Το πρόγραμμα συλλογικού σινεμά με τίτλο «Ποιος ξέρει τι μας επιφυλάσσει το Χθες;» αποτελείται από προβολές ταινιών και παράλληλες ψηφιακές εκδόσεις με επίκεντρο την περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης (Αλβανία, Βοσνία και Ερζεγοβίνη, Βουλγαρία, Κροατία, Ελλάδα, Κύπρος, Κόσοβο, Μολδαβία, Βόρεια Μακεδονία, Μαυροβούνιο, Ρουμανία, Σερβία). Οι αφηγήσεις που συγκεντρώνονται από τις διάφορες γωνιές της ευρύτερης περιοχής στοχεύουν να δημιουργήσουν έναν πολυφωνικό διάλογο για την επίμαχη ιστορία που μοιραζόμαστε ωςγειτονικοί λαοί.
Ο τίτλος του προγράμματος εμπνέεται από ένα ρητό της σταλινικής περιόδου που υποδηλώνει το αβέβαιο και διφορούμενο αντίκτυπό του παρελθόντος στο μέλλον και την αδυναμία μας να τοπροβλέψουμε. Σε αυτό το πλαίσιο, οι ταινίες που επιλέχθηκαν αναφέρονται στην ιστορία του 20ου αιώνα και το ανεξίτηλο αποτύπωμά του στη συλλογική μνήμη μας, αυτό που ο ιστορικός Ερικ Χόμπσμπομ (1917-2012) ονόμασε «ιστορική μυθολογία» υποστηρίζοντας πως η ιστορική «πραγματικότητα» κατανοείται καλύτερα μέσα από το πρίσμα μιας εποχής και μιας κοινωνικής τάξης καθώς η συλλογική μνήμη διαμορφώνεται κατά βάση από τα εκάστοτε κοινωνικά Συγκείμενα.
Με αφετηρία τις παραπάνω σκέψεις, το πρόγραμμα συλλογικού σινεμά Ποιος ξέρει τι μαςεπιφυλάσει το Χθες; θέτει καίρια ερωτήματα για όσα γνωρίζουμε, τις αλληλοκαλυπτόμενεςιστορίες των βαλκανικών χωρών, τις πολλαπλές οπτικές και τις αμφισβητούμενες αφηγήσεις.Πώς αναπαριστώνται αυτές οι παράλληλες και κοινές ιστορίες; Ποιες νέες ιστορίες προκύπτουν;Μπορούμε τελικά να προβλέψουμε τι μας επιφυλάσσει το χθες;
Οι επιλεγμένες ταινίες προσεγγίζουν, άλλοτε μέσα από την ποίηση, άλλοτε μέσα από τοχιούμορ, την περιέργεια ή και τον σαρκασμό, τα ζητήματα που έχουν καθορίσει τις περιοχές τηςΝοτιοανατολικής Ευρώπης, όπως οι συγκρούσεις του παρελθόντος, το πως αυτέςεξακολουθούν να υπονομεύουν την αμοιβαία κατανόηση μεταξύ των γειτονικών χωρών καιπαράλληλα το πως η ιστορία μπορεί να ξαναδιαβάζεται και να ξαναγράφεται επ’ αόριστον. Τηδεδομένη χρονική στιγμή που η κοινωνία των πολιτών φαντάζει όλο και πιο εύθραυστη είναισημαντικό να ασκούμε κριτική και ταυτόχρονα να οραματιστούμε από την αρχή το κοινό μέλλονμας.
Το πρόγραμμα περιλαμβάνει κινηματογραφικές προβολές ταινιών που ποικίλλουν τόσο σεείδος, από ντοκιμαντέρ έως και πειραματικές ταινίες, όσο και σε μορφή, με ταινίες μεγάλου καιμικρού μήκους. Παράλληλα, πρωτότυπο σχετικό υλικό (κείμενα, podcast, βίντεο) θα δημοσιεύεταιψηφιακά και θα διανέμεται κατά τις ημέρες των προβολών πλαισιώντας κριτικά το κεντρικό πρόγραμμα προβολών.
