώργου Ζώη συνοψίζει την ελληνική κρίση πριν καν αυτή συμβεί, σε ένα από τα πιο διάσημα μικρού μήκους φιλμ που καθόρισαν τη διαδρομή του δημιουργού του αλλά και την ίδια την ιστορία των μικρού μήκους στην Ελλάδα.

Στο Φεστιβάλ Βερολίνου η μόλις δεύτερη ταινία της Νεοϋορκέζας Ντέμπρα Γκράνικ, το ζοφερό και συναρπαστικό «Winter's Bone», μας κόβει την ανάσα για έναν επιπλέον λόγο, που ακούει στο όνομα Τζένιφερ Λόρενς, είναι 20 χρόνων και μοιάζει έτοιμη να κατακτήσει τον κόσμο.

Ο Ζαν-Λικ Γκοντάρ φτάνει στα όριά του το σινεμά-δοκίμιο που ο ίδιος εφηύρε. Το κάνει με ορμή στο «Film Socialisme» το 2010, του δίνει τρεις διαστάσεις στον «Αποχαιρετισμό στη Γλώσσα» το 2014 και το ολοκληρώνει με το «Βιβλίο της Εικόνας» του 2018. Πάντα νέος, πάντα Γκοντάρ.

Φεύγει ο Γιώργος Τζιώτζιος κι ακόμα να το ξεπεράσουμε. Διαβάζουμε, ξανά, ένα δικό του κείμενο, για μια πολύ αγαπημένη του ταινία....

Το περιοδικό Time το χαρακτήρισε μια από τις σπουδαιότερες εφευρέσεις του 2010. Το Kickstarter έβαλε στο λεξιλόγιό μας τον όρο «crowdfunding» κι έδωσε στους παραγωγούς και δημιουργούς μια διέξοδο συγκέντρωσης χρημάτων για ταινίες (με συνεισφορά του κοινού και τις αντίστοιχες ανταμοιβές) ως απάντηση στην ολοένα και σκληρότερη στρατηγική των στούντιο και των μεγάλων παραγωγών απέναντι σε ό,τι δεν έμοιαζε εξ αρχής εμπορικό.

Ο Σύλλας Τζουμέρκας συμμετέχει, με την πρώτη του μεγάλου μήκους ταινία, τη «Χώρα Προέλευσης» στους Ορίζοντες του Φεστιβάλ Βενετίας, ξεκινώντας τη δική του καριέρα μέσα στη δεκαετία.

κι ακόμα Το ρουμάνικο «Αστυνομία, Ταυτότητα» είναι η ευρωπαϊκή ταινία που δίνει το στίγμα της εποχής | Η «Νήsos» του Χρήστου Δήμα κάνει το ελληνικό εισπρακτικό ρεκόρ της χρονιάς | Ο Βαρδής Μαρινάκης συστήνει το πνευματικό, εστέτ σινεμά του με το «Μαύρο Λιβάδι» | Πρώτη ταινία του Τομ Φορντ, ένα λυρικό, στιλιζαρισμένο, ερωτεύσιμο πορτρέτο στο «Ενας Ανδρας Μόνος» με τον Κόλιν Φερθ | Με το «Fantastic Mr. Fox», ο Γουες Αντερσον αποδεικνύει ότι έχει το ίδιο στιλ, χιούμορ και ψυχή και σε stop-motion animation | Το «Buried» θα μείνει στην ιστορία ως «εκείνη η ταινία που γυρίστηκε όλη μέσα σ' ένα κουτί». Κι επειδή μέσα στο κουτί βρισκόταν ο Ράιαν Ρέινολντς | Το «The Kids are All Right» διατυπώνει, για πρώτη φορά στο mainstream αμερικανικό σινεμά, ποια είναι τα συστατικά της νέας οικογένειας | Tο «Scott Pilgrim Vs. the World» γίνεται το ευαγγέλιο των tweens. Εκείνη τη χρονιά. | Το **«Where the Wild Things Are» του Σπάικ Τζόουνς χαρίζει στην αρχή της δεκαετίας την απαραίτητη δόση μαγικού ρεαλισμού, που τόσο έχει ανάγκη.

Αποχαιρετισμός στο φιλμ 35mm και στις μηχανές προβολής του Η Kodak βάζει παραλίγο λουκέτο, λόγω της ολικής ψηφιοποίησης του σινεμά: η διάσωσή της γίνεται κυρίως από σκηνοθέτες που δουλεύουν επίμονα και σκόπιμα σε φιλμ. Ως το τέλος της δεκαετίας, όλες οι κινηματογραφικές αίθουσες προβάλλουν σε ψηφιακή μορφή κι όλες οι ταινίες που γυρίζονται σε φιλμ θεωρούνται... «καλλιτεχνική εξαίρεση».

Ο «Κυνόδοντας» μπαίνει στην πεντάδα των υποψηφιοτήτων για το Οσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας. Είναι η πρώτη ελληνική ταινία που το καταφέρνει μετά το 1977 και την «Ιφιγένεια» του Μιχάλη Κακογιάννη.

Στις 29 Απριλίου, την ημέρα που ο Γουίλιαμ παντρεύεται την Κέιτ, γεννιέται το FLIX. Καλώς μας!

Ο Τέρενς Μάλικ παθαίνει... εργασιομανία. Παρουσιάζει, αριστουργηματικά, τη δική του εκδοχή της κοσμογονίας και της αμερικανικής ενηλικίωσης στο «Δέντρο της Ζωής» και, μέσα στη δεκαετία, υπογράφει 6 ταινίες (που πράγματι ολοκληρώνονται και προβάλλονται στις αίθουσες του κόσμου), δύο παραπάνω από τις συνολικά τέσσερις ταινίες της ως τότε καριέρας του!

Ο Γιώργος Λάνθιμος κι ο Ευθύμης Φιλίππου κερδίζουν το Βραβείο Σεναρίου του Φεστιβάλ Βενετίας για τις «Αλπεις».

Η πιο δυναμική κίνηση ενεργών ανθρώπων του σινεμά που έγινε τα τελευταία πόσα χρόνια υπό τον ευφυή τίτλο «Κινηματογραφιστές στην Ομίχλη» κατέληξε - επιτέλους - σε ένα νέο νόμο για το σινεμά γνωστό πλέον ως «Νόμο Γερουλάνου». Πολλοί - ακόμη κι από αυτούς που κρύβονταν πίσω από την ομίχλη - δεν ήθελαν να εφαρμοστεί, όπως κι έγινε σε μια χώρα που δεν διακρίνεται και από την ευλαβική τήρηση των νόμων. Ακόμη και σήμερα, λίγες από τις τομές του κατάφεραν να γίνουν πραγματικότητα, ακόμη λιγότερες να αλλάξουν το τοπίο του ελληνικού σινεμά, πρωτίστως θεσμικά. Δείτε (και γελάστε, ίσως, πικρά), τη συνέντευξη που έδωσε το 2011 ο Παύλος Γερουλάνος στην κάμερα του Flix.

Το γαλλικό «The Artist» του Μισέλ Χαζαναβίσιους τιμά το βωβό Χόλιγουντ και σαρώνει τα Οσκαρ: η κινηματογραφική κοινότητα κοιτάζει νοσταλγικά στο παρελθόν και ο Ζαν Ντιζαρντέν γίνεται παγκόσμιος σταρ.

To «Wasted Youth» του Αργύρη Παπαδημητρόπουλου ανοίγει το Φεστιβάλ του Ρότερνταμ - μαρτυρία του γεγονότος που άλλαξε για πάντα την ιστορία της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας και καθόρισε όσο τίποτε άλλο τη δεκαετία κοινωνικά, αλλά και κινηματογραφικά.  

Η Τζέσικα Τσαστέιν ήρθε για να μείνει. Αιθέρια μητέρα στο «Δέντρο της Ζωής», μοναχική σύζυγος στον «Κοριολανό», κατατρεγμένη στο «Take Shelter», alter ego της Ελεν Μίρεν στο «Χρέος», white trash bimbo στις «Υπηρέτριες», ντετέκτιβ στο «Texas Killing Fields» και Σαλώμη στη… «Σαλώμη» του Αλ Πατσίνο, η κοκκινομάλλα που μπορεί να μεταμορφωθεί από καλλονή σε πλάσμα από άλλον κόσμο είχε μέσα στη χρονιά μια πρωτοφανή πορεία, άξια όχι μόνο για Οσκαρ, αλλά για ρεκόρ Γκίνες.

Τον Φεβρουάριο του 2011, εν μέσω του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου, ανακοινώνονται τα αφιερώματα του 46ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Κάρλοβι Βάρι, στον Ντενί Βιλνέβ, τον Σάμιουελ Φούλερ και τους «Νέους Ελληνες Σκηνοθέτες», σε ένα δελτίο Τύπου με την ακόλουθη δήλωση: «Ο Ντενί Βιλνέβ, ο Σαμ Φούλερ και οι νέοι Ελληνες σκηνοθέτες έχουν όλοι κάτι κοινό: στο μοναδικό έργο τους, μια υψηλού επιπέδου προσωπική προσέγγιση διαμορφώνει ισχυρές δηλώσεις για την κοινωνία του παρελθόντος και του παρόντος. Είναι όλοι δημιουργοί που ξεπερνούν τις προσδοκίες και δείχνουν ατρόμητοι στο να ταρακουνούν τις συμβάσεις». Το αφιέρωμα έγινε τον Ιούλιο του 2011, το πρώτο από τα πολλά που διοργανώθηκαν στα χρόνια που ακολούθησαν σε όλον τον κόσμο για το νέο ελληνικό σινεμά. «Στρέλλα», «Κυνόδοντας», «Attenberg», «Ιστορία 52», «Ακαδημία Πλάτωνος», «Χώρα Προέλευσης», «Wasted Youth» είναι οι ταινίες που συμμετέχουν - οι πρώτες ιστορικές στιγμές του νέου ελληνικού σινεμά, εκείνου που αρνείται τον χαρακτηρισμό «Greek weird wave», την ώρα που ο κόσμος προσπαθεί να καταλάβει τη χώρα μας και να την εκτιμήσει, προσδιορίζοντας, ταυτόχρονα, τι σημαίνει «η Ελλάδα της κρίσης». Στο Flix κάνουμε μια (ακόμα συναρπαστική) βιντεο-συνέντευξη με τους 6 σκηνοθέτες στην Ελλάδα της Κρίσης.

Το 2011 είναι χρονιά με μεγάλες απώλειες. Φεύγουν ο Μιχάλης Κακογιάννης, ο Θανάσης Βέγγος, ο Ντίνος Κατσουρίδης, η Λουκία Ρικάκη.

Το «Drive» του Νίκολας Βίντινγκ Ρεφν γίνεται η ταινία με τους περισσότερους ορκισμένους λάτρεις κι εχθρούς της χρονιάς, αναδεικνύει τον σκηνοθέτη σε hot property, τον Ράιαν Γκόσλινγκ σε σύμβολο του σεξ και το μπουφάν του σε καθολική τάση της μόδας.

Ο Τζέιμς Φράνκο έκανε... πολλά μέσα σ' αυτή τη δεκαετία, αλλά ένα που σίγουρα θα μας μείνει αξέχαστο είναι εκείνη η σκηνή ακρωτηριασμού στις «127 Ωρες» του Ντάνι Μπόιλ. Οι λιγόψυχοι να μην πατήσουν το play.

Ο «Αδικος Κόσμος» του Φίλιππου Τσίτου κερδίζει δύο βραβεία στο φεστιβάλ του Σαν Σεμπαστιάν.

Στο Φεστιβάλ Καννών, ο Λαρς φον Τρίερ ανακηρύσσεται «persona non grata» για τις αντισημιτικές δηλώσεις του στη συνέντευξη Τύπου του «Melancholia». Θα επιστρέψει στο Φεστιβάλ το 2018 με το «The House that Jack Bulit». Συγχωρεμένος ή και όχι, πάντα προκλητικός, πάντα ο Τρίερ που αγαπούμε (και μισούμε την ίδια ακριβώς στιγμή).

Ο Γρηγόρης Καραντινάκης γίνεται ο πρώτος Γενικός Διευθυντής στο ΕΚΚ. Στη συνέντευξή του στο Flix, μεταξύ άλλων, για τις χρηματοδοτήσεις, τα φορολογικά κίνητρα, το θεσμικό πλαίσιο, δηλώνει, «Τα συγχαρητήρια για τις επιτυχίες πρέπει να πάνε στους ήρωες σκηνοθέτες, στους ήρωες παραγωγούς, στους ήρωες ηθοποιούς, διευθυντές φωτογραφίας, συνεργεία, κ.λ.π. Πρέπει να τους βγάλουμε το καπέλο. Ωστόσο όλοι αυτοί δεν είναι αβοήθητοι – όπως πολλοί λένε – από το Κέντρο. Εχουν μια έγκριση από το Κέντρο και το Κέντρο θα αντεπεξέλθει στις υποχρεώσεις του. Εγώ τουλάχιστον το εγγυώμαι όσο είμαι εδώ.»

Το «Αλογο του Τορίνο» φεύγει από το Φεστιβάλ του Βερολίνου με το Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής. Κυρίως φεύγει με τον απέραντο θαυμασμό των απανταχού σινεφίλ για το επιστέγασμα της καριέρας του Ούγγρου σκηνοθέτη, Μπέλα Ταρ, που αμέσως μετά από το θρίαμβο αυτή της ταινίας ανακοίνωσε πως αποσύρεται από το σινεμά. Επειδή μέσα στη δεκαετία υπήρξαν πολλοί που το είπαν, δυστυχώς ή ευτυχώς ήταν ο μόνος που το τήρησε. Θυμηθείτε τη συνέντευξη που έδωσε ο Μπέλα Ταρ, στην Αθήνα, στην κάμερα του Flix.

«Βγαίνει από μέσα μου σαν λάβα!» Οι «Φιλενάδες» έφεραν στο προσκήνιο, μια για πάντα, το «νέο αμερικανικό χιούμορ», απέδειξαν, μ' έναν... ιδιόμορφο φεμινισμό, ότι κι οι γυναίκες ηρωίδες μπορούν να γίνονται στουπί, να βρίζουν, να χέζουν και να ξερνάνε, θεμελίωσε το όνομα του Πολ Φιγκ (κι επιβεβαίωσε εκείνο του Τζαντ Απαταου ως - και - παραγωγού) κι έφερε κάποια από τα πιο εμπνευσμένα κορίτσια του SNL, σαν την Κρίστεν Γουιγκ και τη Μάγια Ρούντολφ, στη μεγάλη οθόνη, που τους πάει πολύ.

Με την ταινία «Το Δέρμα που Κατοικώ», ο Πέδρο Αλμοδόβαρ όχι μόνο σκηνοθετεί το αριστούργημά του της δεκαετίας, αλλά δίνει και στον Αντόνιο Μπαντέρας το ρόλο της ζωής του. Μέχρι να το ξαναφτάσει - ή και ξεπεράσει, αναλόγως με ποιον μιλά κανείς - φέτος, με το «Πόνος και Δόξα».

Ο Ασγκάρ Φαραντί συγκλονίζει τις τέσσερις γωνιές του κόσμου με το «Ενας Χωρισμός», κερδίζει το Οσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας και, στη σκηνή της απονομής των βραβείων της Αμερικανικής Ακαδημίας, βρίσκει ευκαιρία να μιλήσει για το Ιράν.

Ο Αλμοδόβαρ κι ο Φαραντί γνωρίζονται στις πρεμιέρες των ταινιών τους στις Κάννες: αυτή η συνάντηση θα φέρει, επτά χρόνια αργότερα, καρπό, παρότι το «Το Ξέρουν Ολοι» δεν είναι αντάξιο του βεληνεκούς του καθενός τους ξεχωριστά.

Ετσι ερωτευόμασταν το 2011. Ο Ράιαν Γκόσλινγκ κι η Μισέλ Γουίλιαμς στο «Blue Valentine» του Ντέρεκ Σιανφράνς. Κι αυτό έπρεπε να μας υποψιάσει για τη μελαγχολία της δεκαετίας...

O «Μαύρος Κύκνος» καταφέρνει, ταυτόχρονα, να γίνει η καλύτερη ταινία του Ντάρεν Αρονόφσκι, η σπουδαιότερη ερμηνεία της Νάταλι Πόρτμαν, το απολαυστικότερο come back της Γουαϊνόνα Ράιντερ και το πιο ειλικρινές tribute στο camp σινεμά.

Ο «Captain America», φτιαγμένος για να τονώσει πατριωτικά αισθήματα, παγκόσμια ταμεία και το γόητρο της μαμάς Marvel, σημειώνει πολιτισμική τομή και προοικονομεί το θρίαμβο των «Εκδικητών» που θα σημαδέψει τη δεκαετία.

Το δεύτερο μέρος των Κλήρων του Θανάτου ορίζει και το μεγάλο φινάλε του Χάρι Πότερ. Μια από τις πιο συγκινητικές στιγμές της δεκαετίας, ένα franchise που ήταν κάτι πολύ περισσότερο από μια εμπορική συμφωνία, ένα πεδίο όπου μικροί, μεγάλοι ή μεγαλύτεροι δημιουργοί έγιναν κοινωνοί μιας μαγείας που μοιάζει ακόμη πανταχού παρούσα...

Ο Αντίνοος Αλμπάνης και ο Γιάννης Στάνκογλου μπαίνουν επάξια στο μεγάλο βιβλίο του queer ελληνικού σινεμά με όλες τις σκηνές της πρόβας χορού στο «Τανγκό των Χριστουγέννων» του Νίκου Κουτελιδάκη.

κι ακόμα Η Ολίβια Κόλμαν μιλά, για όσους προσέχουν, στον «Τυραννόσαυρο» του Πάντι Κόνσινταϊν. | Οι αδελφοί Νταρντέν σκηνοθετούν το «Παιδί με το Ποδήλατο», επιστρέφοντας με το συγκλονιστικό σινεμά τους, κάθε φορά που τους έχουμε πιο πολύ ανάγκη. | Ο «Ξεναγός» του Ζαχαρία Μαυροειδή και το «Tungsten» του Γιώργου Γεωργόπουλου, δυο θαυμάσια ντεμπούτα, παίρνουν τη ρηξικέλευθη απόφαση να βγουν στις αίθουσες μαζί, μοιράζοντας κόπο και επιτυχία: η ισχύς εν τη ενώσει! Φέτος, οι δυο δημιουργοί, συμπτωματικά, παρουσίασαν μαζί τις δεύτερες ταινίες τους στο 60ό Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. | Ο 76χρονος Γούντι Αλεν ζει «Μεσάνυχτα στο Παρίσι», αποδεικνύοντας ότι ο ρομαντισμός σβήνει τελευταίος, τουλάχιστον στο σινεμά. | Ο Θύμιος Μπακατάκης διαγωνίζεται στις Κάννες για τη φωτογραφία του «Porfirio» | «Κάποτε στην Ανατολία» αφηγείται, αργά και συναρπαστικά, ο Νουρί Μπιλγκέ Τζεϊλάν, επιβεβαιώνοντας τον τίτλο του ως σπουδαιότερος Τούρκος σκηνοθέτης των ημερών μας, κερδίζοντας το Μεγάλο Βραβείο στις Κάννες κι αφήνοντάς μας, για πάντα, με μνήμες απέραντων τοπίων γεμάτων πολιτισμό. | Ο Σωτήρης Γκορίτσας διασκευάζει και σκηνοθετεί το «Απ' τα Κόκαλα Βγαλμένα», θυμίζοντας με ευαισθησία και χιούμορ που... σπάει κόκαλα τα πρώτα βήματα του ΕΣΥ κι αποδεικνύοντας, ξανά, ότι το ελληνικό δημόσιο τρώει τα παιδιά του, το '80 και, επίσης, σήμερα. | Το 2011 βλέπουμε, για πρώτη φορά, τον Κρις Χέμσγουερθ ως Θορ στο «Thor». Κι από τότε ευχόμαστε να μπορούσαμε να τον βλέπαμε κάθε μέρα. | Ο Αλεχάντρο Γκονζάλες Ινιάριτου, ανέκαθεν μάλλον υπερεκτιμημένος (χρόνια πριν την «Επιστροφή»), πιάνει... πάτο με το επιτηδευμένο και μεγαλόστομο «Biutiful», όπου, τουλάχιστον, ο Χαβιέρ Μπαρδέμ κάνει ό,τι μπορεί.

Χρόνια πολλά! Δύο από τα μεγαλύτερα αμερικανικά στούντιο, η Universal και η Paramount, γιόρτασαν το 2012 την εκατοστή τους επέτειο ενώ ο Τζέιμς Μποντ έκλεισε τα πενήντα και το γιόρτασε με το «Skyfall», την 23η ταινία της σειράς, την τρίτη με τον Ντάνιελ Κρεγκ στον πρωταγωνιστικό ρόλο και την πρώτη που έπαιξε σε ΙΜΑΧ οθόνες (αν κι ο σκηνοθέτης της, Σαμ Μέντες, δεν τη γύρισε με ΙΜΑΧ κάμερες). Ηταν, επίσης, η πρώτη ταινία του 007 που ξεπέρασε σε εισπράξεις παγκοσμίως το ένα δισεκατομμύριο δολάρια. Οχι κι άσχημα.

Η έκρηξη της κινηματογραφικής αγοράς της Κίνας, όπως είναι φυσικό, προσελκύει το ενδιαφέρον του Χόλιγουντ και ξεκινούν οι πρώτες συμφωνίες που, στην πορεία της δεκαετίας, θ' αναδείξουν τον καθοριστικό ρόλο της στα κέρδη των αμερικανικών στούντιο.

Η πρώτη φάση του Marvel Cinematic Universe ολοκληρώνεται με την έκτη ταινία της σειράς και την πρώτη που ενώνει όλους τους «Avengers» στην ίδια περιπέτεια. Το φιλμ γίνεται η μεγαλύτερη εισπρακτική επιτυχία της χρονιάς και προμηνύει τη λαίλαπα υπερηρωικών ταινιών που θα ακολουθήσει και που, χρόνια μετά, θα κάνουν τον Μάρτιν Σκορσέζε να απηυδήσει.  

Η «Αγάπη» του Μίκαελ Χάνεκε θα κερδίσει τον Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες (και μερικούς μήνες αργότερα το ξενόγλωσσο Οσκαρ) αφού έχει ραγίσει πρώτα τις καρδιές μας. Ο Ζαν Λουί Τρεντινιάν και η Εμανουέλ Ριβά είναι απλώς αξέχαστοι σε αυτή την συνταρακτική ιστορία αγάπης κι απώλειας.

Ο Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ βλέπει το μέλλον και δίνει στον Ρόμπερτ Πάτινσον τον πρώτο μεγάλο ρόλο του σε auteur driven ταινία, στο «Cosmopolis», ενώ το «Twilight Saga» δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί.

Ηταν Τρίτη, 24 Ιανουαρίου, στη Δραπετσώνα, στα γυρίσματα του «Η Αλλη Θάλασσα», μιας ταινίας που θα έμενε τελικά ανολοκλήρωτη όταν ο Θοδωρος Αγγελόπουλος σκοτώθηκε σε τροχαίο ατύχημα σε ηλικία 77 ετών. Λίγους μόνο μήνες μετά, τον Μάρτιο, ο στενός συνεργάτης του, σεναριογράφος Τονίνο Γκουέρα, θα πέθαινε επίσης, από φυσικά αίτια, σε ηλικία 92 ετών.

Ο Μπάμπης Μακρίδης γίνεται ο πρώτος Ελληνας σκηνοθέτης που ταξιδεύει στη Γιούτα. Και για να μην είμαστε, πιθανόν, ανακριβείς, είναι ο πρώτος Ελληνας σκηνοθέτης που βρέθηκε στη Γιούτα για το φεστιβάλ του Sundance στο επίσημο πρόγραμμα του οποίου συμμετείχε η πρώτη του μεγάλου μήκους «L».

Ο Χριστόφορος Παπακαλιάτης λέει όχι στα βαρετά ονόματα κατοικιδίων κι ονομάζει τον σκύλο του πρωταγωνιστή (που υποδύεται ο ίδιος), στην πρώτη του κινηματογραφική ταινία. «Αν...», Μοναξιά. Η ιδέα άρεσε, όπως και η ταινία, που ξεπέρασε τις 500 χιλιάδες εισιτήρια, δείχνοντας πως η συνταγή (της επιτυχίας) του μπορεί να μεταφερθεί και στο σινεμά.

«Ο Θεός Αγαπάει το Χαβιάρι», αλλά μάλλον δεν αγαπά τους θεατές, αφού επιτρέπει ταινίες σαν αυτή του Γιάννη Σμαραγδή να γυρίζονται. Ποντάροντας στο ποτέ-μην-το-υποτιμάς αίσθημα της εθνικής υπερηφάνειας, ο Σμαραγδής έκανε μια άτεχνη αγιογραφία του Ιωάννη Βαρβάκη που διαφημίστηκε ως υπερπαραγωγή κι έφερε πάνω από 300 χιλιάδες ανθρώπους στις αίθουσες. Και, σύμφωνα με τις γεμάτες μελόδραμα δηλώσεις του δημιουργού της, τον ίδιο στο χείλος της καταστροφής καθώς, όπως δήλωνε τότε, η «χυδαία» υποδοχή της ταινίας του από τους κριτικούς δεν επέτρεψε στο κινηματογραφικό του πόνημα να κάνει την επιτυχία που θα της άξιζε.

