Φεστιβάλ / Βραβεία

26o Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης | Μέρα 3η | Τα δύο (όχι πάντα όμορφα) πρόσωπα της Θεσσαλονίκης

στα 10

To Flix βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη και μεταδίδει όσα συμβαίνουν μέσα κι έξω από τις σκοτεινές αίθουσες του 26ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ.

26o Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης | Μέρα 3η | Τα δύο (όχι πάντα όμορφα) πρόσωπα της Θεσσαλονίκης

Την ίδια ώρα που το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης με το αφιέρωμα Citizen Queer αλλά και μια ολιστική άποψη πάνω στο τι σημαίνει δημοκρατία, σύγχρονος ελεύθερος λόγος και μια κοινωνία ανοιχτή για όλες, όλους και όλα, η Θεσσαλονίκη επιμένει να θυμίζει το (γνώριμο) κακό της πρόσωπο, αυτό του νεοσυντηρισμού, του ρατσισμού, της ομοφοβίας και της βίας σκέτο.

Στην χθεσινή τρίτη ημέρα του Φεστιβάλ, τα δύο πρόσωπα της πόλης συναντήθηκαν για ακόμη μια φορά. Σαν μια υπενθύμιση πως ο κόσμος πηγαίνει μπροστά, όταν κάποιος άλλος κόσμος μένει πίσω.

tidf 26

Η ώρα είναι γύρω στις δέκα το βράδυ, Σάββατο βράδυ στη Θεσσαλονίκη. Στην αίθουσα Τώνια Μαρκετάκη, ο Φώτης Σεργουλόπουλος και ο Γιώργος Καπουτζίδης παρουσιάζουν το θρυλικό ντοκιμαντέρ των Ρομπ Επστάιν και Τζέφρι Φρίντμαν «The Celluloid Closet» για τον τρόπο με τον οποίο το Χόλιγουντ «έκρυψε» ή και «πρόδωσε» (εξαρτάται από ποια πλευρά το βλέπεις) την queer πλευρά του. Και οι δυο μιλούν για το δικό τους coming out και πόσο σήμερα μπορούν να είναι περήφανοι σε έναν καταφάνώς καλύτερο κόσμο για την ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα.

Φώτης Σεργουλόπουλος: Εγώ βγήκα τη δεκαετία του '80, έκανα το coming out μου στην οικογένειά μου, στον κόσμο μου, μπαίνω στη δραματική σχολή, γνωρίζω queer ανθρώπους. Οπότε οποιαδήποτε στιγμή κινηματογραφική, θεατρική, είχε έναν gay χαρακτήρα, τρέχαμε να τη δούμε. Υπήρχε τότε μια μεγάλη έξαρση queer ηρώων στην τέχνη - πίστευα, λοιπόν, εγώ, τότε, ότι σε δέκα χρόνια θα είμαστε Μέκκα! Αυτό είχα στο μυαλό μου. Δεν έγινε. Αλλά η χαρά μας να δούμε ένα χαρακτήρα που μας μοιάζει, ακόμα κι αν ήταν, λαϊκά θα το πω, «αδερφή», μας έκανε να νιώθουμε ότι ταυτιζόμαστε, ότι ανήκουμε κι εμείς σε ένα είδος κινηματογράφου και θεάτρου. Δεν είχα αισθανθεί την προσβολή που θα διακρίνουμε τώρα κάποιες φορές στην queer απεικόνιση στην τέχνη. Ηταν τόσο μεγάλη η ανάγκη μας να δούμε κάτι που αναγνωρίζουμε.

