Οσο κι αν τις τελευταίες δύο δεκαετίες το σινεμά και κυρίως το πώς βλέπουμε σινεμά άλλαξε με τρόπους που λίγοι μπορούσαν να υποψιαστούν στο παρελθόν και ακόμη λιγότεροι να αποκωδικοποιήσουν σήμερα για το μέλλον, οι «Νύχτες Πρεμιέρας» - το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας - υπήρξαν το σταθερό σημείο αναφοράς του αθηναϊκού φθινοπώρου, ένα μεγάλο πάρτι μόνιμης κινηματογραφικής ενηλικίωσης, μια σταθερή αξία του «επιστροφή στα σχολεία - βλ. αίθουσες» και το πρώτο πράγμα που περιμένει κανείς για να ξεκινήσει σωστά την κινηματογραφική του χρονιά.
Ετσι, το πρόγραμμα της 20ης επετείου του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας δεν θα μπορούσε παρά να είναι εορταστικό, πλούσιο, γεμάτο από εκπλήξεις και πολυαναμενόμενες ταινίες σε πρώτη προβολή, πιστό στο ανεξάρτητο σινεμά απ' όλον τον κόσμο που δεν θα δεις πουθενά αλλού.
Το Flix συγκέντρωσε όλα όσα πρέπει να γνωρίζεις πριν ξοδέψεις την κάρτα διαρκείας σου ή βγάλεις εισιτήρια σε έναν οδηγό επιβίωσης στις 20ές Νύχτες Πρεμιέρας που διεξάγονται από τις 18 έως και τις 28 Σεπτεμβρίου στους κινηματογράφους Οντεόν Όπερα 1 & 2, Ιντεάλ και Ταινιοθήκη της Ελλάδος και Δαναός 1 και 2.
Whiplash
Δές το πριν απ' όλους
Νύχτες Πρεμιέρας χωρίς... πρεμιέρες δεν γίνονται. Μερικές από τις πιο πολυαναμενόμενες ταινίες που θα δούμε στις ελληνικές αίθουσες τους επόμενους μήνες προβάλλονται πρώτη φορά εδώ με πρώτη και καλύτερη το «Ιστορίες για Αγρίους» του Νταμιάν Σιφρόν που ανοίγει επίσημα και την αυλαία του Φεστιβάλ στις 17 Σεπτεμβρίου. Αναμεσά τους το «Welcome to New York» του Εϊμπελ Φεράρα με τον Ζεράρ Ντεπαρντιέ στο ρόλο του Ντομινίκ Στρος-Καν, το «Him» και το «Her» του «The Disapearance of Eleanor Rigby» - οι δύο εκδοχές της ταινίας του Νεντ Μπένσον με την Τζέσικα Τσαστέιν και τον Τζέιμς ΜακΑβόι, το «Ανθρώπινο Κεφάλαιο» του Πάολο Βίρτζι με την Βαλέρια Μπρούνι - Τεντέσκι και την Βαλέρια Γκολίνο που σάρωσε στα βραβεία David di Donatello (τα ιταλικά Οσκαρ), το «What If» στο οποίο ο Ντάνιελ Ράντκλιφ και η Ζόε Καζάν επαναδιαπραγματεύονται το αιώνιο ζήτημα του αν δύο φίλοι μπορούν να μην γίνουν εραστές, το «Party Girl» που άνοιξε το «Ενα Κάποιο Βλέμμα» στο 56ο Φεστιβάλ Καννών και κέρδισε και τη «Χρυσή Κάμερα» πρωτοεμφανιζόμενης ταινίας, το «Whiplash» του Νταμιέν Σαζέλ που κέρδισε το βραβείο κοινού στο Φεστιβάλ του Σάντανς, τα «Θαύματα» της Αλίτσε Ρορβάκερ που κέρδισε το Μεγάλο Ειδικό Βραβείο στο 56ο Φεστιβάλ Καννών, το «Kreuzweg» του Αυστριακού Ντίτριχ Μπρίγκεμαν που κέρδισε το Βραβείο της Οικουμενικής Επιτροπής και το Βραβείο Σεναρίου στο Βερολίνο, το «The Drop» που δεν είναι άλλο από την τελευταία ταινία που ολοκλήρωσε ο Τζέιμς Γκαντολφίνι πριν το θανατό του, το «Αγαπώντας, Πίνοντας και Τραγουδώντας» - κύκνειο άσμα του Αλέν Ρενέ και το «Gone Girl» του Ντέιβιντ Φίντσερ που θα είναι και το επίσημο κλείσιμο του Φεστιβάλ.
