Οι ταινίες λένε την αλήθεια. Οι ταινίες λένε ψέματα. Τι από τα δύο ισχύει, ή μήπως και τα δύο και πώς προεκτείνεται αυτή η αντίθεση, ή η σύζευξη, σε ό,τι περιβάλλει τις ταινίες, δηλαδή ολόκληρο τον κόσμο; Το 6ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Σύρου δεσμεύεται να διερευνήσει, με την κεντρική θεματική του που, φέτος, θα είναι: is it real? Επιπλέον, το SIFF 2018 μάς ετοιμάζει την επίσκεψη (και masterclass) του Μιγκέλ Γκόμες, του σπουδαίου Πορτογάλου σκηνοθέτη του «Tabu», ένα άχαστο double feature στο Drive-in του Φεστιβάλ κι αυτά είναι μόνο η αρχή. Παρακάτω, πιάνουμε τη μελέτη!
IS IT REAL?
Η κεντρική θεματική του SIFF 2018 θα ξετυλιχτεί σε έξι ημερήσιες υποενότητες, μέσα από το πρόγραμμα των ταινιών και των περφόρμανς που θα παρουσιαστούν.
Το θέμα της φετινής διοργάνωσης, το «Is It Real? (Είναι αλήθεια;)» αποτελεί μια εξερεύνηση της κατασκευής της πραγματικότητας, μέσα από μια μεγάλη γκάμα κινηματογραφικών ειδών και παραλλαγών της φόρμας. Επιμελητικά η αναζήτηση της αλήθειας ή η αποτύπωση του τι είναι πραγματικότητα αποδίδεται μέσα από έξι ημερήσιες θεματικές ενότητες.
Η εναρκτήρια ενότητα, ο «Ανήθικος αφηγητής», αντλεί τη θεματική της από ένα πλέγμα ανειλικρίνειας που χαρακτηρίζει τον κινηματογράφο. Στην ενότητα «Το Σινεμά και το είδωλό του», οι ταινίες μέσα από συμβολικά κινηματογραφικά δίπολα μας θυμίζουν πώς να αγνοούμε τα ψεύτικα διλήμματα και να ζούμε σε υβριδικές, διττές πραγματικότητες.
«F for Fake» του Ορσον Γουελς
Πλησιάζοντας στη μέση του φεστιβάλ, οι ταινίες και εμείς μαζί παρατηρούμε τι συμβαίνει όταν οι μηχανισμοί μίας ταινίας συγχωνεύονται με το θέμα της. Στις «Μυθοπλασίες» προβάλλονται ταινίες που αποκαλύπτουν τα θεμέλια των μύθων και τον τρόπο με τον οποίο αυτοί ριζώνουν στο σινεμά.
Το πρόγραμμα συνεχίζει με ταινίες όπου ο τοίχος ανάμεσα στην πραγματικότητα και στη φαντασία καταρρέει, αποκαλύπτοντας έναν νέο ορίζοντα πιθανοτήτων, ενώ, φτάνοντας στην τελευταία ημέρα του φεστιβάλ, η πραγματικότητα εξετάζεται μέσα από την παρουσίαση ταινιών που έχουν παραχθεί από κολλεκτίβες, συλλογικά ή ομαδικά.
«Réponse de femmes» της Ανιές Βαρντά
ΜΙΓΚΕΛ ΓΚΟΜΕΣ - ARTIST IN FOCUS
Ο Πορτογάλος σκηνοθέτης θα είναι το κεντρικό πρόσωπο του SIFF 2018 και θα βρεθεί ο ίδιος στη Σύρο. Ο Μιγκέλ Γκόμες, ο οποίος ξεκίνησε την καριέρα του ως κριτικός κινηματογράφου, ξεχωρίζει για τη μοναδικά φαντασιακή προσέγγισή του στην αφήγηση και διαθέτει την ικανότητα να βρίσκει νέους τρόπους για να μεταμορφώνει την πραγματικότητα σε όνειρο και να προσαρμόζει το όνειρα σε φόρμες που έχουν το σχήμα της πραγματικότητας.