Γιώργος Καπουτζίδης: Οταν βγήκε αυτή η ταινία, το 1995, δεν την είχα δει. Γιατί το 1995 ήμουν στρέιτ, απλώς δεν πήγε πάρα πολύ καλά αυτό (γέλια). Η ταινία αυτή λέει στην αρχή ότι, παλιότερα, ένας gay χαρακτήρας έπρεπε να είναι ένας χαρακτήρας που θα σε κάνει να γελάσεις, ή να τον λυπηθείς. Αυτοί ήταν οι ρόλοι. Γέλιο γιατί είναι γελοίος, κλάψα γιατί είναι δυστυχισμένος. Δεν μπορούσε να υπάρξει gay χαρακτήρας με άλλο τρόπο. Κι εγώ ως gay δημιουργός το έκανα αυτό στην αρχή της πορείας μου, όχι από κακή πρόθεση, απλώς σκεφτόμουν ότι αν τον κάνω πολύ αστείο, θα τον συμπαθήσει ο κόσμος. Αυτό που δεν σκεφτόμασταν ήταν ότι, ένας τρόπος για να τον συμπαθήσει ο κόσμος, ήταν να τον κάνεις... τον ήρωα. Αυτό που θα σώσει κάποιον, κάποια κατάσταση. Δεν υπήρχε αυτό ως ενδεχόμενο. Αυτό πια έχει αλλάξει.

tidf26

Ακριβώς την ίδια ώρα, λίγα μέτρα παραπέρα, στην πλατεία Αριστοτέλους, ένας όχλος 100 ανθρώπων (οι περισσότεροι από αυτούς ανήλικα αγόρια), στο κέντρο της Θεσσαλονίκης,, επιτέθηκε σε δύο τρανς άτομα που, αν δεν είχαν προλάβει να μπουν μέσα σ' ένα μαγαζί, πιθανότατα θα ήταν νεκρά. Στο σημείο έσπευσαν ισχυρές δυνάμεις της ΕΛ.ΑΣ., οι οποίες προχώρησαν σε 25 προσαγωγές υπόπτων. Από τους προσαχθέντες οι 21 συνελήφθησαν, εκ των οποίων, σύμφωνα με το ίδιο ρεπορτάζ, οι 11 είναι ανήλικοι και οι 10 ενήλικοι.

Τελικά έχουμε τόσο δρόμο μπροστά μας. Ας μην το ξεχνάμε.

Δείτε εδώ ένα βίντεο από το λογαριασμό του Thessaloniki Pride - Φεστιβάλ Υπερηφάνειας Θεσσαλονίκης στο Facebook:


Το 26ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης διεξάγεται φέτος από τις 7 μέχρι και τις 17 Μαρτίου. Το Flix βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη και σας μεταφέρει όλα όσα συμβαίνουν μέσα κι έξω από τις αίθουσες.

Αποστολή στη Θεσσαλονίκη: Λήδα Γαλανού, Βένα Γεωργακόπουλου, Ρόμπυ Εκσιέλ, Μανώλης Κρανάκης


ξηρό

ξηρό

Η ομάδα του «Ξηρόμερου»

Οσα μάθαμε για το «Ξηρόμερο/Dryland», την εθνική συμμετοχή της Ελλάδας στην 60η Biennale της Βενετίας

Το «Ξηρόμερο/Drylan» είναι η εθνική συμμετοχή της Ελλάδας στην 60η Biennale της Βενετίας, ένα διαμεσικό συλλογικό έργο σε σύλληψη των καλλιτεχνων Θανάση Δεληγιάννη και Γιάννη Μιχαλόπουλου, με συνδημιουργούς την Ελια Καλογιάννη, τον Γιώργο Κυβερνήτη, τον Κώστα Χαϊκάλη και τον Φώτη Σαγώνα. Επιμελητής είναι ο Πάνος Γιαννικόπουλος και καλλιτεχνικοί συνεργάτες οι Φωτεινή Παπαχριστοπούλου, Βασιλική - Μαρία Πλαβού, Μάριος Σταμάτης. Εθνικός επίτροπος της ελληνικής αποστολής είναι το ΕΜΣΤ.

Οι δημιουργοί του μίλησαν για το έργο σε μια πρωτότυπη παρουσίαση στον Παύλο Ζάννα, στο πλαίσιο του 26ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Στη Βενετία το «Ξηρόμερο» θα πάρει τη μορφή μια χωρικής εγκατάστασης: ένα ημιαυτόματο ποτιστικό μηχάνημα σε λειτουργία τοποθετείται ως κεντρικό τμήμα μιας ενιαίας υβριδικής σύνθεσης που απαρτίζεται από μουσική, βίντεο, ηχητικά περιβάλλοντα, φωτιστικά σώματα και το στοιχείο του νερού.