Ο Πολ Τόμας Αντερσον κάνει τη μεγάλη αμερικάνικη ταινία, με το «The Master», ένα modern classic που κέρδισε στο φεστιβάλ Βενετίας το βραβείο σκηνοθεσίας και καλύτερης ανδρικής ερμηνείας για τους δυο υπέροχους πρωταγωνιστές του, Φίλιπ Σέιμουρ Χόφμαν (στον τελευταίο μεγάλο του ρόλο) και Χοακίν Φίνιξ. Μερικούς μήνες αργότερα, στα Οσκαρ θα έμενε μόνο στις υποψηφιότητες, σε μια από εκείνες τις ξεκάθαρα wtf στιγμές της Ακαδημίας.

Πώς γεννιέται ένα franchise: οι «Αγώνες Πείνας» φέρνουν στην οθόνη το πρώτο από τα βιβλία της Σούζαν Κόλινς σε σκηνοθεσία του Γκάρι Ρος και με την Τζένιφερ Λόρενς να δίνει σάρκα κι οστά στην μαχητική ηρωίδα του δυστοπικού σύμπαντος του Πάνεμ, Κάτνις Εβερντιν. Το φιλμ θα γνωρίσει παγκόσμια επιτυχία και θα ακολουθήσουν τρεις συνέχειες κι αμέτρητοι μιμητές.  

Στις 13 Φεβρουαρίου, εν μέσω μαζικών διαδηλώσεων και ανεξέλεγκτης αδικαιολόγητης βίας που βάζει φωτιά στο κέντρο της Αθήνας, με αφορμή την ψήφιση των μέτρων του δεύτερου μνημονίου από τη Βουλή, καίγεται το κτίριο που στεγάζει τους κινηματογράφους Αττικόν κι Απόλλων. Οι οποίοι παραμένουν κλειστοί μέχρι σήμερα.

O Γουες Αντερσον αποθεώνει τον ποπ κόσμο του στο «Moonrise Kingdom» και μαζί με τη Φρανσουάζ Αρντί στο soundtrack, δηλώνει εμφατικά πως είναι «le temps de l’ amour».

O Μαντς Μίκελσεν κερδίζει το βραβείο ερμηνείας στις Κάννες για το «Κυνήγι» του Τόμας Βίντερμπεργκ, μια ταινία που, αν τη δεις, απλώς δεν μπορείς να την ξεχάσεις.

Το αίνιγμα του «Holy Motors». O Λεός Καράξ, δεκατρία χρόνια μετά, το «Pola X» επιστρέφει στο σινεμά με ένα φιλμ που δεν είναι τίποτα λιγότερο από μια μεθυστική εμπειρία που δεν μπορείς να χορτάσεις και που ξεκινά με την κάμερά του στραμμένη στο κοινό μιας κινηματογραφικής αίθουσας, μέσα στην οποία, σαν σε όνειρο, θα μπει σύντομα κι ο ίδιος.

κι ακόμα Οι «Αθικτοι» των Ερικ Τολεντανό κι Ολιβιέ Νακας γίνονται παγκόσμιο φαινόμενο γνωρίζοντας παντού τεράστια επιτυχία και κάνοντας σταρ τον Ομάρ Σι. | Τα αδέλφια Γουατσόφσκι κι ο Τομ Τίκβερ σκηνοθετούν την υπερβολικά φιλόδοξη μεταφορά του «Cloud Atlas» του Ντέιβιντ Μίτσελ, κάνοντας μια ταινία με πλούσιο καστ και τεράστιο μπάτζετ που αποδεικνύεται μια από τις πιο θεαματικές εισπρακτικές αποτυχίες της δεκαετίας. | Η Μαντόνα σκηνοθετεί για δεύτερη φορά, μετά το «Filth and Wisdom», το «βασιλικό» «W.E.». Πώς ήταν η ταινία; Ομορφη. | Η «Πόλη των Παιδιών» του Γιώργου Γκικαπέππα ξεχωρίζει στο φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και ξεκινά μια εντυπωσιακή φεστιβαλική διαδρομή πριν φτάσει στις αίθουσες. | O Τόνι Σκοτ, σκηνοθέτης μερικών από τις πιο εμπορικές ταινίες του Χόλιγουντ κι αδελφός του Ρίντλεϊ, αυτοκτονεί, πηδώντας  από μια γέφυρα στο Λος Αντζελες. | Ενας άντρας μεταμφιεσμένος σε Τζόκερ σκοτώνει 12 άτομα και τραυματίζει άλλα 58 σε μια προβολή του «The Dark Knight Rises» του Κρίστοφερ Νόλαν, στην Ορόρα του Τέξας. | H «Κόρη» του Θάνου Αναστόπουλου βγαίνει «αιφνιδιαστικά» στις αίθουσες, αμέσως μετά την πρεμιέρα της στις Νύχτες Πρεμιέρας. Λίγους μήνες μετά θα βρεθεί στο φεστιβάλ του Βερολίνου σε μια μάλλον... ανάποδη από την συνηθισμένη φεστιβαλική διαδρομή. | Ο «Προμηθέας» του Ρίντλεϊ Σκοτ ανοίγει ξανά τη μυθολογία του «Alien», κυρίως για  λόγους... εμπορικής σκοπιμότητας | Η Τόνια Σωτηροπούλου είναι η πρώτη Ελληνίδα bond girl στο «Skyfall», έστω και μόλις για μερικά δευτερόλεπτα.

To 2013 ήταν η χρονιά που το Χόλιγουντ πάγωσε: Το «Frozen» ήταν η πιο πετυχημένη ταινία της χρονιάς με διαφορά, αφού αμέτρητα παιδιά σε ολόκληρο τον κόσμο ανακάλυψαν μια νέα μαγική εκδοχή του σύμπαντος του Χανς Κρίστιαν Αντερσεν και μεταμόρφωσαν την ταινία σε ένα αληθινό φαινόμενο, αφήνοντας δεύτερο ακόμη και τον «Iron Man 3».

Το «Red Hulk» της Ασημίνας Προέδρου που διαγωνίζεται στο Φεστιβάλ Δράμας, αλλάζει λόγω τεχνικού προβλήματος ώρα προβολής και προβάλλεται το βράδυ της 18ης Σεπτεμβρίου του 2013. Ακριβώς τη στιγμή που στο Κερατσίνι το μέλος της Χρυσής Αυγής, Γιώργος Ρουπακιάς δολοφονούσε τον Παύλο Φύσσα. Η ταινία, που αφηγείται τη στρατολόγηση ενός νέου σε μια εγκληματική, ναζιστική οργάνωση που φυσικά αναφέρεται στη Χρυσή Αυγή, θα έφευγε λίγες μέρες αργότερα με τον δίκαιο Χρυσό Διόνυσο του Φεστιβάλ της Δράμας, επιβεβαιώνοντας πως η τέχνη που αφορά, σχολιάζει την πραγματικότητα την ώρα ακριβώς που συμβαίνει.

Τα Οσκαρ αποφάσισαν πως πρέπει να είναι πια woke, κι έτσι το «12 Χρόνια Σκλάβος» του Στιβ ΜακΚουίν κερδίζοντας τρία από τα εννιά βραβεία για τα οποία ήταν υποψήφιο, ανάμεσα στα οποία κι αυτό της Καλύτερης Ταινίας, Σεναρίου και Β Γυναικείου για τη Λουπίτα Νιόνγκ’ο. Ο Αλφόνσο Κουαρόν με το «Gravity» πήρε αυτό της σκηνοθεσίας, ενώ οι ανδρικές ερμηνείες πήγαν στους Μάθιου ΜακΚόναχεί και τον Τζάρεντ Λίτο για το «Dallas Buyers Club». H Κέιτ Μπλάνσετ κέρδισε το Α' Γυναικείου για το «Blue Jasmine». Ναι του Γούντι Αλεν, η εποχή που όλοι θα ζητούσαν την κεφαλήν επί πίνακι δεν είχε έρθει ακόμη.

Η χρονιά του Αλέξανδρου Αβρανά. Το «Miss Violence», η δεύτερη μεγάλου μήκους του εικαστικού και σκηνοθέτη κέρδισε το Βραβείο Σκηνοθεσίας και Ανδρικού ρόλου για τον Θέμη Πάνου στο Φεστιβάλ Βενετίας κι έκανε τον δημιουργό της hot όνομα του ευρωπαϊκού σινεμά. Η ταινία διαβάστηκε ως μια μεταφορά για την ελληνική κρίση από τους υποστηρικτές της ή ως ένα προβοκατόρικο ξαναζέσταμα της οικογενειακής δυσλειτουργίας και του «greek weird wave» (ήταν ακόμη της μόδας η έκφραση), από τους πολέμιούς της. Αναμφίβολα πάντως συζητήθηκε πολύ.

Το «Απαγορευμένο Ποδήλατο» της Χάιφα Αλ Μανσούρ είναι η πρώτη ταινία που γυρίστηκε στη Σαουδική Αραβία και μάλιστα από γυναίκα, μια χώρα που κάθε άλλο παρά δίνει ευκαιρίες σε γυναίκες. Στο σινεμά ή οπουδήποτε αλλού. Στην πραγματικότητα η σκηνοθέτης γύρισε το μεγαλύτερο μέρος της ταινίας από το πίσω μέρος ενός κλειστού βαν, με ένα walkie talkie κι ένα μόνιτορ, αφού δεν μπορούσε να συναναστρέφεται τους άντρες του συνεργείου.

Στην Ελλάδα τα εισιτήρια ήταν για δεύτερη συνεχή χρονιά πεσμένα με ένα ποσοστό πτώσης της τάξης του 12% να προστίθενται στην πτώση των προηγούμενων ετών. Αντίθετα, στην Αμερική το «The Hangover Part III», ήταν ο πρωταθλητής της χρονιάς με ένα σύνολο 217.092 εισιτηρίων. Ακολουθούμενο από το «Gravity» και το «Iron Man 3».

Το μπλε είναι το πιο σέξι χρώμα. Ο Αμπντελατίφ Κεσίς μας συστήνει το πιο καυτό ζευγάρι της χρονιάς στα πρόσωπα της Αντέλ Εξαρχόπουλος και της Λεά Σεντού που ανάβουν φωτιές στις Κάννες κι οπουδήποτε αλλού προβάλλεται η ταινία του «Η Ζωή της Αντέλ». Το λεσβιακό σεξ και το να τρως μακαρονάδες δεν θα είναι ποτέ πια το ίδιο.

«Πριν τα Μεσάνυχτα» στη Μεσσηνία. Ο Ρίτσαρντ Λινκλέιτερ φέρνει τη Ζιλί Ντελπί και τον Ιθαν Χοκ στην Πύλο, τη Μεθώνη και την Καρδαμύλη, κλείνοντας την τριλογία του Τζέσι και της Σελίν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Παράλληλα δείχνει και τη δυναμική της Faliro House της εταιρίας παραγωγής του Χρήστου Κωνσταντακόπουλου που έφερε την ταινία στη Μεσσηνία και το Costa Navarino. Την ίδια χρονιά στις Κάννες, μια άλλη δική του παραγωγή, το «Mόνο οι Εραστές Μένουν Ζωντανοί» του Τζιμ Τζάρμους επιβεβαίωνε τη θέση του ως «προστάτη Αγιο» όχι μόνο του ελληνικού, αλλά και του αμερικάνικου ανεξάρτητου σινεμά.

Λίγο αργότερα, στις 11 Ιουνίου, το «Πριν τα Μεσάνυχτα» κάνει την πρεμιέρα του στο Παλλάς, την ίδια ακριβώς στιγμή που ο τότε πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς αποφασίζει να ρίξει μαύρο στην ΕΡΤ. Η αντίστιξη ανάμεσα στο φως και το σκοτάδι δεν θα μπορούσε ποτέ να γίνει πιο γλαφυρή - εντός και εκτός κρίσης.

Ο θάνατος του 40χρονου Πολ Γουόκερ σφράγισε μια διαδρομή ταχυτήτων που χτίστηκε μέσα από τις έξι ταινίες της σειράς «Fast & Furious», αφήνοντας ως τελική παρακαταθήκη μια δραματική ερμηνεία στο «Hours» του Ερικ Χάισερερ σαν υπόσχεση ενός μέλλοντος που δεν θα δούμε ποτέ. Διαβάστε κι αυτό, «Ενα φανταστικό αντίο στον Πολ Γουόκερ»: Οσα είπαν οι πρώτοι θεατές του «Furious 7».

«Το Αγόρι Τρώει το Φαγητό του Πουλιού» του Εκτορα Λυγίζου γυρίζει την πλάτη στην κρίση, συστήνει τον Γιάννη Παπαδόπουλο και το αγγελικό του πρόσωπο και κερδίζει το Βραβείο της ΕΑΚ.

Τι ήταν ετούτο; Σήμερα κόκκινος γάμος γίνεται στου Game of Thrones τα μέρη, το επεισόδιο #9 της 3ης σεζόν της αγαπημένης μας σειράς γράφει ιστορία αίματος και τηλεόρασης. Θυμηθείτε εδώ το μακελιό.

Η συνεχής άνοδος του Λεονάρντο ΝτιΚάπριο. Μέσα στην ίδια χρονιά έπαιξε τον «Υπέροχο Γκάτσμπυ» στην ταινία του Μπαζ Λούρμαν και τον «Λύκο της Wall Street» στην ταινία του Μάρτιν Σκορσέζε, επιβεβαιώνοντας πως είναι ένας από τους μεγαλύτερους σταρ του Χόλιγουντ τώρα και πως η πορεία του θα είναι μόνο ανοδική. Και ήταν.

Η «φτιαγμένη» σκηνή στην κουζίνα, από τον «Λύκο της Wall Street», θα παίζεται για πάντα στην ανθολογία υποκριτικής του Λεονάρντο ΝτιΚάπριο και στο μυαλό μας.

Η «Μικρά Αγγλία» του Παντελή Βούλγαρη, η μεταφορά του βιβλίου της γυναίκας του, Ιωάννας Καρυστιάνη, δεν ήταν μόνο η πιο εμπορική ελληνική ταινία της χρονιάς κι μια από τις πιο στιβαρές ταινίες του δημιουργού της, μας συνέστησε και τους επόμενους πρωταγωνιστές του ελληνικού σινεμά: Την Πηνελόπη Τσιλίκα, τη Σοφία Κόκκαλη και τον Ανδρέα Κωνσταντίνου.

#everybodycaresaboutfiftyshadesofgrey To 2013 θα είναι για πάντα η χρονιά που ξεκίνησε παραγωγή το «Fifty Shades of Grey». Αυτό. Και μαζί το θρίλερ του «ποιος θα είναι ο Κρίστιαν Γκρέι;» (μέχρι και ο Τζον Γουότερς είχε άποψη επί του θέματος), πόσο έτοιμη είναι η Ντακότα Τζόνσον να παραδοθεί στο πάθος και τελικά πόσο μας νοιάζει που ένα φτηνό best-seller μετατρέπεται σε χιονοστιβάδα δημοσιότητας δύο χρόνια πριν δούμε το όποιο αποτέλεσμα επί της οθόνης;

Η Γκρέτα Γκέργουιγκ να τρέχει στους δρόμους της Νέας Υόρκης με το «Modern Love» του Ντέιβιντ Μπόουι να παίζει στο «Frances Ha» του Νόα Μπόμπακ, αυτή θα θέλαμε να είναι η ζωή μας.

Αδελφοί Κοέν σας αγαπάμε που αγαπάτε τη μουσική όσο κι εμείς To 2014, οι Ιθαν και Τζόελ Κοέν επιστρέφουν στο διαγωνιστικό των Καννών με το «Inside Llewyn Davis». Με ένα εξαιρετικό σενάριο, άψογες ερμηνείες, ρυθμό, ατμόσφαιρα, αλλά και το γνωστό ιδιοσυγκρασιακό τους μαύρο χιούμορ, οι αδελφοί Κοέν αναπαριστούν την μποέμικη άφραγκη ζωή των φολκ μουσικών των καφέ του Βίλατζ στα τέλη της δεκαετίας του '50, σε μία κωμωδία γλυκόπικρη, τρυφερή και προσωπική - σαν αυθεντική φολκ μπαλάντα. Η πρώτη σκηνή είναι ενδεικτική. Οι Κοέν ξεκινούν την ταινία με όλους εμάς να καθόμαστε σ' ένα τραπεζάκι. Σ' ένα μικρό καφέ της Οδού Μπλίκερ. Ημιφωτισμένο, απέριττο, κατανυκτικό. Ο Λούιν Ντέιβις, ένας τίποτας, είναι επί σκηνής και ερμηνεύει ολόκληρο το τραγούδι του. Με την κάμερα να τον παρακολουθεί μαγεμένη, το μοντάζ να τον χαϊδεύει προσεχτικά για να μην τον διακόψει, τη φωτογραφία να αποπνέει τις ενωμένες μας ανάσες και τον καπνό των τσιγάρων μας. Η ταινία ξεκινά με μια μικρή ακουστική συναυλία. Με μουσική. Αυτό που έχει γεμίσει τα σωθικά, τη σάρκα και τα όνειρα όσων την αγαπάμε τόσο πολύ...

Δεν ήταν μια καλή χρονιά για μερικούς από του σπουδαιότερους σκηνοθέτες του παγκόσμιου σινεμά. Ο Πέδρο Αλμοδόβαρ έκανε μια σαχλή αεροπορική κωμωδία με το «Δεν Κρατιέμαι», ο Γουονγκ Καρ Βάι έμεινε μόνο στον εντυπωσιασμό με το «Grandmaster», η Σοφία Κόπολα έκανε το ανόητο «Bling Ring», o Γκας Βαν Σαντ δεν ήξερε τι να κάνει τον Ματ Ντέιμον στο «Promised Land» κι  Βάλτερ Σάλες έχασε ολοκληρωτικά το δρόμο στη μεταφορά του του «On the Road» του Τζακ Κέρουακ.

Ο Γιώργος Τσεμπερόπουλος επέστρεψε μετά από μια απουσία δέκα χρόνων στο σινεμά με το «Ο Εχθρός μου» αποδεικνύοντας ότι το έχει ακόμη: την ικανότητα να κάνει σινεμά για το κοινό που φέρνει όμως και τη σφραγίδα ενός ξεχωριστού δημιουργού.    

#benaffleckisthenewBatman H ανακοίνωση πως ο Μπεν Αφλεκ θα είναι ο νέος Μπάτμαν στη συνέχεια του «Man of Steel» που θα βρει τον Σκοτεινό Ιππότη αντιμέτωπο με τον Σούπερμαν (τι ιδέα...) έριξε όλο το twitter και μαζί κάθε προσπάθεια πολιτικής ορθότητας. Μέσα σε δευτερόλεπτα τα hate messages έκαναν μέχρι και τον ίδιο τον Αφλεκ να το σκεφτεί δεύτερη φορά πριν δηλώσει οτιδήποτε. Θυμηθείτε εδώ όλο το χαμό μετά την ανακοίνωση του ονόματος του Μπεν Αφλεκ ως Μπάτμαν.

Ο Πάολο Σορεντίνο, μας έδειξε την «Τέλεια Ομορφιά». Υπήρξε αδύνατον να μείνεις ασυγκίνητος από το ταξίδι στη μνήμη και στην αιώνια ομορφιά της Ρώμης που κάνει ο Τζεπ του Τόνι Σερβίλο, πατώντας ευλαβικά πάνω στο φάντασμα της «Dolce Vita» του Φεντερίκο Φελίνι. Με κάθε του σκηνή να μοιάζει ένα μικρό κομψοτέχνημα, η ταινία του ήταν σίγουρα μια από τις πιο όμορφες κινηματογραφικές εμπειρίες της χρονιάς

κι ακόμα Ο Τζέιμς Γκαντολφίνι μας στεναχώρησε εγκαταλείποντας τα εγκόσμια, τους «Sopranos» και το σινεμά. | Τα «Μυθικά Πλάσματα του Νότου» έφτασαν και στις ελληνικές αίθουσες. | «Το Αγόρι Τρώει το Φαγητό του Πουλιού» του Εκτορα Λυγίζου, το «Luton» του Μιχάλη Κωνσταντάτου και το «September» της Πέννυς Παναγιωτοπούλου ήταν ανάμεσα στις καλύτερες ταινίες της χρονιάς. Κι όχι απαραίτητα τις καλύτερες ελληνικές ταινίες της χρονιάς. | Πριν κατευθυνθούν προς τις ελληνικές αίθουσες, «Η Αιώνια Επιστροφή του Αντώνη Παρασκευά» της Ελίνας Ψύκου έκανε πρεμιέρα στο Forum του Φεστιβάλ Βερολίνου και το «Wild Duck» του Γιάννη Σακαρίδη στο Φεστιβάλ του Τορόντο. | Η ταινία της χρονιάς σύμφωνα με τους συντάκτες του Flix πάντως ήταν το «Ολα Χάθηκαν»  του Τζέι Σι Τσάντορ, με τον Ρόμπερτ Ρέντφορντ μόνο του απέναντι στα κύματα να κατακτά την οθόνη. | Οι αναγνώστες του Flix από την άλλη προτίμησαν το «Django, ο Τιμωρός» του Κουέντιν Ταραντίνο. Κι αυτό μας άρεσε! | Ο Βασίλης Μαζωμένος παρουσιάζει τη «10η Μέρα» του. Την ίδια χρονιά, ιδρύει την εταιρεία παραγωγής Horme Pictures που, στην πορεία της δεκαετίας, θα υπογράψει και δεκάδες μικρού μήκους ταινίες με αναγνωρίσιμη αισθητική. | Ο Τομ Χανκς ήταν ο «Captain Phillips» σε μια ταινία βγαλμένη από την ίδια την επικαιρότητα, αλλά με μια ερμηνεία που μοιάζει κλασσική. | Η Παουλίνα Γκαρσία ήρθε με δύναμη για να γίνει τα επόμενα χρόνια μια από τις πιο αναγνωρίσιμες ηθοποιούς της Λατινικής Αμερικής με το «Gloria» του Σεμπαστιάν Λέλιο.

«Μεγαλώνοντας» (Boyhood) Είναι κάτι παραπάνω από σκηνοθετικό επίτευγμα να γυρίζεις μία ταινία φιξιόν μέσα σε ένα διάστημα 12 χρόνων, παρακολουθώντας ένα μικρό παιδί να μεγαλώνει μπροστά στο φακό σου. Είναι κάτι πολύ μεγαλύτερο από ένα τεράστιο ρίσκο: ένα χαρισματικό χαριτωμένο αγοράκι θα εξελιχθεί σε γοητευτικό έφηβο, σε φωτογενή νεαρό ή θα ακολουθήσει τη μοίρα πολλών παιδιών-ηθοποιών και θα μεταλλαχτεί σε άχαρο ενήλικα; Επίσης, όσοι έχουν εμπλακεί με την ταινία θα μπορέσουν μέσα στα χρόνια να διατηρήσουν τη δέσμευσή τους με το πρότζεκτ; Αυτό που κατάφερε ο Ρίτσαρντ Λινκλέιτερ με το «Μεγαλώνοντας» είναι ένας σκηνοθετικός άθλος, ένα ρεκόρ που θα μείνει για πάντα στην κινηματογραφική Ιστορία: είναι το πρώτο, πραγματικό, δράμα ενηλικίωσης στο σινεμά. Κανείς δεν είχε καταφέρει μέχρι στιγμής να δέσει μία ολόκληρη ζωή (από τα 6 στα 18) σε μία ενδιαφέρουσα, σφιχτή, 3ωρη περιήγηση. Ομως ο πραγματικός θρίαμβος του Λινκλέιτερ δεν είναι αυτός. Είναι ο τρόπος που το κάνει. Αυτή η μαγική του ιδιότητα, για άλλη μία φορά, να γράφει διαλόγους, να στήνει πλάνα και να συλλαμβάνει εικόνες, καθημερινότητα, μικρές και μεγάλες στιγμές που ξεχειλίζουν από φυσικότητα, ανθρωπιά, τρυφερότητα, αλήθεια.

Η σωστή ταινία, στο σωστό χρόνο. Το «Locke» («Σε Λάθος Χρόνο») του Στίβεν Νάιτ έρχεται να ανατινάξει όλα όσα ξέρουμε για το φιλμικό χώρο και χρόνο. Ενας άντρας, ένα αυτοκίνητο, ένα τηλέφωνο. Ενα αγωνιώδες road movie που εξελίσσεται σε πραγματικό χρόνο, με όχημα ένα καλογραμμένο σενάριο-δυναμίτη (μέσα στην απλότητά του) κι έναν ηθοποιό που κρατά σταθερά το τιμόνι και το βλέμμα κλειδωμένο στον προορισμό, επιτρέποντάς μας μόνο την υποψία ότι τα φρένα είναι σπασμένα. Ενας Τομ Χάρντι ολομόναχος, σε μία νυχτερινή διαδρομή άψογα φωτισμένη από τον Ελληνοκύπριο Χάρη Ζαμπαρλούκο, να σπάει τα όρια του κλειστού οχήματος με τα βλέμματά του, το ηχόχρωμα της φωνής του, τη σταθερή, αποφασισμένη εκφορά των λέξεων. Να ζεσταίνει, να παγώνει, να καθησυχάζει, να τρομάζει, να απελπίζεται, να κλαίει βουβά δάκρυα που φωτίζονται κλεφτά από τους προβολείς των διερχόμενων ταξιδιωτών. Και να συνεχίζει. Αυτό που κάνει ο Χάρντι δεν είναι ένα απλό υποκριτικό μπραβάντο. Είναι μία tour de force κούρσα ισορροπιών, μία γκαζωμένη κόντρα ενάντια στον εαυτό του, μία κατά μέτωπο σύγκρουση με τις μανιέρες.

