Σπάνιες και λιγότερο γνωστές ταινίες επιστημονικής φαντασίας, απρόσμενες,cult και προκλητικές, οι οποίες μίλησαν με τρόπο αλληγορικό για μερικά από ταπιο σημαντικά, σύνθετα ζητήματα της ανθρώπινης ύπαρξης, παρουσιάζει τομεγάλο αφιέρωμα του 61 ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, «Τοδιάστημα μεταξύ μας: Από το sci-fi στο cli-fi». Τα ζητήματα αυτά επανήλθανμε τον πλέον επιτακτικό τρόπο με αφορμή την πανδημία και τις επιπτώσεις της,αποδεικνύοντας πόσο διαχρονικά, επίκαιρα και οικουμενικά παραμένουν.Οι αγωνίες που ζήσαμε τους τελευταίους μήνες, ο φόβος για το ξένο και τοάγνωστο, η δυστοπική μας σχέση με το περιβάλλον, οι αποστάσεις πουξαναχωρίζουν την ανθρωπότητα, αλλά και η επιθυμία για μια πιο ουσιαστικήπροσέγγιση της διαφορετικότητας, αποκαλύπτονται μέσα από αυτό τοεξαιρετικά ενδιαφέρον αφιέρωμα.
Them!
Σε μια ιστορική στιγμή που μοιάζει με ταινία επιστημονικής φαντασίας, τοΦεστιβάλ στρέφεται στο αγαπημένο αυτό κινηματογραφικό είδος για νααναδείξει άγνωστες πτυχές του, όπως η κλιματική φαντασία (cli-fi). Μπορεί οόρος climate fiction να είναι πρόσφατος, ωστόσο όρισε ταινίες, παλαιότερες καισύγχρονες, που χρησιμοποιούν τα εργαλεία της επιστημονικής φαντασίας γιανα μιλήσουν για την ανθρωπογενή παρέμβαση στο περιβάλλον, τις φυσικέςκαταστροφές, τον τρόμο της πυρηνικής ενέργειας και την κλιματική αλλαγή.Το αφιέρωμα θα επικεντρωθεί στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα. Ήδη από τηδεκαετία του 1950, όταν εμφανίστηκαν τα μεγάλα ζητήματα που γέννησε οΨυχρός Πόλεμος, ο ανταγωνισμός των εξοπλισμών και η κούρσα για τηνκατάκτηση του διαστήματος, ο πυρηνικός εφιάλτης και η ανησυχία για μια ολικήκαταστροφή έθρεψαν τη φαντασία δημιουργών που μέσα από το science fictionμίλησαν για την ετερότητα, τη σχέση μας με τον άλλον, με τον ίδιο μας τονεαυτό και με το περιβάλλον μας.
Silent Running
Προφητικές, πολιτικές, συχνά δυστοπικές, οι ταινίες αυτές τρομάζουν,ψυχαγωγούν, διασκεδάζουν, συναρπάζουν. Χαρακτηριστική είναι η ταινία«Them! » (FBI σε συναγερμό, ΗΠΑ, 1954) σε σκηνοθεσία Γκόρντον Ντάγκλας, όπου οι πυρηνικές δοκιμές δημιουργούν τεράστια μεταλλαγμένα μυρμήγκια ή το«Silent Running» (Περιπέτεια στο Διάστημα, ΗΠΑ, 1972) του ΝτάγκλαςΤράμπουλ, στο οποίο ο Μπρους Ντερν ερμηνεύει έναν αστροναύτη που σε έναμέλλον όπου δεν υπάρχει χλωρίδα, καλείται να καταστρέψει το τελευταίοθερμοκήπιο.
Στο «O Anunciador - O homem das tormentas» (Ο εκφωνητής - Ο άνθρωπος των καταιγίδων, Βραζιλία, 1972) του Πάουλου Μπάστους Μαρτίνς ένας ξένος φτάνει σε ένα μικρό χωριό και οι κάτοικοί τουαρχίζουν να καταλαμβάνονται από υπερφυσικές δυνάμεις. Στο «Sexmission» (Σε-Ξ-αποστολή, Πολωνία, 1984) του Γιούλιους Μαχούλσκι, μία cult πολωνικήπολιτική σάτιρα γυρισμένη την περίοδο της κομμουνιστικής διακυβέρνησης, δύοάνδρες ξυπνούν από βαθύ λήθαργο μετά από πυρηνικό πόλεμο σε ένανυπόγειο κόσμο γεμάτο υπερσύγχρονες τεχνολογίες, όπου ζουν μόνο γυναίκες.Tο «Death Ray on a Coral Island» (Ακτίνα θανάτου σε κοραλλιογενές νησί, Κίνα, 1980) του Τσανγκ Χονγκμέι παρουσιάζει τις ΗΠΑ ως μία πονηρήυπερδύναμη που θα χρησιμοποιήσει κάθε μέσο -από βιομηχανική κατασκοπίαμέχρι… χορό- προκειμένου να κλέψει το φουτουριστικό όπλο της Κίνας.
Death Ray on a Coral Island
Παράλληλα, το Φεστιβάλ συνεχίζει τη σειρά ειδικών εκδόσεων που ξεκίνησαν μετην Ανθρωπόκαινο στο 22 ο ΦΝΘ, προετοιμάζοντας μια πολυσέλιδη, δίγλωσσηειδική έκδοση με άρθρα, μελέτες και δοκίμια που εξερευνούν τις αλληγορικέςδιαστάσεις του sci-fi και ειδικότερα του cli-fi και θα παρέχει αναλυτικέςπληροφορίες για τις ταινίες του αφιερώματος, αλλά και για άλλες ταινίες πουκαταπιάστηκαν με παρόμοια θέματα.
Η λίστα με τις ταινίες του αφιερώματος θα ανακοινωθεί σύντομα.
Το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, θα πραγματοποιηθεί φέτος από τις 5 έως τις 15 Νοεμβρίου
