Ενα ζευγάρι 40άρηδων Σουηδών με τα δυο μικρά τους παιδιά καταφεύγουν σε ένα σαλέ στις γαλλικές Αλπεις για μία πενθήμερη απόδραση από τις δουλειές του μπαμπά, καθημερινό σκι και ποιοτικές οικογενειακές στιγμές. Μόνο που τη δεύτερη μόλις μέρα τους εκεί, ενώ απολαμβάνουν το γεύμα τους στο μπαλκόνι του εστιατορίου, μία χιονοστιβάδα, που αρχικά μοιάζει ελεγχόμενη, παραλίγο να τους στοιχήσει τη ζωή. Το πιο καταστροφικό που επιφέρει όμως δεν είναι πόσο τους τρόμαξε, όσο το πόσο επικίνδυνα ταρακούνησε τα θεμέλια τους - προσωπικά και συλλογικά. Πώς λειτούργησε το ένστικτο επιβίωσης κόντρα στο ρόλο του άντρα και πατέρα, πόσο μόνη και μη ασφαλής ένιωσε η σύντροφος και μητέρα, πόσο ρούφηξαν τα παιδιά την επικινδυνότητα στο μέλλον της σχέσης των γονιών τους. Αυτή η χιονοστιβάδα δεν τους σκέπασε, τους ξεσκέπασε.
Η νέα ταινία του Σουηδού Ρούμπεν Οστλουντ («Play», «Involuntary») μάς τοποθετεί εξ αρχής σ' ένα παγερό, αφαιρετικό, «τακτοποιημένο» σύμπαν. Η σήμα κατατεθέν ψυχρή, πολιτισμένη επιδερμίδα των βορειοευρωπαίων που μιλούν ακόμα και μεταξύ τους με καταπιεσμένη ευγένεια και πειθαρχούν τα παιδιά τους με ακλόνητη υπομονή απλώνει το παγερό της σεντόνι ακόμα και πάνω από το χιονισμένο τοπίο. Ομορφοι άνθρωποι, όμορφα παιδιά, αλλά κάτι άσχημο ελλοχεύει στις σιωπές τους, στις αδράνειές τους, στην ακινησία τους. Οταν συμβεί η έκρηξη, όταν βρεθούν μπροστά στην ανωτέρα βία, για λίγα λεπτά ο πάγος θα σπάσει και το γυαλί θα ραγίσει για πάντα. Ακόμα κι αν εκείνοι επιστρέψουν με μία τρομαχτική φυσικότητα στο τραπέζι για να συνεχίσουν το γεύμα και τις ζωές τους, τίποτα δε θα είναι το ίδιο.
Ο Οστλουντ κινηματογραφεί το τοπίο με εξαιρετική απλότητα, μέθοδο και μαεστρία: τα μετρημένα γεωμετρικά του πλάνα αναδεικνύουν ακόμα περισσότερο την ψυχρότητα, την μοναξιά, την ερημιά των ηρώων - από τους άδειους διαδρόμους του απέριττου ξύλινου ξενοδοχείου μέχρι τις χιονισμένες πλαγιές όπου βρίσκεται κανείς αντιμέτωπος με τον εαυτό του και δεν μπορεί να κρυφτεί πουθενά. Ο σκηνοθέτης χειρίζεται επίσης αριστοτεχνικά τους νεκρούς χρόνους και τον ήχο: την εκκωφαντική σιωπή που επιβάλλει το χιόνι και δυναμώνει την ένταση των σκέψεων, των συναισθημάτων, των ενστίκτων. Ολα λειτουργούν στο θεατή συναισθηματικά, συμβολικά, πολυεπίπεδα: πόσο μόνοι είμαστε, ποιοι είμαστε, μπροστά σε μία «ανωτέρα βία» τι θα σώζαμε πρώτο και τι υποδηλώνει αυτό για εμάς;
Θυμίζοντας αρκετά την κινηματογραφική σχολή των Δανών, ο Οστλουντ απαντά σε όλα αυτά τα ερωτήματα με κοφτερό σαρκασμό και υπόγειο χιούμορ. Το πρότυπο του ανδρισμού όπως τον ξέραμε γκρεμίζεται, όπως κι αυτό της γυναίκας συντρόφου, το σχήμα της οικογένειας ξεσκεπάζεται, η πολιτική ορθότητα καταρρέει. Ολα όσα πίστευες ότι σε συγκροτούν (και μυστικά τα απεχθανόσουν), όλοι οι ρόλοι σου που σε καθόριζαν αποτινάσσονται και βρίσκεσαι γυμνός στο κρύο μπροστά στις πραγματικές σου ανάγκες. Επιβίωσες, κι αρχίζουν τα δύσκολα. Γιατί τώρα πρέπει να επιλέξεις πώς θέλεις να ζήσεις...