H χρονιά που μάς σύστησε τον Τζακ Ο' Κόνελ. Στα 23 του χρόνια, ο Ιρλανδός ηθοποιός που μετέπειτα έγινε πρωταγωνιστής της Αντζελίνας και της Τζόντι Φόστερ, έγινε το νέο hot thing, μέσα από δύο ταινίες που κυκλοφόρησαν το 2014. Το '71 του Γιαν Ντεμάνζ, ένα από τα καλύτερα σκηνοθετικά ντεμπούτα (κι όχι μόνο της δεκαετίας) που μάς μεταφέρει πίσω στο 1971, όταν στη Βόρειο Ιρλανδία ο εμφύλιος πόλεμος ανάμεσα στους Προτεστάντες και τους Καθολικούς έχει μετατρέψει το Μπέλφαστ σε εμπόλεμη ζώνη, και μάς συστήνει τον Ο' Κόνελ ως έναν κατατρομαγμένο, τραυματισμένο και ξεχασμένο από τους δικούς του νεαρό Αγγλο στρατιώτη, ο οποίος καλείται να επιβιώσει μια εφιαλτική νύχτα (με εμάς τους θεατές δίπλα του και στην άκρη της καρέκλας μας). Και το «Γροθιές στους Τοίχους» (Starred Up) του Ντέιβιντ Μακένζι, ένα σκληρό κλειστοφοβικό δράμα φυλακών, μέσα στο οποίο βρίσκει χώρο για να ανθίσει ένα σαιξπηρικών διαστάσεων μελόδραμα και μια ερμηνεία από αυτές που θυμάσαι για πάντα.

Ο Τζιμ Τζάρμους προειδοποιεί ότι «Μόνο οι Εραστές Μένουν Ζωντανοί». Με τη βοήθεια του Χρήστου Κωνσταντακόπουλου και σε παραγωγή Faliro House, ο Τζάρμους επιστρέφει. Πατάει εξαιρετικά πάνω στην vampire genre μόδα, για να αφηγηθεί μία εντελώς διαφορετική ιστορία. Μια ιστορία αγάπης, πίστης. Μία ιστορία νίκης του περιθωρίου της τέχνης και της γνώσης απέναντι στη mainstream σαχλαμάρα του σήμερα. Πλάθοντας δύο ακαταμάχητους ήρωες (η Τίλντα Σουίντον και ο Τομ Χίντλστον είναι έτσι κι αλλιώς αιθέρια εξωτικοί, αλλά στην ταινία ξεπερνούν τους εαυτούς τους), κινηματογραφώντας με υγρά νωχελικά τράβελινγκ τις κινήσεις τους, χτίζοντας απόκοσμη ατμόσφαιρα (ο Γιόρικ Λε Σο υπογράφει την υπέροχη φωτογραφία) ο Τζάρμους έναν αλλοτριωμένο κόσμο που απαξιώνει τους καλλιτέχνες, έχει σταματήσει να ακούει, να κοιτάζει, να εκτιμά. Για αυτό και ο παραπάνω μονόλογος της Εύα, σε μια σκηνή που δε θα ξεχάσουμε ποτέ. Δυναμώστε τον ήχο και υποσχεθείτε το στον εαυτό σας! Πώς είναι δυνατόν να επέζησες τόσους και τόσους αιώνες κι ακόμα να μην καταλαβαίνεις το νόημα της ζωής; Η εμμονή με τη θλίψη μας είναι χάσιμο χρόνου. Μια ενέργεια που θα μπορούσαμε να ξοδεύουμε στο να ζούμε, να επιβιώνουμε, να χαιρόμαστε τη φύση, την αγάπη, τη φιλία. Να ανταποδίδουμε με καλοσύνη. Να χορεύουμε!

Οι Υποψήφιοι για τα Βραβεία της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου 2014 επισκέπτονται το Flix, σ' ένα αφιέρωμα που κάθε χρόνο βλέπεται με μεγαλύτερη συγκίνηση.

Nymph()maniac (Μέρος Α' & B'): Οσο ο Τρίερ μπορούσε ακόμα να προκαλεί O Δανός σκηνοθέτης παρουσιάζει το φιλόδοξο πρότζεκτ του σε δύο μέρη («Nymph()maniac (Μέρος Α')» και «Nymph()maniac (Μέρος Β')») και, χρησιμοποιώντας το σεξ κυριολεκτικά αλλά και ως αφορμή, σε τοποθετεί αντιμέτωπο με μια σειρά από κοινωνικές κατασκευές και προκαταλήψεις, που όλοι λίγο πολύ κουβαλάμε εντός μας. Παράλληλα πειραματίζεται και με το ίδιο το σινεμά του, παρουσιάζοντας ένα αμάλγαμα από είδη και στιλ που θριαμβεύει αφηγηματικά επάνω σε ένα ανομοιογενές υλικό, χτίζοντας ένα μεγαλειώδες κινηματογραφικό ψηφιδωτό που έχει ξεκάθαρα πάνω του την σφραγίδα ενός σπουδαίου μάστορα, ξεκαθαρίζοντας μια για πάντα, πως ακόμη κι όσοι έχουν πρόβλημα με τις μεθόδους ή τις εξωκινηματογραφικες πρακτικές του Τρίερ, στο πεδίο του καθαρού σινεμά, μένουν δυστυχώς άοπλοι μπροστά στην ιδιοφυΐα του.

Tο εφηβικό μελό είναι έτοιμο για το κοντινό του  Μία νέα τάση προέκυψε το 2014: βασισμένα σε μπεστ σέλερ ρομάντζα, με ήρωες χτυπημένους από μια τραγωδία της ζωής, τα κινηματογραφικά εφηβικά μελό γνωρίζουν τον απόλυτο θρίαμβο. «Το Λάθος Αστέρι» (The Fault in Our Stars) του Tζος Μπουν κάνει την αρχή σκίζοντας στο παγκόσμιο box office και το «Ονειρεμένο Τώρα» (The Spectacular Now) του Τζέιμς Πόνσολντ ακολουθεί, γνωρίζοντας παρόμοια αποδοχή.

Γιατρέ μου, τα βλέπω διπλά! Δύο ταινίες κυκλοφορούν σχεδόν ταυτόχρονα ως φόρος τιμής στον Γάλλο μόδιστρο υψηλής ραπτικής Ιβ Σεν Λοράν. Στην πρώτη, «Saint Laurent: Η Χρυσή Εποχή», ο Μπερτράν Μπονελό «αγιοποιεί» τον Σεν Λοράν, προσφέροντας μια «προυστική» βιογραφία φτιαγμένη από θραύσματα μνήμης, αισθήσεις και μια συγκλονιστική ερμηνεία από τον Γκασπάρ Ουλιέλ. Στη δεύτερη, «Yves Saint Laurent», ο Ζαλίλ Λεσπέρ καταλήγει σ' ένα pret a porter αποτέλεσμα (όχι απαραίτητα κακό, αλλά όχι κι αξιομνημόνευτο), οι ερμηνείες όμως των πρωταγωνιστών της είναι haute couture κλάσης κι αισθητικής.

Με το «Δικός της» (Her), ο Σπάικ Τζόουνς, στην πιο προσωπική ταινία της φιλμογραφίας του, μετατρέπει έναν μονόλογο διαρκείας σε συναρπαστικό σινεμά, παρασύροντας μαζί τους φανατικούς του θαυμαστές που είδαν μέσα σε αυτήν την παράδοξη ερωτική ιστορία όλα όσα αποτελούν την οικουμενική μοναξιά όσων φοβούνται να αγαπηθούν και να αγαπήσουν. Χοακιν Φίνιξ σε one man show με το απαραίτητο και «κλασικό» σιγόντο της Σκάρλετ Τζοχάνσον στην ωραιότερη «φωνητική» ερμηνεία που έγινε ποτέ. Mιλώντας για φωνητική ερμηνεία, η Karen O με το «The Moon Song» χάνει σκανδαλωδώς το Οσκαρ τραγουδιού για την πιο τρυφερή μπαλάντα της χρονιάς. Ο Τζόουνς όμως κερδίζει το χρυσό για το σενάριό του. Αυτό έλειπε.

Μπρους Ντερν: Ενας μύθος μιλάει στο Flix! Eίναι η χρονιά που το «Nebraska» του Αλεξάντερ Πέιν κάνει πρεμιέρα στο Φεστιβάλ Καννών, κι εκτός από τη συνέντευξή μας με τον ελληνικής καταγωγής σκηνοθέτη καταφέραμε να συναντήσουμε κι έναν πραγματικό κινηματογραφικό μύθο: τον πρωταγωνιστή του, Μπρους Ντερν. Τότε 77 χρονών, ο Ντερν ήταν τόσο άμεσος, γλυκός κι απλός - χαρούμενος σαν μικρό παιδί («8 λεπτά standing ovation! Ηταν πολύ συγκινητικό!») και απίστευτα γενναιόδωρος. «Ολοι οι σκηνοθέτες που έχω συνεργαστεί ήταν εξαιρετικοί. Ο Τζον Φρανκενχάιμερ, ο Χαλ Ασμπι, ο Γουόλτερ Χιλ, ο Μπομπ Ράφελσον – όλοι υπέροχοι. Είχαν ταλέντο να βρίσκουν τρόπους να σε προκαλούν – ώστε να παίρνεις μεγάλα ρίσκα με την ερμηνεία σου. Τους αποκαλώ την «απόχη μου»: αν έπαιρνες λάθος ρίσκο όταν βουτούσες με το κεφάλι, θα σε διέσωζαν σα δίχτυ ασφαλείας, θα σε έπιαναν στον αέρα σαν απόχη. Και μετά θα σου έλεγαν: πάμε πάλι! Ηταν καταπληκτικοί, αλλά κάπως απρόσωποι στη σχέση τους με τον ηθοποιό. Το μόνο που τους ενδιέφερε ήταν να σε ξαναστείλουν για άλλο ένα σάλτο μορτάλε. Ξανά και ξανά, γύρισμα στο γύρισμα – μέχρι να πετύχουν τη σκηνή που ήθελαν. Ο Αλεξάντερ, όταν βουτάς με το κεφάλι, δεν έχει δίχτυ ασφαλείας. Οταν πέσεις, πέφτει κι αυτός. Κάτω, μαζί σου. Σε σηκώνει στα χέρια του, σε τοποθετεί ξανά στην άκρη του γκρεμού, δίπλα του, και σου λέει: πάμε να δημιουργήσουμε μαγεία. Για αυτό νιώθεις ότι κι εσύ πρέπει να δώσεις τον καλύτερο εαυτό σου. Να του χαρίσεις αυτού του ανθρώπου ό,τι καλύτερο κρύβεις μέσα σου. Σε κάθε λήψη, σε κάθε πλάνο, σε κάθε σκηνή το παλεύεις. Και κάποιες φορές σου βγαίνει αυτή η μικρή μαγεία. Αυτή που μεταμορφώνει την εικόνα σε ταινία και την ταινία σε συναισθηματική όπερα. Επίσης, δεν έχω ξαναδεί σκηνοθέτη πιο πιστό με τους συνεργάτης του. Το συνεργείο του αποτελείται από 80 άτομα – τα 68 έχουν κάνει όλες του τις ταινίες. Και στις 6 ταινίες οι ίδιοι άνθρωποι. Είσαι σ' ένα σετ που όλοι συνεννοούνται με τα μάτια. Και δημιουργούν την ατμόσφαιρα οικογένειας.» Θυμηθείτε ολόκληρη τη συνέντευξη εδώ.

O Στιβ Καρέλ είναι μεγάλος ηθοποιός. Με το «Foxcatcher» του Μπένετ Μίλερ , μπορεί να έχασε τελικά το Οσκαρ, αλλά ο Στιβ Καρέλ αποδεικνύεται πολύ σπουδαία υπόθεση. Ερμηνεύοντας τον εκατομμυριούχο Τζον ντι Ποντ, στην ιστορία του τραγικού σκανδάλου των Ολυμπιακών αγώνων του 1988 που είχε συγκλονίσει την Αμερική και τον κόσμο, ο Καρέλ αφήνει πίσω του κάθε κωμικό ρόλο, μεταμορφώνεται κυριολεκτικά χάνοντας βάρος, αποκτώντας μια ψεύτικη μύτη, και συναρπάζει με κάθε λεπτομέρεια της ερμηνείας του - τον τρόπο που παίζει, μιλά, κινείται, στέκεται, αναπνέει.

Η βιβλιοθήκη του Interstellar ως η πιο «mind f*ck» σεναριακή ανατροπή της δεκαετίας Οπως μια χωροχρονική τρύπα που διπλώνει τον χρόνο για να σε μεταφέρει από το σημείο Α κάπου εντελώς διαφορετικά, έτσι και το «Interstellar» του Κρίστοφερ Νόλαν σε εισάγει στο σύμπαν της -και είναι ένα ευρύ, βαθύ, ανεξερεύνητο σύμπαν- μέσω της επιστημονικής φαντασίας για να σε ταξιδέψει κάπου πολύ πιο μακριά. Εκεί όπου το σινεμά δεν έχει πάει ποτέ, ή τουλάχιστον δεν έχει πάει με τόσο φιλόδοξο, συναρπαστικό, μεγαλειώδη, ακαταμάχητο τρόπο. Oποιος μπορεί να πει ότι κατάλαβε ακριβώς τι συνέβη με «Τη Βιβλιοθήκη» να σηκωθεί στον πίνακα. Εμείς ζητήσαμε τη γνώμη των ειδικών. Θυμηθείτε την επιστημονική ανάλυση της ταινίας εδώ: «Interstellar»: Πόσο Sci και πόσο Fi υπάρχει στο sci-fi του Κρίστοφερ Νόλαν;

Alright, alright, alright - o Mάθιου ΜακΚόναχεϊ κερδίζει το Οσκαρ του Το «Dallas Buyers Club» του Ζαν-Μαρκ Βαλέ είναι μία ταινία που αψηφά τα κλισέ «μιας ταινίας γύρω από το AIDS» και αποφασίζει να μιλήσει αποκλειστικά για τη ζωή - ακολουθώντας τη φρενήρη, εκστατική και σαν «πειραγμένο» αμερικάνικο όνειρο πορεία του ήρωά της, όσο αυτός συμφιλιώνεται με τη μοίρα του και ταυτόχρονα μοιάζει αποφασισμένος να την αλλάξει. Αδυνατισμένος τόσο ώστε να μοιάζει τρομακτικός, αλλά ποτέ υπερβολικά δραματικός όπως θα φανταζόταν κανείς από έναν στρέιτ, άξεστο γελαδάρη που αναγκάζεται να συμφιλιωθεί με την ιδέα πως πάσχει από την ασθένεια των «αδερφών», ο Μάθιου ΜακΚόναχεϊ υποδύεται τον κεντρικό ήρωα με τη μεγαλοπρέπεια και τη βαθιά συνείδηση ενός ανθρώπου που μοιάζει έτοιμος να πληρώσει για τις «αμαρτίες» του. Και κερδίζει το Οσκαρ Α' Ανδρικού ρόλου. Δίπλα του, ένας εξίσου συγκλονιστικός Τζάρεντ Λέτο κερδίζει το Β' Ανδρικού.

To σινεμά του κόσμου θα μας σώσει To 2014 προβλήθηκαν ταινίες που ξεπέρασαν τα όρια της χώρας τους κι έγιναν δικές μας. Ο Χιροκάζου Κόρε-Εντα προετοίμαζε το έδαφος για τους «Κλέφτες Καταστημάτων» με μία ακόμα πανανθρώπινη «οικογενειακή» ιστορία, τον «Πατέρα και Γιο» (Like Father Like Son). To σισιλιάνικο «Salvo» των Φάμπιο Γκρασαντόνια & Αντόνιο Πιάτζα, μία υπέροχη άσκηση ύφους, υπόκλιση στη φόρμα των κλασικών ευρωπαϊκών φιλμ νουάρ - στο genre που θέλει τους ήρωες σιωπηλούς, όσο το λόγο έχει η εικόνα (Βραβείο στην Εβδομάδα Κριτικής του 66ου Φεστιβάλ Καννών) .Ο Αλμοδόβαρ έκανε την παραγωγή στις «Iστορίες Για Αγρίους» (Relatos Salvajes), μία κατάμαυρα απολαυστική, μακάβρια αστεία, πικρά feelgood κωμωδία που έφτασε μέχρι το διαγωνιστικό του φεστιβάλ Καννών. Ταυτόχρονα, ο Πέδρο δήλωνε ότι το «Magical Girl» του Κάρλος Βερμούτ ήταν η αγαπημένη του ταινία της χρονιάς. Το 2014, η Αλίτσε Ρορβάχερ έκανε «Θαύματα» (Le Meraviglie). Ο Ριτές Μπάτρα μάς έθρεψε με ένα τρυφερό κομμάτι σινεμά - το «Lunchbox», μία ήσυχη, γλυκόπικρη ταινία για την πολύβουη ζωή και την εκκωφαντική μας μητροπολιτική μοναξιά. Ο «Λευκός Θεός» («White God») του Κορνέλ Μουντρούτσο βραβεύεται επάξια στις Κάννες και στέκεται ακόμα και σήμερα ως μία παραβολή της εξέγερσης των αδυνάτων από την πρόσφατη άνοδο των νεοναζιστών στην Ευρώπη.

O Nτέιβιντ Φίντσερ είναι ο Αλφρεντ Χίτσκοκ της γενιάς μας Με «Το Κορίτσι που Εξαφανίστηκε» (Gone Girl), o Φίντσερ επιβεβαιώνει τη στόφα του μεγάλου μετρ του σινεμά. Βασισμένο στο ομότιτλο best-seller της Τζίλιαν Φλιν (η συγγραφέας/σεναριογράφος έχει υφάνει ένα σφιχτό αστυνομικό who-done-it μυστήριο, έχει τραβήξει το χαλί κάτω από τα πόδια μας με μία ευρηματική ανατροπή, έχει εισάγει κατάμαυρο χιούμορ στην προσέγγιση της δυαδικής ευθύνης σ' ένα γάμο και μάς έχει αφήσει παραζαλισμένους μπροστά σ' ένα εγκεφαλικό παζλ που ακόμα προσπαθούμε να αποσαφηνίσουμε), ο Φίντσερ επιτυγχάνει κάτι πολύ περισσότερο από ένα καλοφτιαγμένο θρίλερ μυστηρίου. Ως γνήσιος απόγονος του Αλφρεντ Χίτσκοκ όμως, ο Φίντσερ χρησιμοποιεί το σινεμά είδους,  υφαίνει κάτι που ξεπερνά το παιχνίδι του μυαλού και εξελίσσεται σε ανατομία της ανθρώπινης φύσης, μελέτη των κοινωνικών συμβάσεων και ψυχολογική διατριβή: πώς μπορούμε να εξαφανιστούμε σ' ένα γάμο, πώς μπορούμε να χάσουμε το δρόμο, τον εαυτό μας, τη χαρά μας;

Οι «μικρές» μεγάλες ταινίες της χρονιάς Κάθε χρονιά έχει τις ταινίες που δεν κάνουν εμπορική θραύση, ούτε απαραίτητα σαρώνουν τα βραβεία. Αλλά αυτό δεν τις κάνει λιγότερο ταινιάρες. Το 2014 είδαμε το «Palo Alto» της Τζία Κόπολα (άξια εγγονή του παππού της) που διασκεύασε διηγήματα του Τζέιμς Φράνκο και παρέδωσε μία νεανική, απέριττη ταινία για την εύθραυστη αθωότητα της νιότης. Είδαμε επίσης και τον «Εγωιστή Γίγαντα» της Κλίο Μπάρναρτ,  ένα από τα καλύτερα ντεμπούτα των τελευταίων χρόνων, κι ένα σπαρακτικό κομμάτι μεγάλου σινεμά. O Αϊρα Σακς ανανέωσε την αγάπη μας για το αμερικανικό indie με το «Η Αγάπη Είναι Παράξενη» (Love Is Strange), με πρωταγωνιστές το υπέροχο ζευγάρι του Τζον Λίθγκαου και του Αλφρεντ Μολίνα και αληθινή πρωταγωνίστρια την Νέα Υόρκη.

O Tζόναθαν Γκλέιζερ γλιστράει κάτω από το δέρμα μας Μπήκαμε στο σύμπαν μιας sci-fi παραισθησιογόνας ταινίας που απλώνεται σαν οργασμικός εφιάλτης γύρω από μία από τις πιο θαρραλέες γυναικείες ερμηνείες που είδαμε ποτέ. Ενα πραγματικά πρωτόγνωρο κινηματογραφικό mind fuck, ή «πειραματικό» ambient βίντεο κλιπ με ελάχιστο διάλογο, ένα κατασκευασμένο στην εντέλεια από έναν από τους πιο ενδιαφέροντες σκηνοθέτες του καιρού μας (θυμηθείτε - αν μπορέσατε ποτέ να ξεχάσετε - το «Sexy Beast» και το «Birth»), το «Under the Skin» γίνεται αυτόματα μία από τις ταινίες της δεκαετίας κι ο προσωπικός θρίαμβος της Σκάρλετ Τζοχάνσον.

SonyHack Το χακάρισμα της Sony από τους Βορειοκορεάτες, ως απάντηση στην κυκλοφορία της σάτιρας «The Interview», ξεκινά από μια κυβερνοεπίθεση και οδηγεί σ' ένα ντόμινο καταστροφών, από τις αποκαλύψεις emails της εταιρίας (που χαρακτηρίζουν, για παράδειγμα, την Αντζελίνα Τζολί ως χαζή πριγκίπισσα), στην «απόσυρση» της Εϊμι Πασκάλ, σε δηλώσεις του Προέδρου Μπαράκ Ομπάμα για αντίποινα. Διαβάστε εδώ (ξανά) το χρονικό του χακαρίσματος της Sony.

Το Ξένιο ελληνικό σινεμά Πάνω από 20 ελληνικές ταινίες κυκλοφορούν μέσα στο 2014. Το «Xenia» του Πάνου Χ. Κούτρα (η καλύτερη και πιο ώριμη σκηνοθετικά ταινία της καριέρας του) επιλέγεται για το τμήμα «Ενα Κάποιο Βλέμμα» του Φεστιβάλ Καννών. «Το Μικρό Ψάρι» του Γιάννη Οικονομίδη επιλέγεται στο επίσημο διαγωνιστικό τμήμα της Berlinale 2014. «Η Εκρηξη» του Σύλλα Τζουμέρκα κάνει πρεμιέρα στο Διεθνές Διαγωνιστικό του Φεστιβάλ Λοκάρνο. Τόσο το «Στο Σπίτι» του Αθανάσιου Καρανικόλα, όσο και «Η Αιώνια Επιστροφή του Αντώνη Παρασκευά» της Ελίνας Ψύκου συμμετέχουν στο Forum του Βερολίνου. Ο Γιάννης Σακαρίδης με το «Wild Duck» έκανε το σκηνοθετικό του ντεμπούτο. Oι Αρης & Λάκης Ιωνάς (The Callas) προσκαλούσαν τούς πιστούς σε μια διονυσιακή συνάντηση με την ελληνική ψυχεδέλεια με το «Lustlands». Ο Βαγγέλης Σεϊτανίδης έστελνε το Θοδωρή Αθερίδη σ' ένα κινηματογραφικό ταξίδι δρόμου «Με Χωρίς Γυναίκες», ενώ ταυτόχρονα εκείνος περνούσε και πίσω από την κάμερα για να μιλήσει «Από Ερωτα». Ο Ηλίας Γιαννακάκης αποσπούσε μία βραβευμένη ερμηνεία από την Αμαλία Μουτούση στη «Χαρά» . Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος έκανε πρεμιέρα της «Λιμουζίνας» του, ενώ ο Νικόλας Τριανταφυλλίδης μάς μιλούσε για τους «Αισθηματίες» του. Το Flix είχε πάει στα γυρίσματα του: O Νίκος Τριανταφυλλίδης ξυπνάει τους «Αισθηματίες» που κρύβουμε μέσα μας

Oύγκατσακα ούγκα ούγκα, ούγκατσακα ούγκα ούγκα Ανάμεσα σε δεκάδες υπερηρωικές ταινίες, σίκουελ κι action σκάνε «Οι Φύλακες του Γαλαξία» (Guardians of the Galaxy) του Τζέιμς Γκαν και παίρνουν τα σκαλπ όλων. Η πιο διασκεδαστική και θαρραλέα ταινία της Marvel, με περιπέτεια, χιούμορ, έναν μεταμορφωμένο Κρις Πρατ και καθαρόαιμη συγκίνηση αποδεικνύει ότι το genre αλλάζει ριζικά. Κι επίσης έχει κι ένα απολαυστικό soundtrack. Τι άλλο να θέλει κανείς;

Ο Γουες Αντερσον ανοίγει το συρτάρι των αναμνήσεων της κοινής ευρωπαϊκής συνείδησης. Αλλά με το σήμα κατατεθέν σινεμά του: χιούμορ, χρώμα, πολιτική φωνή, ανθρωπισμός. Το «Ξενοδοχείο Grand Budapest» κερδίζει το Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής στο Φεστιβάλ Βερολίνου, κερδίζει 4 Οσκαρ, κερδίζει και τις καρδιές μας.

Αυτή είναι η χρονιά της «Ιντα». Ο Πάβελ Παβλικόφσκι ξέρει ακριβώς πώς να τετραγωνίσει τη μελαγχολία.

Πέντε χρόνια πριν τα «Παράσιτα», ο Μπονγκ Τζουν-χο έδειχνε τα δόντια του: Θεαματικό, συναρπαστικό, έξυπνο, πολιτικό, ανατριχιαστικό, χορταστικό, το «Snowpiercer» ήταν η έκπληξη που ξεπέρασε τα όρια μιας ταινίας είδους, για να υποψιάσει για το ποιος auteur θα αποδεικνύει με κάθε ταινία του ότι προσφέρει αληθινά σπουδαίο σινεμά.

