Ο Δομήνικος Ιγνατιάδης επί 6 χρόνια ήταν χρήστης ηρωίνης. Εφτασε πολύ κοντά στο να αυτοκαταστραφεί και γύρισε πίσω. Δεν «σώθηκε», έσωσε τον εαυτό του. Μία πάλη που κερδίζεται κάθε μέρα που μένει καθαρός. Το ίδιο ομολογούν και ακόμα 5 πρώην τοξικομανείς που μιλούν στην κάμερα για την εμπειρία τους. Και για πρώτη φορά ακούμε αλήθειες: τι τρύπες έρχεται να γεμίσει η ηρωίνη, πώς γιατρεύει (αρχικά) όλες τις πληγές, πώς μοιάζει «με χίλιους οργασμούς», πώς υπόσχεται στα κύτταρα του εγκεφάλου σου ότι θα παραμείνεις πλήρης, δυνατός, ευτυχισμένος, πώς οι συνέπειες είναι μία ζωντανή κόλαση. Ο Δομήνικος Ιγνατιάδης κατάγεται από την Αλεξάνδρεια Ημαθίας. Μικρός ήταν αθλητής, σπούδασε Γεωπόνος, ακούει Τζόνι Κας, έχει μία αδελφή που τον αγαπά και κουβαλά τις δικές του αποσκευές που δεν είμαστε εδώ για να κρίνουμε. Από εκεί ξεκινάμε: δεν είμαστε εδώ για να κρίνουμε. Είμαστε εδώ για να καταλάβουμε. Να κάτσουμε με μάτια, αυτιά και καρδιά ανοιχτή και να δούμε, να ακούσουμε, να συναισθανθούμε τις ιστορίες των ανθρώπων που προσπερνάμε σε πάρκα και πεζοδρόμια. Ο Δομήνικος Ιγνατιάδης είναι ο σκηνοθέτης αυτού του ντοκιμαντέρ και μας ξεναγεί στη σύγχρονη Αθήνα, τους κατοίκους της, την κρίση (που δεν είναι τωρινή, ούτε μόνο οικονομική αλλά και βαθιά ηθική), το πολιτικό μας σύστημα και τον κοινωνικό μας ιστό. Το «χωριό Ποτέμκιν».
Ο τίτλος εξηγείται στα μέσα του ντοκιμαντέρ. Ο Ποτέμκιν ήταν στρατηγός της Αικατερίνης Β’. Σε κάθε επιδρομή στις νέο-κατακτηθείσες περιοχές, θέλοντας να την εντυπωσιάσει και χωρίς να προλαβαίνει να αναπαλαιώσει σωστά κι από τα θεμέλια τα χωριά, τοποθετούσε μόνο ψεύτικες φρεσκοβαμμένες προσόψεις σπιτιών και διέταζε τους στρατιώτες του να μεταμφιέζονται σε χωρικούς και να παρουσιάζονται χαμογελαστοί και ευτυχισμένοι. Από τότε η έκφραση «Village Potemkin» αναφέρεται σε ό,τι κοιτά μόνο την επιφάνεια, κι όχι πίσω από αυτή. Το περιτύλιγμα, κι όχι στην ουσία.
