Η ιδέα της έρευνας προέκυψε από έναν βασικό στόχο του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης: τη μύηση και την εκπαίδευση των παιδιών στον κόσμο του σινεμά, μέσα από εξειδικευμένα εκπαιδευτικά προγράμματα, από προγράμματα προβολών όπως το Kids Love Cinema, εργαστήρια και δράσεις που τα ενθαρρύνουν να γίνουν ενεργοί πολίτες.
«Η δράση μας στον τομέα της κινηματογραφικής βιομηχανίας, με γνώμονα το νεανικό κοινό, μάς οδήγησε στο να καταγράψουμε την έλλειψη παιδικών ταινιών στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης,» εξηγεί η διευθύντρια του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, Ελίζ Ζαλαντό. «Η συγκεκριμένη έρευνα, απ’ όσο γνωρίζουμε, είναι η πρώτη του είδους της. Ξεκίνησε το καλοκαίρι του 2018 ως μια προσπάθεια κατανόησης του τοπίου της κινηματογραφικής παραγωγής για παιδικό και νεανικό κοινό (ηλικίες 6-12 ετών) στη Νοτιοανατολική Ευρώπη» σημειώνει.Εκτός από την Ελλάδα, η έρευνα συγκέντρωσε στοιχεία από την Αλβανία, τη Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας, τη Βουλγαρία, τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, την Κροατία, την Κύπρο, την προσωρινή αποστολή των Ηνωμένων Εθνών για το Κοσσυφοπέδιο (UNMIK), το Μαυροβούνιο, τη Ρουμανία, τη Σερβία και τη Σλοβενία.
Τι αποκαλύπτει, μεταξύ άλλων, η έρευνα για το ευρωπαϊκό τοπίο, στο οποίο κυριαρχούν οι αμερικανικές παιδικές ταινίες;
- Ο αριθμός των οικογενειακών ταινιών στη Νοτιοανατολική Ευρώπη είναι πολύ μικρός. Σε σύνολο 1.088 παραγωγών στις χώρες που μελετήθηκαν, κατά την περίοδο 2012-2017, μόνο 17 ήταν παιδικές ταινίες. Ωστόσο, υπάρχουν ενδείξεις ότι τα πράγματα έχουν αρχίσει να αλλάζουν.
- Μόνο δύο χώρες από αυτές που περιλαμβάνονται στη μελέτη, η Ελλάδα και η Σλοβενία, διαθέτουν μέτρα ενίσχυσης για παιδικές ταινίες.
- Από το 2014 στην Ελλάδα, το 20% του συνολικού ετήσιου προϋπολογισμού του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου (ΕΚΚ) διατίθεται για την υποστήριξη των παιδικών ταινιών. Ωστόσο, μέχρι στιγμής έχει κατατεθεί μόνο μία αίτηση για τη διεκδίκηση αυτού του ποσού.
- Σε αντίθεση με τη Νοτιοανατολική Ευρώπη, οι χώρες της βόρειας Ευρώπης (για παράδειγμα Γερμανία, Ολλανδία, σκανδιναβικές χώρες) υποστηρίζουν σημαντικά την παιδική ταινία.
- Ενδεικτική για την κατάσταση της παιδικής ταινίας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, είναι και η έλλειψη επαρκών στοιχείων.
Για να χαρτογραφήσει την παραγωγή παιδικών ταινιών στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, το Φεστιβάλ απευθύνθηκε στα Εθνικά Κέντρα Κινηματογράφου και στα εθνικά γραφεία του Προγράμματος Δημιουργική Ευρώπη-ΜEDIA. Στοιχεία δόθηκαν από το Ευρωπαϊκό Οπτικοακουστικό Παρατηρητήριο και αναζητήθηκαν στην ετήσια έκδοση του Cinelink. Μπορείτε να διαβάσετε το πλήρες κείμενο της έρευνας πιο κάτω.
