Από την μια πλευρά, έναν νεαρό ζευγάρι Αμερικανών, οι Χάρισον, περιγράφουν με πάθος στην κάμερα της Σούζαν Μόργκαν Κούπερ το πώς κατέληξαν να υιοθετήσουν ένα μικρό αγόρι από την Ρωσία, ύστερα από τη συνειδητοποίηση ότι οι ίδιοι δεν μπορούσαν να κάνουν παιδιά. Από την άλλη, ένας Βρετανός μεγαλοεπενδυτής τραπεζίτης, ο Μπιλ Μπράουντερ, αφηγείται το πώς η αποκάλυψη ενός σκανδάλου από τον ίδιο (γεγονός που υπογράμμισε για άλλη μια φορά την διαφθορά στην Ρώσικη κυβέρνηση του Βλαντιμίρ Πούτιν) οδήγησε στη σύλληψη και, στη συνέχεια, τον μαρτυρικό θάνατο ενός από τους Ρώσους δικηγόρους του. Είναι φαινομενικά δύο παράλληλες, ανεξάρτητες αφηγήσεις. Μόνο που κάτι τέτοιο, φυσικά, δεν ισχύει.
Διαβάστε ακόμη: 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Το «Village Potemkin» μοιάζει με χίλιους οργασμούς
Γιατί με έναν τρόπο που θα ήταν καλό να μην μαρτυρήσουμε στην ολότητά του, ώστε να διατηρηθεί το στοιχείο της έκπληξης, οι πράξεις αυτών των δύο πλευρών οδήγησαν με ακρίβεια στην απαγόρευση σε Αμερικανούς να υιοθετούν παιδιά από την Ρωσία, γεγονός που άφησε ξεκρέμαστους ανθρώπους και από τις δύο πλευρές που είχαν επενδύσει οικονομικά αλλά, κυρίως συναισθηματικά, στον σχηματισμό μιας νέας οικογένειας. Όπως αφήνει να εννοηθεί η κάμερα της Κούπερ, χωρίς όμως να υπεισέρχεται σε λεπτομέρειες καθώς την ενδιαφέρει κυρίως το συναισθηματικό κόστος, η διαδικασία της υιοθεσίας είναι διαφορετική ανά περίπτωση αλλά πάντα εμπεριέχει ένα είδος «υποστήριξης» ή ανταμοιβής του βρεφοκομείου που αναλαμβάνει να φέρει σε επαφή τις δύο πλευρές. Είναι μια διαδικασία που απαιτεί τυφλή εμπιστοσύνη από την πλευρά των νέων μελλοντικών γονιών και μεγάλο απόθεμα ψυχικής υπομονής. Με το «Μέχρι το φεγγάρι και πάλι πίσω», η Κούπερ κατά κύριο λόγο θέλει να αποδείξει ουσιαστικά πόσο τραυματική ήταν η παύση της διαδικασίας για όλους αυτούς τους ανθρώπους.
Και αυτό η δημιουργός το καταφέρνει καταγράφοντας μερικές πολύ δυνατές και συναισθηματικά έντονες εξομολογήσεις στην κάμερα. Κάποια στιγμή, ο Μάιλς Χάρισον καταρρέει κατά τη διάρκεια της αφήγησής του σε μια στιγμή απερίγραπτης έντασης που ουσιαστικά χωρίζει το ντοκιμαντέρ σε δύο διακριτά μέρη, το πριν, όπου κυριαρχεί η ελπίδα και οι χαρούμενες αναμνήσεις, και το μετά, όπου τα πάντα δείχνουν να γκρεμίζονται χωρίς να υπάρχει η πιθανότητα βελτίωσης της κατάστασης στον ορίζοντα. Με μόνιμα κοντινά πλάνα που προσπαθούν να διαβάσουν τα μάτια του κάθε ομιλητή, η Κούπερ δείχνει να προσπαθεί να κοιτάξει μέσα στην ίδια τους την ψυχή, όσο σταδιακά οι ίδιοι χαμηλώνουν όλο και περισσότερο τις άμυνές τους για να παραδοθούν στο εσωτερικό τους συναίσθημα. Είναι μια προσέγγιση που κατά στιγμές καταντά αφόρητα συναισθηματική, ταυτόχρονα όμως δείχνει και απόλυτα αληθινή.