Οπως η χώρα μας, οι κάτοικοι, οι νομοθέτες και οι θεσμοί της αντιμετωπίζουμε το πρόβλημα των ναρκωτικών και τους χρήστες. Εκπαιδευόμενοι από μικροί, βουβά και συναινετικά, να μην τους κοιτάμε καν όταν τους συναντάμε να τριπάρουν στο δρόμο μας, σε παρτέρια και παγκάκια. Κουνάμε με μουδιασμένη ηθική το κεφάλι όταν ακούμε εκφράσεις που ξεστομίζουν με πειθώ οι νοικοκύρηδες «γιατί δεν τους μαζεύουν;». Κι έρχεται ένα κράτος και τους μαζεύει. Με επιχείρηση σκούπα («Θέτις») αστυνομικές δυνάμεις τους μπουγελώνουν, τους βουτάνε, τους ρίχνουν σε κλούβες, τους μεταφέρουν στην Αμυγδαλέζα, ή τους αφήνουν σε χωράφια στην Εθνική οδό. Οπουδήποτε μακριά για να μην λερώνουν το κέντρο της Αθήνας την εποχή του τουρισμού. Ή τους βάζουν ποινές αναντίστοιχες της ευθύνης του και τους ρίχνουν φυλακή. «Αν οποιαδήποτε κυβέρνηση ήθελε πραγματικά να σταματήσει τη μάστιγα των ναρκωτικών, θα συλλάμβανε μεγαλοεμπόρους, επιχειρηματίες και τραπεζίτες. Οχι τον άστεγο χρήστη...» Και για να συνεχιστεί ο ευνοϊκός φαύλος κύκλος, αυτός που ξεχωρίζει «αυτούς» με «εμάς», το ίδιο το κράτος ρίχνει την είδηση-φούσκα στο δελτίο των 8 ότι «τοξικαμανείς μολύνονται επίτηδες με AIDS για να παίρνουν το επίδομα». Και οι νοικοκύρηδες θυμώνουμε περισσότερο που κόβονται τα δικά μας, ενώ τα μιάσματα της κοινωνίας ζουν εις βάρος των τίμιων φορολογουμένων. Τι κι αν δεν είναι αλήθεια; Τι κι αν μετά το κράτος αναγκάζεται να υποχωρήσει λέγοντας ότι «οφειλόταν σε τυπογραφικό λάθος» αυτή η είδηση; Εμείς ζούμε χαμογελαστοί κι ευτυχισμένοι στο «Village Potemkin» μας. Και ξέρουμε ποιος είναι ο εχθρός: το πρεζάκι.
Ομως, η μεγαλύτερη επιτυχία του Ιγνατιάδη δεν είναι η κοινωνικοπολιτική ανάλυση των πραγμάτων. Η επιτυχία του «Village Potemkin» είναι η ανθρωπιά του. Κι αυτό γιατί τόσο ο ίδιος, όσο και οι υπόλοιποι που μιλούν στην κάμερα, δεν ωραιοποιούν τίποτα. Ακόμα κι αν κάποιοι είναι λίγο περισσότερο «φιλοσοφημένοι» και μελό, το συγχωρείς - γιατί τίποτα δεν είναι διδακτικό και καλογυαλισμένο. Αντιθέτως, ακούμε και πράγματα που είναι εξαιρετικά άβολα, τολμηρά και politically incorrect: τα ναρκωτικά σε κάνουν να νιώθεις όμορφα. Αν δεν είχαν συνέπειες, κανείς δε θα σταματούσε. Ταυτόχρονα όμως, όσο οι πρώην τοξικαμανείς εξομολογούνται την πρώτινη κατάντια, την αναξιοπρέπεια, τη ψυχική και σωματική φθορά, όσο ξεφλουδίζουν τις αιτίες που τους ώθησαν στη χρήση, τις πληγές που δεν είναι εύκολο να κλείσουν, όσο ο προβολέας πέφτει πάνω στον άνθρωπο που ομολογεί «δεν με αγαπάω», «δεν με εκτιμώ», «νιώθω απέραντη μοναξιά», «δε φοβάμαι το θάνατο, φοβάμαι τη ζωή», οι φτιασιδωμένες προσόψεις αυτού του οικουμενικού χωριού καταρρέουν και βλέπουμε με συγκινητική ωμότητα τα πραγματικά πρόσωπα: είναι ο Τόλης, ο Μάριος, ο Γιώργος, Κωνσταντίνος, ο Αλαν. Πάνω κι πιο αιφνιδιαστικά από όλα: κοιτάμε κατάματα τον αντικατοπτρισμό μας.
Ο Ιγνατιάδης είναι η απόδειξη ότι αυτό που καταγράφει το σινεμά είναι η αλήθεια του δημιουργού του. Αυτό που αποτυπώνει η κάμερα ξεκινά από τη δική σου αλήθεια. Δεν έχει σημασία η γνώση ή η εμπειρία με τους φακούς, το κάδρο, το βάθος πεδίου (άλλωστε η πιο έμπειρη ομάδα των οπερατέρ του αλλά και της Ευγενίας Παπαγεωργίου στο μοντάζ κάνουν εξαιρετική δουλειά και τον καλύπτουν). Σημασία έχει η ιστορία που θέλεις να αφηγηθείς. Ο Ιγνατιάδης είναι ένα καθαρό παιδί κι αυτό έχει να κάνει με πολλά περισσότερα από την καθαρότητα στο αίμα του. Και φαίνεται στην τίμια ιστορία που μας διηγείται.
