Αν τα καλύτερα μιας χρονιάς ορίζουν την ταυτότητά της, τότε το πραγματικό της αποτύπωμα βρίσκεται στις χειρότερες στιγμές της. Μιλώντας για το 2020, τα πράγματα είναι... βουλωμένο γράμμα.
Η ψηφοφορία των αναγνωστών: Εσύ ψήφισες για την καλύτερη ταινία του 2020;
Το έτος που όλοι θα θυμούνται ως εκείνο με την πανδημία
Εχουν ειπωθεί και γραφτεί τόσα που η επανάληψή τους θα έφερνε μόνο ακόμη περισσότερη αγωνία για αυτό που έχει ήδη γραφτεί στην Ιστορία ως η χειρότερη χρονιά του σινεμά, σχεδόν από καταβολής του. Οι αίθουσες έκλεισαν (και άνοιξαν ξανά και ξανάκλεισαν), οι ταινίες δεν βγήκαν, τα φεστιβάλ πάσχισαν χωρίς μεγάλη επιτυχία να αποδείξουν ότι μπορούν να σταθούν πάνω από την πανδημία, τα μεγάλα στούντιο κοίταξαν πιο βαθιά στην τσέπη τους και προτίμησαν να επιταχύνουν την αλλαγή της βιομηχανίας προς το... σπίτι και όλοι, από τους πιο ισχυρούς μέχρι και τους πιο μικρούς παίχτες του παιχνιδιού μοιάζουν δυσαρεστημένοι, ανήσυχοι, τρομαγμένοι. Βρίσκομαστε στο τέλος του 2020 και οι νέες προβλέψεις θέλουν τουλάχιστον ακόμη ένα εξάμηνο μέχρι να φανεί το φως στην άλλη άκρη του τούνελ. Ελπίζουμε φτάνοντας εκεί να μπορούμε να το δούμε...
Η ερμηνεία του Τομ Χάρντι στο «Καπόνε»
Σαν υπόσχεση έμοιαζε με την ερμηνεία ζωής ενός αναμφισβήτητα σπουδαίου ηθοποιού, σίγουρο οσκαρικό χαρτί και μια ευκαιρία για τον Τομ Χάρντι να ανέβει επίπεδο ανάμεσα στους καλύτερους της γενιάς του. Οταν είδαμε το «Καπόνε» δεν το πιστεύαμε. Οταν γράφαμε αυτό για «μια από τις πιο μνημειώδεις κακές ερμηνείες που έχουμε δει πρόσφατα στο σινεμά, με την έννοια πως ο Χάρντι εμπνέεται περισσότερο από τον όγκο ενός Μάρλον Μπράντο ή ενός Ορσον Γουέλς για να κατασπαράξει την οθόνη, καταλήγοντας τελικά να μουγκρίζει και να σωματοποιεί την οργή, την απελπισία και την αδυναμία του ήρωα του σε ένα επαναλμβανόμενο μοτίβο που δεν αργεί να προκαλέσει και γέλια», λέγαμε μάλλον λιγότερα από όσα περιγράφουν την πραγματικά δυσάρεστη εμπειρία. Ας ξεχαστεί με συνοπτικές διαδικασίες όπως ακριβώς και η ίδια η ταινία.