Σκηνή από το «When Animals Dream»
11 ταινίες για τη Χρυσή Αθηνά
Το Διεθνές Διαγωνιστικό Τμήμα του Φεστιβάλ κρύβει μέσα στις επιλογές του μια από τις καλύτερες ταινίες της χρονιάς, το «'71» του Γιαν Ντεμάνζ, την ισπανική έκπληξη «10.000 Χιλιόμετρα», το «Blind» του Νορβηγού Εσκιλ Βογκτ (με φωτογραφία του Θύμιου Μπακατάκη), το αργεντίνικο φιλμ ενηλικίωσης «Φυσικές Επιστήμες» του Ματίας Λουτσέσι, το «Οχυρό Τίλντεν» που έρχεται με το Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής στο SXSW, το σκληρό «Χέρια Βρώμικα» από την Κολομβία, το «When Animals Dream» του Δανού Γιόνας Αλεξάντερ Αρνμπι, το παραισθησιογόνο «Συ Οτι Πράος και Αγαπητός Εί» της Αμερικανίδας Τζοζεφίν Ντέκερ, το «Κανείς Δεν θα Πάθει Τίποτα» του Τζον Μάγκαρι με τον Τζος Λούκας, το βραζιλιάνικο queer «Σήμερα Θέλω να Γυρίσω Μόνος» και το ιρλανδικό και στοιχειωτικό «Κανάλι» του Αϊβαν Καβάνα. Πριν αποφασίσει η επιτροπή νέων για τη φετινή Χρυσή Αθηνά, δώστε τη δική σας ψήφο. Διαβάστε εδώ περισσότερα για το Διαγωνιστικό Τμήμα του 20ού Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας.
O Ρόμπερτ Ολτμαν στα γυρίσματα του «3 Women»
Ρόμπερτ Ολτμαν και ξερό ψωμί
Υπάρχει μόνο ένας τρόπος για να πιστέψετε πως κάθε φορά που βλέπεις μια ταινία του Ρόμπερτ Ολτμαν μοιάζει σαν να είναι η πρώτη φορά: να δεις πολλές φορές τις ταινίες που γύρισε στα 70s, ακριβώς την εποχή που το μοντέρνο αμερικάνικο σινεμά δεν θα μπορούσε να υπάρξει χωρίς την ιδιοσυγκρασιακή ματιά του πάνω στις ανθρώπινες σχέσεις, το αμερικάνικο όνειρο, την ενηλικίωση και τη σεξουαλική απελευθέρωση. Δέκα ταινίες του από αυτήν ακριβώς την εποχή αποτελούν και το αφιέρωμα του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας με τίτλο «O Ρόμπερτ Ολτμαν στα 70s». Εκεί μπορεί κανείς να βρει μερικές από τις πιο γνωστές του ταινίες (όσες φορές κι αν δεις το ανυπέρβλητο «M.A.S.H.», το δομημένο πάνω στη μουσική του Λέοναρντ Κοέν «McCabe and Mrs Miller» και το επικο «Nashville» δεν είναι ποτέ αρκετές), αλλά και να ανακαλύψει κρυμμένα χαρτιά της φιλμογραφίας του όπως το «Brewster McCloud» του 1970 - μια σάτιρα εμπνευσμένη από το μύθο του Ικάρου, το «Thieves Like Us» του 1974 - την κατά Ολτμαν εκδοχή πάνω στο «Bonnie and Clyde» , το «California Split» του 1974 - μια από τις μεγάλες του εμπορικές επιτυχίες και όμως μια κωμωδία που κρύβει επιμελώς το σκοτάδι μιας παρανοϊκής εποχής, το «3 Women» του 1977 - μια ταινία πάνω στη γυναικεία ταυτότητα και το «Images» του 1972 με τη Σουζάνα Παρκ - βραβευμένη στο Φεστιβάλ Καννών - να δίνει νέο νόημα στην σεξουαλική φαντασίωση και τον υπόγειο τρόμο μιας ολόκληρης χώρας.