Σε συνεργασία με τους οργανισμούς Dokufest στο Πρίζρεν, πλατφόρμα σύγχρονης τέχνηςHarabel στα Τίρανα, Ινστιτούτο Σύγχρονης Τέχνης – ICA στη Σόφια, MakeDox και ΜουσείοΣύγχρονης Τέχνης – MOCA στα Σκόπια, Subversive Festival στο Ζάγκρεμπ και Festival Europeautour de l’Europe στο Παρίσι.
Προβολές #4 - Τετάρτη 8 Φεβρουαρίου 2023
20:00 Depth Two (Dubina Dva) του Ογκνζεν Γκλάνοβιτς
Σαν υπνωτιστικό θρίλερ, το Depth Two ξεδιπλώνεται αναζητώντας την κρυμμένη ιστορία πίσω από την ανακάλυψη ενός μαζικού τάφου σ’ένα προάστιο του Βελιγραδίου το 2001 και μας μεταφέρει πίσω στο 1999 και τους βομβαρδισμούς του ΝΑΤΟ στη Σερβία. Χρησιμοποιώντας έναν συνδυασμό προφορικών μαρτυριών θυτών και θυμάτων, κυρίως από τις δίκες στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, και εικόνες από τους τόπους του εγκλήματος, η ταινία μιλά απευθείας στις αισθήσεις, τη φαντασία και το συναίσθημα του κοινού. | (2016, 80 λεπτά, Σερβία, Γαλλία) | Στα σερβο-κροάτικα και αλβανικά με αγγλικούς και ελληνικούς υπότιτλους.
21:30, The Dead Nation (Țara moartă) του Ράντου Ζούντε
Ένα ντοκιμαντέρ-δοκίμιο παρουσιάζει μια συγκλονιστική συλλογή φωτογραφιών από μια μικρή πόλη της Ρουμανίας τις δεκαετίες του '30 και του '40. Το soundtrack, γραμμένο κυρίως από αποσπάσματα παρμένα από το ημερολόγιο ενός Εβραίου γιατρού που έζησε εκείνη την περίοδο, μας δείχνει αυτά που οι φωτογραφίες δεν μπορούν: την άνοδο του αντισημιτισμού, και εν τέλει μια απεικόνιση της οδύνης του Ρουμάνικου Ολοκαυτώματος, ενός ζητήματος που δεν συζητείται ιδιαίτερα στη σύγχρονη ρουμάνικη κοινωνία. | (2017, 83 λεπτά, Ρουμανία) | Στα ρουμάνικα με ελληνικούς και αγγλικούς υπότιτλους.
Θα υπάρξει σύντομη εισαγωγή από τον Γιάννη Καντέα-Παπαδόπουλο (κριτικός κινηματογράφου, Αθηνόραμα), ενώ στο τέλος θα ακολουθήσει συζήτηση.
Διαβάστε περισσότερα για την ενότητα προβολών, εδώ.
Αλληλογραφίες | Correspondences | Πρωτότυπα κείμενα με αφορμή την προβολή των ταινιών έχουν δημοσιευθεί ψηφιακά και θα διανέμονται σε έντυπη μορφή την ημέρα των προβολών πλαισιώνοντας κριτικά το κεντρικό πρόγραμμα.
Μια ματιά από τη σκηνή – Το Depth Two του Ογκνζεν Γκλάνοβιτς | Ενα κείμενο για την ταινία Depth Two της Αλεξάντρα Σέκουλιτς, επιμελήτριας κινηματογράφου στο Center for Cultural Decontamination (CZKD, Βελιγράδι).
Οι αναμνήσεις μιας νεκρής χώρας | Eνα κινηματογραφικό δοκίμιο του Γιάννη Καντέα-Παπαδόπουλου (κριτικός κινηματογράφου, Αθηνόραμα) βασισμένο σε αυτοβιογραφικές αναμνήσεις και ιστορικά τεκμήρια με αφορμή το έργο του Ράντου Ζούντε.