«Το έργο έρχεται μέσα από μία συλλογική διαδικασία παραγωγής και φέρνει μέσα από το πρίσμα του πανηγυριού, αυτής της γιορτής, τις γεωργικές εργασίες, τη ζωή στην ύπαιθρο, καθώς και ζητήματα εργασίας που είναι ιδιαίτερα επίκαιρα αυτή την περίοδο. Καταγράφονται με μεγάλη τρυφερότητα και ξεκινούν από την προσωπική εμπειρία των καλλιτεχνών στον χώρο εργασίας στις περιοχές αναφοράς και αυτή η τοποθετημένη γνώση έχει πολύ μεγάλη σημασία για το πώς παράγεται το ίδιο το έργο», εξήγησε ο επιμελητής του περιπτέρου Πάνος Γιαννικόπουλος.

Το «Ξηρόμερο» είναι στην πραγματικότητα ένας δήμος της Αιτωλοακαρνανίας, όπου η ομάδα του έργου κατέγραψε στιγμές από την περιοχή και κυρίως τον ορεινό της όγκο, ενώ κινήθηκαν επίσης και στην εύφορη πεδιάδα της Θεσσαλίας, προκειμένου να τονίσουν την αντίθεση των δύο περιοχών. «Το έργο έχει ξεκινήσει με μία ερευνητική διαδικασία αλλά και δοκιμές εργασίας εδώ και τουλάχιστον τρία χρόνια από τον Θανάση Δεληγιάννη και τον Γιάννη Μιχαλόπουλο, που το ενεργοποίησαν ως ιδέα και στη συνέχεια συγκρότησαν την ομάδα»


Δείτε εδώ στιγμιότυπα από τις προβολές του 26ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης:

tidf 26

Ο Κωνσταντίνος Γιάνναρης στην προβολή των μικρού μήκους «A Matter of Life and Death» και «Disco's Revenge», στο πλαίσιο του αφιερώματος Citizen Queer

tidf 26

H Χρύσα Τζελέπη στην πρεμιέρα του «Η Κλαίρη, τί Κάνει;»

tidf 26

Ο Στέλιος Χαραλαμπόπουλος παρουσιάζει τον «Κόκκινο Δάσκαλο» του

κουκαλάνι

Βασίλης Κουκαλάνι, Τατιάνα Σκανάτοβιτς, Αλκηστις Καφετζή στην προβολή του «Εμπρός: Ενα ελεύθερο αυτοδιαχειριζόμενο θέατρο»


Το 26ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης διεξάγεται φέτος από τις 7 μέχρι και τις 17 Μαρτίου. Το Flix βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη και σας μεταφέρει όλα όσα συμβαίνουν μέσα κι έξω από τις αίθουσες. Αναζητήστε περισσότερες πληροφορίες στο επίσημο site του Φεστιβάλ, στη σελίδα του στο Facebook και στο λογαριασμό του στο Instagram.


Το Flix βλέπει και γράφει ταινίες από το πρόγραμμα του 26ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης

01

01 του Δημήτρη Μουζακίτη

Tα γηρατειά και η εξασθένηση της μνήμης από τη μια κι ένας χείμαρρος ζωής και ιστοριών από την άλλη. Ένα ασθενικό, δυσκίνητο σώμα από τη μια και όλη η ορμή, το πάθος, τα νιάτα και η επανάσταση στην τέχνη από την άλλη. Ο Νάνος Βαλαωρίτης, είναι και τα δυό μαζί, θέμα και υλικό του πολύ καλού ντοκιμαντέρ «01» του Δημήτρη Μουζακίτη, που είχε το προνόμιο να γυριστεί το διάστημα 2014-2017, δυό χρόνια πριν τον θάνατό τού κορυφαίου και πρωτοπόρου ποιητή και εικαστικού με την αντισυμβατική ζωή και τις ένδοξες οικογενειακές ρίζες.