Στο Φεστιβάλ θα προβληθούν δύο ταινίες του, το «Beloved Month of August» (2008) και το «Tabu» (2012), ενώ με δική του επιλογή και πρόταση, θα προβληθεί το «Rite of Spring» (1963) του Μανοέλ ντε Ολιβέιρα, ως εφαρμογή της φετινής θεματικής του Φεστιβάλ. Το SIFF 2018 εξηγεί ότι ο Μιγκέλ Γκόμες «διαθέτει την ικανότητα να βρίσκει νέους τρόπους για να μεταμορφώνει την πραγματικότητα σε όνειρο και να προσαρμόζει το όνειρα σε φόρμες που έχουν το σχήμα της πραγματικότητας,» ζητήματα που θα αναπτύξει και στο masterclass του, το Σάββατο, 21 Ιουλίου.
DRIVE-IN DOUBLE FEATURE
Στην ομορφότερη εμπειρία που, μέσα στα χρόνια, το SIFF σύστησε κι επέβαλε, το μαγικό De la Grazia Drive-in, το Φεστιβάλ φέτος, το Σάββατο, 21 Ιουλίου, θα προβάλλει δυο ταινίες μ' έναν απρόσμενο αλλά υπαρκτό συνδετικό κρίκο: εκτυλίσσονται κι οι δυο σε μυστηριώδη τοπία, μέσα στα οποία τόσο οι ήρωες, όσο κι οι θεατές, καλούνται ν' ανακαλύψουν τη λογική και τα κρυμμένα τους νοήματα.
Στο «Kin-dza-dza» (1986), του Ρώσου Γκεόργκι Ντανελίγια, το τοπίο είναι ο έρημος πλανήτης Pluke στο γαλαξία Kin-dza-dza και το φιλμ ξεδιπλώνεται στο genre της επιστημονικής φαντασίας, σαν μια σοβιετική οδύσσεια του διαστήματος. Ο πρωταγωνιστής φτάνει σε αυτόν τον παράξενο γαλαξία εξίσου ξαφνικά με τους θεατές, χαμένος κι αποσχισμένος από την πραγματικότητά του.
Στο «Picnic at Hanging Rock» (1975), του Πίτερ Γουιρ, το τοπίο είναι εξίσου εξωπραγματικό, καθώς η περιοχή γύρω από τον Βράχο των Κρεμασμένων, είναι η ίδια η τελική περιοχή των φοβερών και ανεξήγητων εξαφανίσεων νεαρών κοριτσιών. Δεν γίνεται ποτέ σαφές τι συνέβη, εκτός από το ότι τα κορίτσια παραμένουν εξαφανισμένα μετά την αναρρίχηση στο βράχο που εμπνέει το δέος.
Και οι δύο ταινίες μας αφήνουν να αναρωτιόμαστε: τι συνέβη, αν συνέβη και ποιος είναι ο ρόλος που είχαν αυτά τα τρομερά τοπία;
Οι θεατές προσκαλούνται να έρθουν με τα αυτοκίνητά τους, για να ακούσουν τις ταινίες από τους στερεοφωνικούς δέκτες των οχημάτων τους.
ΠΡΟΣΩΠΑ, ΔΡΩΜΕΝΑ ΚΑΙ HIGHLIGHTS
- Ο διεθνούς φήμης κινηματογραφιστής πειραματικών φιλμ Γιούργκεν Ρέμπλε και ο πολυμεσικός καλλιτέχνης Τόμας Κένερ ανοίγουν το φεστιβάλ στις 17 Ιουλίου με μία ζωντανή κινηματογραφική περφόρμανς στην κεντρική πλατεία Μιαούλη. To εν λόγω έργο που δεν έχει προβληθεί ποτέ ξανά, είναι αποτέλεσμα της μακρόχρονης συνεργασίας-έρευνας των δύο καλλιτεχνών και ταξιδεύει πίσω στο χρόνο, στα θεμέλια του κινηματογράφου, των πρώιμων μηχανών λήψης εικόνας, στη μέθοδο της χρονοφωτογραφίας, πάντα υπό τους ήχους του Κένερ.
«Τα Χρώματα της Ιριδος»
Με μία διάθεση φόρου τιμής στον Νίκο Παναγιωτοπούλο, το SIFF παρουσιάζει τα «Χρώματα της Ιριδος» (1974), την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του σκηνοθέτη, σε διάλογο με την ταινία μικρού μήκους του Αγγελου Φραντζή, «Δεκαεννιά». Οι σκηνοθέτες Αγγελος Φραντζής και Εύα Στεφανή, που είχαν στενή σχέση με τον Παναγιωτοπούλο, θα παρουσιάσουν τις προβολές.
