«Δεν ήθελα ποτέ να γίνω σταρ. Ποτέ. Προσπάθησα να κάνω μόνο τα πράγματα που με ευχαριστούσαν και ήθελα να κάνω διαφορετικά πράγματα. Είναι τρομακτικό να βλέπεις ηθοποιούς να αναπαράγουν την ίδια εικόνα συνεχώς.»
Με 11 μόλις σημαντικές ταινίες στο ενεργητικό της, η Εμανουέλ Ριβά ήταν πριν την «Αγάπη» του Μίκαελ Χάνεκε μια από αυτές τις περιπτώσεις ηθοποιών που υπήρξαν μύθοι για συγκεκριμένες χρονικές περιόδους και ιστορικές σελίδες του ευρωπαϊκού σινεμά, αλλά ποτέ μια ηθοποιός με συνεχή παρουσία, ποικιλία ρόλων ή ένα έργο για το οποίο θα άξιζε κανείς να αναφερθεί εκτενώς, αφου η καριέρα της υπήρξε πάντοτε συνδεδεμένη (και όχι άδικα) με την πρώτη ταινία στην οποία πρωταγωνίστησε.
Αυτή δεν ήταν άλλη από το «Χιροσίμα Αγάπη Μου» του Αλέν Ρενέ, η ταινία που άλλαξε για πάντα το ευρωπαϊκό σινεμά, χαρακτηρίστηκε ως η «Γέννηση Ενός Εθνους» του γαλλικού κινηματογράφου και δεν σταμάτησε ποτέ να θεωρείται μια από τις πιο μοντέρνες, πρωτότυπες και ανανεωτικές ταινίες που γυρίστηκαν ποτέ.
Σκηνή από το «Χιροσίμα Αγάπη Μου» του 1959
Στην πραγματικότητα, η Εμανουέλ Ριβά, πριν την «Αγάπη» του Μίκαελ Χάνεκε ήταν η Αυτή στο «Χιροσίμα Αγάπη Μου» του Αλέν Ρενέ, μια εκθαμβωτική γυναίκα (τότε 32 ετών) που ενσάρκωνε στο αψεγάδιαστο πρόσωπό της όλο τον αφαιρετικό και ταυτόχρονα σπαρακτικό ρομαντισμό της ιστορίας που έγραψε η Μαργκερίτ Ντιράς για να γίνει μέσα στα χρόνια η γυναίκα - μνήμη του γαλλικού σινεμά, ένα σύμβολο μιας ολόκληρης εποχής, μια από τις πιο συγκλονιστικές παρουσίες που κινηματογραφήθηκαν ποτέ περνώντας αυτόματα στην αθανασία.
Από το το 1959 και μετά η Ριβά πρωταγωνίστησε στο «Kapo» του Τζίλο Ποντεκόρβο (υποψήφιο για Οσκαρ Καλύτερης Ξένης Ταινίας), στο αριστουργηματικό «Leon Morin, Priest» του Ζαν - Πιερ Μελβιλ, στο «Thérèse Desqueyroux» του Ζορζ Φρανζί (κερδίζοντας το βραβείο γυναικείας ερμηνείας στο Φεστιβάλ της Βενετίας), στο «Thomas l'imposteur» πάλι του Ζορζ Φρανζί και στο «Les risques du Μétier» του Αντρέ Καγιάτ.
Σκηνή από το «Thérèse Desqueyroux» του 1962
Από το 1967 και την ταινία του Καγιάτ, η Ριβά εμφανίστηκε ξανά σε μικρούς ρόλους. Οι σημαντικότεροι, το 1993 ως η μητέρα της Ζιλιέτ Μπινός στο «Τρία Χρώματα: Μπλε» του Κριστόφ Κισλόφσκι, στο «Venus Beaute» της Τόνι Μαρσάλ το 1999, στο «Medee» του 2001, στο «Un Homme et Son Chien» μαζί με τον Ζαν - Πολ Μπελμοντό το 2009 και ως μητέρα της Ζιλί Ντελπί στο «Le Skylab» της ίδιας το 2011.
Ξεχασμένη σαν μια πολύτιμη σελίδα του γαλλικού σινεμά που όμως δεν ξανάνοιξε ποτέ, η Εμανουέλ Ριβά δεν είναι τυχαίο ότι περιγράφει όλο αυτό που της συμβαίνει μετά την «Αγάπη» του Μίκαελ Χάνεκε ως ένα «παραμύθι».
Με μόλις μια ταινία (και - ναι - μια ερμηνεία από αυτές που δύσκολα θα ξεχάσει πλέον η ιστορία του σινεμά), η Εμανουέλ Ριβά στα 86 της χρόνια είδε την «Αγάπη» να κερδίζει το Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες, είδε την κριτική και τους θεατές σε όλον τον πλανήτη να παραληρούν από... αγάπη για την «Αγάπη», είδε τους Αμερικάνους να υποκλίνονται στην ερμηνεία της και το όνομά της ανάμεσα στις πέντε υποψήφιες για το Οσκαρ Α' Γυναικείου Ρόλου, ως η γηραιότερη γυναίκα στην ιστορία της Ακαδημίας (διαβάστε περισσότερα εδώ).
Κυρίως, αυτό που είδε η Εμανουέλ Ριβά ήταν ένα γύρισμα της τύχης που συμβαίνει σε λίγους ανθρώπους σε αυτή τη ζωή. Ο Μίκαελ Χάνεκε ήταν σίγουρος πως την ήθελε για το ρόλο της Αν, η ίδια δέχθηκε βρίσκοντας στο σενάριο που διάβασε ακριβώς αυτό που ζητούσε στην ηλικία που είχε φτάσει και η συνέχεια δεν έχει σταματήσει να γράφεται με χρυσά γράμματα.
Στην πραγματικότητα δεν έχει καμία σημασία αν η Εμανουέλ Ριβά κερδίσει το Οσκαρ στα τέλη Φεβρουαρίου. Το σημαντικό είναι πως έγινε «σταρ» με τους δικούς της όρους και κέρδισε τον αναμφισβήτητο τίτλο της «γυναίκας της χρονιάς» ακριβώς τη στιγμή όπου κανένας δεν θα στοιχημάτιζε πάνω της, εκμηδενίζοντας όλο το κενό ανάμεσα στα 60s και τα 2010s με μια και μόνο (συγκλονιστική) ερμηνεία και κρατώντας από το «Χιροσίμα Αγάπη Μου» μόνο την...Αγάπη!
Δεν έχουμε και πολλά ακόμη να πούμε... παρά να υποκλιθούμε.
Περισσότερη «Αγάπη»