Το τέλος πλησιάζει, και τον βρίσκει σε ένα διαμέρισμα του κέντρου παρέα με την σύζυγό του, σύντροφο της ζωής του από το 1954 μέχρι το θάνατό της, το 2017, αμερικανίδα ζωγράφο Μαρί Γουϊλσον. Πια δεν γνωρίζει τον εαυτό της, λέει «δεν είμαι εγώ», όταν ο Βαλαωρίτης τής δείχνει πανέμορφες, παλιές φωτογραφίες της. Εναλασσόμενες Φιλιππινέζες τους φροντίζουν σε ένα μεγάλο σπίτι, ασφυκτικά γεμάτο με χαρτιά, σχέδια, περιοδικά, βιβλία, έργα τέχνης, που συχνά η Πρίσιους και η Γεν ανακατεύουν. Αλλά ο Νάνος Βαλαωρίτης, ενθουσιασμένος με το ντοκιμαντέρ, ψάχνει, ανακαλύπτει, ανασύρει , επιδεικνύει. Φωτογραφίες, υπέροχα παλιά του σχέδια, εκδόσεις. Ζωγραφίζει. Και μιλάει ασταμάτητα με ζωντάνια και χιούμορ για εικαστικά και λογοτεχνία. Κατασταλαγμένος.

Γιατί τι σημασία έχει αν στενοχωριέται που οι καλλονές φίλες του,που έκλεισε σε μαυρόασπρα σχέδια το 1953, δεν θυμάται πιά ποιες είναι; Τα σημαντικότερα δεν τα έχει ξεχάσει. Ολη η τέχνη του 20ου αιώνα, ή μάλλον τα κινήματα, που ο ίδιος διάλεξε και ακολούθησε σε Ευρώπη και Αμερική, είναι ολοζώντανα. Το dada, o σουρεαλισμός (κι ας τον έβρισκε «δογματικό» και με τάσεις επιβολής), ο Λούσιαν Φρόϊντ (με δυό συντρόφους του οποίου είχε δυό άτυχες ερωτικές συναντήσεις), ο Ντισάν (κι ας του απέρριψε ως faux naif τά σχέδιά του), όλοι οι beat ποιητές της Αμερικής - φίλοι του όσο ζούσε και διδασκε στο Σαν Φρανσίσκο - και άπειροι άλλοι μεγάλοι της τέχνης.

Καθόλου διακριτική η κάμερα - ο Βαλαωρίτης ,άλλωστε, την καλοδέχεται, της χαμογελάει, ταίζει κεράσια «τα παιδιά». Πότε πολύ κοντά στο πρόσωπό του, πότε από γωνίες του λαβυρινθώδους διαμερίσματος καταγράφει όλους αυτούς τους θησαυρούς, που το ίδιο περήφανο, λες, μεταφέρει. Τού κανει παρέα στις νυχτερινές βόλτες του στο Κολωνάκι. Δεν τον αφήνει, ίσως, να πάρει ανάσα, μαζί και μάς, τους θεατές. Δεν πειράζει, είναι τόσο πολλά μαζί αυτός ο ηλικιωμένος θρύλος ,πάντα παρών, ακόμα και στα τελευταία από τα 98 χρόνια της ζωής του. «Η τέχνη αν δεν έχει το παιχνίδι ,ακόμα και μέσα στο δράμα, δεν λειτουργεί. Η σοβαροφάνεια κατέστρεψε ακόμα και τον Καζαντζάκη. Αν δεν έφευγα, θα είχα κι εγώ καταστραφεί. Η τόλμη εδώ θεωρείται τρέλα», λέει. Σαν να μας αφήνει ευχή και κατάρα.

Βένα Γεωργακοπούλου

Η ταινία είναι διαθέσιμη online στην πλατφόρμα του Φεστιβάλ μέχρι και τις 18 Μαρτίου.](https://online.filmfestival.gr/film/01/)

tidf26 Εμπρός

Εμπρός της Αλκηστις Καφετζή

Ιστορία ενός κτιρίου, ενός θεάτρου, της ελευθερίας έκφρασης και των εμποδίων της στη λίγο πιο παλιά κι εντελώς σύγχρονη Ελλάδα - αυτά παρατηρεί, καταγράφει κι αφηγείται το ντοκιμαντέρ της Αλκηστις Καφετζή, τιμώντας τη σημασία του θεάτρου Εμπρός, αυτοδιαχειριζόμενου από τη δεκαετία του '80.

