Ο Στίβεν Χόκινγκ υπήρξε κάποτε νεαρός φοιτητής στην Οξφόρδη - ζωηρός, ανέμελος, βαριεστημένος, αθλητικός, θρασύς - με ένα ασύλληπτο μυαλό και φυσικό ταλέντο στα μαθηματικά, με μία χαοτική αντίληψη της μικρής του καθημερινότητας. Δεν ήξερε ακριβώς τι ήθελε να γίνει όταν μεγαλώσει, δεν ήξερε ακριβώς τι να πει στα κορίτσια στα πάρτι. Μέχρι που στα 21 του χρόνια συλλαμβάνει την ιδέα της πτυχιακής του εργασίας, μία φιλόδοξη μελέτη του χρόνου. Μέχρι που γνωρίζει την Τζέιν κι ο χρόνος για λίγα δευτερόλεπτα σταματά. Μέχρι που μία ιατρική διάγνωση του αποκαλύπτει ότι πάσχει από τη νόσο του κινητικού νευρώνα (αμυοτροφική πλευρική σκλήρυνση) κι ο χρόνος του τέλειωσε: μάξιμουμ 24 μήνες ζωής ακόμα. Ομως με τη Τζέιν συνειδητά και δυναμικά στο πλευρό του, πείσμα, δύναμη κι αυτό το εκπληκτικό, τεράστιο μυαλό του, ο Χόκινγκ νίκησε τα προσωπικά του όρια κι έζησε για να αλλάξει κι αυτά της γενικής σχετικότητας, της βαρυτικής μοναδικότητας, της κβαντικής μηχανικής. Αυτή είναι μία ματιά στην ιστορία του διάσημου Βρετανού θεωρητικού φυσικού και κοσμολόγου, του ανθρώπου που καθηλώθηκε σ' ένα αναπηρικό καροτσάκι, χάνοντας τον έλεγχο του σώματος και της ομιλίας, αλλά ποτέ τον ενθουσιασμό του για γνώση, την ευφυΐα και το χιούμορ του.
Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι αυτή την ταινία υπογράφει ο Τζέιμς Μαρς, ο οσκαρικός ντοκιμαντερίστας του «Man on Wire». Γιατί μοιάζει να ξέρει πώς να κοιτά τον άνθρωπο στις κρίσιμες, κομβικές για τη ζωή του στιγμές - αυτές που σε τοποθετούν σ' ένα τεντωμένο σχοινί και σε καλούν να ισορροπήσεις, όχι απλά για να επιβιώσεις, αλλά για να μεγαλουργήσεις. Κι ο Μαρς μοιάζει αποφασισμένος να ακροβατήσει κι ο ίδιος: να ισορροπήσει μεταξύ της κλισέ κινηματογραφικής βιογραφίας και μιας ταινίας με αυθεντική ψυχή, να μην πέσει στην παγίδα της εύκολης συγκίνησης μπροστά στην τραγωδία της ασθένειας, αλλά να κρατήσει τους τόνους ψύχραιμους και την προσοχή του στον άνθρωπο. Να μην κοιτά μόνο την ακτινοβολία της μεγαλύτερης προσωπικότητας της σύγχρονης επιστήμης, αλλά κι όσους ζούσαν στη βαριά, εγωιστική, κακομαθημένη celebrity σκιά του.
Ο Εντι Ρεντμέιν (πιθανότατα ο οσκαρικός νικητής Α' Ανδρικού φέτος) σ' έναν τόσο σύνθετο ρόλο, κατορθώνει μία παραδειγματική ερμηνεία, αυτόματα κλασική. Δεν ανακουφίζεται από τη φυσική ομοιότητά του με τον Χόκινγκ, αυτή την παιδική φαινομενική γλυκύτητα κι ευγένεια, δεν γραπώνεται από το δεκανίκι της μίμησης ενός κορμιού τσακισμένου από τη νόσο, δεν κάθεται στην καρέκλα με την ανακούφιση της μανιέρας. Φαίνεται η δουλειά του, αλλά και το ήθος του ως ηθοποιός: σε κάθε βλέμμα που παλεύει να επικοινωνήσει, σε κάθε στραβό μελαγχολικό χαμόγελο, σε κάθε σαρκαστικό σήκωμα του φρυδιού. Οχι, ο Ρεντμέιν αποδέχεται την πρόκληση του τεντωμένου σχοινιού του, αλλά δεν παρασύρεται από εύκολα οσκαρικά ξεσπάσματα επιδειξιομανίας. Περπατά με μέτρο, αυτοπεποίθηση και ένα μεγαλειώδη «βρετανικό» σεβασμό.
Εκπληξη και αποκάλυψη της ταινίας όμως είναι η Φελίσιτι Τζόουνς. Πόσο απροσδόκητα καλογραμμένος ρόλος ώστε να νικά τα αναμενόμενα κλισέ της γυναίκας ενός παραπληγικού, πόσο φρέσκια, δυνατή, γεμάτη μικρές μικρές λεπτομέρειες ερμηνεία. Αν ο Ρεντμέιν είναι ο ροκ σταρ του σχοινιού, η Τζόουνς είναι ο στιβαρός ρυθμός του - αυτή πάλλεται γύρω από την ακινησία του, αυτή εξανθρωπίζει, αυτή γειώνει, αυτή αποφεύγει τις κακοτοπιές του μελοδράματος.
Ο Μαρς στόχευσε σε μία ταινία που θα τιμά το μυαλό και το σώμα, τη λογική και την καρδιά, την επιστήμη και την πίστη, τις αποδεικτικές εξισώσεις και την ποίηση του χάους, το τώρα και το άπειρο. Θέλησε να κινηματογραφήσει το μεγαλείο των πάντων. Ηταν αδύνατον να επιτύχει καθολικά και σε όλα. Πλησιάζοντας προς το τέλος, σαν να συνειδητοποιεί ξαφνικά ότι δεν μπορεί να χωρέσει αυτή τη συναρπαστική ζωή σε 123 λεπτά και καταφεύγει σε μικρές αδιόρατες ευκολίες. Σ' ένα φινάλε «σούμας», υπογράμμισης του μυνήματος της αθεϊστικής επιστήμης και χειραγωγημένης ψυχικής ανάτασης. Του το συγχωρούμε απόλυτα. Μας γέμισε με ζεστό φως, ανθρωπιά, χιούμορ, μας έδειξε τη θέα από ψηλά, όπως την περπατά δίνοντας τις εξετάσεις του το μεγάλο σινεμά. Κι αν πήδηξε στα τελευταία μέτρα, δεν πειράζει. Τι ωραία διαδρομή...
Διαβάστε ακόμη: Ο ιδιοφυής κύριος Εντι Ρεντμέιν αποκαλύπτεται!