Προβολές #5 - Τετάρτη 15 Φεβρουαρίου 2023
20:00 Intervista (Βρίσκοντας τις Λέξεις) του Ανρι Σάλα
Κατά τη διάρκεια της μετακόμισης με την οικογένεια του, ένας Αλβανός φοιτητής της Σχολής Καλών Τεχνών ανακαλύπτει μια κάμερα είκοσι ετών, η οποία περιέχει εικόνες από ένα συνέδριο του Αλβανικού Κομμουνιστικού Κόμματος. Στο φιλμ, μια νεαρή γυναίκα, ηγέτιδα της Κομμουνιστικής Νεολαίας, φαίνεται να βγάζει ένα λόγο και αργότερα να δίνει μια συνέντευξη. Ο ήχος όμως έχει χαθεί. Πρόκειται για τη μητέρα του. Ο Sala δε μπορεί να βρει τον πρωτότυπο ήχο ή οποιονδήποτε που να θυμάται τι είπε όντως η μητέρα του, οπότε πηγαίνει το υλικό σε ένα σχολείο κωφών στα Τίρανα, και με τη βοήθεια χειλαναγνωστών, τα λόγια της μητέρας του αποκρυπτογραφούνται. | (1998, 26 λεπτά, Αλβανία, Ελλάδα) | Στα αλβανικά με αγγλικούς υπότιτλους | Με την ευγενική παραχώρηση του καλλιτέχνη και του Ideal Audience International, Paris, της Galerie Chantal Crousel, Paris, της galerie Esther Schipper, Βερολίνο, της Galerie Rüdiger Schöttle, Μόναχο.
20:30 Yugoslavia, How Ideology Moved Our Collective Body? της Μάρτα Ποπίβοντα
Το ερώτημα με το οποίο καταπιάνεται η δημιουργός της ταινίας, είναι το πώς η ιδεολογία αναπαριστά τον ίδιο της τον εαυτό σε δημόσιους χώρους μέσω μαζικών performances. Η ίδια συνέλεξε και ανέλυσε φωτογραφίες και βίντεο από την περίοδο της Γιουγκοσλαβίας (1945-2000), εστιάζοντας σε κρατικές επιτελέσεις (εκπαιδευτικές δράσεις, παρελάσεις Πρωτομαγιάς, εορτασμοί της Ημέρας των Νέων) και σε διαδηλώσεις (’68, φοιτητικές και πολιτικές πορείες διαμαρτυρίας τη δεκαετία του 90’, Επανάσταση της 5ης Οκτωβρίου). Ανατρέχοντας πίσω μέσω των εικόνων, η ταινία δείχνει πώς τα κομμουνιστικά ιδεώδη σταδιακά αποσαθρώθηκαν μέσω της αλλαγής των δυναμικών μεταξύ των ανθρώπων, της ιδεολογίας και του κράτους. | (2013, 62 λεπτά, Σερβία, Γαλλία, Γερμανία) | Στα σερβικά και αγγλικά με αγγλικούς και ελληνικούς υπότιτλους.
Διαβάστε περισσότερα για την ενότητα προβολών, εδώ.
Ποιος ξέρει τι μας επιφυλάσσει το Χθες; | ΤAVROS, Αναξαγόρα 33, Ταύρος 177 78, Αθήνα | Είσοδος ελεύθερη χωρίς προκράτηση θέσης. | Επιμέλεια προβολών: Delphine Leccas. | Επιμέλεια ψηφιακών εκδόσεων: Delphine Leccas & locus athens. | Σε διοργάνωση των AIN (Παρίσι) και locus athens (Αθήνα). | Με την υποστήριξη των Foundation for Arts Initiatives και Goethe-Institut Athen. H εκδήλωση εντάσσεται στο πλαίσιο του εορτασμού των 70 χρόνων του Goethe-Institut Athen. | Αναζητήστε περισσότερες πληροφορίες στο επίσημο site του TAVROS