Τη δεύτερη εποχή της μεταπολίτευσης, το 1988, το πανέμορφο, φτιαγμένο το '30, αλλά ήδη ερειπωμένο τυπογραφείο της εφημερίδας Εμπρός στου Ψυρρή έγινε το σπίτι της θεατρικής εταιρείας Μορφές των Δημήτρη Καταλειφού, Τάσου Μπαντή και Ράνιας Οικονομίδου: εκεί η δημιουργική ομάδα ανέβασε ρηξικέλευθες, μνημειώδεις παραστάσεις, αναζητώντας τρόπους να επανερμηνεύσει γνωστά κείμενα και να τους εμφυσήσει τα χαρακτηριστικά της νέας ελληνικής κουλτούρας, προκαλώντας, ταυτόχρονα, την πολιτισμική και κοινωνική άνθιση του Ψυρρή. Ο Μπαντής έφυγε το 2007, ο Καταλειφός δεν συμμετέχει στην ταινία (παρότι μαγεύει με τη νεανικότητά του στα φειδωλά ντοκουμέντα από τότε), μόνο η Ράνια Οικονομίδου μοιράζεται λίγες αναμνήσεις και σκέψεις.

Το ντοκιμαντέρ της Καφετζή εστιάζει περισσότερο στο πρόσφατο παρελθόν και το σθεναρό παρόν του Εμπρός: απ' όταν η «Κίνηση Μαβίλη» το κατέλαβε το 2011. Καλλιτέχνες, πρωτοστάτης ο Βασίλης Κουκαλάνι, θεωρητικοί της τέχνης, νομικοί, «μόνιμοι» και περαστικοί της κατάληψης περνούν μπροστά από την κάμερα, ξεδιπλώνοντας το προφίλ του χώρου. Ασφυκτικά γεμάτο με ανθρώπους που εκφράζονται ελεύθερα, καθοριστική συλλογική δύναμη δημοκρατική, αντιρατσιστική, προστάτης των αναπήρων, των μεταναστών, μοχλός στη μάχη ενάντια στην εγκληματική οργάνωση Χρυσή Αυγή, το Εμπρός. Και, ταυτόχρονα, μια απόδειξη ότι μια κατάλειψη μπορεί να είναι απαραίτητη για την εθνική αυτογνωσία κι ότι κάθε αντίσταση της Τέχνης προς τις Αρχές είναι κι ένα αναγκαίο βήμα δημοκρατίας κι ανθρωπισμού. Μπορεί το ίδιο το ντοκιμαντέρ να μην ξεπερνά, σκηνοθετικά, το θέμα του, είναι όμως μια χρήσιμη υπενθύμιση της σπουδαιότητας της αυτοδιαχείρισης κόντρα στην εφησυχασμό.

Η ταινία είναι ήδη διαθέσιμη online, μέχρι και τις 22 Μαρτίου, στην πλατφόρμα του Φεστιβάλ.

Λήδα Γαλανού

agent of happiness

Ο Παράγοντας της Ευτυχίας των Αρούν Μπατάρι και Ντορότια Ζούρμπο

Gross National Happiness, ή αλλιώς Ακαθάριστη Εθνική Ευτυχία!

Μια βάση υπολογισμού που επινόησε η συνταγματική μοναρχία του Μπουτάν το 2008 για να μετρά τη συλλογική ευτυχία και ευημερία του πληθυσμού της. Κάπου 70 δημόσιοι υπάλληλοι αλωνίζουν έκτοτε πόλεις και επαρχίες της χώρας γνωρίζοντας ανθρώπους και σταθμίζοντας σε αριθμούς το πόσο ευχαριστημένοι είναι από τη ζωή. Από απαντήσεις των πολιτών σε 148 τυποποιημένες ερωτήσεις που αφορούν εννέα τομείς της ευτυχίας και στηρίζονται σε τέσσερις πυλώνες (βιώσιμη και δίκαιη κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη, προστασία του περιβάλλοντος, συντήρηση και προώθηση του πολιτισμού και καλή διακυβέρνηση), προκύπτει ένας μέσος όρος ευτυχίας με υπέρτατο βαθμό το 10.

