Συνέντευξη

Φίλιππος Τσίτος – Η σοφία της απλότητας

στα 10

Ο σκηνοθέτης της «Ακαδημίας Πλάτωνος» μιλά για τη νέα του ταινία, για το σινεμά και για έναν… πιο δίκαιο κόσμο.

Φίλιππος Τσίτος – Η σοφία της απλότητας
Ο Φίλιππος Τσίτος μιλάει για τον «Αδικο Κόσμο»

Δυο χρόνια μετά την «Ακαδημία Πλάτωνος», ο Φίλιππος Τσίτος, μοιράζοντας τη ζωή του ανάμεσα στην Αθήνα και το Βερολίνο, ολοκληρώνει τη νέα του ταινία. «Αδικος Κόσμος». Ετσι λέγεται η ταινία, γιατί στην πραγματικότητα ένας κόσμος όπου η «Ακαδημία Πλάτωνος» κάνει το μεγάλο ταξίδι της στην Ευρώπη είναι εξαιρετικά δίκαιος. Ο Φίλιππος Τσίτος, σκηνοθέτης του «μικρού ανθρώπου», μας μιλά, με μια δόση τρυφερότητας και μια διάθεση ανατροπής, για τη νέα του ταινία, τον «Αδικο Κόσμο», για τις αναμνήσεις του, τις διαφωνίες του με το παρόν και την επιθυμία του για το μέλλον. Διαβάστε τη συνέντευξη και δείτε το βίντεο για να μάθετε τι έχει να πει ο Φίλιππος Τσίτος για τον Αντώνη Καφετζόπουλο, την πρώτη του γνωριμία με το σινεμά, την έμπνευσή του για την προετοιμασία του «Αδικου Κόσμου» και την κριτική κινηματογράφου στην Ελλάδα!

Η «Ακαδημία Πλάτωνος» ήταν η πρώτη σου «ελληνική» ταινία, ως παραγωγή, γύρισμα και διανομή. Τι σου έμαθε αυτή η διαδικασία, τι χρησιμοποίησες από την εμπειρία αυτή στην προετοιμασία για τον «Αδικο Κόσμο»;Με την «Ακαδημια Πλάτωνος» ανακάλυψα πόσο καλό μου έκανε που γύριζα μιαταινία στη γλώσσα μου. Με συνεργάτες που μεγάλωσαν και ζούσαν εκεί που μεγάλωσα κι εγώ, σε μια πόλη από την οποία έχω παιδικές αναμνήσεις. Πολύ σημαντικά πράγματα.Αυτά σε συνδυασμό με τη γνωριμία μου με τον Καφετζόπουλο ήταν που μεοδήγησαν να μεταφέρω το σενάριο του «Αδικου Κόσμου» από τη Γερμανία στηνΕλλάδα. Η διαφορά δεν ήταν τόσο η ευχέρεια στη χρήση της γλώσσας. Ηταν ταβλέμματα, οι γκριμάτσες, μια λέξη ιδιαίτερα τονισμένη. Η άρρητηεπικοινωνία ήταν η ανακάλυψη.Κατα τα άλλα η δημιουργία μιας ταινίας χαμηλού προϋπολογισμού δεν διαφέρει και πολύ από χώρα σε χώρα.

Πως ξεκίνησε η ιδέα του «Αδικου Κόσμου»;Με τη Δώρα Μασκλαβάνου θελήσαμε το 2003 να γράψουμε μια τηλεταινία για τη γερμανική τηλεόραση. Δυσκολευτήκαμε πολύ να γράψουμε για αυτό το μέσο και τελικά τα παρατήσαμε. Αλλά μας άρεσε η κεντρική ιδέα -μια καθαρίστρια καθαρίζει εν αγνοία της ένα χώρο όπου διαπράχθηκε ένα έγκλημα- και συνεχίσαμε, αλλά με σκοπό το σινεμά αυτή τη φορά.

Πως θα περιέγραφες τον «Αδικο Κόσμο» στο μελλοντικό θεατή τηςταινίας; Ποιος είναι αυτός ο θεατής;Ο «Αδικος Κόσμος» είναι μια ιστορία για έναν αστυνομικό, ο οποίος θέλει ναείναι δίκαιος ενώ ξέρει πολύ καλά ότι ο κόσμος είναι άδικος. Η ιστορίαενός ανθρώπου που πιστεύει στην ειλικρίνεια, ενώ ξέρει πολύ καλά ότι οκόσμος είναι ανειλικρινής. Δεν με ενδιαφέρει να απευθυνθώ σε ειδικό κοινό. Με ενδιαφέρει να λέω ιστορίες σε όλους. Αλλά δεν μπορώ να κοροϊδεύω τους θεατές μου. Δεν θέλω να τους πουλάω εύκολα συναισθήματα, εύκολο γέλιο… Η έγνοιαόλων όσων συμμετείχαν στην ταινία ήταν πως θα πούμε αυτό που θέλουμε ναπούμε με τη μεγαλύτερη δυνατή ειλικρίνεια.

