Όταν ο Αμπάς Κιαροστάμι πέθανε στις 4 Ιουλίου του 2016 στο Παρίσι από μετεγχειρητικές επιπλοκές, ήταν 76 ετών και 15 ημερών. Παίζοντας λοιπόν με την έννοια του χρόνου και προσπαθώντας να βάλει σε τάξη τις αναμνήσεις του από την καλλιτεχνική τους συνύπαρξη, στο «76 λεπτά και 15 δευτερόλεπτα με τον Αμπάς Κιαροστάμι», ο φωτογράφος και συχνός συνεργάτης του σκηνοθέτη, Σεϊφολάχ Σαμαντιάν, δεν παρουσιάζει απλά μερικές – μέχρι τώρα – αθέατες καθημερινές στιγμές του δημιουργού αλλά τον παρακολουθεί ουσιαστικά να αποκαλύπτει την ίδια του την οπτική απέναντι στον κόσμο, την ποιητική του ματιά και την συνεχή του αναζήτηση προς ανακάλυψη κάθε τι ωραίου γύρω του.
Διαβάστε ακόμη: Κανένας αποχαιρετισμός για τον Αμπάς Κιαροστάμι
Η Ζιλιέτ Μπινός στα γυρίσματα της ταινίας «Ακριβές Αντίγραφο»
Από τις χιονισμένες πλαγιές της αρχής και τις παραλίες γεμάτες πεινασμένα, θορυβώδη θαλασσοπούλια μέχρι τις φωτογραφίες πίσω από το βρεγμένο τζάμι και την επιστροφή του Κιαροστάμι κυριολεκτικά «Μέσα στους ελαιώνες» στο τελευταίο καρέ του φιλμ, η κάμερα του Σαμαντιάν αποκαλύπτει με τρυφερότητα έναν άνθρωπο που μόνιμα παρατηρεί την φύση ανακαλύπτοντας συνεχώς νέους τρόπους να αποτυπώνει την ομορφιά της, που αγαπά την ποίηση και όλα τα συναισθήματα που εκείνη μπορεί να αποδώσει μεταφράζοντας ουσιαστικά τους στίχους στο δικό του έργο και που πιστεύει έμπρακτα στις ανθρώπινες σχέσεις, είτε χαρίζοντας στην Ζιλιέτ Μπινός μία εφημερίδα της Τεχεράνης στην οποία η φωτογραφία της κοσμεί το εξώφυλλο, είτε κάνοντας μια απρογραμμάτιστη (κατά στιγμές αμήχανη) επίσκεψη στην πρωταγωνίστρια του δικού του «Μέσα στους ελαιώνες», είτε βοηθώντας τον έτερο Ιρανό σκηνοθέτη Μασούν Κιμιάι να γυρίσει τους τίτλους της ταινίας του (όσο ο Τζαφάρ Παναχί, ο τρίτος της παρέας, επίσης τους κινηματογραφεί).
Διαβάστε ακόμη: Ο Δημήτρης Εϊπίδης αποχαιρετά τον Αμπάς Κιαροστάμι (αλλά όχι το σινεμά του)
Και δεν είναι μόνο ένα απλό κοινωνικό πορτρέτο του Κιαροστάμι αυτό που αποκαλύπτει ο Σαμαντιάν μέσα από το υλικό του. Καταγράφοντας τον Κιαροστάμι επί τω έργω και τοποθετώντας τον μέσα σε γεωμετρικά κάδρα που παίζουν με τις γραμμές, τους καθρέφτες και τα είδωλα, ο Σαμαντιάν σταδιακά εισάγει τον σκηνοθέτη σε έναν κόσμο φτιαγμένο από τις δικές του καλλιτεχνικές ευαισθησίες. Όταν ο Κιαροστάμι φωτογραφίζει την φύση, ο ίδιος δημιουργεί από μόνος του μία ακόμη ιδιαίτερη φωτογραφική σύνθεση. Όταν προσπαθεί να τραβήξει θολές φωτογραφίες πίσω από το βρεγμένο παρμπρίζ (οι οποίες στη συνέχεια δημιούργησαν τη σειρά φωτογραφιών ««Δρόμοι και Βροχή»), ο Σαμαντιάν έχει ήδη κινηματογραφήσει την προσπάθειά του με τους ίδιους όρους. Όταν δε κάνει μαθήματα στον μινιμαλισμό σε ένα διψασμένο για την τέχνη κοινό, αποτελεί χωρίς να το ξέρει το επίκεντρο ενός ακόμη καθαρά μινιμαλιστικού στην προσέγγιση και την αποτύπωσή του φιλμικού εγχειρήματος.
Διαβάστε ακόμη: Ο Αμπάς Κιαροστάμι δεν φωτογράφιζε μόνο δρόμους με βροχή
Γιατί ο Σαμαντιάν δεν έχει στόχο να χτίσει ένα λεπτομερές πορτρέτο για τον Κιαροστάμι. Επιθυμεί αντιθέτως να παραδώσει στον κόσμο την ίδια την ουσία του Ιρανού σκηνοθέτη, με όλη την αμεσότητα που του προσέφερε η φιλία τους, όταν εκείνος επεξεργάζεται τις ιδέες του, όταν προσπαθεί να δημιουργήσει από το μηδέν τον ήχο που κάνουν οι πάπιες πάνω στην άμμο ή το πώς ακούγεται το φτερούγισμά τους, όταν προβληματίζεται για την αφίσα του «Ακριβούς Αντιγράφου» ή όταν αναφωνεί με θαυμασμό ότι «ο ευρυγώνιος φακός είναι η μεγαλύτερη ανακάλυψη του Θεού». Η ματιά του Σαμαντιάν δεν είναι συναισθηματική. Είναι όμως απόλυτα τρυφερή και ικανή να εστιάσει ακριβώς στην καρδιά των πραγμάτων, χωρίς αφηγηματικά ή σκηνοθετικά τερτίπια. Εξάλλου, η αποκάλυψη όλων αυτών των προσωπικών στιγμών κατέχει από μόνη της εξαιρετική δύναμη.