The Punk Moment
Για τα είκοσι χρόνια από το θάνατο του Ντέρεκ Τζάρμαν, να μια υπέροχη ευκαιρία να δεις, να ξαναδείς, να ανακαλύψεις το «Jubilee», την ταινία που o αιρετικός Βρετανός γύρισε με αφορμή το ασημένιο ιωβηλαίο της Ελισάβετ, συγκεντρώνοντας την πανκ σκηνή της εποχής (spot the punk star: Ανταμ Αντ, Toyah και άλλους) σε ένα ντελιριακό δοκίμιο πάνω στη ζωή, το στιλ και την αναρχία. Η Βίβιεν Γουέστγουντ το αποκήρυξε με τη δικαιολογία πως «παρερμηνεύει την ουσία του πανκ» και αυτός δεν είναι ο σημαντικότερος λόγος που το «Jubilee» έχει μείνει κλασικό!
Η Αννα Μάσχα στο «Για Παντα» της Μαργαρίτας Μαντά
Ελληνικό Σινεμά για πάντα!
Αναπόσπαστο κομμάτι του Φεστιβάλ, το ελληνικό σινεμά δηλώνει το παρών στις Νύχτες Πρεμιέρας. Το «Xenia» του Πάνου Χ. Κούτρα, το «A Blast» του Σύλλα Τζουμέρκα και το «Στο Σπίτι» του Αθανάσιου Καρανικόλα κάνουν εδώ την ελληνική τους πρεμιέρα, σε πρώτη προβολή προβάλλονται το «Για Πάντα» της Μαργαρίτας Μαντά, η «Μητριαρχία» του Νίκου Κορνήλιου, η «Επέλαση των Απάτσι» του Γιάννη Σολδάτου, το «Commited» της Στελάνας Κλίρις, η «Πανδημία» του Δημήτρη Πιατά, το ντοκιμαντέρ «Η Γκόλφω στην Επίδαυρο» του Ηλία Γιαννακάκη και σε φάση «work in progress» προβάλλονται οι «7 Θυμοί» του Χρήστου Βούπουρα και το «Electra» του Πέτρου Σεβαστίκογλου, Ανάμεσα στις μεγάλου μήκους και οι μικρού μήκους ταινίες που διαγωνίζονται στις φετινές Νύχτες Πρεμιέρας αλλά και μια επιλογή από μικρού μήκους ταινίες που θα συνοδεύουν τις κανονικές προβολές.
Το sold out της χρονιάς
Εξι ώρες uncut με τον τρόπο του Λαρς φον Τρίερ, έτσι όπως ονειρεύτηκε και γύρισε τα δύο μέρη του «Nymp()maniac» με ένα διάλειμμα ανάμεσα στο ελάχιστα «γεμισμένο» πρώτο μέρος - όπως προβλήθηκε στο Φεστιβάλ Βερολίνου - και το δεύτερο (τρίωρο, σοκαριστικό, in your face) δεύτερο μέρος όπως προβλήθηκε στο 71ο Φεστιβάλ Βενετίας. Θεωρήστε το ήδη sold out, αλλά όπως θα αστειευόταν και ο Λαρς, η ελπίδα πεθαίνει πάντοτε τελευταία. Σίγουρα μετά το... σεξ. Δείτε εδώ με δική σας ευθύνη το teaser του «Nymph()maniac: Director's Cut».