Μια από τις ωραιότερες, πιο αξέχαστες σκηνές της χρονιάς (θυμηθείτε όσα γράψαμε εδώ), ανήκει, χωρίς αμφιβολία, στα «Κορίτσια» της Σελίν Σιαμά. Τέσσερα κορίτσια, μια παρέα, θα σταματήσουν προσωρινά το χρόνο, θα φορέσουν τα πιο όμορφα κλεμμένα ρούχα τους και θα βάλουν στη διαπασών το αγαπημένο τους τραγούδι, το «Shine Bright Like a Diamond» της Rihanna, ζώντας για λίγο το όνειρο - μέχρι να τους επιτεθεί για ακόμη μια φορά μετωπικά η πραγματικότητα.

We, the Cumber-bitches Είναι η χρονιά που ο Μπένεντικτ Κάμπερμπατς είναι παντού. Από πρωταγωνιστής στο σινεμά και στην τηλεόραση και διεκδικητής των μεγαλύτερων βραβείων, μέχρι σοκολατένιο ομοίωμα-κουνελάκι για το Πάσχα. Ας πούμε πως, σταδιακά, το άστρο του χαμήλωσε, αλλά το περιμένουμε να ξαναφωτίσει.

In memoriam Το 2014 πήρε μαζί του ανθρώπους, πολλούς, που μας μένουν πραγματικά αξέχαστοι. Από τον Ρόμπιν Γουίλιαμς και τον Φίλιπ Σίμορ Χόφμαν, ως τη Λορίν Μπακόλ και τον Μάικ Νίκολς και τον δικό μας συνάδελφο και φίλο, Γιάννη Δεληολάνη. Τους τιμήσαμε εδώ.

Τα σερί του Ντέιβιντ Ο Ράσελ Μετά τον «Οδηγό Αισιοδοξίας», ο σκηνοθέτης το 2014 επιστρέφει - με το βλέμμα στα βραβεία και την καρδιά στα '70ς. Ο «Οδηγός Διαπλοκής» (American Hustle), μια απολαυστική ιστορία απάτης που μασκαρεύεται ως σκορσεζικό σινεμά κι επανδρώνεται με μία υπέροχη τετραμελή πρωταγωνιστική συμμορία άφησε στο χρόνο να δείξει αν «έκλεψε» τελικά τις εντυπώσεις. Μάλλον όχι.

 Μεγάλες προσδοκίες, μέτριες ταινίες: Το «Κάποτε στην Νέα Υόρκη» (The Immigrant) του Τζέιμς Γκρέι βάζει πλώρη για να αφηγηθεί μια ιστορία από τις μέρες της μετανάστευσης, στοχεύει σε μεγαλόπνοο κλασσικό σινεμά, αλλά παγιδεύεται σε μία κινηματογραφική Νήσο Ελις: αδιάφορη, απλοϊκή, υπερβολικά βουτηγμένη στο μελόδραμα. Η «Γκρέις του Μονακό» (Grace of Monaco) του Ολιβιέ Νταάν από μία από τις πιο πολυαναμενόμενες ταινίες, κι οσκαρικό όχημα για την Νικόλ Κίντμαν, από τη στιγμή της πρεμιέρας της στις Κάννες εκθρονίζεται και εξορίζεται από κάθε κινηματογραφικό βασίλειο. Τόση προσμονή (βοήθησε και η «ελληνικότητά» τους) και τόσο μέτρια «Τα Δύο Πρόσωπα του Ιανουαρίου» (The Two faces of January) του Χοσέιν Αμινί, μάπα και «Η Εξοδος: Θεοί και Βασιλιάδες» (Exodus: Gods and Kings), το peplum του βετεράνου στο υπερθέαμα Ρίντλεϊ Σκοτ. Θυμόμαστε σαν τώρα την αμηχανία του Τζορτζ Κλούνεϊ στη συνέντευξη Τύπου, αμέσως μετά την πρεμιέρα του «Μνημείων Ανδρες» (The Monuments Men) στο φεστιβάλ Βερολίνου και τις πρώτες κριτικές. Σκότωμα ήθελε η κυρία, όχι φόνο: το «Αμαρτωλή Πόλη: Η Κυρία Θέλει Φόνο» (Sin City : Α Dame to Kill For), το πολυαναμενόμενο σίκουελ του «Sin City» απογοητεύει τους φανς σε όλο τον κόσμο. Αλλά και η σκηνοθετική μεταφορά του «Αύγουστου» (August: Osage County) με ένα καστ όπου δέσποζε η μητριαρχική φιγούρα της Μέριλ Στριπ είναι κάτι που ξεχάσαμε ήδη.

κι ακόμα  «O Ανθρωπος Αντίγραφο» (Εnemy) του Ντενί Βιλνέβ πολλαπλασιάζει επί δύο τον Τζέικ Τζίλενχαλ, σε μια WTF διασκευή του ομώνυμου βιβλίου του Ζοζέ Σαραμάγκου. H «Philomena» του Στίβεν Φρίαρς μετατρέπει μια σπαρακτική αληθινή ιστορία σε μια αφοπλιστική δραμεντί, φτάνοντας μέχρι τα Οσκαρ. To «Fury» του Ντέιβιντ Αγιερ κλείνει τον Μπραντ Πιτ σ' ένα τανκ και διδάσκει πώς πρέπει να στέκονται οι αντιπολεμικές ταινίες. «Η Μαγική Ομπρέλα» («Saving Mr. Banks») της Εμα Τόμπσον είναι supercalifragilisticexpialidocious! Ενώ το «Maleficent» με την Αντζελίνα Τζολί σε αγέρωχη ευαισθησία δικαιώνει τις παρεξηγημένες κακές μάγισσες των παραμυθιών. Κι ας τελειώσουμε με μια ερώτηση: «Θεέ μου, τι σου Κάναμε;» (Qu'est-ce qu'on a fait au Bon Dieu?) και η εισπρακτική επιτυχία μίας μπουφόνικης γαλλικής κωμωδίας έφερε την επέλαση του είδους στα θερινά μας σινεμά;

#JeSuisCharlie Με το που μπαίνει η χρονιά, στις 7 Ιανουαρίου, η ελευθερία, η δημοκρατία και η κοινή λογική (που θα έπρεπε δεδομένα και κερδισμένα πλέον να επικρατούν στον 21ο αιώνα), έχασαν την μάχη με τον φανατισμό, τον παραλογισμό και την τρομοκρατία. Τρεις ένοπλοι τζιχαντιστές, Γάλλοι πολίτες, επιτέθηκαν με καλάσνικoφ στα γραφεία της «Charlie Hebdo» στο Παρίσι και εκτέλεσαν εν ψυχρώ 9 δημοσιογράφους και 3 αστυνομικούς. Ανάμεσα στους συντάκτες της εφημερίδας που βρήκαν ακαριαίο θάνατο και οι ιστορικοί γελοιογράφοι Τινιούς (Tignous), Σαρμπ (Charb), Βολίνσκι (Wolinski) και Καμπί (Cabu). Αυτή η τραγωδία θα ρίξει τη σκιά της σ' ολόκληρο το 2015 - κι αργότερα.

«Star Wars: H Δύναμη Ξυπνάει» (Star Wars: The Force Awakens). Η χρονιά φέρνει την αναγέννηση της saga του «Star Wars»; Ο Τζέι Τζέι Εϊμπραμς ψάχνει τον Λουκ Σκαϊγουόκερ, αλλά στη διαδρομή ανακαλύπτει το δικό του ιερό δισκοπότηρο: ένα βαθιά συγκινητικό φιλμ, φόρο τιμής στο μύθο του «Star Wars», στη νέα γενιά των θεατών του και το ίδιο το σινεμά του entertainment.

Πέντε χρόνια μετά το «Senna» και τέσσερα πριν τον «Ντιέγκο Μαραντόνα», o Ασίφ Καπάντια παρουσιάζει στις Κάννες το «Amy: Το Κόριτσι Πίσω από το Ονομα», το ντοκιμαντέρ του γα τη soul αποκάλυψη Εϊμι Γουάινχαους, που έφυγε από τη ζωή στα 28 της χρόνια. Κι ο ελληνικός τίτλος αποτυπώνει ακριβώς το στόχο του ντοκιμαντέρ: πίσω από τα ντραγκς, τα σκάνδαλα, το βαρύ eyeliner, την άνοδο της προικισμένης ντίβας, την παρακμή και το άδοξο τέλος της, υπήρχε, κάπου, κάποτε, ένα δροσερό κορίτσι. Που το μόνο που ήθελε ήταν να γράφει μουσική και να την αγαπάνε. Ο Καπάντια, για άλλη μια φορά, πάτησε νεύρο, έπιασε συναίσθημα κι απέδειξε ότι εκείνος μπορεί να παραδώσει μία κινηματογραφική βιογραφία αλλιώς. Ενα χρόνο μετά, θα έρθει και το Οσκαρ.

Ο Αλεξ Γκάρλαντ αποδεικνύεται ο «Από Μηχανής» θεός της Αλίσια Βικάντερ: η Ava του «Ex Machina» μπορεί να μην ήταν ο πρώτος ρόλος της καριέρας της, αλλά ήταν σίγουρα εκείνος που τη σύστησε μαζικά στο κοινό και την έκανε το next big thing δεκαετίας. Kαι η Σουηδή πρωταγωνίστρια το επιβεβαίωσε. Επρεπε να περιμένει πολύ λίγο, ένα χρόνο μόνο, για να γίνει ](με άλλη ταινία)](https://flix.gr/cinema/the-danish-girl-review.html) και οσκαρική. Ομως αυτό ήταν το σημείο στην καλλιτεχνική της πορεία όπου όλα απογειώθηκαν.  

Στα 83 της χρόνια η Ανίτα Εκμπεργκ φεύγει από τη ζωή παίρνοντας μαζί της τη «Dolce Vita» που έζησε εκείνο το βράδυ στη Φοντάνα ντι Τρέβι.

Ο Νίκος Ξυδάκης αναλαμβάνει χρέη Αναπληρωτή Υπουργού Πολιτισμού της νέας κυβέρνησης. Ιδανική επιλογή που δεν επιβεβαίωσε τις προσδοκίες που γέννησε με την ανακοίνωσή της.

H «Βόλτα», η μικρού μήκους ταινία της Στέλλας Κυριακοπούλου γυρίζει με βραβείο από το Φεστιβάλ του Sundance σε μια σημαντική διάκριση για τη νέα γενιά του ελληνικού σινεμά.

Το 65ο Διεθνές Φεστιβάλ του Βερολίνου απονέμει τη Χρυσή Αρκτο στον απόντα Τζαφάρ Παναχί για το «Taxi», δήλώνοντας αμέριστη υποστήριξη σε έναν σκηνοθέτη που συνεχίζει να κάνει ταινίες σε μια χώρα που του έχει απαγορεύσει την ελευθερία της έκφρασης.

Διορίζεται νέο Διοικητικό Συμβούλιο στο Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, επικροτείται από την κινηματογραφική κοινότητα και ξεκινάει την προσπάθεια για την ομαλή επαναλειτουργία του οργανισμού μετά από μια μακρά περίοδο αδράνειας και μικροπρεπών αντιθέσεων.

O Λέοναρντ Νιμόι - ο αειθαλής Δρ. Σποκ του «Star Trek» φεύγει από τη ζωή, αφήνοντας πίσω του ένα διαχρονικό μύθο για το πώς γεννιούνται, ζουν και βασιλεύουν οι πραγματικοί... εξωγήινοι αυτού εδώ του κόσμου.

Το «Τετάρτη 04:45», δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία του Αλέξη Αλεξίου συμμετέχει στο διαγωνιστικό τμήμα του Φεστιβάλ της Τραϊμπέκα, ένα ακόμη credit για το δημιουργό και το ελληνικό σινεμά διεθνώς.

Φεύγει από τη ζωή ο Αλμπερτ Μέιζελς, ένας από τους σημαντικότερους ντοκιμαντερίστες όλων των εποχών, δημιουργός του «Grey Gardens» και του «Gimme Shelter».

Παγκόσμια συγκίνηση στις πρώτες προβολές του «Furious 7» καθώς ο αποχαιρετισμός στον αδικοχαμένο Πολ Γουόκερ κάνει μια ταινία δράσης να μοιάζει με ένα κοσμικό αντίο στον πιο αγαπημένο ήρωά του.

Φεύγει από τη ζωή ο Διαγόρας Χρονόπουλος, για χρόνια Διευθυντής του Θεάτρου Τέχνης, πρώην Πρόεδρος του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου, σκηνοθέτης και ο ίδιος.

Στην έκτη απονομή των βραβείων της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου θριαμβεύει το «Xenia» του Πάνου Χ. Κούτρα, ο οποίος αρνείται να παραλάβει τα βραβεία Σεναρίου, Σκηνοθεσίας και Καλύτερης Ταινίας αν δεν περάσει ο νόμος για την ιθαγένεια που αφορά στα παιδιά μεταναστών δεύτερης γενιάς. Λίγες μέρες μετά η κυβέρνηση κινητοποιείται και τελικά ο νόμος ψηφίζεται.

Μετά από επτά ολόκληρους κύκλους, το «Mad Men» τελειώνει με ένα καταπληκτικό επεισόδιο, σίγουρο πως έχει γράψει ήδη τη δική του ιστορία στο μεγάλο βιβλίο των τηλεοπτικών μύθων.

Τρία χρόνια μετά το πιο διάσημο «μαύρο» της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας, η ΕΡΤ ανοίγει ξανά με επίσημη ημέρα νέας λειτουργίας την 11η Ιουνίου - ακριβώς πάνω στην επέτειο του κλεισίματός της, το οποίο ακολούθησαν η «δοκιμαστική» περίοδος της Δημόσιας Τηλεόρασης και αυτή της ΝΕΡΙΤ.

Ξεκινούν τα γυρίσματα του πολυαναμενόμενου reboot του τηλεοπτικού «X-Files». Παλιοί φανατικοί και νέοι θαυμαστές παρακολουθούν μέρα με τη μέρα την επιστροφή του Μόλντερ και της Σκάλι...

Ο πλανήτης σινεμά αποχαιρετά τον Κρίστοφερ Λι που πεθαίνει στην ηλικία των 93 ετών, αφήνοντας πίσω του μια ολόκληρη μυθολογία από ανεξίτηλους ήρωες του σινεμά τρόμου και του φανταστικού.

H εικόνα του Τζον Σνόου να κείτεται χτυπημένος στο τελευταίο επεισόδιο του πέμπτου κύκλου του «Game of Thrones» βρίσκεται παντού, ανακηρύσσοντάς τον στο απόλυτο πρόσωπο της χρονιάς. Ταυτόχρονα οι θεωρίες γύρω από το θανατό του κάνουν τη σειρά να χτυπήσει δυσθέωρητα επίπεδα διασημότητας...

H Ελλάδα ζει στους ρυθμούς του Grexit και των capital controls - το θρίλερ παρακολουθείται καθημερινά στις τηλεοράσεις του κόσμου από εκατομμύρια θεατές.

Ανακοινώνεται πως το «Chevalier» της Αθηνάς Τσαγγάρη συμμετέχει στο Διαγωνιστικό Τμήμα του Φεστιβάλ του Λοκάρνο. Τρίτη μεγάλου μήκους ταινία της Τσαγγάρη θα ξεχωρίσει στο Φεστιβάλ τον Αύγουστο και θα συγκεντρώσει βραβεία και διακρίσεις στους μήνες που θα ακολουθήσουν με μεγαλύτερο το πρώτο βραβείο στο Φεστιβάλ του Λονδίνου τον Οκτώβριο.

To σκάνδαλο «Μπιλ Κόσμπι» γιγαντώνεται με ολοένα και περισσότερες γυναίκες να τον κατηγορούν για βιασμό. Η Αμερική είναι ανάστατη, ο ίδιος αρνείται κάθε κατηγορία. Το Δεκέμβριο του 2015 συλλαμβάνεται για πρώτη φορά.

Ανακοινώνεται πως το «Interruption» του Γιώργου Ζώη θα συμμετέχει στο τμήμα «Ορίζοντες» του 72ου Φεστιβάλ Βενετίας. Τρίτη επίσκεψη του σκηνοθέτη στη Μόστρα μετά το «Casus Belli», τους «Τίτλους Τέλους».

Φεύγει από τη ζωή ο Ομάρ Σαρίφ. μετά από 83 χρόνια ζωής - κυριολεκτικά - σαν σινεμά!

Το νέο μνημόνιο της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ φέρνει και την κατάργηση του ειδικού φόρου επί των κινηματογραφικών εισιτηρίων που προορίζονται για την κινηματογραφική παραγωγή. ΟΙ αντιδράσεις από ολόκληρη την κινηματογραφική κοινότητα δεν είναι ικανές να αποσύρουν τη ρύθμιση.

Στα 76 του χρόνια πεθαίνει ο Γουές Κρέιβεν, αφήνοντας πίσω του μια ολόκληρη γενιά από θεατές που ουρλιάζουν ακόμη στη θέα του «Εφιάλτη στο Δρόμο με τις Λεύκες» και των «Scream».

Το Variety δημοσιεύει κατά λάθος μια νεκρολογία τον Τέρι Γκίλιαμ. Ο ίδιος το διασκεδάζει και ζητάει δημόσια συγγνώμη... που δεν είναι νεκρός.

To προσφυγικό προκαλεί την ευαισθητοποίηση του κινηματογραφικού κόσμου, με κείμενα, δηλώσεις, παρεμβάσεις στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και επισκέψεις διάσημων σταρ στη Λέσβο για να βοηθήσουν από κοντά όσους διακινδυνεύουν με τη ζωή τους την ελπίδα για μια καλύτερη μέρα.

Μάχη ξεσπάει ανάμεσα στα σώματα αστυνομικών των ΗΠΑ και τον Κουέντιν Ταραντίνο μετά από τις δηλώσεις του για την αστυνομική βία. Οι αστυνομικοί απειλούν με μποϋκοτάζ του «The Hateful Eight», ο Ταραντίνο απαντά, ένα μεγάλο θέμα συζήτησης παραμένει ανοιχτό όλο το έτος στην Αμερική των δύο ταχυτήτων.  

Ανακοινώνεται πως το «Σύμπτωμα» του Αγγελου Φραντζή συμμετέχει στο Διεθνές Φεστιβάλ του Τορίνο. Τέταρτη μεγάλου μήκους ταινία του δημιουργού μετά το «Polaroid», το «Ονειρο του Σκύλου» και το «Μέσα στο Δάσος».

Το «Spectre» - μετά από ένα παροξυσμικό promotion παγκοσμίως και με την αγωνία στο κατακόρυφο - βγαίνει επιτέλους και στις ελληνικές αίθουσες για να γίνει η μεγαλύτερη εισπρακτική επιτυχία του 2015.

Η 13η Νοεμβρίου καταγράφεται ως η νύχτα που άλλαξε για πάντα το Παρίσι, μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις που στοίχισαν τη ζωή σε περισσότερους από 120 ανθρώπους. Η παγκόσμια κοινή γνώμη ορθώνει ανάστημα - ο πόλεμος προς το Ισλαμικό Κράτος κηρύσσεται έστω και ανεπίσημα, το μέλλον είναι πλέον άγνωστο...

To 56o Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης ρίχνει αυλαία κάτω από τη σκιά των τρομοκρατικών επιθέσεων στο Παρίσι. Χαρίζει το Χρυσό Αλέξανδρο στο «Rams» του Γκριμούρ Χακόναρσον από την Ισλανδία.

Στα 67 του χρόνια πεθαίνει ο Μηνάς Χατζησάββας, αφήνοντας πίσω του ένα τεράστιο κενό στο θέατρο και το σινεμά. Ο συγκινητικός αποχαιρετισμός του συντρόφου του στην πολιτική του κηδεία - με αναφορά στο σύμφωνο συμβίωσης - υπήρξε ακόμη ένα βήμα για την τελική ψήφιση του συμφώνου σε μερικές εβδομάδες από το θάνατο του σπουδαίου ηθοποιού.

Το «Downton Abbey» κλείνει αυλαία με το τελευταίο του επεισόδιο ανήμερα Χριστούγεννα. Η τηλεθέαση στη Μ. Βρετανία αγγίζει δυσθεώρητα ρεκόρ και οι πόρτες του Πύργου που φιλοξένησε εκατομμύρια θεατές εδώ και πέντε χρόνια κλείνουν για πάντα.

Το χρονικό ενός προαναγγελθέντος θριάμβου Μέσα στο 2015 σκάνε μικρές ταινίες που κλείνουν το μάτι για το μέλλον των σκηνοθετών τους. Η «Ανωτέρα Βία» του Ρούμπεν Οστλουντ. Συμβολικό, σαρκαστικό, παγερό, αλλά με υπόκωφη συναισθηματική ενέργεια μεγατόνων κερδίζει βραβείο στις Κάννες και προαναγγέλει ότι ο Οστλουντ («Το Τετράγωνο») είναι μόνο στην αρχή. Tο 2015 είναι κι η χρονιά που ερωτευτήκαμε τον Ντέιμιαν Σαζέλ... χωρίς μέτρο. Το «Whiplash» έδωσε τον τόνο, το ρυθμό στην απαίτηση του Σαζέλ να τον προσέξουμε. Οταν, ένα χρόνο μετά, ήρθε το «La La Land», ήμασταν έτοιμοι και παραδομένοι στο σινεμά του.

Σσσσ... Ακούστε «Το Τραγούδι του Φοίνικα» (Phoenix) του Κρίστιαν Πέτσολντ. Κι ας μιλήσουμε χαμηλόφωνα. Ή και καθόλου...

To σοκ της χρονιάς Ο Ουκρανός Μιροσλάβ Σλαμποσπίτσκι έρχεται από το πουθενά στην Εβδομάδα Κριτικής των Καννών, φεύγει με 3 βραβεία κι αποδεικνύει ότι μπορεί να τεντώσει τα όρια της μεγάλης οθόνης και της αντοχής μας στη σκληρότητα αυτού του κόσμου. «Η Φυλή» αποδεικνύεται ένα σοκ στις αισθήσεις. Η κινηματογραφική φόρμα απαίτησε σιωπή (όχι, δεν παρακολουθείς σινεμά του βωβού αλλά αν δεν ξέρεις την νοηματική των κωφάλαλων ηρώων, είσαι από «άλλη φυλή»), δεν κατέφυγε στο μελό (ούτε ένα κοντινό) αλλά το το σινεμά βρήκε τον τρόπο να σου πει την άβολη, δυσάρεστη αλήθεια μέσα από έναν δικό του εκκωφαντικό διάλογο. «Στην αγάπη και το μίσος δε χρειάζονται υπότιτλοι». Αν και το κοινό προειδοποιήθηκε και στις Κάννες  και στην Αθήνα, δεν έλειψαν οι λιποθυμίες και οι αποχωρήσεις από την αίθουσα. Γιατί οι κραυγές είναι ίδιες σε κάθε γλώσσα και σε κάθε φυλή.

O τρόμος σου πάει πολύ Τρεις ταινίες τρόμου κυκλοφορούν μέσα στο 2015 που ξεφεύγουν από τα όρια του genre και μας κάνουν να κρατάμε κι εμείς τα μάτια μας ανοιχτά  (όχι μόνο όταν γυρίζουμε μόνες στο σπίτι, γιατί κάτι προφανώς μας ακολουθεί, αλλά...) για τις επόμενες ταινίες των εν λόγω δημιουργών. Κι έχουμε δίκιο. Γιατί η Τζένιφερ Κεντ, μέσα από το «Babadook: Οι Σελίδες του Τρόμου» καταλαβαίνεις ότι χρησιμοποιεί το είδος γιατί θέλει να πει κάτι άλλο (κι έρχεται 3 χρόνια μετά με το αδικημένο της αριστούργημα «The Nightingale» να μας το αποδείξει), όπως και η Ανα Λίλι Αμιρπούρ ξεκάθαρα κρύβει το φεμινιστικό της μανιφέστο πίσω από το «Ενα Κορίτσι Γυρίζει Σπίτι Μόνο του τη Νύχτα», ένα... ασπρόμαυρο αμερικανο-ιρανικό γουέστερν με βρικόλακες. Τέλος, καλώς τον Ντέιβιντ Ρόμπερτ Μίτσελ. Με το «Σε Ακολουθεί» υποσχέθηκε ότι ακριβώς το ίδιο θα κάνει σε εμάς το εθισμένο στην pop culture σινεμά του (fast forward: «Το Μυστικό της Ασημένιας Λίμνης»).

Oh Carol... Εχει μείνει στο χρόνο για κάτι παραπάνω από τις 6 οσκαρικές του υποψηφιότητες (σκάνδαλο που δεν έφυγε με βραβεία). Για κάτι περισσότερο κι από τις δυο συγκλονιστικές του πρωταγωνίστριες. Ηταν κάτι παραπάνω κι από το πώς ένα ερωτικό κινηματογραφικό μελό γιορτάζει, αναδεικνύει και ξεπερνά την queer του διάσταση. Το «Carol» του Τοντ Χέινς γεννήθηκε το 2015, αλλά στην ουσία νικά το χρόνο και θα μείνει αιώνιο, τόσο για το λεπτοδουλεμένο εικαστικό στήσιμο της εικόνας (τίποτε λιγότερο από ένα αριστούργημα), όσο για τα όσα ουσιαστικά και σπαραχτικά είπε, ενώ οι ηρωίδες του δεν μπορούσαν να μιλήσουν ανοιχτά.  