Αντιθέτως, η αφήγηση του τραπεζίτη Μπράουντερ δεν έχει την ίδια βαρύτητα και εκεί η σκηνοθέτιδα δείχνει να κρατά αποστάσεις. Δεν προχωρά σε διευκρινιστικές δηλώσεις, ούτε δείχνει σημάδια συναισθηματικής ταύτισης. Σαφώς και υπογραμμίζει τον τραγικό θάνατο του Ρώσου δικηγόρου Σεργκέι Μαγκνίτσκι, ουσιαστικού θύματος ενός διεφθαρμένου κρατικού μηχανισμού, όμως δεν του προσδίδει επιπλέον την ταυτότητα του «μάρτυρα» όπως επιλέγει να κάνει για τα νεαρά (συνήθως με ειδικές ανάγκες) παιδιά και τις πιθανές ανάδοχες οικογένειες. Η επιλογή της είναι μεν λογική αλλά από την άλλη κάνει και την αφήγηση να δείχνει ανισοβαρή και, εν μέρει, μεροληπτική. Η ταυτόχρονη αφήγηση από μια ανώνυμη (μέχρι λίγο πριν το τέλος) ομιλήτρια κινείται στο ίδιο πλαίσιο, εξαίροντας από την αρχή την τύχη της που υιοθετήθηκε από μια Αμερικανική οικογένεια που τις έδωσε τόσες πολλές ευκαιρίες. Δεν είναι απαραίτητα κακό να διαλέγει πλευρά ο σκηνοθέτης ενός ντοκιμαντέρ, ίσα ίσα επιβάλλεται να κρίνει και να αξιολογεί τις εικόνες του με κάποιον τρόπο, όμως όταν ο συναισθηματισμός είναι τόσο έντονος και η θέση τόσο ξεκάθαρη, στερεί από την δύναμη της ίδιας της ιστορίας.
Η σκηνοθέτιδα του ντοκιμαντέρ Σούζαν Μόργκαν Κούπερ με τον Μάιλς Χάρισον.
Η οποία ιστορία είναι αναμφισβήτητα δραματουργικά έντονη, γεμάτη ανατροπές, δράμα και πολιτικά παιχνίδια που θα ζήλευε κάθε σεναριογράφος του Χόλιγουντ. Είναι γεμάτη συμπαθείς χαρακτήρες που θα μπορούσαν άνετα να είναι οι πρωταγωνιστές μιας ταινίας. Και, επιπλέον, διαδραματίζεται σε έναν κόσμο που είναι τόσο κοντινός στη δική μας πραγματικότητα, γεγονός που κάνει ακόμα πιο άμεσα τα δρώμενα. Η Κούπερ αξιοποιεί όλες αυτά τα αφηγηματικά πλεονεκτήματα για να κερδίσει από την αρχή την προσοχή του θεατή, ακόμα και όταν κάνει άδικα φευγαλέες αναφορές σε παραμέτρους που θα άξιζαν επιπλέον ανάλυσης (όπως η αναφορά της στατιστικής ότι κάθε 9 μέρες, ένα παιδί στην Αμερική πεθαίνει επειδή ξεχάστηκε μέσα στο αυτοκίνητο). Οι προθέσεις της είναι σαφείς, μαχητικές και καλοπροαίρετες, κάποιες στιγμές όμως θα αρκούσε να αφήσει απλά την ιστορία της να αποκαλύψει όλα έχει σαφώς την δύναμη να πει χωρίς περιττές, υποκειμενικές τοποθετήσεις.