Σταύρος Τορνές: αυτός ο άγνωστος
Weird ελληνικό σινεμά πριν ακόμη εφευρεθεί ο όρος, χαμένο στα αταξινόμητα κομμάτια της φιλμογραφίας ενός πρωτοπόρου δημιουργού που πειραματίστηκε με το μέσο, την αφήγηση και την ελληνικότητα πριν γίνει ακόμη ένα όνομα που όλοι γνωρίζουν αλλά κανείς δεν έχει δει τις ταινίες του. Από το ντεμπούτο του, τον «Μπαλαμό» του 1982 μέχρι την μυστηριακή «Καρκαλού» του 1984 και από τον «Ντανίλο Τρέλες: Ο Φημισμένος Ανδαλουσιανός Μουσικός» (1986) - την πιο καλτ στιγμή της πολύτιμης φιλμογραφίας του, μέχρι το κύκνειο άσμά του, «Ενας Ερωδιός για τη Γερμανία» του 1988, είναι λίγα όσα χωρίζουν την παγανιστική φιλοσοφική αναζήτηση του Τορνέ με τον τίτλο του πιο καλά κρυμμένου μυστικού του ελληνικού σινεμά. Στο αφιέρωμα θα προβληθεί και το ντοκιμαντέρ του φίλου του, Σταύρου Καπλανίδη «Σταύρος Τορνές: Ο Φτωχός Κυνηγός του Νότου» από το 1994 με αρχειακό υλικό και τίτλο εμπνευσμένο από την ταινία που δεν κατάφερε ποτέ να ολοκληρώσει ο Τορνές. Θα προβληθούν ακόμη και ταινίες από την ιταλική του περίοδο, όπως το «Αντίο Ανατολή» του 1976, το «Eksopragmatico» του 1979, το «Kοάττι» του 1979 και το ντοκιμαντέρ «Θηραϊκός Ορθρος» που ο Τορνές σκηνοθέτησε μαζί με τον Κώστα Σφήκα το 1967.
The Dark Backward
Post Blue Velvet Days
Οι απόγονοι του Ντέιβιντς Λιντς, όσοι προσπάθησαν να «αντιγράψουν» με επιτυχία το ιδιοσυγκρασιακό του σύμπαν, όσα έφερε στο σινεμα το «Μπλε Βελούδο» και ο απόηχός του σε ένα πρωτότυπο αφιέρωμα που ξετρυπώνει ταινίες του σωτήριου έτους 1991 που αξίζει να ανακαλύψεις: το όνομα και πράγμα «Ο Ανθρωπος με τα Τρία Χέρια» του Ανταμ Ρίφκιν (1991). το ξέφρενο «Μotorama» του Μπάρι Σιλς (1991), η «Εκσταση» του Μάικλ Τόλκιν με τη Μίμι Ρότζερς και τον Ντέιβιντ Ντουκόβνι και το «Twister» του Μάικλ Αλμερέιντα - μια διαφορετική ταινία καταστροφής με cameo του Γουίλιαμ Μπάροουζ.
Hipster Alert
O Στίουαρτ Μέρντοχ των Belle and Sebastian σκηνοθετεί την πρώτη του ταινία, το «God Help the Girl» - ένα, όπως το περιγράφει ο ίδιος «μιούζικαλ τοποθετημένο στη Γλασκόβη, για ένα κορίτσι και ένα αγόρι και ένα κορίτσι και τη μουσική που έφτιαξαν ένα ανέμελο καλοκαίρι...». Κοινώς, ενα μελαγχολικό, ποπ τραγούδι σαν αυτά που έκαναν τους Belle and Sebastian το soundtrack μιας ολόκληρης γενιάς στο πέρασμά της ακριβώς στην επόμενη. Πριν δείτε την ταινία ξετινάξτε όλα τα singles των «God Help the Girl» και αν δεν έχετε ιδέα τι είναι αυτό, τότε περάστε με συνοπτικές διαδικασίες στην επόμενη παράγραφο.