Από μέσα πεθαμένοι, και απ' έξω ζωντανοί Το 2015 είναι η χρονιά που ο Γιώργος Λάνθιμος έγινε διεθνής, με την πρώτη ξενόγλωσση ταινία και με πρωταγωνιστές τους Κόλιν Φάρελ, Ρέιτσελ Βάις, Λεά Σεντού και Τζον Σι Ράιλι (κλείσιμο ματιού: η ξενοδόχος είναι η Ολίβια Κόλμαν σε έναν μικρό, αλλά χαρακτηριστικό, ρόλο). «Ο Αστακός» κερδίζει το Βραβείο της Επιτροπής στις Κάννες και φτάνει μέχρι την υποψηφιότητα για Οσκαρ Σεναρίου. Τίποτα από όλα αυτά μπορεί να μη θυμόμαστε σε δέκα ακόμα χρόνια. Δεν θα ξεχάσουμε όμως ποτέ όσα μάς έκανε να αισθανθούμε. Σε αυτό το σύμπαν των ζευγαριών και των μόνων, των συμβιβασμένων και των Αλλων, ο Λάνθιμος στάθηκε με έναν τρυφερό κυνισμό, βρήκε το οικείο μέσα στο αλλόκοτο, το ζεστά συγκινητικό σε κάτι εντελώς παγωμένο. Δε θα ξεπεράσουμε ποτέ την τελευταία σκηνή.

Η χρονιά που οι γυναίκες στο Χόλιγουντ φώναξαν δυνατά Αυτή ήταν η χρονιά που οι γυναίκες σταρ (και κάποιοι άντρες) μίλησαν ανοιχτά και φωναχτά πλέον για το σεξισμό και την ανισότητα στη χολιγουντιανή βιομηχανία. Διαβάστε εδώ και θυμηθείτε όσα, μία-μία, ένας-ένας και πολλοί μαζί, από τη Μέριλ Στριπ ως τον Μαρκ Ράφαλο, δήλωσαν στα media.

Ο Πάολο Σορεντίνο επιστρέφει, μετά το Οσκαρ του για την «Τέλεια Ομορφιά», με τη «Νιότη», μία ακόμα αριστουργηματική ταινία. Τόσο μεγαλόπρεπη, ώστε να γίνει διαχρονική. Τόσο απλή, ώστε να ξέρεις ότι θα παραμείνει αγαπημένη και προσωπική. Οχι, ο Σορεντίνο δεν έκανε μία ταινία για τη χαμένη νιότη. Εκανε μία ταινία για το χαμένο χρόνο. Για την αξία της στιγμής. Σε αυτήν είμαστε όλοι υπόλογοι. Γέροι που πιστεύουμε ότι τη χάσαμε. Μεσήλικες που αυτομαστιγωνόμαστε γιατί την ξοδέψαμε. Νέοι γιατί τη βαριόμαστε και την απαξιώνουμε. Γιατί όλοι γνωρίζουμε αυτή την ανατριχίλα όταν το καταφέρνουμε. Οταν ένα ανθισμένο λιβάδι, ένα «απλό μουσικό κομμάτι», μία ταινία που βρίσκει στόχο κατευθείαν στην καρδιά, ένας έρωτας αν είμαστε τυχεροί, μάς θυμίζουν ότι μόνο μέσα στις στιγμές μας κρύβεται η ανάταση, η ευτυχία και η πραγματική, αιώνια νιότη μας.

Μ' ένα quasi μονοπλάνο Ο Ούγγρος Λάζλο Νέμες, μάς τυλίγει στις φλόγες του Ολοκαυτώματος, με τη φρίκη μιας εντατικής ταινίας τρόμου. Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής στις Κάννες, ξενόγλωσσο Οσκαρ και, χωρίς υπερβολή, μια από τις σημαντικότερες ταινίες της δεκαετίας. Ο σκηνοθέτης, λίγα χρόνια αργότερα, είδε το άστρο του να... δύει με τη «Δύση Ηλίου», αλλά εδώ είμαστε για να το ανατρέψει. Διαβάστε εδώ όσα είπαν ο Λάζλο Νέμες κι ο πρωταγωνιστής του, Γκέζα Ρέριγκ, στο Flix.

«Το βλέπω γύρω μου: όσοι γέρασαν, επέλεξαν να γεράσουν. Αφέθηκαν, το πίστεψαν. Τα γηρατειά είναι απλώς λάθος τρόπος σκέψης. Οσο είσαι ακόμα ζωντανός, όσο ακόμα αναπνέεις, τόσο αναρωτιέσαι, τόσο αγωνίζεσαι με τον εαυτό σου, τόσο ερωτεύεσαι, τόσο φοβάσαι. Αυτό σημαίνει ότι είσαι τόσο ζωντανός, όσο ήσουν στα 20 σου χρόνια. Ναι, μπορεί το σώμα σου να έχει σκεβρώσει και το πρόσωπό σου γεμίσει ρυτίδες. Ολα τα υπόλοιπα όμως παραμένουν ίδια. Εσύ κάτω από αυτό το δέρμα πάλλεσαι το ίδιο, επιθυμείς το ίδιο, αγαπάς το ίδιο. Και είναι τόσο υπέροχο που αυτή η ταινία το δείχνει επιτέλους.» Το Flix συναντά την Σάρλοτ Ράμπλινγκ (και τον Τομ Κόρτνεϊ και τον Αντριου Χέι) γιατί το 2015 είναι η χρονιά που κυκλοφόρησαν τα «45 Χρόνια», μια ταινία που θα την κρατάμε σφιχτά στην αγκαλιά μας και για τα επόμενα 45.  

Τριάντα σχεδόν χρόνια μετά την πρώτη μας γνωριμία με τον Mad Max, ο Τζορτζ Μίλερ επιστρέφει και μάς παίρνει από τα μαλλιά: αυτό το νέο κεφάλαιο της μεταποκαλυπτικής ιστορίας του μέλλοντός μας είναι ακόμα πιο ευφάνταστο, ακόμα πιο σύγχρονο, ακόμα πιο αναγκαίο να ειπωθεί. Ενα blockbuster με καλλιτεχνική καρδιά. Ενα μεταμφιεσμένο action movie. Η απόδειξη ότι το μεγάλο σινεμά είναι ένα. Εxtra bonus: ο τίτλος της ταινίας κλείνει το μάτι στην -πραγματική- ηρωίδα. Πρόκειται για το δρόμο της Φουριόζα, εκείνη είναι ο καταλύτης, σε μια ταινία με έντονη φεμινιστική χροιά. Στις Κάννες οι δημοσιογράφοι ρώτησαν τον Τομ Χάρντι, «δεν αναρωτηθήκατε, διαβάζοντας το σενάριο και βλέποντας ότι η Σαρλίζ Θερόν θα έχει μεγάλο κομμάτι της δράσης, αν αυτό σας απειλήσει;» Κι η απάντηση του Χάρντι ήταν αποστομωτική. «Οχι». Στη σιγή που ακολούθησε, ξαναέσκυψε στο μικρόφωνό του. «Κοιτάξτε το ημερολόγιο. Εχουμε 2015. Μία γυναίκα μπορεί να είναι πρωταγωνίστρια».

Χτύπα κι άλλο, θα τ' αντέξω Αυτή ήταν η ταινία που έγινε παγκόσμιο blocbuster, έσπασε ρεκόρ κι έδεσε τα μάτια (κι όχι μόνο) πολλών θεατών που θέλησαν να μιμηθούν τις σκηνές της. Το «Πενήντα Αποχρώσεις του Γκρι» της Σαμ Τέιλορ Τζόνσον, βασισμένο στη σειρά μπεστ σέλερ ροζ λογοτεχνίας της  E. Λ. Τζέιμς, θέλησε να γίνει το «9 1/2 Εβδομάδες» της εποχής του, δεν είχε όμως τίποτα το πραγματικά σκοτεινό, διαστροφικό, τίποτα το ωμά σέξι. Μάς άφησε όμως κληρονομιά την Ντακότα Τζόνσον και τον Τζέιμι Ντόρναν. Αυτούς τους δύο, ναι, τους κρατάμε ακόμα με χειροπέδες στο κινηματογραφικό κρεβάτι.

To τέλος μιας σχέσης Το «Δίπλα στη Θάλασσα», η τρίτη σκηνοθετική απόπειρα της Αντζελίνα Τζολί, και η πρώτη που επιχείρησε να δουλέψει με τον σύζυγό της, Μπραντ Πιτ, αποδείχθηκε μια σκέτη καταστροφή - τόσο καλλιτεχνικά, όσο και προσωπικά. Το IT ζευγάρι του Χόλιγουντ χώρισε λίγους μήνες μετά.

Oscars, ο αγώνας για την ισότητα, η επέλαση των Βρετανών και η νίκη των Μεξικανών Ο ευχαριστήριος λόγος της Πατρίτσια Αρκέτ, μετά τη νίκη της στην κατηγορία Β' Γυναικείου για το «Boyhood» έμεινε θρυλικός (και μάς έδωσε και πολλά επιτυχημένα meme της Μέριλ Στριπ που χειροκρότησε ενθουσιασμένα). Kατά τα άλλα, το 2015 ήταν η χρονιά που η Τζούλιαν Μουρ κέρδισε το δεύτερο αγαλματάκι της για το «Still Alice: Κάθε Στιγμή Μετράει», οι Βρετανοί κονταροχτυπήθηκαν μεταξύ τους για το Α' Ανδρικό (Μπένεντικτ Κάμπερμπατς για «Το Παιχνίδι της Μίμησης» ή Εντι Ρεντμέιν για τη «Θεωρία των Πάντων»; Τελικά επικράτησε, άνετα, ο Ρεντμέιν) και ο Αλεχάντρο Γκονζάλες Ινιαρίτου πήρε τη σκυτάλη από τον Αλφόνσο Κουαρόν στο Οσκαρ Σκηνοθεσίας για το «Birdman» που έφυγε με το Οσκαρ Καλύτερης Ταινίας και δύο ακόμα. Και μια υπόσχεση: ότι ανάμεσα σε Κουαρόν, Ινιαρίτου και Ντελ Τόρο, τα Οσκαρ θα γίνουν μεξικανική υπόθεση.

Σπάζοντας τον τέταρτο... Wonderwall Στο «Mommy», ο Ξαβιέ Ντολάν βάζει τον ήρωά του, τον Στίβεν, ν' ανοίξει με τα χέρια του το κάδρο, ακούγοντας Oasis.

To ελληνικό σινεμά: ένας Αλλος Κόσμος; Το 2015 το ελληνικό σινεμά τα είχε όλα. Εκανε πρεμιέρα το «Chevalier» της Αθηνάς Τσαγγάρη, κερδίζοντας το στοίχημα ενός ετερόκλητου καστ (από τον Βαγγέλη Μουρίκη στον Σάκη Ρουβά) και μιας μαύρης αντρικής κωμωδίας. Ο Αγγελος Φραντζής (όσο περίμενε να λυθούν τα προβλήματα προπαραγωγής για το «Ακίνητο Ποτάμι») μάς αιφνιδίαζε, βγάζοντας το «Σύμπτωμα». Τρεις εκπρόσωποι της νεότερης γενιάς έκαναν άφοβα πειράματα με το σινεμά είδους: ο Γιάννης Βεσλεμές με τη «Νορβηγία» (μια new wave φαντασμαγορία με χιούμορ, βρικόλακες και απέθαντο ρομαντισμό), ο Αλέξης Αλεξίου με το «Τετάρτη 04:45» μετέφερε τη βαριά παράδοση του φιλμ νουάρ στην Αθήνα της κρίσης. Από την άλλη, ο Δημήτρης Τζέτζας με το «Republic» προσπάθησε να εφαρμόσει το... ταραντινικό σινεμά στην Ελλάδα. Οι Νίκος Νικολόπουλος και Βλαδίμηρος Νικολούζος με το «Polk» κατέθεσαν ένα φορμαλιστικά εντυπωσιακό δείγμα γραφής, η Μαργαρίτα Μαντά επένδυσε στο συναίσθημα κι ένα προσωπικό κινηματογραφικό όραμα, με το «Για Πάντα», ένα σύγχρονο ρομαντικό παραμύθι για το τέλος του κόσμου κι ο Πάνος Καρκανεβάτος επέστρεψε με τις «Οχθες», μία διεθνή συμπαραγωγή και μια ταινία μοιρασμένη ανάμεσα στην ποίηση και τη σκληρή ελληνική πραγματικότητα. Επίσης ήταν η χρονιά που το ελληνικό σινεμά έπεσε με φόρα στην άρπα κόλα των remakes με σκηνοθέτη τον Στράτο Μαρκίδη («Οι Γαμπροί της Ευτυχίας», «Ο Κλέαρχος η Μαρίνα κι ο Κοντός»). Ο Μανούσος Μανουσάκης τσουγκρίζει με το box office στο «Ουζερί Τσιτσάνης», ο Γιάννης Φάγκρας παρουσιάζει, επιτέλους, το «Forget me Not» μετά από μια πολύχρονη, κοπιώδη παραγωγή. Στο ντοκιμαντέρ, ο Κίμωνας Τσακίρης («Sugartown - Οι Γαμπροί») επέστρεψε με την «Αρχαιολόγο», μία ταινία για την προσωπική ευθύνη, απρόσμενα φιλοσοφική κι ανθρώπινη, ενώ ο Φίλιππος Κουτσαφτής, 15 χρόνια μετά την «Αγέλαστο Πέτρα»), επανέφερε το ύφος του στο «Αρκαδία Χαίρε». Τέλος, ένας μεγάλος έκανε την υπόκλισή του. «Η Κόρη του Ρέμπραντ» του Νίκου Παναγιωτόπουλου κυκλοφόρησε στο τέλος της χρονιάς, ένα μήνα πριν φύγει από τη ζωή.

Δίπλα σ' όλα αυτά, ο Χριστόφορος Παπακαλιάτης, έχοντας ήδη κερδίσει τα στοιχήματα των ρεκόρ του box office με το «Αν...», σημειώνει, με το «Ενας Αλλος Κόσμος», τη μεγαλύτερη εισπρακτική επιτυχία των τελευταίων 10 χρόνων στην Ελλάδα.

Το μεγαλείο των ντοκιμαντέρ Ηταν η χρονιά που ο Πατρίσιο Γκουσμάν μάς έδειξε «Το Μαργαριταρένιο Κουμπί» στο Βερολίνο κι ο Βιμ Βέντερς, συν-σκηνοθετώντας με τον Τζουλιάνο Ριμπέιρο Σαλγκάντο, «Το Αλάτι της Γης», στις Κάννες (και οι δύο έφυγαν με βραβεία). Δύο πολύ διαφορετικά ντοκιμαντέρ, δύο αριστουργήματα. Ο εμβληματικός Χιλιανός ντοκιμαντερίστας ξεκινά με μια ωδή στο νερό και καταλήγει σε όσα το ενώνουν με την τραγική μνήμη της χώρας του. Από την άλλη, ο Βέντερς ξεπερνά κι αυτός την απλή καταγραφή της ζωής και του έργου του διάσημου Βραζιλιάνου φωτογράφου Σεμπαστιάο Σαλγκάντο, σπάει το κάδρο και παραδίδει ένα πανέμορφο φιλμ, αλλά, παράλληλα, με ευαισθησία, τρυφερότητα και οξεία πολιτική συνείδηση.

Aντίο, Πολ Γουόκερ Το 2013 σκοτώθηκε ο πρωταγωνιστής της Fast and the Furius saga, ειρωνικά, σε αυτοκινητιστικό. Δύο χρόνια μετά, το «Furious 7 / Μαχητές των Δρόμων 7» έρχεται για να σταθεί στο ύψος των προσδοκιών, αλλά και για να αποχαιρετίσει τα ομορφότερα μπλε μάτια του Χόλιγουντ. Και το πετυχαίνει, πατώντας γκάζια, όχι μόνο στην αδρεναλίνη, αλλά και στο συναίσθημα. «It is never goodbye...»

Η αξία της Λύπης Το «Inside Out» (Τα Μυαλά που Κουβαλάς) της Pixar έκανε την πρεμιέρα του στο Φεστιβάλ Καννών το 2015 και έζησε, όπως αναμενόταν, μία πορεία του θριάμβου προς το Οσκαρ animation. Ο Πιτ Ντόκτερ (ο σκηνοθέτης της αγαπημένης μας ταινίας της Pixar, του «Up») κέρδισε τα στοιχήματα στο πιο τολμηρό πρότζεκτ στην κινηματογραφική ιστορία της εταιρίας: πώς οπτικοποιείς τα συναισθήματα; Το κατάφερε με υπέροχες ιδέες, χιούμορ, συναισθηματική νοημοσύνη, ειλικρίνεια και χαρακτήρες που εξανθρωπίζουν «το τέρας» που ακόμα παραμονεύει στις παιδικές μας μνήμες. Είναι περίεργο, αλλά στα 5 χρόνια που έχουν μεσολαβήσει, όλοι μιλούν ακόμα για το χαρακτήρα της Λύπης. Και πώς, επιτέλους, μία ταινία έδειξε στα παιδιά τη χρησιμότητά της.

κι ακόμα  Μεγάλοι σκηνοθέτες, μέτριες ταινίες: Ο «Ελεύθερος Σκοπευτής» του Κλιντ Ιστγουντ, παρά τις 6 υποψηφιότητες για Οσκαρ αποτελεί μια από τις πιο αμφιλεγόμενες ταινίες της χρονιάς. Τα «Μεγάλα Μάτια» του Τιμ Μπέρτον δεν ανταπεξέρχονται στις προσδοκίες. «Η Διάσωση» του Ρίντλεϊ Σκοτ και «H Γέφυρα των Κατασκόπων» του Στίβεν Σπίλμπεργκ δεν πρόκειται να ξεχωρίζουν στη φιλμογραφία τους. Το ίδιο κι ο «Παράλογος Aνθρωπος» του Γούντι Αλεν, παρά τον πάντα υπέροχο Χοακίν Φίνιξ. Για να μη μιλήσουμε για την απόπειρα 3D σε απλή φιξιόν ιστορία του Βιμ Βέντερς, με το «Ολα Θα Πάνε Καλά» - τίποτα δεν πήγε καλά. | To σινεμά του κόσμου θα μας σώσει Το «Λεβιάθαν» του Αντρέι Ζβιάγκιντσεφ (Βραβείο Σεναρίου στο Φεστιβάλ Καννών, Χρυσή Σφαίρα Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας, Υποψηφιότητα για Οσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας), «Η Μυστική Λέσχη» του Πάμπλο Λαραΐν, το «Dheepan: Ο Ανθρωπος Χωρίς Πατρίδα» που χάρισε το Χρυσό Φοίνικα στον Ζακ Οντιάρ, «Ο Νόμος της Αγοράς» του Στεφάν Μπριζέ - μία μικρή ταινία με μεγάλη καρδιά.

Στο ρυθμό του «La La Land» Ακούμε γι' αυτήν όλη τη χρονιά, έρχεται σ' εμάς στα τέλη Δεκεμβρίου. Το μιούζικαλ του Ντέιμιεν Σαζέλ, το αξεπέραστο ρομάντζο του Ράιαν Γκόσλινγκ και της Εμα Στόουν, η βόλτα στα στούντιο του Χόλιγουντ και στα κλειστά αστεροσκοπεία, η αγάπη για το σινεμά κι η αγάπη για τον έρωτα, μας θυμίζουν ότι μπορούμε να ονειρευόμαστε, ακόμα κι όταν οι ιστορίες τελειώνουν μ' ένα πικρούτσικο what might have been.

Στο δρόμο που χάραξε «Η Χαμένη Λεωφόρος του Ελληνικού Σινεμά» Εγκαινιάζονται οι προβολές που διοργανώνει η ΕΣΠΕΚ και που αποτελούν, από τότε και για πάντα, την ωραιότερη και ζωντανότερη ανάδειξη του ελληνικού σινεμά. Λίγο πριν ξεκινήσει, οι Ελίνα Ψύκου, Αφροδίτη Νικολαΐδου, Γιάννης Βεσλεμές και Αλέξης Αλεξίου μιλούν στο Flix για τις προβολές που έρχονται για να δικαιώσουν το παρεξηγημένο ελληνικό σινεμά των δεκαετιών '60, '70 και '80.

Το κίνημα #OscarsSoWhite γίνεται #OscarsSoWhiteAndStraight και η Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογράφου προσπαθεί να συμμαζευτεί και να προλάβει να συμπεριλάβει τη διαφορετικότητα στα στρώματά της.  

Ο σκηνοθέτης που έβλεπε τα όνειρα Φεύγει ο Νίκος Παναγιωτόπουλος και το Flix θα κρατά τη μεγάλη βιντεοσυνέντευξη που έκανε μαζί του ως θησαυρό.

Ο Λεονάρντο ΝτιΚάπριο πρωταγωνιστεί στην «Επιστροφή», περιπλανιέται στη φύση, φορά μια αρκούδα και, επιτέλους, κερδίζει το Οσκαρ Α' Ανδρικού Ρόλου! Ομοίως ο μαγικός διευθυντής φωτογραφίας Εμάνουελ Λουμπέσκι και ο ίδιος ο σκηνοθέτης, ο Αλεχάντρο Γκονζάλες Ινιάριτου, συνεχίζοντας το θρίαμβο των Μεξικανών δημιουργών στα Οσκαρ. Η ταινία μας αφήνει με ανάμεικτα συναισθήματα - γράψαμε στο Flix: Σινεμά με τόλμη και όραμα με ποίηση και βία. Οχι δίχως ατέλειες, μα που δεν σου αφήνει άλλη επιλογή από το να του υποκλιθείς.

Γυμνοί στον ήλιο #1 Το «Suntan» του Αργύρη Παπαδημητρόπουλου γίνεται, δικαίως, η πιο «hot» ελληνική ταινία της χρονιάς: Μάκης Παπαδημητρίου, η αποκάλυψη τη Ελλης Τρίγκου, Αντίπαρος χωρία άμυνες, πάθη χωρίς αντηλιακό. Η ταινία ξεκινά το γύρο του θριάμβου στο εξωτερικό και στην Ελλάδα.

Γυμνοί στον ήλιο #2 Μπορεί το «A Bigger Splash» του Λούκα Γκουαντανίνο να μην άγγιξε τα σκοτάδια της «Πισίνας», της οποίας ήταν ριμέικ, μπορεί η Τίλντα Σουίντον, ο Ματίας Σχούναρτς και η Ντακότα Τζόνσον να ήταν, περισσότερο απ' ό,τι άλλο, φωτογενείς, αλλά ποτέ, ποτέ δεν θα ξεχάσουμε τον Ρέιφ Φάινς να τα δίνει όλα, χορεύοντας το «Emotional Rescue» των Rolling Stones. This is tops!

Νίκος Τριανταφυλλίδης, 1966 - 2016. Είναι λίγες οι αληθινά ροκ προσωπικότητες στη δική μας χώρα κι ο Νίκος Τριανταφυλλίδης ήταν τέτοια. Μαζί μικρό αγόρι και πληθωρικός οραματιστής. Συνδέθηκε με τις νύχτες μας: γιατί του άρεσε η νύχτα, γιατί έκανε σινεμά, γιατί διοργάνωσε και φιλοξένησε κάποιες από τις πιο αξέχαστες αθηναϊκές συναυλίες. Ηταν ένας άνθρωπος που αγάπησε το «πολύ» και γι' αυτό αγάπησε πολύ. Ενας αληθινός αισθηματίας. Ο Νικόλας έφυγε, αφήνοντας πίσω του την τελευταία του ταινία, «90 Χρόνια ΠΑΟΚ - Νοσταλγώντας το Μέλλον», ένα ντοκιμαντέρ φτιαγμένο από θλίψη, αγάπη και αφοσίωση

Η δύναμη της επικοινωνίας Η Εϊμι Ανταμς αναζητά τις λέξεις για να μιλήσει με το σύμπαν στο «Arrival» του Ντενί Βιλνέβ. Στα «Νυκτόβια Πλάσματα» του Τομ Φορντ, όλα τα νοήματα κρύβονται στις σελίδες ενός ανέκδοτου μυθιστορήματος. Η κοκκινομάλα ηθοποιός διεκδικεί όλα τα βραβεία, εναλλάξ και για τις δυο ταινίες της.

«The Bachelor» του Αντώνη Σωτηρόπουλου Το ελληνικό remake του «Hangover»... Α, δεν ήταν; ΟΚ, πάντως σίγουρα ήταν η αρχή ενός franchise που δόξασε το product placement, αρκέστηκε στο πιο υποτυπώδες, σεξιστικό σενάριο κι έσπασε τα ελληνικά ταμεία, την πρώτη, τη δεύτερη και (έστω, λίγο λιγότερο), την τρίτη φορά που έκανε πάρτι στις αίθουσες.

Επαιξε σε τέσσερις ταινίες («Café Society», «Personal Shopper», «Billy Lynn's Long Halftime Walk», «Certain Women») - από τις οποίες μόνο δύο κυκλοφόρησαν μέσα στη χρονιά, σκηνοθέτησε και απασχόλησε σχεδόν όσο καμία την κοινή γνώμη: για τα μαλλιά της, τα κορίτσια της, τις επιλογές της, τις δηλώσεις της, μέχρι και το χρώμα της γλώσσας της... Η Κρίστεν Στιούαρτ ήταν η σταρ της χρονιάς. Κάτι που δεν θα της άρεσε καθόλου γιατί μπορεί να έμοιαζε mainstream... Διαβάστε εδώ τους 10 λόγους που μας οδήγησαν σ' αυτό το συμπέρασμα.

Ανήμερα Χριστούγεννα ήταν το... last Christmas του Τζορτζ Μάικλ, τον οποίο αποχαιρετήσαμε μαζί μ' ένα κομμάτι όσων ήταν όμορφα στην εφηβική ζωή μας. Αυτές ήταν οι 10 χαρακτηριστικές φορές που ακούσαμε Τζορτζ Μάικλ και Wham! στο σινεμά και την τηλεόραση.

