Στα τέλη του καλοκαιριού του 2015, ύστερα από δυόμισι χρόνιας παύσης του πυρός και συνεχών διαπραγματεύσεων που έδιναν μια λαθεμένη αίσθηση ηρεμίας στην περιοχή, με αφορμή την δολοφονία ενός στρατιώτη από (υποτιθέμενες) δυνάμεις του PKK, του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν, ξέσπασε στις Κουρδικές περιοχές της ανατολικής Ανατολίας η μεγαλύτερη στρατιωτική επιχείρηση στη σύγχρονη Τουρκική ιστορίας, με στόχο την ολοκληρωτική εξάλειψη κάθε πιθανού κουρδικού στόχου, είτε αυτό αφορούσε κάποιο κέντρο επιχειρήσεων ή φημολογούμενους Κούρδους αυτονομιστές.
Τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης δεν κάλυψαν ποτέ το γεγονός, επίσημες δηλώσεις δεν ήρθαν ποτέ στο φως της δημοσιότητας και η μόνη πηγή πληροφόρησης ή έστω προσπάθειας γνωστοποίησης του γεγονότος υπήρξαν τα μεμονωμένα προσωπικά videos και live stream που αναρτήθηκαν ανώνυμα στο διαδίκτυο, προσφέροντας μαρτυρίες, κραυγές απόγνωσης και δείγματα της φρίκης που αποσιωπήθηκε συντονισμένα, όλα σε μια προσπάθεια αντίστασης απέναντι σε έναν τρομακτικό, καταπιεστικό και απόλυτα αποτελεσματικό κατασταλτικό μηχανισμό.
Το 20ό Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης διεξάγεται από τις 2 ως τις 11 Μαρτίου 2018. Το Flix βρίσκεται εδώ για να σας μεταφέρει καθημερινά όλα όσα συμβαίνουν μέσα κι έξω από τις αίθουσες.
Στόχος του Γκιουρτζάν Κελτέκ στους «Μετεωρίτες» ωστόσο δεν είναι η αποκάλυψη του τι ακριβώς συνέβη εκείνες τις ημέρες, πριν μια βροχή μετεωριτών – σε μια κοσμική συγκυρία – σημάνει το σήμα της λήξης των αναταραχών, αλλά κυρίως η διατήρηση της μνήμης, το άκουσμα των ατομικών πολιτικών φωνών και οι προσωπικές μαρτυρίες των επιζώντων, ως ισχυρή φωνή αντίστασης σε έναν σύγχρονο απολυταρχικό, στην ουσία του καθεστώς.
Για αυτό και ο Κελτέκ χωρίζει την αφήγηση σε έξι κεφάλαια που καταγράφουν μεθοδικά τα επί μέρους στάδια της σύγκρουσης, συνδυάζει αποσπάσματα ψηφιακών βίντεο με εικόνες άγριας φυσικής ομορφιάς που δίνουν μια παράδοξη χροιά κύκλου της ζωής στην όλη αφήγηση, αντιπαραβάλλει τις μαρτυρίες παρόντων στα γεγονότα μπροστά στην κάμερα με εικονοκλαστικές μεταφορές που παίζουν με την ευρύτερη έννοια της εισβολής και διανθίζει τα πάντα με ποιητικές εκφράσεις που προσπαθούν να αναδείξουν την όλη ματαιότητα των γεγονότων αλλά και ματιές στην φύση που υπογραμμίζουν ότι ο εμφύλιος πόλεμος δεν είναι αποκλειστικά ανθρώπινη ανακάλυψη.
Διαβάστε ακόμη: 20ό ΦΝΘ: «Ο βιασμός της Ρέσι Τέιλορ» παραδίδει ένα σκληρό, διαχρονικό μάθημα ιστορίας
Κάθε εικόνα που αποτυπώνει ο Κελτέκ, κάθε ήχος που καταγράφει το μικρόφωνό του και κάθε βλέμμα που αποτυπώνεται τελικά στο ντοκιμαντέρ του συνθέτουν σταδιακά ένα εξαιρετικά πρωτότυπο δείγμα κινηματογράφου τεκμηρίωσης, που μπορεί μεν να αντλεί όλη του την ωμή δύναμη από τον τρόμο της πραγματικότητας, καταφέρνει ωστόσο να μεταδώσει εξαιρετική συναισθηματική δύναμη χρησιμοποιώντας τεχνικές παρμένες από το σινεμά μυθοπλασίας. Στους «Μετεωρίτες» η γραμμή ανάμεσα στο φανταστικό και την πραγματικότητα είναι εξαιρετικά θολή: τα αληθινά γεγονότα ξεπερνούν κάθε νοσηρή φαντασία, οι κινηματογραφικές δε εικόνες ξεχειλίζουν από αυθεντικότητα.
Ειδομένα όλα μέσα από ασπρόμαυρα πλάνα που ενισχύουν ακόμα περισσότερο τη μυθολογική παράμετρο της αφήγησης, τα στοιχεία που παραθέτει το «Meteors» μπορεί μεν να είναι λόγω της φύσης τους αποσπασματικά, συγκεντρώνουν όμως σε μια κοινή κατεύθυνση τις ιστορικές πια μαρτυρίες, την λαογραφική παράδοση και τα απρόσμενα παιχνιδίσματα της μοίρας, προσδίδοντας τελικά στους «Μετεωρίτες» του τίτλου υπόσταση «από μηχανής Θεού» ή, στην καλύτερη περίπτωση, μιας εξαιρετικά εύστοχης κοσμικής παρέμβασης. Για τον Κελτέκ, η ιστορία δεν λαμβάνει απλά χώρα μέσα στη φύση, η φύση αποτελεί κομμάτι της ιστορίας.