O Αντρέι Ζουλάφσκι με την Ιζαμπέλ Ατζανί στα γυρίσματα του «Μια Γυναίκα Δαιμονισμένη»
Αντρέι Ζουλάφσκι: Ο Διάβολος μέσα του
Το αφιέρωμα στον Πολωνό Αντρέι Ζουλάφσκι θα αρκούσε για να γεμίσει περισσότερα από ένα καλτ τμήματα του Φεστιβάλ. Αιρετικός, απαγορευμένος στη χώρα του, πολιτογραφημένος Γάλλος, ο μεγαλύτερος θαυμαστής της Ρόμι Σνάιντερ και ο άνθρωπος που χάρισε στην Ιζαμπέλ Ατζανί ένα βραβείο ερμηνείας στις Κάννες για τον πιο παροξυσμικό ρόλο που ζητήθηκε ποτέ από γυναίκα ηθοποιό, ο Ζουλάφσκι ξεπετάγεται μέσα από τις ταινίες του προγράμματος των 20ών Νυχτών Πρεμιέρας σαν το φάντασμα ενός σινεμά που λίγοι θα τολμούσαν να γυρίσουν ακόμη και σήμερα. Από το ντεμπούτο του, «Το Τρίτο Μέρος της Νύχτας» του 1971 και τον «Διάβολο» του 1972 που απαγορεύτηκε από το κομμουνιστικό καθεστώς της Πολωνίας για 15 χρόνια, μέχρι το πιο καλτ πεθαίνεις «Μια Γυναίκα Δαιμονισμένη» του 1981 και την «Ερωτική Τρέλα» του 1985 και από το κατεστραμμένο έργο ζωής του, το «On the Silver Globe» του 1988 μέχρι τη «Δημόσια Γυναίκα» του 1984 το «και το «La Fidélité» του 2000 με τη σύζυγό του για δεκαπέντε χρόνια Σοφί Μαρσό, το έργο του βλέπεται μόνο ως μια εμπειρία. Ή απλά δείτε το «Σημασία Εχει ν' Αγαπάς» που λέει για το έργο του περισσότερο απ' όσα θα διαβάσετε γι' αυτόν σε μια ολόκληρη ζωή.
Η επετειακή προβολή που θα σου πάρει το κεφάλι (τουλάχιστον)
Σαράντα χρόνια μετά την πρώτη του προβολή, το 1974, το «Texas Chainsaw Massacre» - με τον πιο κλασικό ακόμη ελληνικό τίτλο «O Σχιζοφρενής Δολοφόνος με το Πριόνι», δέχεται την περιποίηση που του αξίζει και προβάλλεται στις Νύχτες Πρεμιέρας ως ο ογκόλιθος που είναι: 84 λεπτά αυθεντικού slasher φτιαγμένου για να στοιχειώσει για πάντα το είδος και τους εφιάλτες μιας ολόκληρης γενιάς, συν ένας τελευταίος αποχαιρετισμός στην Μέριλιν Μπερνς. Το ότι μιλάει ακόμη και σήμερα με την ίδια δύναμη που το εκανε και τότε για τη «διαφορετικότητα», την κατάρα της all-american family και το απότομο ξύπνημα της ενηλικίωσης, είναι κάτι που ακόμη και ο Leatherface δεν θα μπορούσε να το φανταστεί.
Music in my... eyes
To φετινο mixtape των μουσικών ντοκιμαντέρ που θα προβληθούν στις Νύχτες Πρεμιέρας έχει και Νικ Κέιβ («20.000 Days on Earth») και Pulp («Pulp: A Film About Life, Death and Supermarkets») και Ελιοτ Σμιθ («Heaven Adores You») και Of Montreal («The Past is a Grotesque Animal») και Φέλα Κούτι («Finding Fela!») και Slint («Breadcrumb Trail») και μια ωδή στο shoegaze («Beautiful Noise»). Προτείνεται συναυλιακή διάθεση και προτεραιότητα στους φανατικούς του κάθε καλλιτέχνη.
Μυρίστε (με δική σας ευθύνη) τον Τζον Γουότερς
Σε ταιριαστό odorama (θα διανεμηθούν κάρτες που μέσω της οθόνης θα σας ειδοποιούν πότε να ξύσετε και να μυρίσετε...), το «Polyester» του Τζον Γουότερς με την ανυπέρβλητη Divine και τον Ταμπ Χάντερ, είναι η ειδική προβολή που περιμένατε εδώ και χρόνια. Μαζί και ένα ακόμη δείγμα της ιδιοφυίας του Γουότερς με κάθε αίσθηση ευπρέπειας να δίνει τη θέση της στην αναρχία, τον ακτιβισμό και τον ποδολάγνο φετιχισμό, κάνοντας την αμερικανική (και όχι μόνο) ευτυχία να μυρίζει τουλάχιστον... ανυπόφορα. Προετοιμαστείτε για μεγάλες συγκινήσεις.