Τους Wham αγάπησε κι ο «Deadpool» του Τιμ Μίλερ και του Ράιαν Ρέινολντς. O πιο αστείος, αθυρόστομος και σέξι υπερήρωας βρήκε την ταινία (και το franchise) που του αξίζει κι ο Ρέινολντς μας διασκέδασε όλη τη χρονιά, αναλαμβάνοντας προσωπικά το promo του ήρωά του, φτάνοντάς τον μέχρι και... στα Οσκαρ!

Ο Ιγκι Ποπ κάνει το Φεστιβάλ Καννών σέξι. Ο Τζιμ Τζάρμους (με δύο ταινίες στο Φεστιβάλ, το «Gimme Danger» και το «Paterson», δεν είναι, αυτή τη φορά, παρά ο wingman του. Ο Ιγκι πηγαίνει στην επίσημη πρεμιέρα του ντοκιμαντέρ για τους Stooges, φυσικά, χωρίς μπλούζα. Αλλά στη συνέντευξη Τύπου μνημονεύει τη μαμά του: «Είχα υπέροχους γονείς και δεν άκουγα τις συμβουλές τους. Αργότερα στη ζωή μου ξεκίνησα να τους ακούω. Ειδικά τι μου έλεγε η μαμά μου. Απλά πράγματα. Πάω πια για ύπνο νωρίς. Προσπαθώ να... ω, αυτό δεν ισχύει – πήγα να σας πω κάτι για τη σεξουαλική ζωή μου, αλλά θα έλεγα ψέματα (γελάει). Γενικώς προσέχω πώς τρέφομαι, τι κάνω στο σώμα μου. Δουλεύω σκληρά και ξεκουράζομαι και με προσέχω. Οπως μου έλεγε η μαμά μου (βουρκώνει).»

The horror, the horror! Οι Γερμανοί έχουν χιούμορ - το «Τόνι Ερντμαν» κάνει πρεμιέρα στις Κάννες κι έχει την αίθουσα των κυνικών δημοσιογράφων να γελάνε, να κλαίνε, να τραγουδούν και να αγαπούν, εναλλάξ, ξανά και ξανά. Παραδόξως, δεν παίρνει κανένα απολύτως βραβείο στο Φεστιβάλ, πράγμα που, ευτυχώς, διορθώνεται στα Ευρωπαϊκά βραβεία της ίδιας χρονιάς, σε μια τελετή ξεχωριστά συγκινητική και πολιτική.

Εγώ, ο Κεν Λόουτς Αντίθετα, ο Χρυσός Φοίνικας των Καννών πηγαίνει, σε μια μάλλον παρωχημένη επιλογή, στο «Εγώ, ο Ντάνιελ Μπλέικ», κάνοντας τον δημιουργό του, Κεν Λόουτς, μέλος μιας πολύ μικρής λίστας διπλοβραβευμένων με τον Χρυσό Φοίνικα. Μιλώντας στο Flix, στέκεται εναντίον του Brexit που ήδη αποτελεί θέμα συζήτησης: «Αν θέλουμε να φέρουμε την αλλαγή στην ευρωπαϊκή ένωση, να γίνει μια διαφορετική ένωση που με ειλικρίνεια θα υποστηρίζει όλες τις χώρες και θα επιβάλλει οικονομική ισότητα σε όλες τις χώρες, για να το πετύχουμε αυτό, πρέπει να μείνουμε μέσα στην ευρωπαϊκή ένωση και να δουλέψουμε μέσα στην οργάνωση για να την αλλάξουμε, παρά να βγούμε και να προσπαθήσουμε απ' έξω.»

Πάμε παραλία  Σε μια παραλία πολύ διαφορετική από αυτήν των Καννών, μας μετέφεραν ο Θάνος Αναστόπουλος και ο Ντάβιντε Ντελ Ντέγκαν στο ντοκιμαντέρ τους «Η Τελευταία Παραλία» που προβλήθηκε στις Ειδικές Προβολές του επίσημου προγράμματος του 69ου Φεστιβάλ. Η ιταλική, ελληνική και γαλλική συμπαραγωγή αφηγείται τις μέρες των λουόμενων στην παραλία Pedocin της Τεργέστης, όπου ένας τοίχος τριών μέτρων χωρίζει (ακόμη) τους άντρες από τις γυναίκες.

Το σκάνδαλο με το αστείο για τον «βιαστή Γούντι Αλεν» μόλις ξεκίνησε! Πρεμιέρα του Φεστιβάλ Καννών με το «Café Society» του Γούντι Αλεν, παρουσιαστής της τελετής έναρξης ο Λοράν Λαφίτ: «Είναι πολύ ωραίο που γυρίζετε τόσες ταινίες στην Ευρώπη, ακόμα κι αν δεν καταδικάζεστε για βιασμό στις Η.Π.Α.», αναφερόμενος ευθέως και στην υπόθεση του Ρομάν Πολάνσκι αλλά και - διπλά ατυχώς - στις κατηγορίες που βαρύνουν τον Αλεν για κακοποίηση της κόρης του. Διαβάστε εδώ την αρχή του χρονικού που ξετυλίγεται ακόμα.

Ιζαμπέλ Ιπέρ, round 2 Η Γαλλίδα ηθοποιός, μια από τις σπουδαιότερες ερμηνεύτριες στην ιστορία του ευρωπαϊκού σινεμά, κατακτά και το... αμερικανικό. Χάρη στο «Εκείνη» του Πολ Βερχόφεν, η Ιπέρ βολτάρει στον «νέο κόσμο», κερδίζει τη Χρυσή Σφαίρα, βρίσκεται υποψήφια για Οσκαρ, πηγαίνει σε όλα τα πάρτι και μοιάζει να διασκεδάζει όσο ποτέ.

Ο Αλεξάντερ Σκάρσγκαρντ ως Ταρζάν, στον «Θρύλο του Ταρζάν» δίπλα στη Μάργκο Ρόμπι, μας κάνει όλους να ευχόμαστε να ήμασταν η Τζέιν, ή έστω η Τσίτα.

Φουστανέλα γουέστερν! Με το Αφερίμ!, ο Ρουμάνος Ράντου Ζούντε περικλείει στο βλάχικο ιστορικό του όλα όσα μας κάνουν (ναι κι εμάς) Βαλκάνιους και τιμάται με την Αργυρή Αρκτο στο Βερολίνο.

.@TheSlyStallone To me, you're the best, no matter what they say. pic.twitter.com/zs4ZLl1nhY

— Arnold (@Schwarzenegger) 29 Φεβρουαρίου 2016

Ο Σιλβέστερ Σταλόνε δεν κερδίζει το Οσκαρ για το «Creed», αλλά κερδίζει την απόδειξη φιλίας και θαυμασμού του Αρνολντ Σβαρτσενέγκερ!

Το «Κορίτσι από τη Δανία», βραβευμένο με τέσσερα Οσκαρ, αποδεικνύεται υπερβολικά «καθώς πρέπει» για να σχολιάσει ουσιαστικά τη ρευστότητα των φύλων του 21ου αιώνα - αλλά, ταυτόχρονα, εκτοξεύει τον Εντι Ρέντμεϊν και την Αλίσια Βικάντερ στον πλανήτη διασημότητα.

Δώδεκα χρόνια μετά τις «Νύφες» του Παντελή Βούλγαρη, ο διευθυντής φωτογραφίας Γιώργος Αρβανίτης υπογράφει ξανά ελληνική (συμ)παραγωγή. Πρόκειται για τον «Καύσωνα» της Τζόις Νασαγουάτι που φλέγεται από τον μεσογειακό ήλιο. Το Flix είχε μιλήσει με όλους τους συντελεστές στα γυρίσματα της ταινίας στον Πειραιά.

Ο Κουέντιν Ταραντίνο ξεπερνά την οργή για τη διαρροή του σεναρίου του, ξεπερνά τις απειλές της αστυνομίας για μποϋκοτάζ της ταινίας μετά τις κατηγορίες του για αδικαιολόγητη βία κι απολαμβάνει τους «Μισητούς Οκτώ» του: σε θεατρικό έργο, σε κόμικ, προσεχώς σε τηλεοπτική σειρά.

Ο άνθρωπος που έπεσε στη Γη αποφάσισε να ξαναφύγει. Ντέιβιντ Μπόουι, 1947 - 2016.

Ανταμ Ντράιβερ για πάντα Στην κυριολεξία - αυτή τη δεκαετία, κάθε χρονιά είναι η «χρονιά του Ανταμ Ντράιβερ». Γιατί όχι και το 2016, όπου φόρεσε τις δάφνες του Κάιλ Ρεν από το «Star Wars: Η Δύναμη Ξυπνάει», έπαιξε στο «Paterson» του Τζιμ Τζάρμους, στον «Εκλεκτό της Νύχτας» του Τζεφ Νίκολς, γύρισε τη «Σιωπή» του Μάρτιν Σκορσέζε, άρχισε προετοιμασία για την «Annette» του Λεός Καράξ κι άφησε και τον Στίβεν Κλάιν να μπει στο μπάνιο του και να τον φωτογραφίσει αριστουργηματικά για το Interview.

Η Ομόνοια ξαναζεί ως στρογγυλή πλατεία, χάρη στον «Νοτιά» του Τάσου Μπουλμέτη. Στο Flix, ο σκηνοθέτης συμπληρώνει το αλφάβητο της ταινίας του, από το Α ως το Ω - δίνοντας νέα νοήματα σε λέξεις που δεν έχουν ξεχαστεί...

Not just another day at the beach. Είμαστε, σύσσωμοι, στο πλευρό της Μπλέικ Λάιβλι που θα κατατροπώσει τον καρχαρία! Το «Σε Ρηχά Νερά» του Ζομ Κολέ-Σερά είναι ένα θρίλερ επιβίωσης που πέφτει στα βαθιά και καταφέρνει να αναδυθεί ως μια από τις πιο απολαυστικές μιάμιση ώρες που δεν θα ήθελες ποτέ να σου συμβούν.

Πήγαινέ με όπου θέλεις, Παναχί. Βγαίνει και στις ελληνικές αίθουσες το «Ταξί στην Τεχεράνη» του Τζαφάρ Παναχί, τιμημένο την προηγούμενη χρονιά με τη Χρυσή Αρκτο του Βερολίνου, η ναΐφ, αξιολάτρευτη ταινία ενός σκηνοθέτη που συνεχίζει να δουλεύει σε μια χώρα που του έχει απαγορεύσει την ελευθερία της έκφρασης.

Η «Ρόζα της Σμύρνης» του Γιώργου Κορδέλλα δεν πολυβλέπεται, αλλά βλέπεται πάρα πολύ από το ελληνικό κοινό, που της δίνει την 20ή θέση στην 20άδα των εμπορικότερων ταινιών της δεκαετίας στην Ελλάδα, την 4η από ελληνικές ταινίες.

Η Αθήνα έχασε τον Τζέισον Μπορν, όβερ Το «Jason Bourne», η περιπέτεια που φέρνει ξανά κοντά τον Πολ Γκρίνγκρας με τον Ματ Ντέιμον, θέλει τον ήρωα να καταδιώκεται στην Αθήνα της κρίσης, στο Σύνταγμα και στη Βουλή. Απλώς αυτή δεν είναι η «δική μας» Αθήνα, αλλά η Σάντα Κρουζ στην Τενερίφη, μια και κανείς στην Ελλάδα δεν ασχολήθηκε να προσκαλέσει την παραγωγή, η οποία βρήκε, γι' άλλη μια φορά, πιο συμφέρουσα λύση.

To προσφυγικό βάζει φωτιά στο παγκόσμιο σινεμά. Μπορεί οι ευρωπαϊκοί φορείς να τρέχουν λαχανιασμένοι για να βρουν λύσεις για τις χιλιάδες ανθρώπων που χάνονται στη Μεσόγειο, διεκδικώντας, απλώς, την επιβίωσή τους, όμως ο Τζιανφράνκο Ρόζι εκθέτει το ζήτημα με τρόπο μαγικό, άμεσο και κάνοντας, ταυτόχρονα, πανέμορφο σινεμά, στο «Φωτιά στη Θάλασσα» που κερδίζει και τη Χρυσή Αρκτο στο Βερολίνο. «Η μη ευρωπαϊκή λύση για το προσφυγικό είναι ήττα της Ευρώπης», θα πει ο Ρόζι στην επίσκεψή του στην Αθήνα.

Φεστιβαλικές αλλαγές Η δεκαετία είναι συμβολική για τα δυο μεγαλύτερα κινηματογραφικά φεστιβάλ της Ελλάδας. Το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης περνά από την 50ή στην 60ή διοργάνωσή του και, το 2016, αλλάζει διοίκηση. Γενική Διευθύντρια η Ελίζ Ζαλαντό, Καλλιτεχνικός Διευθυντής ο Ορέστης Ανδρεαδάκης, φρεσκάρουν το θεσμό, ακόμα κι ενώ έχουν ν' αντιμετωπίσουν τον παραλογισμό της ελληνικής πολιτείας: το πρώτο «δικό τους» φεστιβάλ βλέπει τον Υπουργό Πολιτισμού, που βολτάρει στον Θερμαϊκό, Αριστείδη Μπαλτά να καθαιρείται και τη θέση του να παίρνει η Λυδία Κονιόρδου, όσο... οι προβολές συνεχίζονται. Από την άλλη πλευρά, το Περιοδικό Σινεμά και οι Νύχτες Πρεμιέρας ζουν από τη 15η στην 25η διοργάνωσή τους, ενώ το 2016 ο Λουκάς Κατσίκας αναλαμβάνει Διευθυντής των Νυχτών Πρεμιέρας και του Περιοδικού Σινεμά.

κι ακόμα Το Οσκαρ Καλύτερης Ταινίας κέρδισε το «Spotlight» του Τομ ΜακΚάρθι, μια ταινία που αυτομάτως... εξαφανίστηκε από το spotilight. | Ο Γκρίμουρ Χακόναρσον έφερε το νέο κύμα άνθισης του Ισλανδικού σινεμά με το «Rams», μια υπέροχη ιστορία για δυο άντρες ακόμη πιο ξεροκέφαλους κι από τα κριάρια που εκτρέφουν. | Ο Γιώργος Ζώης... ενηλικιώνεται, το «Interruption», η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του, βγαίνει στις αίθουσες. | To «Voir du Pays» των Ντελφίν και Μιριέλ Κουλέν, γυρισμένο στη Ρόδο, με συμπαραγωγό τη Φένια Κοσσοβίτσα της Blonde, διακρίνεται στο Φεστιβάλ Καννών. | Ο *Κωνσταντίνος Γιάνναρης αποδεικνύει με το «Ξύπνημα της Ανοιξης» πως, όσο κι αν ωριμάζει, ξέρει καλά πώς χτυπά η καρδιά της νέας γενιάς. | Το «Μεγάλο Σορτάρισμα» του Ανταμ ΜακΚέι, με all-star cast των Κρίστιαν Μπέιλ, Στιβ Καρέλ, Ράιαν Γκόσλινγκ, Μπραντ Πιτ, αποδεικνύεται ο τέλειος τρόπος να διασκεδάσεις με το πώς την πατήσαμε. | Η Λάουρα Μπισπούρι και, ακόμα περισσότερο, η Αλμπα Ρορβάκερ, χτίζουν το πιο σκληρό / ευάλωτο πορτρέτο της γυναικείας ψυχοσύνθεσης στην «Ορκισμένη Παρθένα». | Αυτή είναι χρονιά όπου βγαίνουν όχι μία, αλλά δύο ταινίες Barbie στις αίθουσες! Αυτή με τους «Μυστικούς Πράκτορες» κι ααυτή με την «Περιπέτεια του Διαστήματος». | Ο Εντουαρντ Σνόουντεν αποκαλύπτει όλη την αλήθεια του στο «Citizenfour» της Λόρα Πόιτρας. | Η Μέριλ Στριπ βρίσκεται υποψήφια για Οσκαρ για 22η φορά για μια (καθόλου) παράφωνη ερμηνεία στη «Florence Foster Jenkins». | «Rogue One: A Star Wars Story». To πρώτο spin-off του «Πολέμου των Αστρων», δεν είναι ακριβώς απαραίτητο, ή σπουδαίο, είναι, πάντως, απολαυστικό. | «Αόρατη είναι η πραγματικότητά μας». Ο Δημήτρης Αθανίτης κάνει τον Γιάννη Στάνκογλου «Invisible». | Το «Victoria» του Σεμπάστιαν Σίπερ δεν είναι μια σπουδαία ταινία, είναι όμως ένα σπουδαίο μονοπλάνο 140 λεπτών. |  Η Μπρι Λάρσον κερδίζει το Οσκαρ για «Το Δωμάτιο». Ιδανικά διαπιστευτήρια για να γίνει, λίγα χρόνια αργότερα, η Captain Marvel. | Η Βαγγελιώ Ανδρεαδάκη βυθίζεται στη μοναξιά της σημερινής Αθήνας και κερδίζει το Βραβείο της ΕΑΚ για το «SMAC» του Ηλία Δημητρίου. | Ελάχιστοι θεατές βλέπουν το «Ενα Ολόγραμμα για τον Βασιλιά» του Τομ Τίκβερ με τον Τομ Χανκς. Κι ομως, αυτή η ταινία, με την υπερβολή και το χάος της, έχει πολλά να πει για τη ζωή στο σήμερα ως μόνιμη κατάσταση... τζετ λαγκ. | «Ενα Τραγούδι για το Ηλιοβασίλεμα» - κάθε χρονιά με μια νέα ταινία από τον Τέρενς Ντέιβις είναι μια καλή χρονιά. | [«Το Ηφαίστειο»] του Χάιρο Μπουσταμάντε από τη Γουατεμάλα μας δείχνει όχι μόνο τα μεγαλειώδη παραδοσιακά ρούχα της μικρής ορεινής κοινότητας, αλλά κι ότι, αντίθετα με την κοινή πεποίθηση, καμιά φορά στην απομόνωση βρίσκεται μεγαλύτερος ανθρωπισμός απ' ό,τι στον αστικό πολιτισμό. | Η Λόλαμπελ, η σκυλίτσα της Λόρι Αντερσον, παίζει πιάνο, ενώ η κυρία της διαλογίζεται πάνω στο πέρασμα του χρόνου, στο αξιολάτρευτο «Η Καρδιά του Σκύλου». | Η Ελισάβετ Χρονοπούλου κάνει την ωραιότερη ταινία της, βασισμένη σε δικό της διήγημα, τη «Μικρή Αρκτο» με τη Σοφία Γεωργοβασίλη, γυρισμένη ολόκληρη σε υποκειμενικό. | Ο Παρκ Τσαν-γουκ τοποθετεί την «Υπηρέτρια» στην Κορέα του '30 και χτίζει την πιο σέξι ταινία της χρονιάς, όπου τίποτα δεν είναι όπως φαίνεται, εκτός ίσως από την με κάθε δυνατή έννοια ερεθιστική δύναμη του γυναικείου ερωτισμού που βάζει φωτιά στην οθόνη. | «Οσο πιο δύσκολος γίνεται ο κόσμος, τόσο πρέπει να πιστεύουμε στη μαγεία», λέει ο Στίβεν Σπίλμπεργκ παρουσιάζοντας τον «Μεγάλο Φιλικό Γίγαντα», πράγμα που, άλλωστε, εκείνος πρέσβευε ανέκαθεν. | Οι «Τέλειοι Ξένοι» είναι η τρίτη και καλύτερη σκηνοθετική απόπειρα του Θοδωρή Αθερίδη, μια ταινία δωματίου που βάζει τις ανθρώπινες σχέσεις σε... ανοιχτή ακρόαση. | Η Τζ. Κ. Ρόουλινγκ επιστρέφει στο σινεμά με το (ας το πούμε πρίκουελ του Χάρι Πότερ) «Φανταστικά Ζώα και πού Βρίσκονται», ένα ευφάνταστο franchise που ποτέ δεν θ' αποκτήσει το ρεύμα του μικρού αγοριού με τα γυαλιά και το μαγικό ραβδί. | Οι *αδελφοί Κοέν κάνουν μια μέτρια ταινία με το «Χαίρε, Καίσαρ», αλλά μας χαρίζουν ένα απολαυστικό μπουκέτο των μεγαλύτερων σύγχρονων σταρ και μια γενναιόδωρη, αγνή εξομολόγηση αγάπης και πίστης στο σινεμά. | Το απόλυτο #fail της χρονιάς δεν είναι άλλο από την περίπτωση του Νέιτ Πάρκερ, δημιουργού του «Birth of a Nation», της ταινίας που χαιρετίστηκε διθυραμβικά ως η απόλυτα αντιρατσιστική φωνή της νέας Αμερικής. Επτά μήνες μετά το θρίαμβο στο Sundance και με τον πλανήτη με κομμένη ανάσα για να δει πόσα Οσκαρ θα μαζέψει το συγκλονιστικό φιλμ, μια παλιά κατηγορία βιασμού, από την εποχή που ο Πάρκερ ήταν φοιτητής, βγήκε στην επιφάνεια και τόσο συνοπτικά εξαφάνισε τον ίδιο και την ταινία του από οποιοδήποτε οσκαρικό (και όχι μόνο) ραντάρ, κάνοντας τον Νέιτ Πάρκερ τον άνθρωπο που κανείς δεν (θέλει να) θυμάται.

La La Moonlight Θα μείνει στην ιστορία για πάντα, έχει περάσει ήδη στην ποπ κουλτούρα, θ' αναφέρεται ως παράδειγμα σε κάθε... μπερδεμένη επιλογή, ή κάθε θεσμικό λάθος, «εδώ το 2017 μπέρδεψαν το Οσκαρ Καλύτερης Ταινίας». Παρουσιάζοντας το βραβείο, η Φέι Νταναγουεϊ κι ο Γουόρεν Μπίτι, κρατώντας, όπως αργότερα καταλάβαμε, λάθος φάκελο (για τον οποίο έπεσαν κεφάλια), ανακοίνωσαν ως νικητή το «La La Land» κι η ομάδα παραγωγής της ταινίας, με τη σειρά της, αποκάλυψε ότι ο πραγματικός νικητής ήταν το «Moonlight». Θυμηθείτε, στα δυο παρακάτω ποστ, την απίστευτη γκάφα:

Watch Warren Beatty and Faye Dunaway announce #LaLaLand as the best picture winner. #Oscars pic.twitter.com/I6kqJry0Ik

— Variety (@Variety) February 27, 2017

Watch the moment #LaLaLand's filmmakers realized there was a mistake. #Oscars pic.twitter.com/mXQt6lv2aX

— Variety (@Variety) February 27, 2017

Το οποίο «Moonlight»...

Ηταν, έτσι κι αλλιώς, μια από τις ωραιότερες, λυρικότερες και σημαντικότερες ταινίες της δεκαετίας. Μια ιστορία δυσλειτουργικής ενηλικίωσης, ένας gay ήρωας, μαύρος και γκάνγκστερ, ένα απροκάλυπτα ρομαντικό love story, έφερε το πρώτο queer φιλμ που κέρδισε, ποτέ, το Οσκαρ Καλύτερης Ταινίας.

Μαζί, έκανε διάσημα τα ονόματα του Μπάρι Τζένκινς και του Μαχέρσαλα Αλί (και την ομορφιά του Τρεβάντε Ρόουντς) και μάς θύμισε ότι η μουσική του Νίκολας Μπρίτελ ταιριάζει σε κάθε έρωτα (με την οθόνη).

Ο βασιλιάς είναι νεκρός Ή, σε κάθε περίπτωση, ο Χάρβεϊ Γουάινστιν δεν είναι, πλέον, βασιλιάς. O κύκλος της σεξουαλικής βίας στο Χόλιγουντ δεν ήταν κάτι που δεν γνωρίζαμε. Δεν ήταν κάτι που δεν περίμενε κανείς ότι θα σκάσει σαν βόμβα στα «βωβά» νερά της βιομηχανίας. Και, όταν συνέβη, συνέβη σαρωτικά. Εξαφάνισε από τον χάρτη τον Χάρβεϊ Γουάινστιν, συμπαρέσυρε, με διαφορετικές δυναμικές, τον Κέβιν Σπέισι και συνεχίζει να μετράει θύτες (από τον Τζέιμς Τόμπακ μέχρι τον Μπρετ Ράτνερ και τον Λούις Σι Κέι, τον Ντάστιν Χόφμαν) αλλά κυρίως θύματα που για πρώτη φορά μιλούν δυνατά, ενώνονται κάτω από το hashtag #metoo και μοιράζονται τις ιστορίες ενός λαμπερού κόσμου που έχει να πει πολλά για τον στρωμένο με σεξουαλικές ανταλλαγές δρόμο προς την επιτυχία. Το μεγαλύτερο κέρδος υπήρξε το άνοιγμα της συζήτησης γύρω από την σεξουαλική παρενόχληση/κακοποίηση σε κάθε πεδίο της κοινωνικής δράσης. Και όλες οι μικρές ή μεγάλες συζητήσεις που διασχίζουν μια τεράστια διαδρομή από τα βάθη των αιώνων της πατριαρχίας μέχρι τα τραγικά κενά του νόμου, τη σιωπή και την... ηθικολογία.

