Ο Βιτάλι Μάνσκι - γνωστός για τη μαχητικότητα αλλά και την καταγραφή μιας ιστορικής μνήμης που όλοι θα ήθελαν να ξεχάσουν - γεννήθηκε στο Λβιβ της Ουκρανίας το 1963 και βρέθηκε πολύ νωρίς στη Μόσχα για να σπουδάσει κινηματογράφο. Παρέμεινε εκεί, όχι όμως χωρίς κριτική ματιά απέναντι στο καθεστώς. Το 2014 οι συγκρουσιακές του απόψεις, του κόστισαν την κρατική επιχορήγηση προς το ArtDocFest, το οποίο διηύθυνε. Από το 2015 ζει στη Λετονία. Με περισσότερα από 30 ντοκιμαντέρ στο ενεργητικό του, ο βραβευμένος δημιουργός έχει θητεύσει και στην τηλεόραση ως παραγωγός και σκηνοθέτης.
Το αφιέρωμα του 19ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης παρουσιάζει επτά αντιπροσωπευτικά ντοκιμαντέρ του, ενώ ο ίδιος ο Μάνσκι θα βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη για να τα παρουσιάσει.
Διαβάστε ακόμη: Το 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης έρχεται μετά μουσικής - και σινεμά
Τις επιπτώσεις από την σύγκρουση Ρωσίας-Ουκρανίας μετά την επανάσταση του 2014, καταγράφει στο πρόσφατο φιλμ του Στενοί Δεσμοί (Rodnye, 2016), μέσα από τις προσωπικές ιστορίες των συγγενών του που ζουν στην Ουκρανία. Με τους θεατές μοιράζεται και τη δική του εμπειρία: «Από Ουκρανός έγινα Ρώσος πολίτης, απλά και μόνο επειδή έτυχε να ζω στη Μόσχα όταν κατέρρευσε η Σοβιετική Ένωση. Ο,τι συνέβη εκεί πρόσφατα, το θεωρώ σαν προσωπική μου τραγωδία».
Στο αποκαλυπτικό Κάτω από τον Hλιο (Under the Sun, 2015), o Μάνσκι, έχοντας εξασφαλίσει άδεια γυρισμάτων από το καθεστώς της Βόρειας Κορέας, εκθέτει τη φαινομενικά αψεγάδιαστη ζωή των πολιτών της χώρας, αποκαλύπτοντας τους μηχανισμούς προπαγάνδας και ανελευθερίας. Ηρωίδα του, ένα οκτάχρονο κορίτσι που προετοιμάζεται για τους εορτασμούς των γενεθλίων του πρώην ηγέτη Κιμ Γιονγκ Ιλ.
Eνα τολμηρό ταξίδι επιχειρεί στο φιλμ Αγωγός (Pipeline, 2013). Ακολουθεί στα ενδότερα της χώρας τον εμβληματικό για τη Ρωσία αγωγό που συνδέει τη Δυτική Σιβηρία με τη Δυτική Ευρώπη, αναδεικνύοντας μια εντυπωσιακή ανθρωπογεωγραφία γεμάτη αντιθέσεις.
Eνα διαφορετικό πορτρέτο της Κούβας και των ανθρώπων της είναι το ντοκιμαντέρ Πατρίδα ή Θάνατος (Motherland or Death, 2011). Ξεπερνώντας τα στερεότυπα, το φιλμ καταγράφει την κουλτούρα, τη φτώχεια, τον αποκλεισμό αλλά και το ανίκητο πνεύμα των Κουβανών, που πορεύονται εδώ και μισό αιώνα με το σύνθημα-δίλημμα «Πατρίδα ή θάνατος».
Στο συγκινητικό Τι είν’ η Πατρίδα μας (Gagarin's Pioneers, 2005), ο Μάνσκι εντοπίζει τα ίχνη των παλιών συμμαθητών του, αυτών που το 1973 έδωσαν όρκο στην ΕΣΣΔ ως Νεαροί Πιονέροι, χαρτογραφώντας σε Ουκρανία, Ισραήλ, ΗΠΑ και Καναδά, το παρελθόν και το παρόν τους.
Τα μπάνια του λαού πρωταγωνιστούν στο Μπρόντγουεϊ. Μαύρη Θάλασσα (Broadway, 2002) το οποίο εκτυλίσσεται στο ομώνυμο τουριστικό θέρετρο στη Μαύρη Θάλασσα. Πρόσφυγες από τον Καύκασο, την Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν, αλλά και ρώσοι πολίτες χαίρονται τις καλοκαιρινές διακοπές τους με κολύμπι, χορό, καραόκε και φλερτ. Ένας ελκυστικός και παράδοξος μικρόκοσμος παραθεριστών.
Η αυτοβιογραφία μιας ολόκληρης γενιάς μέσα από την αυτοβιογραφία του δημιουργού φωτίζεται στο ντοκιμαντέρ Ιδιωτικά χρονικά. Μονόλογος (Chastnye kroniki. Monolog, 1999). Ο Μάνσκι αφηγείται όσα σημάδεψαν τη γενιά του, όσους δηλαδή έζησαν την εποχή του Γιούρι Γκαγκάριν και τη Ρωσία του θριάμβου και των καθοριστικών αλλαγών.
Το 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης διεξάγεται φέτος από τις 3 μέχρι και τις 12 Μαρτίου 2017
Δείτε ακόμη:
