«Δεν φταις εσύ για τη θλίψη μου.» Ποια είσαι εσύ και ποια είμαι εγώ, ποια είναι η θλίψη και ποιος, τελικά, φταίει γι' αυτήν; Η απάντηση, σε όλα, είναι «η ζωή» σ' αυτήν, την πέμπτη ταινία της Σελίν Σιαμά (με πρεμιέρα στην Berlinale 2021 και βραβείο κοινού στο Σαν Σεμπαστιάν), ίσως την πιο απλή, αληθινή, προσωπική.
Η οκτάχρονη Νελί έχει μόλις χάσει τη γιαγιά της - δεν πρόλαβε να της πει κι ένα καλό αντίο. Μαζί με τη μαμά της, Μαριόν και τον μπαμπά της, πηγαίνουν στο πατρικό της Μαριόν, στο σπίτι της γιαγιάς, μέσα στο ονειρικό δάσος, για να το αδειάσουν και να το κλείσουν. Τη δεύτερη κιόλας μέρα, η Μαριόν θα φύγει. Η Νελί, εξερευνώντας το σπίτι, παίζοντας στο δάσος, θα κάνει μια καινούρια φίλη: είναι κι αυτή οκτώ χρόνων και τη λένε Μαριόν.
Αν η Σιαμά στις προηγούμενες ταινίες της («Waterlillies», «Tomboy», «Girlhood», «Το Πορτρέτο μιας Γυναίκας που Φλέγεται»), καταπιανόταν σκόπιμα, οξυδερκώς, σε βάθος με τη γυναικεία φύση, τη διάσταση και τα (μη) όριά της, εδώ το κάνει με τον πιο φυσικό τρόπο. Χωρίς στόχο, μόνο με τον βιωματικό απόηχο, όπως αυτός αποτυπώνεται στο σενάριό της, στη σκηνοθεσία της, στην κατανυκτική, ξανά, φωτογραφία της Κλερ Ματόν. Γιατί ήταν κορίτσι κι είναι γυναίκα, απλώς. Ντυμένη στα παστέλ χρώματα της προηγούμενης γενιάς, ή όπως αυτά χαράσσονται στη μνήμη και στο ανοιξιάτικο φως που ακολουθεί το θάνατο και φέρνει τη γέννηση, η «Μικρή Μαμά» μιλά για την απώλεια. Οχι μόνο των ανθρώπων, αλλά και της παιδικής ηλικίας, της ασφάλειας, της πηγαίας χαράς. Η Σιαμά ποτέ δεν δείλιασε μπροστά στα δύσκολα κι εδώ δουλεύει με δυο μικρά κορίτσια, αδελφές, αντλώντας από τα μάτια τους ευαίσθητες ερμηνείες.
Παραμύθι, ταινία φαντασίας, μια φέτα οικογενειακής ζωής, το φιλμ της μιλά σοβαρά κι αστεία για το πώς έχουμε, τελικά, όλοι το ίδιο DNA, πώς δεν ξεχνάμε, παρά μόνο όταν δεν ακούμε. Πώς κάθε μαμά και κόρη είναι ο ίδιος άνθρωπος, πώς ο χρόνος έχει, αναπόφευκτα, σημασία. Και το κάνει χωρίς έπαρση και χωρίς ίχνος βαρυσήμαντου, σε μια ταινία ακόμα πιο δύσκολη γι' αυτό το λόγο. Ταξιδεύοντάς μας για λίγο, μόλις εβδομήντα λεπτά, σ' ένα σπίτι στο δάσος, εκεί όπου ο ήλιος κι η σκιά των δέντρων κρύβουν τα προβλήματα και σημασία έχει μόνο το παιχνίδι. Για λίγο.