Και η αλήθεια είναι πως στο πρώτο 20λεπτο του ντοκιμαντέρ «Agent of Happiness» των Αρούν Μπατάρι και Ντορότια Ζούρμπο, που ακολουθεί τον 40άρη «πράκτορα ευτυχίας» Άμπερ και τον συνεργάτη του επί το έργον, ο βαθμός είναι πολύ κοντά στο άριστο. Ένα ανδρόγυνο αγροτών μοιάζει χαρούμενο με την καθημερινότητά που του παρέχουν τα υπάρχοντά του, ένας βαρήκοος 84χρονος χήρος λέει πως προτιμά την σύγχρονη, πολυπληθέστερη ύπαιθρο από την παλιά αραιοχτισμένη, ενώ ένας νεαρός ξυλοκόπος, που ζούσε κάποτε στην πόλη για να πηγαίνει σχολείο, υμνεί την τωρινή του ζωή στο γενέθλιο χωριό του.

Ωστόσο, η «ουτοπία» αρχίζει να διαψεύδεται στη συνέχεια. Μια τραβεστί, που ζει με τη μητέρα της και δουλεύει νυχτοκάματο σε χαμόμπαρα, νιώθει πως δεν ανήκει πουθενά και προσεύχεται στον Βούδα να ξαναγεννηθεί ως γυναίκα. Μια 17χρονη, καταδικασμένη να φροντίζει μόνιμα την αλκοολική μητέρα της και την μικρή αδελφή της, αναρωτιέται πώς μια τόσο θλιμμένη ψυχή σαν αυτήν γεννήθηκε σε μια τόσο χαρούμενη γη. Eνας τρίγαμος που συμμετέχει στο γκάλοπ δηλώνει πανευτυχής -10 ο μέσος όρος του- σε αντίθεση με τις τρεις ταλαίπωρες συζύγους που τον θάβουν κρυφά. «Υποχρεούμαι να πω πως είμαι ευτυχισμένη;», ρωτά τους πράκτορες μια μεσήλικη νομάδας. «Ευτυχείς ή δυστυχείς, πρέπει να δουλέψουμε για να επιβιώσουμε», συνεχίζει.

Και η ευτυχία του Αμπερ, του παράγοντα της ευτυχίας, πού βρίσκεται; Μπορεί να έχει δουλειά και αμάξι, όμως είναι αναγκασμένος να φροντίζει την άρρωστη μητέρα του, ως Νεπαλέζος Λοτσχάμπα έχει ανακλημένη την μπουτανέζικη υπηκοότητα άρα δεμένα τα χέρια, ενώ είναι αμφίβολο αν θα σταθεί τυχερός με την κοπέλα που γνώρισε από αγγελίες. Η ταινία «σταθμεύει» τακτικά στη δική του ιστορία πριν εγκατασταθεί για τα καλά σε αυτήν στο τελευταίο ημίωρο και καταλήξει και στον δικό του μέσο όρο. Που, φυσικά, ασαφής είναι κι αυτός, όπως όλα τα νούμερα που αποπειρώνται να σταθμίσουν ποσοτικά την ποιοτικής και μόνο φύσης ευτυχία.

Η απροσδιοριστία είναι το μόνο βέβαιο στην τεκμηρίωση των δημιουργών, οι οποίοι μπορεί ενίοτε να πλατειάζουν στην αποδεικτική τους διαδικασία, πάντως επιχειρηματολογούν πάντα ψύχραιμα, χωρίς καταγγελτικές κραυγές, όσο και με μια λανθάνουσα ειρωνεία που δονείται βροντερά σαν πολιτικό σχόλιο.

Ρόμπυ Εκσιέλ

Η ταινία προβάλλεται στις 10 Μαρτίου στην αίθουσα Φρίντα Λιάππα στις 13.00.