Και μια απάντηση σε μία σκηνή του ντοκιμαντέρ: Δομήνικε, δεν είσαι άσχημος, δεν είσαι χαζός. Αξίζεις.
Τα «Village Potemkin» προβάλλεται ξανά σε επανάληψη την Παρασκευή 10 Μαρτίου στις 22:30 στην αίθουσα Τώνια Μαρκετάκη.
Το 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης διεξάγεται από τις 3 ως τις 12 Μαρτίου 2017. Το Flix βρίσκεται εδώ για να σας μεταφέρει καθημερινά όλα όσα συμβαίνουν μέσα κι έξω από τις αίθουσες.
Διαβάστε ακόμη
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Ο «Μεγάλος Περίπατος της Αλκης» εύχεσαι να μην τελειώσει
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Στο «The Good Postman», ένα μικρό βουλγάρικο χωριό συμπυκνώνει όλη την ελπίδα και την πικρία του κόσμου
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Στο «American Anarchist», η Αμερική έρχεται αντιμέτωπη με τις ενοχές της
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Το «μαγικό δάσος της Καΐσα» αφηγείται ένα παραμύθι βασισμένο στην Ιστορία
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Το «Πού Είσαι Σινγκάλ;» είναι η ταινία που σπάει κόκκαλα
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: «The Extra Mile», για όποιον δεν θυμάται ότι σημασία δεν έχει η Ιθάκη
- 19o Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Το «Exile» του Ρίτι Παν μετατρέπει την Ιστορία σε ένα οπτικοακουστικό ποίημα
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Θέλουμε ακόμα περισσότερες «Ιστορίες που (δεν) είπε το σινεμά μας»!
- 19o Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: «I am not your negro», ούτε τότε, ούτε τώρα!
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: «78/52» - Nerds όλου του κόσμου ενωθείτε!
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Στο «The Challenge» το ντοκιμαντέρ συναντά τη video art σε μια χαμηλή πτήση υψηλής αισθητικής
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Το «Τower» είναι ένα αριστούργημα ικανό να ανοίξει το διάλογο για το Gun Control στην Αμερική
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Στο «Shadow World», όπου «οι πολιτικοί είναι σαν τις πόρνες, μόνο πιο ακριβοί»
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Το «Bugs» ανοίγει την όρεξη για αλήθειες, όχι για φαγητό
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Το «Αουστερλιτς» αποκαλύπτει τον τουρίστα που κρύβουμε απέναντι στη φρίκη
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Το «Cinema Novo» πάλλεται στο ρυθμό του βραζιλιάνικου νέου κύματος
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: «Πλαστική Κίνα», πλαστικά όνειρα
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: «Safari» για γερά στομάχια κάτω από τον ήλιο
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Τελετή Εναρξης, ολέ, ολέ, ολέ
- Ενα ντοκιμαντέρ μας συστήνει τον «Αλλο Ανθρωπο» (ελπίζοντας ότι τον κρύβουμε κι εμείς μέσα μας)
- Ενα παιδί - θαύμα στο ρινγκ της ζωής στο «The Wonder Kid» του Γιώργου Παντελεάκη
- 20 ταινίες που περιμένουμε να δούμε στο 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης
- Το 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης κοιτάζει τον κόσμο «με το Βλέμμα του Τζον Μπέρτζερ»
- 19o Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Carte blanche στον Δημήτρη Εϊπίδη
- 19o Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Αυτές είναι οι ελληνικές ταινίες του προγράμματος
- Food vs. Food: Το 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης έχει νέα, νοστιμότατη ενότητα
- Το 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης συστήνει τον Βιτάλι Μάνσκι, μια μαχητική φωνή από τη Ρωσία
- Το 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης έρχεται μετά μουσικής - και σινεμά
- Ας μιλήσουμε για ντοκιμαντέρ! Μια πρώτη γεύση από το 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης
- Το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης αποκτά διαγωνιστικό τμήμα για νέους δημιουργούς