Σκηνή από το «Πήγαινέ με σπίτι», το τελευταίο μικρό μήκους φιλμ του Αμπάς Κιαροστάμι.
Μαζί με το ντοκιμαντέρ του Σαμαντιάν, προβάλλεται και το μικρού μήκους «Πήγαινέ με σπίτι», η τελευταία ταινία που γύρισε ποτέ ο Αμπάς Κιαροστάμι, η οποία ταξιδεύει στον ιταλικό νότο για να παρουσιάσει, μέσα από μία σειρά απόλυτα γεωμετρικών εικόνων γεμάτες σοκάκια και σκάλες, ένα ακόμη τελευταίο μάθημα στον μινιμαλισμό. Το αποτέλεσμα είναι παιχνιδιάρικο και ανάλαφρο, αποκαλύπτοντας ταυτόχρονα για άλλη μια φορά την ικανότητα του σκηνοθέτη να αποκαλύπτει την ορατή, αλλά όχι πάντα προφανή, ομορφιά που κρύβεται στις λεπτομέρειες. Πραγματικά, δε θα μπορούσε να υπήρχε πιο ταιριαστός επίλογος στο έργο του.
Τα «76 λεπτά και 15 δευτερόλεπτα με τον Αμπάς Κιαροστάμι» (μαζί με το «Πήγαινέ με σπίτι») προβάλλονται την Πέμπτη, 9 Μαρτίου στις 13:00 στο Ολύμπιον και σε επανάληψη την Κυριακή, 12 Μαρτίου 2017 στις 17:15 στην αίθουσα Τζον Κασσαβέτης.
Το 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης διεξάγεται από τις 3 ως τις 12 Μαρτίου 2017. Το Flix βρίσκεται εδώ για να σας μεταφέρει καθημερινά όλα όσα συμβαίνουν μέσα κι έξω από τις αίθουσες.
Διαβάστε ακόμη
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Ο «Μεγάλος Περίπατος της Αλκης» εύχεσαι να μην τελειώσει
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Στο «The Good Postman», ένα μικρό βουλγάρικο χωριό συμπυκνώνει όλη την ελπίδα και την πικρία του κόσμου
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Στο «American Anarchist», η Αμερική έρχεται αντιμέτωπη με τις ενοχές της
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Το «μαγικό δάσος της Καΐσα» αφηγείται ένα παραμύθι βασισμένο στην Ιστορία
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Το «Πού Είσαι Σινγκάλ;» είναι η ταινία που σπάει κόκκαλα
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: «The Extra Mile», για όποιον δεν θυμάται ότι σημασία δεν έχει η Ιθάκη
- 19o Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Το «Exile» του Ρίτι Παν μετατρέπει την Ιστορία σε ένα οπτικοακουστικό ποίημα
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Θέλουμε ακόμα περισσότερες «Ιστορίες που (δεν) είπε το σινεμά μας»!
- 19o Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: «I am not your negro», ούτε τότε, ούτε τώρα!
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: «78/52» - Nerds όλου του κόσμου ενωθείτε!
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Στο «The Challenge» το ντοκιμαντέρ συναντά τη video art σε μια χαμηλή πτήση υψηλής αισθητικής
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Το «Τower» είναι ένα αριστούργημα ικανό να ανοίξει το διάλογο για το Gun Control στην Αμερική
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Στο «Shadow World», όπου «οι πολιτικοί είναι σαν τις πόρνες, μόνο πιο ακριβοί»
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Το «Bugs» ανοίγει την όρεξη για αλήθειες, όχι για φαγητό
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Το «Αουστερλιτς» αποκαλύπτει τον τουρίστα που κρύβουμε απέναντι στη φρίκη
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Το «Cinema Novo» πάλλεται στο ρυθμό του βραζιλιάνικου νέου κύματος
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: «Πλαστική Κίνα», πλαστικά όνειρα
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: «Safari» για γερά στομάχια κάτω από τον ήλιο
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Τελετή Εναρξης, ολέ, ολέ, ολέ
- Ενα ντοκιμαντέρ μας συστήνει τον «Αλλο Ανθρωπο» (ελπίζοντας ότι τον κρύβουμε κι εμείς μέσα μας)
- Ενα παιδί - θαύμα στο ρινγκ της ζωής στο «The Wonder Kid» του Γιώργου Παντελεάκη
- 20 ταινίες που περιμένουμε να δούμε στο 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης
- Το 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης κοιτάζει τον κόσμο «με το Βλέμμα του Τζον Μπέρτζερ»
- 19o Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Carte blanche στον Δημήτρη Εϊπίδη
- 19o Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Αυτές είναι οι ελληνικές ταινίες του προγράμματος
- Food vs. Food: Το 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης έχει νέα, νοστιμότατη ενότητα
- Το 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης συστήνει τον Βιτάλι Μάνσκι, μια μαχητική φωνή από τη Ρωσία
- Το 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης έρχεται μετά μουσικής - και σινεμά
- Ας μιλήσουμε για ντοκιμαντέρ! Μια πρώτη γεύση από το 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης
- Το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης αποκτά διαγωνιστικό τμήμα για νέους δημιουργούς