πολ ποτ

Ο Χορός του Πολ Ποτ του Ενρίκε Σάντσες Λανς

Στη βασιλική Καμπότζη, ο νεαρός Σάλοθ Σαρ ήταν μαγεμένος όταν πήγε να ζήσει με τον αδελφό του και τη γυναίκα εκείνου, την Τσία Σάμι - η Τσία, που άτυπα υιοθέτησε το αγόρι, ήταν θαυμαστή χορεύτρια στο παλάτι, πανέμορφη εκπρόσωπος του παραδοσιακού καμποτζιανού χορού, μυσταγωγικού, αφηγηματικού και τελετουργικού, αποθέωσης του κάλλους, της αρμονίας, της αγάπης. Αυτόν το χορό δίδαξε στον Σάλοθ. Λίγα χρόνια αργότερα, η Τσία βρέθηκε διωκώμενη από τη δικτατορία του Πολ Ποτ και των Κόκκινων Χμερ, που εξόντωσε μέσα σε τρία χρόνια 2.000.000 άτομα, το ένα τέταρτο του πληθυσμού της χώρας. Προς έκπληξη και φρίκη της η Τσία διαπίστωσε ότι ο Πολ Ποτ δεν ήταν άλλος από τον Σάλοθ Σαρ, το αγόρι που η ίδια μεγάλωσε με φροντίδα και φιλοτεχνία.

Το ντοκιμαντέρ του Ενρίκε Σάντσες Λανς έχει ταυτόχρονα κάτι μαγικό, κάτι σουρεαλιστικό και κάτι βαθιά μελαγχολικό. Στη σημερινή Πνομ Πεν, μια καταξιωμένη δασκάλα του παραδοσιακού χορού διδάσκει και χορογραφεί την ομάδα της - ανάμεσά τους, ένας νέος άνδρας που μετανάστευσε παιδί από την Καμπότζη κι επαναπατρίστηκε αναζητώντας τις ρίζες του. Μαζί χορογραφούν την ιστορία της Τσία, της γυναίκας που επιβίωσε από την οριακά ολοσχερή εξόντωση των παραδοσιακών χορευτών από τον Πολ Ποτ, και δίδαξε, από την αρχή, τις κινήσεις και τη φιλοσοφία του στη νεότερη γενιά. Μέσα από μια διαδρομή μνήμης, πένθους, τρόμου, απώλειας ανθρώπων και δικαιωμάτων, ο συσχετισμός τέχνης και ελευθερίας ξεπηδά αβίαστα και πανέμορφα.

Η ταινία δεν εστιάζει στη φρίκη του καθεστώτος του Πολ Ποτ, ενός από τα πιο βίαια στην ιστορία του ανθρώπου - αυτό θεωρείται δεδομένη γνώση. Επικεντρώνεται, όμως, σε κάτι πολύ πιο σύνθετο και συναρπαστικό. Στην ενοχή που μπορεί να προκαλέσει η αγάπη για την ομορφιά, στη θεραπευτική ιδιότητα της τέχνης ως συνέχισης πολιτισμού, στο πόσο μια εντελώς εξωτική κουλτούρα μπορεί να είναι ποτισμένη με τις ίδιες, πανανθρώπινες ανάγκες κι επιθυμίες. Εστω κι αν τα δάχτυλα του χεριού μας δεν λυγίζουν ανάποδα με εντυπωσιακή ευκολία, όσο κι αν μια γλώσσα του σώματος είναι άγνωστη, τα μηνύματά της ακούγονται πεντακάθαρα.

Η ταινία είναι ήδη διαθέσιμη online, μέχρι και τις 22 Μαρτίου, στην πλατφόρμα του Φεστιβάλ.

Λήδα Γαλανού


Το 26ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης διεξάγεται φέτος από τις 7 μέχρι και τις 17 Μαρτίου. Το Flix βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη και σας μεταφέρει όλα όσα συμβαίνουν μέσα κι έξω από τις αίθουσες. Αναζητήστε περισσότερες πληροφορίες στο επίσημο site του Φεστιβάλ, στη σελίδα του στο Facebook και στο λογαριασμό του στο Instagram.