Το «Μέχρι το φεγγάρι και πάλι πίσω» προβάλλεται σε επανάληψη την Παρασκευή, 10 Μαρτίου στις 15:30 στην αίθουσα Σταύρος Τορνές.
Το 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης διεξάγεται από τις 3 ως τις 12 Μαρτίου 2017. Το Flix βρίσκεται εδώ για να σας μεταφέρει καθημερινά όλα όσα συμβαίνουν μέσα κι έξω από τις αίθουσες.
Διαβάστε ακόμη
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Το «Village Potemkin» μοιάζει με χίλιους οργασμούς
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Ο «Μεγάλος Περίπατος της Αλκης» εύχεσαι να μην τελειώσει
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Στο «The Good Postman», ένα μικρό βουλγάρικο χωριό συμπυκνώνει όλη την ελπίδα και την πικρία του κόσμου
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Στο «American Anarchist», η Αμερική έρχεται αντιμέτωπη με τις ενοχές της
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Το «μαγικό δάσος της Καΐσα» αφηγείται ένα παραμύθι βασισμένο στην Ιστορία
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Το «Πού Είσαι Σινγκάλ;» είναι η ταινία που σπάει κόκκαλα
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: «The Extra Mile», για όποιον δεν θυμάται ότι σημασία δεν έχει η Ιθάκη
- 19o Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Το «Exile» του Ρίτι Παν μετατρέπει την Ιστορία σε ένα οπτικοακουστικό ποίημα
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Θέλουμε ακόμα περισσότερες «Ιστορίες που (δεν) είπε το σινεμά μας»!
- 19o Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: «I am not your negro», ούτε τότε, ούτε τώρα!
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: «78/52» - Nerds όλου του κόσμου ενωθείτε!
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Στο «The Challenge» το ντοκιμαντέρ συναντά τη video art σε μια χαμηλή πτήση υψηλής αισθητικής
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Το «Τower» είναι ένα αριστούργημα ικανό να ανοίξει το διάλογο για το Gun Control στην Αμερική
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Στο «Shadow World», όπου «οι πολιτικοί είναι σαν τις πόρνες, μόνο πιο ακριβοί»
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Το «Bugs» ανοίγει την όρεξη για αλήθειες, όχι για φαγητό
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Το «Αουστερλιτς» αποκαλύπτει τον τουρίστα που κρύβουμε απέναντι στη φρίκη
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Το «Cinema Novo» πάλλεται στο ρυθμό του βραζιλιάνικου νέου κύματος
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: «Πλαστική Κίνα», πλαστικά όνειρα
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: «Safari» για γερά στομάχια κάτω από τον ήλιο
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Τελετή Εναρξης, ολέ, ολέ, ολέ
- Ενα ντοκιμαντέρ μας συστήνει τον «Αλλο Ανθρωπο» (ελπίζοντας ότι τον κρύβουμε κι εμείς μέσα μας)
- Ενα παιδί - θαύμα στο ρινγκ της ζωής στο «The Wonder Kid» του Γιώργου Παντελεάκη
- 20 ταινίες που περιμένουμε να δούμε στο 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης
- Το 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης κοιτάζει τον κόσμο «με το Βλέμμα του Τζον Μπέρτζερ»
- 19o Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Carte blanche στον Δημήτρη Εϊπίδη
- 19o Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Αυτές είναι οι ελληνικές ταινίες του προγράμματος
- Food vs. Food: Το 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης έχει νέα, νοστιμότατη ενότητα
- Το 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης συστήνει τον Βιτάλι Μάνσκι, μια μαχητική φωνή από τη Ρωσία
- Το 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης έρχεται μετά μουσικής - και σινεμά
- Ας μιλήσουμε για ντοκιμαντέρ! Μια πρώτη γεύση από το 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης
- Το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης αποκτά διαγωνιστικό τμήμα για νέους δημιουργούς