To πρόγραμμα του Υπουργείου Πολιτισμού για την ενίσχυση της κινηματογραφικής κοινότητας από την πανδημία
Το Ειδικό Πρόγραμμα ενίσχυσης της κινηματογραφικής κοινότητας στο πλαίσιο της πανδημίας του Covid-19, aka «πρόγραμμα Covid» όπως είναι και πιο γνωστό λόγω συντομίας, μετράει σχεδόν τον ίδιο χρόνο με την πανδημία. Για την ακρίβεια, εξαγγέλθηκε στις 2 Απριλίου του 2020, κατά τη διάρκεια του πρώτου lockdown και ακόμη βρίσκεται σε εξέλιξη... Ενδιάμεσα έγινε ό,τι συχνά συμβαίνει στην Ελλάδα και αφορά καλές προθέσεις που αποδεικνύονται κάπως πρόχειρες και επιπόλαιες, επιρρεπείς στο να κατηγορηθούν - όχι άδικα - για πολιτική σκοπιμότητα και κυρίως όχι καλά θωρακισμένες από οποιαδήποτε εξωτερική ή εσωτερική «επίθεση», δικαιολογημένη ή όχι. Με απλά λόγια, το πρόγραμμα εξαγγέλθηκε, πήγε να καταρρεύσει περισσότερες από μια φορές, εξέθεσε το Υπουργείο, «έριξε» το Διοικητικό Συμβούλιο του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου και από εκεί που υπήρξε ο τρόπος της κυβέρνησης να υποστηρίξει το σινεμά, γύρισε μπούμπερανγκ ως ακόμη ένα επιχείρημα για την αδιαφορία της Πολιτείας για τον κινηματογράφο. Αναμένουμε την ολοκλήρωσή του, αλλά και έναν ειλικρινή απολογισμό από τους ενορχηστρωτές του.
Το «Cats» δεν η (μόνη) χειρότερη ταινία της χρονιάς
Για τον καθένα, η χειρότερη ταινία της χρονιάς είναι διαφορετική. Για άλλους είναι το ανεκδιήγητο «Cats» του Τομ Χούπερ, για άλλους το «Τραγούδι του Χιλμπίλη» του Ρον Χάουαρντ, για πολλούς το «Ciao Italia» του Γιώργου Παπαθεοδώρου, για περισσότερους το «Χαλβάη 5-0» του Μάνου Καμπίτη, για μερικούς το «Οι Ζωές που Δεν Εζησα» της Σάλι Πότερ ή το «Εκρηξη Θυμού» του Ντέρικ Μπόρτε.
Ο θάνατος του Τσάντγουικ Μπόουζμαν
Στα 43 του χρόνια, ο Black Panther αποχαιρέτησε αυτόν τον κόσμο, εντελώς απροειδοποίητα για το μεγαλύτερο κομμάτι ενός κόσμου που μόλις άρχιζε να τον θαυμάζει ως μια δύναμη με πολύ μέλλον στη βιομηχανία. Σε μια χρονιά πολλών θανάτων, διάσημων και άσημων, ήταν αυτός που μοιάζει ακόμη άδικος, προώρος, ενδεικτικός για το εφήμερο της ζωής και της δόξας σε μια έτσι κι αλλιώς τόσο εφήμερη ζωή.
Τα σημειώματα «διόρθωσης» μπροστά από τις ταινίες
Η αφορμή ήρθε με το «Οσα Παίρνει ο Ανεμος» που μέσα στη γενικότερη αντίδραση του #BlackLivesMatter, το ταραγμένο καλοκαίρι του 2020, αποσύρθηκε για λίγο από το HBO Max μέχρι να επιστρέψει με μια σημείωση και με ένα εισαγωγικό βίντεο, αλλά και συνοδευόμενο από ντοκιμαντέρ για την «πολυπλοκότητα» της ύπαρξής του. Η ταινία που κατέχει το ρεκόρ της πρώτης Αφροαμερικανίδας που πήρε ποτέ Οσκαρ ήταν και είναι μια ταινία που αποτυπώνει τη δουλεία σε μια εποχή που αυτή ήταν νόμος σχεδόν σε όλη την Αμερική. Αποποίηση ευθύνης, ένα στρογγύλεμα της Ιστορίας που είναι σαφώς καλύτερο να είναι ωμή και να αντιπροσωπεύει την πρόοδο (ή όχι) αυτού του πλανήτη, μια σπασμωδική αντίδραση στο πλαίσιο του πολιτικά ορθού, ενός είδους «λογοκρισία» όπως χαρακτηρίστηκε από μια μεγάλη μερίδα ανθρώπων της βιομηχανίας; Οπως γράψαμε στο Flix πιο ψύχραιμα απ' ότι οι πάροχοι οπτικοακουστικού προϊόντος έσπευσαν να αντιδράσουν: «Οι ταινίες δεν είναι ιερά τέρατα, που πρέπει να κάθονται στο θρόνο τους, ανέγγιχτα από τη σκέψη. Είναι, όμως, συνυφασμένες με την εποχή τους κι ένα ιδανικό ερέθισμα για να τη γνωρίσει κανείς, να την αναλύσει και να την κρατήσει, ή να την απορρίψει - την εποχή, όχι την ταινία.»
