Μετά από τρεις εβδομάδες γυρισμάτων σε ελληνικό έδαφος, η υπερπαραγωγή «The Odyssey» του Κρίστοφερ Νόλαν – με πρωταγωνιστές τους Ματ Ντέιμον, Τομ Χόλαντ και Ζεντάγια – ολοκλήρωσε το ελληνικό σκέλος της και μεταφέρθηκε στη Σικελία, επόμενο σταθμό του φιλόδοξου project της Universal που «ταξιδεύει» το παγκόσμιο κοινό στο επικό σύμπαν του Ομήρου.
Ωστόσο, πίσω από τις κάμερες επικρατεί έντονη ανησυχία. Ελληνες επαγγελματίες του κινηματογραφικού κλάδου εκφράζουν φόβους πως η χώρα μπορεί να χάσει τη διεθνή της δυναμική ως κινηματογραφικός προορισμός, εξαιτίας σοβαρών καθυστερήσεων στην εκταμίευση του 40% cash rebate, που είναι το βασικό επενδυτικό κίνητρο που έχει φέρει διεθνείς παραγωγές στη χώρα από το 2018.
Σε ρεπορτάζ που δημοσίευσε το Variety, εν μέσω Φεστιβάλ Καννών, μιλούν Ελληνες παραγωγοί, αλλά και ο Διευθύνων Σύμβουλος του ΕΚΚΟΜΕΔ, Λεωνίδας Χριστόπουλος:
Εναν χρόνο μετά την ίδρυση του νέου κρατικού φορέα Creative Greece (ΕΚΚΟΜΕΔ), που ήρθε για να εξορθολογίσει τη λειτουργία των οπτικοακουστικών επενδύσεων, η αγορά παραμένει μπλοκαρισμένη. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι καθυστερήσεις στις πληρωμές ξεπερνούν τα 100 εκατομμύρια ευρώ, με δεκάδες παραγωγές να περιμένουν ακόμα τα χρήματά τους.
«Υπάρχουν πελάτες με δάνεια και οι τράπεζες απαιτούν αποπληρωμή», λέει ο Κώστας Κεφάλας, επικεφαλής παραγωγής της Faliro House, που ανέλαβε την εκτέλεση της παραγωγής «Οδύσσειας» στην Ελλάδα. «Οι ξένοι παραγωγοί αρχίζουν να δυσπιστούν. Ολο και περισσότερες ερωτήσεις γεννιούνται».
Ο Γιώργος Καρνάβας της Heretic – συμπαραγωγός στο «The Birthday Party» με τον Γουίλεμ Νταφόε – προειδοποιεί: «Χρειάζονται χρόνια για να χτίσεις εμπιστοσύνη και μπορεί να τη χάσεις μέσα σε λίγες εβδομάδες. Τώρα πληρώνουμε την κακοδιαχείριση της μετάβασης από τη διοίκηση και τα υπουργεία».
Διαβάστε ακόμα: H «Οδύσσεια» του Κρίστοφερ Νόλαν θα είναι η πρώτη ταινία που γυρίζεται εξ ολοκλήρου με κάμερες Imax (!)
Το πρόβλημα δεν αφορά μόνο μικρότερες παραγωγές. Σύμφωνα με το Variety, οι παραγωγοί της ταινίας «Maria» του Πάμπλο Λαραΐν – με την Αντζελίνα Τζολί στον ρόλο της Μαρίας Κάλλας – απέστειλαν επίσημη επιστολή στο Υπουργείο Οικονομικών και το ΕΚΚΟΜΕΔ, απαιτώντας εξηγήσεις για 350.000 ευρώ που παραμένουν απλήρωτα από τα γυρίσματα του φθινοπώρου του 2023. Από τις τέσσερις χώρες που στήριξαν την παραγωγή, η Ελλάδα είναι η μόνη που δεν έχει καταβάλει την επιδότηση.
Ο διευθύνων σύμβουλος του Creative Greece, Λεωνίδας Χριστόπουλος, παραδέχεται τις γραφειοκρατικές δυσκολίες που έχουν προκύψει. Μιλώντας από τις Κάννες, τονίζει ότι οι πληρωμές θα ξεκινήσουν ξανά από τις αρχές Ιουνίου, και «το μεγαλύτερο μέρος των καθυστερήσεων θα έχει τακτοποιηθεί μέχρι το τέλος του έτους». Χαρακτηρίζει την κατάσταση «μεταβατική φάση» και επιμένει ότι το νέο σύστημα θα οδηγήσει σε ένα «σταθερό τοπίο χρηματοδότησης για την επόμενη πενταετία».
Η κυβέρνηση προσπαθεί να επιλύσει το ζήτημα. Τον Μάιο του 2024 πάγωσε προσωρινά το πρόγραμμα επιδότησης για να εκκαθαρίσει τις καθυστερήσεις, ενώ με νέα ρύθμιση επέτρεψε στις παραγωγές να διεκδικήσουν αναδρομικά τις δαπάνες του τέλους 2024 και αρχών 2025. Ετσι, έργα όπως «Η Οδύσσεια» και το «Sacrifice» του Ρομέν Γαβρά (με Κρις Εβανς, Ανια Τέιλορ-Τζόι και Σάλμα Χάγιεκ) μπόρεσαν να καλύψουν μεγάλο μέρος του κόστους τους. «Οταν κάτι είναι ευθύνη της διοίκησης, πρέπει να στηρίξουμε όσους μας εμπιστεύτηκαν», λέει ο Χριστόπουλος.
Παρά τις δυσκολίες, η Ελλάδα εξακολουθεί να προσελκύει διεθνές ενδιαφέρον. Από την έναρξη του rebate το 2018, η χώρα έχει φιλοξενήσει μεγάλες παραγωγές όπως «Ο Οίκος του Δαυίδ» της Amazon, «Η Επιστροφή» με τον Ρέιφ Φάινς και τη Ζιλιέτ Μπινός, και βεβαίως την «Οδύσσεια» του Νόλαν. Ο Κώστας Κεφάλαςς παραμένει αισιόδοξος: «Υπάρχει η πολιτική βούληση. Πρέπει απλώς να φροντίσουμε τα "κολλήματα", γιατί ο κόσμος θέλει να γυρίζει ταινίες στην Ελλάδα».
Διαβάστε όλο το άρθρο στο Variety εδώ.