Ακόμη και σε μια εποχή που το ελληνικό σινεμά δρέπει δάφνες στοεξωτερικό και η «Ακαδημία Πλάτωνος» υπήρξε καλλιτεχνική και εμπορικήεπιτυχία, χρηματοδότησες τον «Αδικο Κόσμο» μόνος σου. Αυτό ήταν επιλογήή ανάγκη;Το ελληνικό σινεμά δεν δρέπει δάφνες στο εξωτερικό. Δυο τρεις ταινίες ξεχώρισαν στα φεστιβάλ και μια έφτασε άξια μέχρι τις υποψηφιότητες των Οσκαρ. Για να μιλάμε για ελληνικό σινεμά αναγνωρίσιμο στο εξωτερικό πρέπει να γίνουν πολλά ακόμα. Για την ώρα δεν ξέρουμε καν τι ακριβώς είναι ελληνικό σινεμά.Η πραγματοποίηση του «Αδικου Κόσμου» ήταν επείγουσα ανάγκη. Ερχόταν από πολύ βαθιά μέσα μου και έπρεπε να γίνει. Τότε η χώρα έπεσε σε οικονομική ύφεση και το κέντρο κινηματογράφου έκλεισε μόλις καταθέσαμε το σενάριο. Ε, τι να έκανα; Η χώρα έχει το δικό της ρυθμό κι εγώ το δικό μου. Για καλή μου τύχη μια σειρά από εξαιρετικούς καλλιτέχνες και ανθρώπουςδέχτηκαν να συνεργαστούν με ειδικούς όρους. Η ταινία έγινε εν τέλειεπειδή κάποιοι άνθρωποι συναντήθηκαν κι αγαπήθηκαν.

Νιώθεις ότι οι ταινίες σου έχουν εθνικότητα;Οχι. Εμένα έχουν. Εμένα κι ό,τι με έχει διαμορφώσει μέχρι τώρα.

Ο «Αδικος Κόσμος» διαθέτει κάτι από τη γλυκιά απελπισία του σινεμά του Ακι Καουρισμάκι και ταυτόχρονα κάτι από την κωμική παράδοση του Ζακ Τατί. Πόσο συνειδητές υπήρξαν αυτές οι αναφορές;Πολύ. Οπως επίσης και του Χίτσκοκ, του Τζάρμους, του Τσιώλη, του Μελβίλ,των παλιών αστυνομικών ταινιών, του Κλοντ Σοτέ, των Monty Python, τωνγουέστερν.

Αισθάνεσαι ότι ο Αντώνης Καφετζόπουλος είναι πλέον ο ηθοποιός πουμετουσιώνει τη σκέψη σου;Ο Αντώνης είναι από τους πιο εκφραστικούς ηθοποιούς κινηματογράφου πουξέρω. Και μάλλον ο πιο έξυπνος. Αυτό που απολαμβάνω μαζί του είναι ηεπικοινωνία. Αν στην «Ακαδημια Πλάτωνος» μιλήσαμε μισή ώρα για τοχαρακτήρα του, στον «Αδικο Κόσμο» μιλήσαμε 10 λεπτά. Μας ήταν αρκετά. Ταυπόλοιπα τα ανακαλύψαμε στο γύρισμα. Νομίζω ότι μοιραζόμαστε μιααποστροφή στα πολλά λόγια για το σενάριο, το ρόλο... Προτιμούμε τηνσταδιακή αναζήτηση μέσα από τη δράση, δηλαδή το γύρισμα. Αυτόπροϋποθέτει αμοιβαία εμπιστοσύνη η οποία ήταν από την αρχή παρούσα καιδεν προδόθηκε ποτέ.

Μικροί άνθρωποι σε έναν μεγάλο κόσμο. Χαρακτηριστικό και στις τρειςταινίες σου. Δείχνει να σε ενδιαφέρει πολύ η νίκη του μικρού καθημερινούανθρώπου πάνω στο μεγάλο απρόβλεπτο της ζωής. Είναι έτσι;Με ελκύουν οι χαρακτήρες που είναι μικρά «τίποτα». Που τα πάθη τουςείναι κοινότοπα. Ο «μέσος όρος» όταν συγκλονίζεται από τη ζωή, όταντρώει άδικα χαστούκια, όταν ερωτεύεται, όταν ξυπνά από το λήθαργο τουμέσου όρου: είναι ό,τι πιο συγκινητικό ξέρω.

Ποια θα ήταν η ανταπόκριση στον «Αδικο Κόσμο» που θα σε έκανεχαρούμενο, ή ικανοποιημένο;Να ευχαριστηθούν οι θεατές την ταινία και να αισθανθούν για λίγο τηνπροσωπική τους ζωή.

Για σένα ποιος είναι ένας δίκαιος κόσμος;Δεν υπάρχει δυστυχώς.

[Στο gallery που ακολουθεί δείτε σε αποκλειστικότητα μια φωτογραφία από τον «Αδικο Κόσμο»]