Το έργο του Γερμανού σκηνοθέτη Χαρούν Φαρόκι είναι γνωστό για τους έντονους και πάντοτε ανεπιτήδευτους πειραματισμούς του. Το «Betrogen» αποτελεί ένα εξαιρετικά ασυνήθιστο δείγμα της δουλειάς του, κυρίως λόγω του ότι είναι η μοναδική ταινία μυθοπλασίας που γύρισε με στοιχεία νεο-νουάρ και αναφορές στον Χίτσκοκ. Το θέμα της ταινίας εστιάζει στη διπλή ταυτότητα και η προβολή της ταινίας στο SIFF 2018 είναι από μόνη της ένα αξιοσημείωτο γεγονός, καθώς θα είναι μία από τις ελάχιστες φορές που η ταινία έχει προβληθεί εντός και εκτός της χώρας παραγωγής της. Η ταινία θα προβληθεί στον χειμερινό κινηματογράφο Παλλάς στις 18 Ιουλίου.
To SIFF επιστρέφει στον επιβλητικό χώρο του λατομείου στις 19 Ιουλίου για να παρακολουθήσει μία ατμοσφαιρική περφόρμανς, αποτέλεσμα της συνεργασίας της Βίκυς Μπισμπίκη και του πολυπράγμονα Μάικ Κούπερ. Η Βίκυ Μπισμπίκη στην πρακτική της συνδυάζει νέες τεχνολογίες και γλώσσες προγραμματισμού και είναι μέλος της καλλιτεχνικής κολεκτίβας Medea Electronique. O Μάικ Κούπερ είναι, εδώ και 40 χρόνια, ανάμεσα σε άλλα, ένας μουσικός εξερευνητής διεθνούς εμβέλειας. Ξεκίνησε ως κιθαρίστας και τραγουδοποιός της φολκ και των μπλουζ, αλλά το έργο του εξελίχθηκε ενσωματώνοντας αυτοσχεδιαστική και ηλεκτρονική μουσική, μουσική για ταινίες του βωβού, radio art και καλλιτεχνικές εγκαταστάσεις.
Από τις 17 μέχρι και τις 22 Ιουλίου, το Flix θα βρίσκεται στη Σύρο για να σάς μεταφέρει εικόνες του φεστιβάλ - ή για να σας συναντήσει εκεί. Βρείτε περισσότερες πληροφορίες στο επίσημο site του SIFF.
Το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Σύρου (SIFF) ιδρύθηκε το 2013 και προβάλλει μια ευρεία γκάμα κινηματογραφικών ειδών σε παραδοσιακούς και αναδιαμορφωμένους χώρους του νησιού. Διεξάγεται στο μέσο του καλοκαιριού και τοποθετείται πέρα από τις συνηθισμένες απαιτήσεις και ιεραρχίες της κινηματογραφικής βιομηχανίας. Το SIFF ενσωματώνει στο δικό του μοναδικό σκηνικό εκδηλώσεις, στυλ και προγράμματα – πειραματικά και αφηγηματικά, σύγχρονα και με αναδρομικό χαρακτήρα, ελληνικά και διεθνή, εργαστήρια και εκδηλώσεις διευρυμένου κινηματογράφου.
Διαβάστε και δείτε όσα ζήσαμε πέρσι, στο SIFF 2017:
- 5ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Σύρου - Μέρα 1η: Ολα είναι θέμα ενόρμησης!
- 5ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Σύρου - Μέρα 2η: Από τον Μπουνιουέλ στον Νικολαϊδη και από εκεί στο σύγχρονο «χάος»
- 5ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Σύρου - Μέρα 3η: Μια βραδιά στο drive-in
- 5ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Σύρου - Μέρα 4η: Η Μεσόγειος των Μαριάντζελα Τσικαρέλo και Φίλιπ Καρτέλι
- 5ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Σύρου - Μέρα 5η: Αγιε Αθανάσιε, μεγάλη η (πειραματική) χάρη σου
- 5ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Σύρου - Μέρα 6η: Φινάλε γραμμένο στους βράχους και στ' αστέρια