Ευθύμης και Γιώργος, Yorgos and Nicole Αυτή ήταν, ίσως, η σπουδαιότερη χρονιά στην καριέρα του Γιώργου Λάνθιμου. Ξεκίνησε με μια υποψηφιότητα, μαζί με τον Ευθύμη Φιλίππου, για Οσκαρ Σεναρίου για τον «Αστακό» και συνεχίστηκε με τον «Θάνατο του Ιερού Ελαφιού», να διαγωνίζεται στο Φεστιβάλ Καννών και κερδίζει το Βραβείο Σεναρίου, που συνυπογράφει με τον Ευθύμη Φιλίππου. Πρωταγωνιστές της ταινίας, ο Κόλιν Φάρελ και η Νικόλ Κίντμαν, η οποία δηλώνει, «Χαίρομαι, με μεγάλη ταπεινότητα, όταν μου ζητάνε σκηνοθέτες όπως ο Λάνθιμος να παίξω σε ταινίες τους...» Διαβάστε εδώ τη συνέντευξη που έδωσε στο Flix ο Γιώργος Λάνθιμος.

To «Get Out» κάνει τον Τζόρνταν Πιλ... in Η ταινία του Τζόρνταν Πιλ, «Τρέξε!», θριάμβευε στις αίθουσες τις ίδιες μέρες που το «Moonlight» κέρδιζε τελικά το Οσκαρ Καλύτερης Ταινίας σε μια Αμερική και ένα Χόλιγουντ που θέλησε να διαγράψει μια για πάντα το #sowhite παρελθόν του. Ο κοινωνικός pop τρόμος γίνεται το σήμα κατατεθέν ενός σκηνοθέτη που - κι αργότερα με το «Εμείς» - αξιοποιεί το σινεμά είδους για να κάνει πολιτικό σχόλιο.

Η Πέμη Ζούνη, ο Ανγκ Λι και το photoshop Αυτό πώς να το ξεχάσουμε; Η Πέμη Ζούνη θα πρωταγωνιστούσε σε μια παράσταση που θα σκηνοθετούσε ο Ανγκ Λι, αλλά τελικά ο Ανγκ Λι την είχε συναντήσει μόνο μέσω... photoshop. Θυμηθείτε εδώ το καταπληκτικό φιάσκο.

«Θα έπρεπε κανονικά να αγωνιζόμαστε ακόμη κατά των φαρμακευτικών εταιριών με σκοπό να κατεβάσουν τις τιμές στα φάρμακα για τον ιό του HIV. Θα έπρεπε κανονικά να αγωνιζόμαστε ακόμη, γενικά.» Ο Ρομπέν Καμπιγιό κάνει τα μάτια μας να κλαίνε και την καρδιά μας να χτυπά με «120 Χτύπους το Λεπτό». Πόσο παράξενο, ελάχιστοι θεατές βλέπουν την ταινία στη χώρα μας.

Ο ρατσισμός της διπλανής πόρτας Σε μια κοινή πολυκατοικία της Πλατείας Αμερικής, ο Γιάννης Σακαρίδης αποτυπώνει με γνώριμο τρόπο αλλά έξυπνη κινηματογράφηση το εδώ και τώρα μιας πόλης που αλλάζει, ενός ρατσισμού που έχει φωλιάσει για τα καλά στη μεσοτοιχία. Το «Amerika Square» πολυβραβεύεται στην Αμερική και στην Ελλάδα κι είναι η πρόταση της χώρας για το Ξενόγλωσσο Οσκαρ.

Είμαι κι εγώ η Wonder Woman Με την καθοδήγηση της Πάτι Τζένκινς, η Ισραηλινή Γκαλ Γκαντότ αναδεικνύεται σε μια από τις ομορφότερες γυναίκες του κόσμου - αλλά όχι μόνο. Το «Wonder Woman» γίνεται η πιο εμπορική live action ταινία από γυναίκα σκηνοθέτη και, ταυτόχρονα, το έμβλημα της ενδυνάμωσης της φωνής των γυναικών στη βιομηχανία, μια αποστομωτική απάντηση σε όσους δεν θα έβαζαν ποτέ θηλυκό άρθρο σε έναν σούπερ ήρωα και μαζί μια ταινία - σημάδι μιας ολόκληρης εποχής που λίγο αργότερα θα έβρισκε τις γυναίκες ενωμένες σε έναν αγώνα εναντίον όλων...

Το πρόσωπο της χρονιάς για το περιοδικό TIME είναι «οι γυναίκες που έσπασαν τη σιωπή τους»!

Το Μεγάλο Βραβείο στο Φεστιβάλ της Τραϊμπέκα κερδίζει «Ο Γιος της Σοφίας» (ακολουθεί και το βραβείο στο Φεστιβάλ του Σεράγεβο), η δεύτερη μεγάλου μήκους ταινίας της Ελίνας Ψύκου, μια διαδρομή στην (α)φιλόξενη πλευρά της Αθήνας των Ολυμπιακών του 2004. Η σκηνοθέτης μαθαίνει στο Flix τη δική της αλφαβήτα.

«Οι άνθρωποι γράφουν πολλά – επόμενη ερώτηση. Καλά, αυτή ήταν η τελευταία μου ταινία ως τώρα. Αλλά ποτέ μην πεις ποτέ. Ας πούμε απλώς ότι είμαστε κοντά.» Δεν ξέρουμε αν ήταν η τελευταία του, όπως είπε στο Flix, ήταν πάντως μια από τις πιο αριστουργηματικές ταινίες του Ακι Καουρσμάκι, «Η Αλλη Οψη της Ελπίδας» και μια από τις πιο σοφές, ευαίσθητες ταινίες που έγιναν για το προσφυγικό.

Ο Ρόμπερτ Πάτινσον ήρθε στην Αθήνα. Και ανέβηκε και στην Ακρόπολη. Και μίλησε και στην κάμερα του Flix. Αυτό θα πει «Good Time»!

Ο «Καζαντζάκης» του Γιάννη Σμαραγδή είναι η πιο επιτυχημένη εισπρακτικά ελληνική ταινία της χρονιάς, με 250.000 εισιτήρια ως το τέλος της σεζόν. Γι' αυτό και, ίσως, ο σκηνοθέτης της θα έπρεπε να κάνει το σταυρό του και ν' αποφεύγει μεγαλόστομες απειλές κατά του Τύπου που επέκρινε την ταινία, η οποία, παρεμπιπτόντως, δεν βλεπόταν.

Οχι, ο Ντέιβιντ Λιντς δεν γύρισε στο σινεμά, πάντως το 2017 γύρισε, με το «Twin Peaks: The Return» , την «κορυφαία δημιουργία ενός τεράστιου auteur», όπως γράφαμε στο Flix, την οποία, μάλιστα, το Cahiers du Cinéma βάζει στο #1 των καλύτερων... ταινιών της χρονιάς.

Τρία ελληνικά ντεμπούτα που θα συζητάμε για χρόνια κάνουν την εμφάνισή τους στις αίθουσες την ίδια χρονιά. Η Σοφία Εξάρχου αφηγείται την ιστορία της γενιάς του 2000 σαν μια σωματική πάλη ανάμεσα στην αθωότητα και τη βία που κρύβει μέσα της αναπόφευκτα η ενηλικίωση, στο βραβευμένο στο Σαν Σεμπαστιάν (και λίγο αργότερα στην ΕΑΚ) «Park» που, επιπλέον, μας συστήνει κινηματογραφικά τη Δήμητρα Βλαγγοπούλου, τον Δημήτρη Κίτσο και τον Νικολάκη Ζεγκίνογλου. Ο Στέργιος Πάσχος ανατέμνει το θέλω / δεν θέλω ενός έρωτα σε ομηρία και καταγράφει μια από τις ωραιότερες ερωτικές σκηνές που θα έχουμε να θυμόμαστε, στο βραβευμένο στα φεστιβάλ του Λοκάρνο και της Θεσσαλονίκης «Αφτερλωβ» με τον Χάρη Φραγκούλη και την Ηρώ Μπέζου. Ο Γιάννης Κορρές κάνει, χωρίς ερωτηματικό, την πειραγμένη ρομαντική κομεντί μιας γενιάς, με αυτοπεποίθηση, χιούμορ και εκείνη την απελευθερωτική αίσθηση πως ό,τι είναι προβληματικό είναι από τη σωστή οπτική γωνία χαριτωμένο, με το «Οντως Φιλιούνται;».

Πολλά μπορείς να πεις για το «Blade Runner 2049» του Ντενί Βιλνέβ. Ή μπορείς να μην πεις τίποτα και μόνο να δεις αυτή τη σκηνή.

Ο Σον Μπέικερ, όχι πολύ διαφορετικά απ' ό,τι ο Μπεν Ζάιτλιν, μια πενταετία νωρίτερα, με το «Beasts of the Southern Wild», μας κάνει δώρο τον (μαγικό) ρεαλισμό που ο κόσμος τόσο έχει ανάγκη. Το «The Florida Project», η ιστορία της μικροσκοπικής Μούνι που ζει στο Magic Castle, ένα μοτέλ για διαλυμένους ανθρώπους δίπλα στην Ντίσνεϊλαντ, μιλά για την πιο σκληρή πραγματικότητα με όρους σχεδόν ποιητικούς, σε μια ιστορία τόσο αληθινή που μπορεί να σου ραγίσει την καρδιά.

Ο Αλέξανδρος Βούλγαρης και η Σοφία Κόκκαλη. Ο The Boy και «Το Νήμα». Γλυκούλα μου...

«Οι ποιητές ήταν ανέκαθεν οι ήρωές μου, γιατί δεν υπάρχει κανείς που να έγινε ποιητής για τα χρήματα.» Ο Τζιμ Τζάρμους μιλά στο Flix για το «Paterson», τον Ανταμ Ντράιβερ και τη μικρή ποίηση της μεγάλης βιομηχανικής Αμερικής.

To Take Me Home, Country Road του Τζον Ντένβερ, από το 1971, κάνει το... come back του, μια κι ακούγεται στο «Logan Lucky» του Στίβεν Σόντερμπεργκ, στο «Alien: Covenant» και στο «Okja».

Το οποίο «Okja» του Μπονγκ Τζουν-χο γράφει τη δική του Ιστορία στο Φεστιβάλ Καννών (και γενικότερα), καθώς αυτή ήταν η προβολή όπου παίχτηκε για πρώτη και, οκτώ λεπτά αργότερα, για δεύτερη, φορά το σήμα του Netflix σε ταινία του διαγωνιστικού του Φεστιβάλ. Ενα χρόνο αργότερα, η συμμετοχή παραγωγών της πλατφόρμας στο Διαγωνιστικό του Φεστιβάλ Καννών απαγορεύτηκε.

Ο Χάρι Ντιν Στάντον φεύγει στα 91 χρόνια του, χωρίς στιγμή να έχει χάσει την αυθεντικότητά του, το coolness του, το ασυμβίβαστο πνεύμα του. Ολοι οι σπουδαίοι του σινεμά, από τον Ντέιβιντ Λιντς ως τον Τζον Κάρπεντερ, τον αποχαιρετούν, ενώ στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, στην κάμερα του Flix μιλά ο Τζον Κάρολ Λιντς, για το «Lucky», την τελευταία του ταινία.

Η Δώρα Μασκλαβάνου κάνει τη νέα ταινία της, την «Πολυξένη», ένα κοινωνικό δράμα στην Κωνσταντινούπολη, με μια αγέρωχη ερμηνεία από την Κάτια Γκουλιώνη και την υπέροχη φωτογραφία του Κλαούντιο Μπολιβάρ και κερδίζει τρία βραβεία από την Ελληνική Ακαδημία Κινηματογράφου.

Με τη «Δουνκέρκη», ο Κρίστοφερ Νόλαν ζωντανεύει μια αιματηρή σελίδα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, σε μια ταινία ήδη κλασική, φτιαγμένη τη στιγμή της κορύφωσης της συζήτησης για το Brexit. Το Flix βάζει τις ταινίες του Κρίστοφερ Νόλαν στη (σωστή) σειρά.

Τα θεσμικά Η κρατική πλευρά του ελληνικού σινεμά πήγε κατά διαβόλου. Η χρονιά ξεκίνησε με τον ελπιδοφόρο διορισμό τριών νέων ανθρώπων σε κομβικές (ειδικά σε σχέση με την παρουσία μας στο εξωτερικό) θέσεις στο Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου. Συνεχίστηκε, ωστόσο, με τέσσερις αλλαγές στη σύνθεση της διοίκησης του ΕΚΚ, την καθαίρεση της Γενικής Διευθύντριας, Ηλέκτρας Βενάκη, από την Υπουργό Πολιτισμού, Λυδία Κονιόρδου, αδιάκοπους εσωτερικούς διαξιφισμούς, την ξαφνική αλλαγή της επιτροπής του 1,5% της ΕΡΤ, μια κατάπτυστη συνέντευξη Τύπου της ΕΡΤ στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, την ακτιβιστική κίνηση «Who is fucking Greek cinema?» από τους ενεργούς κινηματογραφιστές της χώρας, ένα εξόφθαλμα κατευθυνόμενο άρθρο στην Guardian για το πώς οι ξένες παραγωγές θα συρρεύσουν στη χώρα μας κι ένα δωδεκάμηνο όπου οι φορείς ασχολήθηκαν, τελικά, περισσότερο με τους εαυτούς τους παρά με την υποστήριξη των ελληνικών ταινιών.

Ενας σεισμός γίνεται το έναυσμα για ένα μοναδικό πορτρέτο του σύγχρονου Ιράν - άνδρες, γυναίκες, χώρα σε κατεδάφιση. Με τον «Εμποράκο» ο Ασγκάρ Φαραντί** κερδίζει το Βραβείο Καλύτερου Σεναρίου στο Φεστιβάλ Καννών και συνεχίζει να μιλά με παγκόσμια φωνή.

Αποχαιρετισμοί Μέσα στο 2017 το ελληνικό σινεμά έχασε πολύτιμα μέλη της παρέας του: τον Νίκο Κούνδουρο, τη Ζωή Λάσκαρη, τον Στάθη Ψάλτη, την Καίτη Παπανίκα, τη Μαίρη Τσώνη και τον Λουκιανό Κηλαϊδόνη που το τραγούδησε.

Η Ντανιέλα Βέγα, τρανσέξουαλ ηθοποιός και τραγουδίστρια, έχει την ετοιμότητα και, επίσης, το υποκριτικό ταλέντο, για να ορίσει αυτόματα τη δική της ταυτότητα: «Είμαι μια ηθοποιός,» εξηγεί, «το επάγγελμά μου είναι να δημιουργώ αισθήματα και να φτιάχνω λογικές συνδέσεις για τους ήρωες που υποδύομαι. Η Μαρίνα κι εγώ έχουμε ένα κοινό: την επιθυμία μας να κοιτάζουμε προς τον κόσμο με αξιοπρέπεια. Σε άλλες πτυχές μας, έχουμε πολλές διαφορές. Γιατί η Μαρίνα είναι μια δημιουργία, δημιουργήθηκε για το σινεμά.» Δια χειρός Σεμπαστιάν Λέλιο, είναι «Μια Φανταστική Γυναίκα».

Επιτέλους, βλέπουμε τη «Σιωπή» του Μάρτιν Σκορσέζε**, μια ταινία που μιλάει με όρους σπουδαίου σινεμά για όλα όσα θα χωρίζουν πάντα τους ανθρώπους από την πίστη τους. Η ταινία κινείται μετρημένα στα ταμεία, όπως είναι φυσικό για ένα τρίωρο φιλοσοφικό δράμα, αλλά το ελληνικό διαδίκτυο βιάζεται να μιλήσει για την «Καταστροφή του Σκορσέζε»...

Ο Παντελής Βούλγαρης, με το «Τελευταίο Σημείωμα», κάνει ταινία τη μαζική εκτέλεση στην Καισαριανή στην κατοχή και επιβεβαιώνει ότι ο Ανδρέας Κωνσταντίνου είναι ο αληθινό σύγχρονος Ελληνας ζεν-πρεμιέ. Η ταινία, παρά το ζοφερό θέμα της, ξεπερνά τα 200.000 εισιτήρια.

Αποστηθίζουμε το όνομα της Δάφνης Ματζιαράκη: η Ελληνίδα σκηνοθέτης, μετά το σπουδαστικό Οσκαρ, βρίσκεται υποψήφια για Οσκαρ Ντοκιμαντέρ Μικρού Μήκους με το «4.1 Miles».

Το «Baby Driver» του Εντγκαρ Ράιτ γίνεται σημείο αναφοράς στην pop κουλτούρα για πάντα, μόνο με τα πρώτα 5,56 λεπτά του!

Ο Ρούμπεν Εστλουντ έρχεται στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και μπαίνει πρόθυμα μέσα στο «Τετράγωνο» που συναντά. Η ταινία του, μια αιχμηρά αστεία σάτιρα του κόσμου (της Τέχνης) σήμερα, κερδίζει τον Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες και τα εύσημα για μια από τις καλύτερες σκηνές της χρονιάς.

Τελικά υπάρχουν happy end. Μας το είπε η Ιλντικο Ενιέντι στο «Η Ψυχή και το Σώμα», καθώς η ηρωίδα της, η Μαρία, μάθαινε τα τραγούδια της Λόρα Μάρλινγκ κι ονειρευόταν ελάφια, ταυτόχρονα με τον Εντρε.

Η Κάρι Φίσερ και η Ντέμπι Ρέινολντς έφυγαν από τη ζωή με διαφορά μιας ημέρας Κόρη και μαμά επιβεβαίωσαν τα άσπονδα δεσμά με τα οποία υπήρξαν δεμένες σε όλη τους την κοινή - γκλάμορους και μαζί στα όρια της παράνοιας - ζωή. Η Κάρι Φίσερ πέθανε στις 27 Δεκεμβρίου και η Ντέμπι Ρέινολντς στις 28 Δεκεμβρίου.

Ντόναλντ Τραμπ, ο Πρόεδρος Σε όλη τη διάρκεια της χρονιάς, οι επιθέσεις του κόσμου του θεάματος εναντίον του Ντόναλντ Τραμπ, όχι μόνο δεν καταλάγιασαν, αλλά κορυφώθηκαν. Του επιτέθηκαν η Μέριλ Στριπ, ο Ρόμπερτ Ντε Νίρο, ο Τζόνι Ντεπ (εξέφρασε την επιθυμία - που αργότερα πήρε πίσω - να τον δολοφονήσει), ο Τζακ Μπλακ, η Κάθι Γκρίφιν (αυτή τον αποκεφάλισε κιόλας!), σύσσωμες οι γυναίκες της βιομηχανίας, ο Λεονάρντο ΝτιΚάπριο για την απόφασή του να βγάλει την Αμερική από τη συνθήκη του Παρισιού για το κλίμα, ο Τζορτζ Κλούνεϊ και όποιος άλλος μπορείτε ή δεν μπορείτε να φανταστείτε. Οι φωνές ακούστηκαν, ο Τραμπ παραμένει απτόητος, η Αμερική δεν θα είναι ποτέ πια όπως την ξέραμε.

Διακρίσεις στο εξωτερικό Για άλλη μια χρονιά, οι ελληνικές ταινίες - και οι ταινίες Ελλήνων δημιουργών - ξεχώρισαν και διακρίθηκαν σε a-list φεστιβάλ του εξωτερικού και σε κάποιες από τις μεγαλύτερες διεθνείς κινηματογραφικές διοργανώσεις. Ετσι, το «Hiwa» της Ζακλίν Λέντζου επιλέχθηκε στο Διαγωνιστικό Τμήμα των ταινιών μικρού μήκους της 67ης Berlinale, , το «Manοdopera» του Λουκιανού Μοσχονά παρουσιάστηκε στο New Directors/New Films της Νέας Υόρκης, το «Copa Loca» του Χρήστου Μασσαλά έκανε πρεμιέρα στο Δεκαπενθήμερο των Σκηνοθετών στις Κάννες, το «Astrometal» του Ευθύμη Kosemund Σανίδη πήρε μέρος στο διαγωνιστικό ταινιών μικρού μήκους της Βενετίας, το «Love me Not» του Αλέξανδρου Αβρανά διαγωνίστηκε στο Φεστιβάλ του Σαν Σεμπαστιάν, ο Γιάννης Βεσλεμές, μαζί με άλλους 7 σκηνοθέτες απ' όλο τον κόσμο σκηνοθετεί ταινία τρόμου για την Drafthouse Films

Ο Τέρι Γκίλιαμ ολοκληρώνει τον «Δον Κιχώτη» του, 17 χρόνια μετά Ξεκίνησε το 2000. 17 χρόνια αργότερα, ο Τέρι Γκίλιαμ γιόρτασε τη λήξη των γυρισμάτων του., περνώντας στην Ιστορία, ακόμα και (ή ειδικά και) πριν δούμε την ταινία.

H Disney αγοράζει τη Fox To σημαντικότερο επιχειρηματικό νέο της χρονιάς βρήκε τη Disney να γίνεται ο απόλυτος κυρίαρχος του παιχνιδιού στο entertainment και τον Deadpool να απειλείται με χαρακτηρισμό «κατάλληλο». Μια νέα εποχή ξεκινάει για το αμερικανικό σινεμά, μια νέα εποχή ξεκινάει για το σινεμά.

«Θα είναι δύσκολο να αποχωριστώ το σινεμά. Μου έσωσε τη ζωή». Ωστόσο, ο Ντάνιελ Ντέι Λούις πάντα προτιμούσε τα δύσκολα κι έτσι ανακοινώνει πως η καριέρα του τελειώνει εδώ, δηλαδή μετά το «Phantom Thread» του Πολ Τόμας Αντερσον. Ευτυχώς, πριν το στοπ, περνά από την Αθήνα και μιλά στο Flix.

κι ακόμα Ο Γουλβερίν μας αποχαιρετά στο «Logan» του Τζέιμς Μάνγκολντ. | Η Σοφία Κόπολα κερδίζει το Βραβείο Σκηνοθεσίας στις Κάννες, ντύνοντας τον Ντον Σίγκελ με εξαϋλωμένες δαντέλες, στην «Αποπλάνηση». | Ο Σπύρος Παπαδόπουλος κι ο Φάνης Μουρατίδης ενώνουν τις δυνάμεις τους και πάνε «Τζαμάικα» | O Πάμπλο Λαραΐν μοιράζεται τη δημιουργική τρέλα του με αυτή του «Νερούδα» | To «Manchester by the Sea» κερδίζει όχι μόνο τις εντυπώσεις, αλλά και δύο Οσκαρ. Σεναρίου για τον Κένεθ Λόνεργκαν και Α' Ανδρικού για τον **Κέισι Αφλεκ - είναι αυτό για το οποίο αρνείται να τον χειροκροτήσει η Μπρι Λάρσον | Η Κέιτ Μπλάνσετ γίνεται όλο και πιο... εκκεντρική. Στο «Μανιφέστο» υποδύεται όχι έναν, αλλά 13 χαρακτήρες. | Ακόμη περισσότερους, 23 στον αριθμό, ενσαρκώνει κι ο Τζέιμς ΜακΑβόι στο «Split» του Μ. Νάιτ Σιάμαλαν, αλλά πιο πετυχημένα I Ο Ραούλ Πεκ, ξαφνικά, σκηνοθετεί όχι μία, αλλά δυο ταινίες, το αριστουργηματικό ντοκιμαντέρ «Am Not Your Negro» και το τόσο πιο άνευρο «Οταν ο Μαρξ Συνάντησε τον Ενγκελς» | To «Success Story» του Νίκου Περάκη δεν αποδεικνύεται μεγάλο success. Δεν πειράζει, αυτά τα έχει καταφέρει ήδη. | To «Hell or High Water» του Βρετανού Ντέιβιντ Μακένζι, με τέσσερις συγκλονιστικές ανδρικές ερμηνείες (Μπεν Φόστερ, Κρις Πάιν, Τζιλ Μπέρμιγχαμ, Τζεφ Μπρίτζες), είναι ένα αυθεντικό νεογουέστερν για την Αγρια Δύση της εποχής μας. | Η «Πιο Ευτυχισμένη Μέρα στη Ζωή του Ολλι Μάκι» είιναι η πιο ευτυχής ανακάλυψη της χρονιάς. | Το «A Quiet Passion» είναι η ταινία του Τέρενς Ντέιβις που θα ζήλευε ο Τέρενς Μάλικ. | Η ωμή βία των '70ς ξαναζεί στον «Καυγά στο Μπλοκ 99» του Σ. Κρεγκ Ζάλερ | Η Μαργαρίτα Μαντά μας κάνει μια υπέροχη πνευματική και πολιτισμική βόλτα στον «Μεγάλο Περίπατο της Αλκης». Και η Αλκη Ζέη μας κάνει την τιμή να μιλήσει στην κάμερα του Flix. | Η «Λαίδη Μάκμπεθ» δεν είναι μόνο ένα εντυπωσιακό ντεμπούτο του Γουίλιαμ Ολντρόιντ, είναι και η ταινία που μας συστήνει τη σύντομα-μεγάλη-σταρ Φλόρενς Πιου. | Ο Πένιγουαϊζ παραμονεύει στο «Αυτό», σπέρνει τον τρόμο και σπάει τα ταμεία! | Κανείς δεν θα ξεχάσει το απίθανο ξυλίκι που ρίχνει η Σαρλίζ Θερόν, ανεβοκατεβαίνοντας τις σκάλες ενός Βερολινέζικου altbau, στο «Atomic Blonde». | To «Mother» του Ντάρεν Αρονόφσκι ξυπνά τόσα πάθη, τόση λατρεία και αντιπάθεια, όση, λίγα χρόνια αργότερα, ο «Joker» και για παρόμοιους λόγους. | «Soyez open!» Η συνάντηση της 50χρονης, δακρυσμένης στην αναζήτηση συναρπαστικού έρωτα Ζιλιέτ Μπινός, με τον Ζεράρ Ντεπαρντιέ ως μέντιουμ, καταρρίπτει κάθε αντίσταση στην απόλαυση, στο «Η Λιακάδα Μέσα μου» της Κλερ Ντενί.