Το Χαλβάη 5-0
Παρά τις όποιες προσπάθειες «ξεπλύματος», το ντεμπούτο του Μάρκου Σεφερλή στο σινεμά ήταν το ίδιο κακό με κάθε του προσπάθεια να επιβάλλει το ξεπερασμένο χιούμορ του ως μια μαζική διέξοδο από την καθημερινότητα, επενδύοντας σε φαρσικές ευκολίες με ομοφοβικά/σεξιστικά/ρατσιστικά/...-ικά κρεσέντα που ενισχύουν τη θεατρική του περσόνα, αλλά στον κινηματογράφο πέφτουν στο κένο με άσχημο θόρυβο. Ούτε η επιτυχία που περίμενε κανείς, ούτε όμως και αμελητέα ως εμπορική επένδυση, ακόμη μια ταινία που περιμένει τον επόμενο μαραθώνιο του ΑΝΤ1 (και ένα πρόβλημα δικαιωμάτων που έχει προκύψει μεταξύ του σκηνοθέτη της ταινίας και της παραγωγής) για να δούμε αν θα ξεπεράσει σε τηλεθέαση το «Dettoλμη και Γοητεία».
Η Warner ανακοινώνει την ταυτόχρονη έξοδο των ταινιών της στο HBO Max και τις αίθουσες
Ηταν το νέο που ξεχείλισε το ποτήρι της απόγνωσης, της αβεβαιότητας και του τρόμου για ένα μετα-πανδημικό κινηματογραφικό τοπίο που κανείς δεν ξέρει πλέον πώς θα μοιάζει και ποιον θα αφορά. Τα επιχειρήματα γέρνουν προς όλες τις πιθανές κατευθύνσεις με πιο ισχυρές τις δύο απόψεις που κάπου στη μέση τους ελπίζουμε να βρίσκεται και η αλήθεια που έχουμε ανάγκη. Οι πλατφόρμες θα παραμείνουν ως εναλλακτικός τρόπος εξόδου ταινιών, αυτό όμως θα ενισχύσει τη δυνατότητα εξόδου στην αίθουσα περισσότερων και καλύτερων ταινιών από το ευρύ τοπίου του ανεξάρτητου, καλλιτεχνικού σινεμά. Ή οι πλατφόρμες θα καταργήσουν για πάντα την κινηματογραφική εμπειρία. Ο,τι και να συμβεί, το σινεμά θα συνεχίσει...
Κάποιο εμβόλιο για το ελληνικό σινεμά;
Οταν λέμε ελληνικό σινεμά δεν εννοούμε μόνο τις ταινίες. Και σίγουρα εδώ δεν εννοούμε τις ταινίες - μεγάλου και μικρού μήκους, ντοκιμαντέρ ή animation - που έχοντας τραβήξει το τελευταίο μεγάλο διάστημα το δικό τους δρόμο καταφέρνουν να γίνονται μέσα σε αντίξοες συνθήκες κι όμως να ταξιδεύουν στα φεστιβάλ του κόσμου, να διακρίνονται, να εκπροσωπούν ένα κομμάτι του καλλιτεχνικού σινεμά της Ευρώπης και ας αγωνίζονται να πείσουν γι' αυτό το ελληνικό κοινό που τις αγνοεί σχεδόν με ακατανόητο πείσμα. Μαζί με το κοινό τις αγνοεί και η Πολιτεία που διαχρονικά και διακομματικά αντί να διευκολύνει την παραγωγή τους, δημιουργεί συνεχώς εμπόδια. Σε μια χρονιά που όλα είναι πιο δύσκολα και αβέβαια μπροστά στο άγνωστο μετα-πανδημικό μέλλον, το ελληνικό σινεμά εκτός από τις πραγματικά τρομακτικές συνθήκες παραγωγής εν μέσω πανδημίας, είχε να αντιμετωπίσει το προβληματικό (για νιοστή φορά) Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου που ευτυχώς μπήκε γρήγορα σε νέα τροχιά εργασίας, και πρόσφατα ήρθε αντιμέτωπο με αμφιβόλου προθέσεων τροπολογίες που διαβρώνουν από τη μία το ρόλο του ΕΚΟΜΕ και των διεθνών παραγωγών που γίνονται στην Ελλάδα (και όφειλουν να ωφελούν το ελληνικό σινεμά και το ελληνικό εργατικό δυναμικό) και από την άλλη την υποχρέωση καναλιών αλλά και πλατφορμών οπτικοακουστικού υλικού να ενισχύουν την ελληνική παραγωγή που από εκεί που δεν εφαρμοζόταν ποτέ τώρα μπορεί να πάει και στον ΕΚΟΜΕ. Προσθέστε σε αυτή τη θολή εικόνα πως οι ελληνικές ταινίες δυσκολεύονται πλέον - και ανεξάρτητα από την πανδημία - ακόμη περισσότερο να βρουν διανομή, αιθουσάρχες και διανομείς που θέλουν αποζημιώσεις για τη ζημιά του έτους και διαβεβαιώσεις για μια σταθερότητα στο μέλλον και μια κοινότητα που μόνο φαινομενικά δείχνει ενωμένη προς ένα κοινό σκοπό, αλλά στην πραγματικότητα συνεχίζει να μην καταλαβαίνει πως το συμφέρον είναι ένα και κοινό. Ας βγούμε ψεύτες, αλλά το μέλλον για οτιδήποτε μπορεί να λέγεται «ελληνικό σινεμά» σήμερα μοιάζει, όπως πάντοτε άλλωστε, να χρειάζεται ένα εμβόλιο. Για πάσα νόσο και πάσα...
Περισσότερα Best of 2020
- Ξέρουμε τι προλάβατε να δείτε την περασμένη χρονιά: Ελληνικό box office του 2020
- Best of 2020: Η χρονιά όπου ο Χάρβεϊ Γουάινστιν καταδικάστηκε ως βιαστής
- Best of 2020: H κινηματογραφική χρονιά μέσα από εικόνες
- Βest/Worst of 2020 | «Tenet»: το χαμένο στοίχημα του Κρίστοφερ Νόλαν
- Best of 2020: Η χρονιά που είδε τον Χοακίν Φίνιξ να ξεγυμνώνεται
- Best of 2020: Οι ταινίες της χρονιάς σε σκίτσα
- Best of 2020: Τα τρέιλερ που σημάδεψαν την χρονιά
- Best of 2020: Τα καλύτερα τραγούδια της χρονιάς
- Best of 2020: Η οριστική (κατα)πτωση του ωραίου Τζόνι
- Best of 2020: Ο μονόλογος της χρονιάς
- Best of 2020: Quibi, ή κάθε πλατφόρμα δεν είναι χρυσός!
- Best of 2020: Η οριστική (κατα)πτωση του ωραίου Τζόνι
- Best of 2020: H χρονιά που το καλό θριάμβευσε εναντίον του κακού Ντόναλντ Τραμπ
- Best of 2020: Η χρονιά που το box office της κίνας ξεπέρασε αυτό των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής
- Worst of 2020: (Οχι άλλο) Ειδικό Πρόγραμμα ενίσχυσης του ελληνικού σινεμά λόγω της πανδημίας
- Best (worst) of 2020: H Χρυσή Αρκτος και η σύλληψη του Μoχάμαντ Ρασούλοφ
- Best of 2020: Η χρονιά σε σενάριο και σκηνοθεσία του Ντέιβιντ Λιντς
- Best of 2020: H τρανς κοινότητα και ο θηλυκός Βόλντεμορτ
- Best of 2020: Oταν οι μαρκίζες των σινεμά προσπάθησαν να μάς δώσουν κουράγιο
- Best of 2020: 23 Ιανουαρίου, η πρώτη φορά που γράψαμε τη λέξη κορονοϊός