Ξεφυλλίστε εδώ ηλεκτρονικά το ωρολόγιο πρόγραμμα του 20ού Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας - Νύχτες Πρεμιέρας για να ανακαλύψετε ακόμη περισσότερες ταινίες, αφιερώματα και ειδικές προβολές, αλλα και πλήρη κατάλογο των πάρτι του Φεστιβάλ:
Οι 20ές Νύχτες Πρεμιέρας διεξάγονται φέτος από την Πέμπτη 18 έως και την Κυριακή 28 Σεπτεμβρίου στους κινηματογράφους Οντεόν Όπερα 1 & 2, Ιντεάλ και Ταινιοθήκη της Ελλάδος και Δαναός 1 και 2.
Η προπώληση των καρτών διαρκείας του Φεστιβάλ έχει ξεκινήσει από τη Δευτέρα 8 Σεπτεμβρίου στους κινηματογράφους Οντεόν Όπερα 1 & 2, Ιντεάλ και Ταινιοθήκη της Ελλάδος και στους κινηματογράφους Δαναός 1 & 2. Η είσοδος στις προβολές θα γίνεται αυστηρά με την επίδειξη της κάρτας και του μηδενικού εισιτηρίου (απόδειξη αγοράς). Η προπώληση των μεμονωμένων εισιτηρίων ξεκινά την Τετάρτη 10 Σεπτεμβρίου. Οι τιμές των εισιτήριων για τις φετινές Νύχτες Πρεμιέρας παραμένουν ίδιες με πέρσι: Πρωινές προβολές: 4€ / Απογευματινές προβολές, πριν τις 19:55: 5€ / Βραδινές προβολές, από τις 20.00: 6 € / Κάρτες Διαρκείας: Κάρτα 10 προβολών: 35€, Κάρτα 20 προβολών: 60€, Κάρτα 25 προβολών: 75€ - στην τιμή περιλαμβάνονται και δύο ατομικές προσκλήσεις για την Τελετή Έναρξης και Λήξης του Φεστιβάλ.
Για ακόμα μία χρονιά το Διεθνές Φεστιβάλ Κιν/φου της Αθήνας – Νύχτες Πρεμιέρας, επιθυμώντας να στηρίξει τους άμεσα πληγέντες της οικονομικής κρίσης, θα προσφέρει συνολικά 2.000 προσκλήσεις σε κατόχους κάρτας ανεργίας ΟΑΕΔ για ταινίες που θα προβληθούν στο πλαίσιο της φετινής διοργάνωσης. Κάθε κάτοχος κάρτας ανεργίας ΟΑΕΔ θα έχει το δικαίωμα να παραλάβει μέχρι τέσσερις (4) δωρεάν προσκλήσεις για το φετινό πρόγραμμα του φεστιβάλ, με την επίδειξη ισχύουσας κάρτας. Προσοχή: Η κάθε πρόσκληση θα αντιστοιχεί σε ένα μηδενικό εισιτήριο και η επιλογή της ταινίας θα γίνεται από τον ίδιο τον κάτοχο της και με βάση τη διαθεσιμότητα. Η παραλαβή των προσκλήσεων θα γίνει την Τρίτη 16 Σεπτεμβρίου στο Aegean College Omiros Educational Group (Πανεπιστημίου 17, Αθήνα – τηλ: 2103211228), από τις 11.00 έως τις 18.00. Προσκλήσεις θα δοθούν μόνο τη συγκεκριμένη αυτή ημέρα και απαραίτητη προϋπόθεση αποτελεί η επίδειξη ισχύουσας κάρτας ανεργίας και αστυνομικής ταυτότητας.
Περισσότερες πληροφορίες στο επίσημο site του 20ου Διεθνούς Φεστιβάλ της Αθήνας - Νύχτες Πρεμιέρας.
Tags: ΝΥΧΤΕΣ ΠΡΕΜΙΕΡΑΣ 2014