Στην έκτη του χρονιά, το online κινηματογραφικό φεστιβαλ ArteΚino, με τη σφραγίδα του Arte, διεξάγεται από 1η μέχρι και τις 31 Δεκεμβρίου, με μια επιλογή ταινιών απ' όλον τον κόσμο που ξεχωρίζουν για τη φρέσκια, τολμηρή και ανανεωτική ματιά τους στο σύγχρονο σινεμά.
Ανάμεσά τους βραβευμένες ταινίες στα μεγαλύτερα φεστιβάλ του κόσμου, υπογραφές που ορίζουν τη σύγχρονη φιλμική κουλτούρα, ταινίες μυθοπλασίας και ντοκιμαντέρ (ή και τα δύο μαζί) που δοκιμάζουν τα όρια και ένας ολόκληρος κόσμος φτιαγμένος από το κινηματογραφικό εδώ και τώρα. Ολες οι ταινίες προβάλλονται online και δωρεάν.
Το Flix θα παρουσιάζει κάθε μέρα μια από τις ταινίες του φετινού ArteKino Festival.
Διαβάστε αναλυτικά: ArteKino Festival 2021: Tο συναρπαστικό online φεστιβάλ είναι εδώ
Oasis του Ιβαν Ικιτς
(Σερβία, Ολλανδία, Σλοβενία, Βοσνία και Ερζεγοβίνη, Γαλλία, 2020, 122')
Δείτε την ταινία εδώ
Το εισαγωγικό απόσπασμα από τα επίκαιρα του 1969 για τα εγκαίνια, λίγο έξω από το Βελιγράδι, του ιδρύματος στο οποίο θα εκτυλιχθεί η πλοκή της ταινίας, τοποθετεί τα πράγματα σε ένα ειρωνικά διαχρονικό πλαίσιο. Η ενθουσιώδης φωνή του εκφωνητή, η αισθητική διαφήμισης και κυβερνητικής προπαγάνδας, το φρασεολόγιο για τα άτομα «που κάποτε θανατώνονταν» και σήμερα είναι «ατυχή όντα που δεν ξεπέρασαν τη νηπιακή ηλικία», όχι μόνο προκαλούν την σύγχρονη πολιτική ορθότητα και τις ευαισθησίες μας, αλλά έρχονται σε πλήρη αντίθεση με την ατμόσφαιρα και την απεικόνιση όσων θα ακολουθήσουν.
Αμέσως μετά ερχόμαστε στο σήμερα και σε ένα σκληρά ρεαλιστικό πλαίσιο, όπου θα γνωρίσουμε σε τρία κεφάλαια τους βασικούς ήρωες, όλοι τους άτομα με νοητική υστέρηση, τρόφιμοι του ιδρύματος. Με τη θέλησή τους ή χωρίς. Η πρώτη, η Μαρίγια, προσπαθεί αρχικά να δραπετεύσει. Όταν επιστρέφει οικειοθελώς, γνωρίζει τη Ντραγκάνα και γίνονται φίλες. Συγκρίνουν τις χαρακιές στα χέρια τους και ερωτεύονται το ίδιο αγόρι, τον σιωπηλό Ρόμπερτ που μένει στον κοιτώνα των ανδρών και εργάζεται στην κουζίνα. Μαλώνουν, φιλιώνουν, έχουν βίαια ξεσπάσματα. Αναζητούν στιγμές ιδιωτικότητας κάτω από την επίβλεψη των κοινωνικών λειτουργών. Μέχρι που η μία κοπέλα μένει έγκυος. Τότε η κρατική παρέμβαση θα σπεύσει διαλύσει αυτό το ερωτικό τρίγωνο. Πάντα για το καλό των τροφίμων, με τραγικά, όμως, αποτελέσματα.
Σε αντίθεση με την ποικιλοτρόπως αλησμόνητη «Φυλή» του Μιροσλάβ Σλαμποσπίτσκι, που σόκαρε το κοινό το 2014 με την ακραία κινηματογραφική απεικόνιση της ιδρυματοποίησης, ο Ίκιτς ακολουθεί μια πιο αποδραματοποιημένη οπτική, κινηματογραφώντας την καθημερινότητα των ηρώων του με έναν σχεδόν ασκητικό νατουραλισμό στα πρότυπα των αδερφών Νταρντέν. Η κάμερα τους ακολουθεί στους σκοτεινούς διαδρόμους και στα μίζερα κοινόχρηστα δωμάτια, πάντα με τους κρατικούς λειτουργούς στοβάθος του πεδίου ή εκτός κάδρου, μια αδιόρατη μέγγενη έτοιμη να παρέμβει, στήνοντας κάδρα μοναξιάς και εγκατάλειψης.
Εν πλήρη γνώσει ότι βαδίζει σε ένα εν δυνάμει ναρκοπέδιο, η προσπάθεια του σκηνοθέτη είναι συγκινητική ως προς την ψύχραιμη προσέγγιση της. Ο Ικιτς χρησιμοποιεί ερασιτέχνες ηθοποιούς με νοητικές δυσκολίες και τους αντιμετωπίσει με λεπτότητα και ευαισθησία, υιοθετώντας αρχικά την οπτική τους γωνία (στο πρώτο κεφάλαιο) για να διευρύνει στη συνέχεια το οπτικό του πεδίο στην επίσημη αντιμετώπισή τους (στο τρίτο κεφάλαιο) από την κοινωνία. Όμως, τα ερωτήματα αναφορικά με τη χρησιμότητα ενός τέτοιου εγχειρήματος παραμένουν ανοιχτά, και η απάντηση που δίνεται υπονομεύεται τόσο από την υπερβολική διάρκεια των δύο ωρών, όσο και από μία μελοδραματική κατάληξη τύπου Ρωμαίος και Ιουλιέτα, που χαρίζει μεν στο αποτέλεσμα την απαιτούμενη μυθοπλαστική δύναμη και τη συγκινησιακή φόρτιση που διαρκώς προοικονομείται, αλλά εν τέλει αφαιρεί από το τελικό αποτέλεσμα μια πιο καίρια τοποθέτηση για τα δυσεπίλυτα όρια ανάμεσα στο δικαίωμα του αυτοπροσδιορισμού των ατόμων με νοητική υστέρηση και στην ανάγκη ή μη της διαρκούς εποπτείας τους. Τάσος Χατζηευφραιμίδης
Ψηφίζετε εδώ για το μεγάλο βραβείο του Φεστιβάλ που θα δώσει στη νικήτρια ταινία 30.000 ευρώ και σε τρεις τυχερούς ένα ταξίδι για το Φεστιβάλ του Βερολίνου 2022 με πλήρη διαπίστευση για το Φεστιβάλ και τα έξοδα μετακίνησης και διαμονής πληρωμένα, ένα ταξίδι για το Φεστιβάλ των Καννών του 2022, με πλήρη διαπίστευση για το Φεστιβάλ και τα έξοδα μετακίνησης και διαμονής πληρωμένα κι ένα ηλεκτρικό ποδήλατο Angell/S.
Το Flix.gr είναι media partner του ΑrteKino Festival.