Διαβάστε ακόμη: 20ό ΦΝΘ: «Το μακρινό γάβγισμα των σκυλιών» ή αλλιώς, ένα παιδί μετράει τις… βόμβες
«Οταν ο θάνατος εισέρχεται στο δωμάτιο, η ποίηση είναι χαζή» δηλώνει η αφηγήτρια Εμπρού Οτζέν, διαβάζοντας στο δεύτερο κεφάλαιο του φιλμ να απόσπασμα από το δικό της βιβλίο, «The Vaccine», προσφέροντας με τα λόγια της ένα ακόμα επίπεδο αφήγησης στη συλλογική εξιστόρηση των «Μετεωριτών». Η δήλωση της που από μόνη της είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα αν λάβει κανείς υπόψη το γεγονός ότι ακούγεται σε μία ταινία που ακριβώς επιχειρεί να ντύσει με ποίηση την ίδια την φρίκη του θανάτου. Ταυτόχρονα, βέβαια, η ίδια δήλωση αποκαλύπτει και την ενσυναίσθηση με την οποία χειρίζεται το υλικό του ο Κελτέκ, όντας εξίσου δημιουργός και παρατηρητής, το ίδιο ικανός να ενισχύσει τη δύναμη των εικόνων με λέξεις όσο και να εγκαταλείψει κάθε συνοδεία voiceover για να αναδείξει την δύναμη της αλήθειας με την σιωπή του.
Για αυτό και είναι εύκολο να του συγχωρήσει κανείς την κατά στιγμές πομπώδη επιλογή των λέξεων ή την υπερβολική «διακόσμηση» της αφήγησης, η οποία προδίδει και μια αγωνιώδη επιδίωξη να αποδειχτεί έκδηλα η δημιουργικότητά της. Η δύναμη των εικόνων των «Μετεωριτών» είναι αναμφισβήτητη, η ποιητική του ματιά έντονη, η ανάγκη του να εξερευνήσει την αλήθεια έξω από τα όρια εμφανής. Η ταινία του Γκιουρτζάν Κελτέκ είναι στην πραγματικότητα ένα κομμάτι σύγχρονης ιστορίας και η έμπρακτη αντίσταση σε κάθε προσπάθεια διαγραφής της. Κανείς άλλωστε δεν μπορεί να αντισταθεί στην ίδια την ορμή της φύσης.
Οι «Μετεωρίτες» προβάλλοντα στο Ολύμπιον την Τετάρτη, 7 Μαρτίου στις 15:45 και σε επανάληψη την Πέμπτη, 8 Μαρτίου στις 17:30 στην αίθουσα Σταύρος Τορνές.
Διαβάστε περισσότερα για το 20ό Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης
- 20ό ΦΝΘ: «Το μακρινό γάβγισμα των σκυλιών» ή αλλιώς, ένα παιδί μετράει τις… βόμβες
- 20ό ΦΝΘ: Το «Faithfull» είναι ένα πορτρέτο της Μαριάν Φέιθφουλ υπό τον δικό της, απόλυτο έλεγχο
- 20ό ΦΝΘ: Η Τέχνη ως καταφύγιο στο «Αληθινή Εκρηξη: Η Υστερη Εφηβεία του Ζαν-Μισέλ Μπασκιά»
- 20ό Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Η «Φαουέγια» στη χώρα των θαυμάτων
- 20ό ΦΝΘ: «Ο βιασμός της Ρέσι Τέιλορ» παραδίδει ένα σκληρό, διαχρονικό μάθημα ιστορίας
- 20ό ΦΝΘ: Το «Tarzan's Testicles» δεν έχει τον Θεό του! (με την καλή έννοια)
- 20ό ΦΝΘ: Στην «Baronesa», οι φαβέλες είναι γένους θηλυκού
- 20ό ΦΝΘ: Το «Spielberg» είναι ένας ύμνος στον αδιαφιλονίκητο βασιλιά του Χόλιγουντ
- 20ό ΦΝΘ: «Ryuichi Sakamoto: Coda» - Ετσι θέλουμε να «ακούμε» τον κόσμο!
- 20ό ΦΝΘ: «These Are my Hours», η επανάσταση αρχίζει από τη μήτρα
- 20ό ΦΝΘ: To «Πρόσωπα & Ιστορίες» είναι το πορτρέτο που αρμόζει στην Ανιές Βαρντά
- 20ό ΦΝΘ: «Ο Πρίγκιπας και το Ντιμπούκ», μια θαυμαστή ιστορία σινέ-επαναπροσδιορισμού ταυτότητας
- 20ό ΦΝΘ: Τελετή Εναρξης με απενοχοποιημένη διάθεση και Ανιές Βαρντά
- Αυτές είναι οι ελληνικές ταινίες του 20ού Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης
- Το 20ό Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης μας δίνει «οδηγίες χρήσης» για το διεθνές διαγωνιστικό του
- To 20ό Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης κοιτάζει «το ’68 πέρα από το ’68»
- Το 20ό Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης αφιερώνει στην Ανιές Βαρντά
- 20ό Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Η Σάρα Ντράιβερ παρουσιάζει 11 αγαπημένες της ταινίες
- Το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης κλείνει τα 20 και το γιορτάζει
- Ολα όσα πρέπει να γνωρίζετε για το πρόγραμμα του 20ού Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης
Το 20ό Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης διεξάγεται από τις 2 ως τις 11 Μαρτίου 2018. Το Flix βρίσκεται εδώ για να σας μεταφέρει καθημερινά όλα όσα συμβαίνουν μέσα κι έξω από τις αίθουσες.