Βγαίνει και στις ελληνικές αίθουσες το «Phantom Thread» Γράφουμε στο Flix, «Το "Phantom Thread" είναι μια ταινία που ανήκει εξολοκλήρου στον Πολ Τόμας Αντερσον, μόνο που τώρα μοιάζει να ωρίμασε ξαφνικά δεκαετίες, πνευματικά και σκηνοθετικά. Ενα haute couture αριστούργημα.»**

Οι «Τρεις Πινακίδες Εξω από το Εμπινγκ, στο Μιζούρι» του Κέβιν ΜακΝτόνα αποκτούν αυτό το καταπληκτικό cross over ρεύμα που αγγίζει όλο το εύρος του κοινού, από το καλλιτεχνικό ως το mainstream. Η ταινία κερδίζει δύο Οσκαρ, Β' Ανδρικού για τον Σαμ Ρόκγουελ και Α' Γυναικείου για τη Φράνσις ΜακΝτόρμαντ. Στην ορμητική ομιλία της, γράφει Ιστορία με το inclusion rider - για να μην μένει η αμερικανική βιομηχανία του θεάματος στα λόγια.

«Το συναίσθημα είναι το νέο πανκ!» Ο Γκιγιέρμο Ντελ Τόρο παρουσιάζει στον κόσμο το «The Shape of Water», μια ερωτική επιστολή στη μοναξιά του τέρατος που κρύβουμε μέσα μας και κερδίζει τον Χρυσό Φοίνικα στη Βενετία και 4 Βραβεία Οσκαρ, μεταξύ τους κι αυτό της Καλύτερης Ταινίας και τη Σκηνοθεσίας, συνεχίζοντας το σερί των Μεξικανών δημιουργών. Από την άλλη πλευρά, εμείς κερδίζουμε μια σειρά από απολαυστικές, συγκινητικές ομιλίες από έναν σπουδαίο παραμυθά που παραμένει, ευτυχώς, παιδί.

And I'll add this: other than THE FAVOURITE, which I know is gonna b absolutely fantastic, the OTHER dope film by a Greek filmmaker named Yorgos this year is a short called THIRD KIND, in the Calling Cards lineup at #Telluride18 Yes, Greece got the Juice right now 🏿 pic.twitter.com/kUcAh3jQEQ

— Barry Jenkins (@BarryJenkins) 1 Σεπτεμβρίου 2018

«Greece got the Juice»: Ο Μπάρι Τζένκινς δείχνει την αγάπη του για το ελληνικό σινεμά με ένα ενθουσιώδες tweet που κρατάμε κάτω από το μαξιλάρι μας.

«Στη ζωή μου δυο πράγματα υπήρχαν. Μια γυναίκα και το σινεμά». Με αφορμή την έξοδο της νέας του ταινίας, «Σ' Αυτή τη Χώρα Κανείς δεν Ηξερε να Κλαίει», στις αίθουσες, ο Γιώργος Πανουσόπουλος έκανε στο Flix ένα δώρο. Στάθηκε απέναντι στην κάμερα του Νίκου Πάστρα και μάς μίλησε για όλα. Για κάθε του ταινία, για τη γυναίκα της ζωής του, την Μπέτυ Λιβανού, για την ανατροπή που λεγόταν Αρης Ρέτσος, για τους ανθρώπους που είχε κοντά του, τον Νίκο Περάκη και τον Γιώργο Τσεμπερόπουλο, για τον Νίκο Παναγιωτόπουλο, τον Νίκο Νικολαΐδη, για την κόρη του, τη Μαργαρίτα Πανουσοπούλου και πώς ένιωσε να την έχει πρωταγωνίστρια στη νέα του ταινία, για τον «μαθητή» του φωτογράφο, Χρήστο Καραμάνη, για σινεμά και έρωτες και Παπαδιαμάντη, για μια ζωή sui generis, στην οποία ποτέ δεν ένιωσε αδικημένος. Για τον δικό του τρόπο ζωής και το δικό του σινεμά, με μάτι που γυαλίζει και εναλλαγές πονηρού χαμόγελου και γρήγορου βουρκώματος.

Ερχεται το «Ρόμα», το αριστούργημα του Αλφόνσο Κουαρόν, μια επιστολή αγάπης και μνήμης στις γυναίκες που τον μεγάλωσαν και την ταραγμένη χώρα, μέσα και έξω από τους τοίχους του σπιτιού του. Η ταινία κερδίζει τον Χρυσό Λέοντα στο Φεστιβάλ Βενετίας, αλλά επιπλέον γράφει και μια άλλη κινηματογραφική ιστορία, γίνεται η πρώτη ταινία παραγωγής του Netflix που βγαίνει στις κινηματογραφικές αίθουσες ταυτόχρονα με την πλατφόρμα.

Η χρονιά που ο Γιώργος Λάνθιμος έγινε ο ευνοούμενος όλων Η νέα ταινία του, «Η Ευνοούμενη», η ως τώρα πιο εμπνευσμένη, πιο οξυδερκής και πιο ώριμη, με τρεις συναρπαστικές γυναικείες ερμηνείες και το μοντάζ του Γιώργου Μαυροψαρίδη ως ευρυγώνια σημαία, κερδίζει δύο βραβεία στο Φεστιβάλ Βενετίας (το Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής και το Γυναικείου Ρόλου για την Ολίβια Κόλμαν) και ξεκινά τη μεγάλη πορεία του που θα φέρει τον Λάνθιμο στο στόμα όλης της κινηματογραφικής κοινότητας και παραπέρα.

To imdb συστήνει το σινεμά του σε όσους δεν το ξέρουν, με το χαριτωμένο βίντεο... «αμήχανοι ενήλικες και κεφάλια εκτός κάδρου».

A Gaga Year Ενα αστέρι γεννιέται - κι είναι ο Μπράντλεϊ Κούπερ ως σκηνοθέτης, με το «A Star Is Born» που του πάει πολύ. Το αστέρι της Lady Gaga λάμπει χρόνια τώρα, απλώς μ' αυτή την ταινία, μ' αυτή την ηρωίδα, βρίσκει την ιδανική του θέση, αρχής γενομένης στο κόκκινο χαλί του Φεστιβάλ Βενετίας.

Σαν ζουμερό ροδάκινο εκρήγυναι στις οθόνες του κόσμου το «Να με Φωνάζεις με τ' Ονομά σου», το μυθιστόρημα του Μισέλ Ασιμάν, όπως το διασκεύασε ο **Τζέιμς Αϊβορι, το σκηνοθέτησε ο Λούκα Γκουαντανίνο και το ενσάρκωσαν οι παντοτινοί Ελιο και Ολιβερ, Τίμοθι Σαλαμέ και Αρμι Χάμερ.

Ο μονόλογος του πατέρα - Μάικλ Στούλμπεργκ θα καρφωθεί στη μνήμη και θα γίνει τόσες φορές αντικείμενο συζητήσεων, ευχή να ήταν έτσι όλοι οι γονείς.

Στην αντίπερα όχθη, ένας άλλος μονόλογος σημαδεύει τη χρονιά, τo εθνικιστικό παραλήρημα - ας το πούμε κι αστείο - του Θοδωρή Αθερίδη στο φινάλε του «Αιγαίο SOS» του Πιέρρου Ανδρακάκου. Ωστόσο (ή και γι' αυτό), η ταινία φτάνει τις 212.000 εισιτήρια και γίνεται ένα από τα εμπορικότερα ελληνικά φιλμ της δεκαετίας.

Η απόδοση της πραγματικότητας Δυο ταινίες καταπιάνονται μ' ένα τόσο πρόσφατο, τόσο επίκαιρο, τόσο ισοπεδωτικό περιστατικό, με διαμετρικά αντίθετο τρόπο: με τη μοιραία επίθεση του 32χρονου ακροδεξιού τρομοκράτη Αντερς Μπέρινγκ Μπράιβικ στο νορβηγικό νησάκι-κατασκήνωση, στις 22 Ιουλίου 2011. To μονοπλάνο «Utøya 22. Juli» του Ερικ Πόπε αποστασιοποιημένα και καθηλωτικά, το «22 Ιουλίου» του Πολ Γκρίνγκρας... εκνευριστικά διδακτικά.

«Permission to come aboard». Μπες, «Aquaman» αγόρι μου.

Ενας από τους παραγνωρισμένους (σπουδαίους) δημιουργούς του Χόλιγουντ, ο Πολ Σρέιντερ, έχει ευκαιρία να θυμίσει ότι ποτέ δεν νοιάστηκε ποτέ για τη γνώμη των άλλων. Για πρώτη φορά στην καριέρα του υποψήφιος για Οσκαρ, για τις «Ακρότητες» με πρωταγωνιστή τον Ιθαν Χοκ, δεν παύει να μιλά απολαυστικά προσβλητικά για το αμερικανικό κινηματογραφικό status quo: «Η επιβεβαίωσή μου δεν εξαρτάται ούτε από την ακαδημία ούτε από τους κριτικούς.»

Μπορεί να μην τη βρήκαμε... την τρομακτικότερη ταινία όλων των εποχών, όπως ήρθε με την αμερικανική καμπάνια της, αλλά, ειλικρινά, ποιος ξεχνά τη σκηνή με το κομμένο κεφάλι στο «Hereditary» του Αρι Αστερ;

O Κρίστιαν Μπέιλ μεταμορφώνεται ξανά, αυτή τη φορά σε Ντικ Τσένεϊ, για χάρη του «Vice» του Ανταμ ΜακΚέι.

Ο Σταύρος Τσιώλης κάνει την, τελικά, τελευταία ταινία του, «Γυναίκες που Περάσατε από ‘δω». Μ' αυτή την αφορμή, δίνει στο Flix μια εφ'όλης της ύλης συνέντευξη-θησαυρό.

Κάθε χρόνο, αγαπάμε όλο και πιο πολύ την Αυστραλέζα Μάργκο Ρόμπι - φέτος κάναμε μαζί της βασανιστικές πιρουέτες στον πάγο, στο «Εγώ, η Τόνια» του Κρεγκ Γκιλέσπι, για το οποίο και βρίσκεται υποψήφια για Οσκαρ.

Το «Καλπάζοντας με το Ονειρο» της Κλόι Ζάο, ένα αποκαλύπτικό ταξίδι στη μεγάλη Americana της ανθρώπινης ψυχής, ήταν μια από τις πιο αριστουργηματικές και πιο παραγνωρισμένες ταινίες της δεκαετίας - γι' αυτό, το μνημονεύουμε ξανά εδώ.

Εστω και μόνο γι' αυτή τη σκηνή. «Climax» του Γκασπάρ Νοέ. Μην το δοκιμάσετε στο σπίτι, ούτε στο πάρτι σας, καλύτερα.

«Δεν ήθελα να κάνω μία ταινία που να εξωραΐζει τη φτώχεια. Δεν ήθελα την κινηματογραφική εικόνα να κρίνει αυτούς τους ανθρώπους. Ηθελα, αντιθέτως, να δείχνει την αγάπη και τις στιγμές χαράς τους. Δεν είναι η ζωή τους λιγότερο άξια αγάπης κι ευτυχίας. Γιατί η καθημερινότητα να μην είναι ένα φιλμικό ποίημα;» Ο Ιάπωνας Χιροκάζου Κόρε-εντα κάνει ένα φιλμικό ποίημα με τους «Κλέφτες Καταστημάτων», που κερδίζουν τον Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες, υποψηφιότητες για Χρυσή Σφαίρα και Ξενόγλωσσο Οσκαρ, μια θέση στη λίστα με τις αγαπημένες/καλύτερες ταινίες της χρονιάς ως και του Μπαράκ Ομπάμα και, επιτέλους, φέρνουν κατά χιλάδες το ελληνικό κοινό στις αίθουσες, για μια καλλιτεχνική ταινία.

Το «Κορίτσι» μας έδειξε, χορεύοντας, τη σημασία της διεκδίκησης ταυτότητας με κάθε τρόπο. Ο Λουκάς Ντοντ και ο Βίκτορ Πόλστερ, τα δυο αγόρια που έφτιαξαν το «Κορίτσι», μίλησαν αποκλειστικά στο Flix, ακριβώς τη στιγμή που διεκδίκησαν τη διασημότητά τους.

Η Γκρέτα Γκέργουιγκ έκανε το «Lady Bird», μια ταινία για τα κορίτσια, τ' αγόρια και τα μοναχικά πάρτι της ενηλικίωσης. Και μ' αυτήν βρέθηκε υποψήφια για Οσκαρ σκηνοθεσίας, η μόλις έκτη γυναίκα που βρέθηκε στην πεντάδα της κατηγορίας, στην ιστορία του θεσμού.

«Mandy» του Πάνος Κοσμάτος, για την (αιώνια) αγάπη του Νίκολας Κέιτζ.

Το «Black Panther» έβαλε, υπερηρωικά, το... χρώμα στα βραβεία της χρονιάς και η Ουακάντα απάντησε μεγαλόφωνα στο #OscarsSoWhite.

Μπορεί το «Bohemian Rhapsody» να ήταν μια από τις πιο επεισοδιακές παραγωγές της δεκαετίας, αλλάζοντας προθέσεις και χέρια, μπορεί η ταινία, τελικά, κι ας κέρδισε 4 Οσκαρ, ν' απογοήτευσε τους φανς του Φρέντι Μέρκιουρι με το αποστειρωμένο πορτρέτο του, μπορεί να θυμόμαστε ακόμα πώς κανείς, ποτέ, δεν ανέφερε το όνομα του σκηνοθέτη, Μπράιαν Σίνγκερ που, πριν βγει το φιλμ στις αίθουσες, κατηγορήθηκε (ξανά) για βιασμό ανηλίκου, αλλά να το πούμε: ο Ράμι Μάλεκ τραγουδούσε εκπληκτικά.

Με το «Isle of Dogs», ο Γουες Αντερσον επέστρεψε στο stop-motion animation για ένα απολαυστικό, πανέμορφο και καυστικά πολιτικό σχόλιο πάνω στα ολοκληρωτικά καθεστώτα και τα κατοικίδια της ζωής μας. Κέρδισε την Αργυρή Αρκτο Σκηνοθεσία στην Berlinale και κατάφερε ακόμα και τους πρωταγωνιστές του, Τίλντα Σουίντον, Μπιλ Μάρεϊ, Εντουαρντ Νόρτον, να δώσουν συνέντευξη ως... σκύλοι!

Ο Λευτέρης Χαρίτος και ο Ζαν Μαρκ Μπαρ παραδίδουν μαθήματα αφήγησης και συγκίνησης, με αφετηρία τη βιογραφία του Ζακ Μαγιόλ - αυτό είναι το «Dolphin Man».

40 χρόνια μετά τη θρυλική «Νύχτα με τις Μάσκες» του Τζον Κάρπεντερ, ο Ντέιβιντ Γκόρντον Γκριν παραδίδει το τελευταίο (;) κεφάλαιο με το δικό του «Halloween», μια σπουδαία ταινία τρόμου που αναπνέει βαριά κάτω από τη μάσκα του σχεδόν instant classic. Το Flix, από την άλλη, φέρνει τις ανατριχίλες του «Halloween» στο Μπάγκειον στην Ομόνοια!

Ο «Οίκτος» του Μπάμπη Μακρίδη ξεκινά από το Σάντανς, διασχίζει τον κόσμο και φεύγει με το Βραβείο Ιρις Καλύτερης Ταινίας της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου - λυπούμαστε πολύ. Ο σκηνοθέτης μας χαρίζει τη δική του #staysad playlist.

Ο coolest soul brother, ο Σπάικ Λι κάνει το come back του στο συναρπαστικό πολιτικό σινεμά με το «Blackkklansman: αποκαλύπτει τον Τζον Ντέιβιντ Γουόσινγκτον, αποκαλεί τον Nτόναλντ Τραμπ «That motherf–ker», βραβεύεται στις Κάννες, βρίσκεται για πρώτη φορά υποψήφιος για Οσκαρ (το κερδίζει για το Σενάριο) και, κάθε στιγμή, επιτίθεται στον αμερικανικό ρατσισμό κάθε εποχής, απροκάλυπτα, έξω απ' τα δόντια και με ακαταμάχητο στιλ.

Δεν χορταίνουμε να απολαμβάνουμε τον Γκάρι Ολντμαν ν' απολαμβάνει το Οσκαρ του, για το ρόλο του ως Γουίνστον Τσέρτσιλ στην «Πιο Σκοτεινή Ωρα».

Ο Στίβεν Σπίλμπεργκ «κατεβαίνει» με όχι μία, αλλά δύο ταινίες, το «Ready Player One» και το «The Post». Κυρίως γιατί, όπως λέει, το «The Post» μπορούσε να γίνει μόνο φέτος!.

Δυο καρδιές, τέσσερα μάτια. O «Ψυχρός Πόλεμος» του Πάβελ Παβλικόφσκι κάνει ένα συγκλονιστικό μικρό φιλμ για έναν μεγάλο έρωτα και, μαζί, ολόκληρη την Πολωνία και τους γονείς του.

Η Ανιές Βαρντά, παρέα με τον JR, κάνει ένα αριστούργημα με το «Πρόσωπα & Ιστορίες», «road documentary», μελέτη χαρακτήρων κι αυτοβιογραφικό κολάζ ανθρώπινης μνήμης. Εξίσου αριστουργηματική, η επίσκεψή της στην Αμερική και σ' ολόκληρη την προ-οσκαρική κούρσα, ως χαρτονένιο cut-out στα χέρια του συνεργάτη της!

Πολλά περιμέναμε από τη «Suspiria» του Λούκα Γουαντανίνο. Τελικά πήραμε κυρίως μια ωραία συνέντευξη από τον ίδιο και την Τίλντα Σουίντον.

Με τα εισιτήρια στο ελληνικό box office να έχουν πέσει κατά 1,5 εκατομμύρια από την προηγούμενη χρονιά, το «Avengers: Infinity War» έχει την υπερηρωική πρωτιά, ξεπερνώντας το φράγμα των 300.000 εισιτηρίων.

Habemus ΕΚΟΜΕ Μετά από χρόνια υποσχέσεων και ανώφελων προσπαθειών, έγιναν πραγματικότητα τα φορολογικά κίνητρα για την προσέλκυση οπτικοακουστικών παραγωγών στην Ελλάδα. Στο τιμόνι, ο νέος - πιο δραστήριος απ' ότιδήποτε έχουμε δει τις τελευταίες δεκαετίες - οργανισμός με τα αρχικά ΕΚΟΜΕ που σημαίνει Εθνικό Κέντρο Οπτικοακουστικών Μέσων και Επικοινωνίας, που ανήκει στο Υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης. Το «The Little Drummer Girl» και τα γυρίσματά του στο Σούνιο τεστάρουν τις αντοχές του αλλά βγαίνει ασπροπρόσωπος. Το γενικό ερώτημα είναι: Να κάνω ταινία στην Ελλάδα ή να πάω αλλού; To Flix μπαίνει στα βαθιά νερά του Filming in Greece.

Το αφιέρωμα του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης στο Ελληνικό Queer Σινεμά είναι, πάνω-κάτω, ό,τι ωραιότερο έχουμε δει ποτέ από θεσμική διοργάνωση τη χρονιά, μάλιστα, που η μνήμη του Ζακ Κωστόπουλου απαιτεί επαγρύπνηση απ' όλους. Με την ευκαιρία, ο Κωνσταντίνος Κυριακός μας ανοίγει την καρδιά του ελληνικού queer σινεμά.

Με το κλείσιμο του 2018, οι ενεργοί κινηματογραφιστές οργανώνονται και ζητούν λίγη... αγάπη για τον ελληνικό κινηματογράφο, δηλαδή μια εθνική πολιτική για το σημαντικότερο εξαγώγιμο προϊόν της χώρας όλα τα χρόνια της κρίσης. Αντ' αυτού η Υπουργός Πολιτισμού Μυρσίνη Ζορμπά, σε μια αλληλουχία από ατυχείς επιλογές και... ατάκες που προσβάλλουν την κοινότητα και την κοινή νοημοσύνη, κλείνει τη χρονιά αφήνοντας το ελληνικό σινεμά στην απόλυτη μοναξιά του.

κι ακόμα Τον Οκτώβριο, για πρώτη φορά μεθοδευμένα και με στρατηγική, η Επιτροπή για την Διαδικτυακή Προσβολή της Πνευματικής Ιδιοκτησίας διέταξε τους παρόχους internet στην Ελλάδα να προχωρήσουν στην άμεση διακοπή πρόσβασης σε 38 domain names. Το τέλος της πειρατείας όπως την ξέραμε; Θα δείξει. | Ο Τάσος Μπουλμέτης κάνει μια τρυφερή αναδρομή στο «1968» της ΑΕΚ αλλά, σίγουρα, όχι μόνο. | Ο Τοντ Χέινς μοιράζεται το μεγαλεπήβολο «Wonderstruck» αλλά δεν μας κερδίζει. | To «A Quiet Place», σιωπηλά και το «Guilty» ως μονόλογος, είναι τα αγαπημένα μας suspense movies της χρονιάς. | To «In the Fade» του Φατίχ Ακίν δείχνει πόσο καλά γνωρίζει ο σκηνοθέτης το ρατσισμό αλλά και το ρατσισμό στην Ελλάδα. | Ο Νταβίντ Ελοφέν μεταφέρεται από την Αλγερία στο Παρισινό γκέτο με το καθηλωτικό «Αδελφικοί Εχθροί». | Διασκεδάσαμε με το «Γκοντάρ, Αγάπη μου» του Μισέλ Χαζαναβίσιους. Οι Γάλλοι, πάλι, όχι. | Λιν Ράμσεϊ, για 'μας «You Were Never Really Here». | Εδώ, από την άλλη, ήταν ο Ρούπερτ Εβερετ και μίλησε στην κάμερα του Flix. | Ελάχιστοι είδαν το «Zama» της Λουκρέσια Μαρτέλ. Αλλά από αυτούς, οι περισσότεροι το θεώρησαν αριστούργημα. | Η Χρυσή Αρκτος της χρονιάς πήγε στο «Touch me Not» της Αντίνα Πιντίλιε. Εν μέρει λόγω politics. | Ο Χρίστος Γεωργίου έκανε την ακτινογραφία ενός μπαμπά, μιας κόρης και της συγκρουσιακής Αθήνας στο «Χρόνια Πολλά». | Ο Γαβριήλ Τζάφκας άφησε το στίγμα του με το «Αγκάθι». | Η Ελένη Αλεξανδράκη τίμησε τον «Κωστή Παπαγιώργη» στο ντοκιμαντέρ της. Λίγοι τίμησαν το «Do it Yourself» του Δημήτρη Τσιλιφώνη που μάλλον άξιζε καλύτερης τύχης. | Ο Ράιαν Γκόσλινγκ φέτος δεν ήταν «First Man» στα ταμεία. | Το «Ralph Breaks the Internet» ήταν το πιο απολαυστικό, νοσταλγικό animation της χρονιάς. | Αγαπάς τον Λαρς φον Τρίερ; Απόδειξη! Δες το εκπληκτικό και μαζί αφόρητο «Σπίτι που Εχτισε ο Τζακ». | Ο Ζία Ζάνγκε επιστρέφει στην προβληματική του χρόνου και στα... ποπ τραγούδια και μας σκλαβώνει, με το «Ash Is Purest White». | Το «Foxtrot» μπορεί να είναι υπερβολικά εστέτ, υπερβολικά στιλιζαρισμένο, αλλά λίγες ταινίες αποδίδουν τόσο ευφάνταστα και συναρπαστικά το Παλαιστινιακό. | Οχι, το «Widows» δεν ήταν ένα νεοφεμινιστικό μανιφέστο, παρότι αυτό, ίσως, ευχόταν ο Στιβ ΜακΚουιν. | Πιάσε μια τσιτσιμπύρα! Η Κέρκυρα ανακηρύχθηκε σε κορυφαία κινηματογραφική τοποθεσία της χρονιάς! | Ο Τζέιμς Φράνκο μας χαρίζει άφθονο γέλιο με το «Disaster Artist» και φέρνει την αναβίωση του «The Room» και του Τόμι Γουαϊζό. | Ο Στράτος Μαρκίδης διασκευάζει το «Η Κυρία του Κυρίου» ως «Μαζί τα Φάγαμε» τερματίζοντας την αισθητική. | Τουλάχιστον, το «Motherland» του Γιώργου Ευθυμίου θα το θυμόμαστε για τη μαλακία του. Κυριολεκτικά. | Τον Κιάνου Ριβς και τη Γουαϊνόνα Ράιντερ, από την άλλη, θα προτιμήσουμε να τους θυμόμαστε από το παρελθόν κι όχι από την «Πρόσκληση σε Γάμο» του Βίκτορ Λέβιν.

Μια ανάσα μετά το τέλος της χρονιάς και της δεκαετίας. Τι θα θυμόμαστε από το 2019; Την «Ευνοούμενη» του Γιώργου Λάνθιμου στα Οσκαρ και τον λόγο της Ολίβια Κόλμαν; Το ντουέτο (ζευγάρι;) του Μπράντλεϊ Κούπερ και της Lady Gaga; Τη σύγκρουση που πυροδότησε στα social media και τον Τύπο το «Ενήλικοι στην Αίθουσα» του Κώστα Γαβρά; Το ταξίδι του «Ρόμα» του Αλφόνσο Κουαρόν; Το γλυκύτερο αντίο στον Σταύρο Τσιώλη; Διαβάστε εδώ τα Best of 2019, με λίστες, ανασκοπήσεις, τα καλύτερα και τα χειρότερα της χρονιάς που έφυγε.