Ανάμεσα στους εκλεκτούς καλεσμένους του φετινού Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Σύρου, ο Μιγκέλ Γκόμες είναι αναμφίβολα ο πιο αναγνωρίσιμος. Εχοντας κάνει αίσθηση στο διεθνές φεστιβαλικό κύκλωμα –και όχι μόνο– με το σινεφίλ, απαγορευμένο αποικιακό ρομάντζο του ασπρόμαυρου «Tabu» (2012), το οποίο βραβεύτηκε στην Μπερλινάλε και κέρδισε περίοπτη θέση στις λίστες των κριτικών με τις καλύτερες ταινίες της χρονιάς εκείνης, ο Πορτογάλος δημιουργός επέστρεψε τρία χρόνια αργότερα με το ακόμα πιο φιλόδοξο «Arabian Nights», ένα επικό τρίπτυχο ταινιών που εμπνεόταν από τις «Χίλιες και Μια Νύχτες» για να αφηγηθεί με αντισυμβατικό τρόπο ένα γαϊτανάκι αληθινών ιστοριών από την Πορτογαλία της οικονομικής κρίσης.
Από τις 17 μέχρι και τις 22 Ιουλίου, το Flix θα βρίσκεται στη Σύρο για να σας μεταφέρει εικόνες του φεστιβάλ - ή για να σας συναντήσει εκεί. Βρείτε περισσότερες πληροφορίες στο επίσημο site του SIFF.
(φωτό: Μυρτώ Τζίμα)
Από τη μικρή ακόμα αλλά εξαιρετικά εκλεκτική φιλμογραφία του πιο σημαντικού σύγχρονου Πορτογάλου δημιουργού, το φεστιβάλ επέλεξε να φέτος να προβάλει το «Tabu», αλλά και το ακυκλοφόρητο στη χώρα μας «Our Beloved Month of August» (2008), μόλις δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία του σκηνοθέτη.
Απόλυτα εναρμονισμένο με το «Is it real?», την κεντρική ιδέα που κρύβεται πίσω από το φετινό πρόγραμμα του Φεστιβάλ, το «Our Beloved Month of August» μας μεταφέρει στο Αργανίλ, μια μικρή πόλη της Πορτογαλίας που τον Αύγουστο μετατρέπεται σε πολύβουο θέρετρο γεμάτο φιέστες και πανηγύρια. Ο Γκόμες μας συστήνει αρχικά την ταινία του ως ένα ντοκιμαντερίστικο πορτρέτο της περιοχής και των κατοίκων της, για να στρέψει στη συνέχεια την κάμερα στο ίδιο του το συνεργείο (αλλά και στον εαυτό του), αποκαλύπτοντας τις προσπάθειές τους να γυρίσουν μια ταινία μυθοπλασίας με φόντο την πόλη. Σταδιακά, και ηθελημένα αποπροσανατολιστικά, οι ίδιοι οι ντόπιοι μετατρέπονται στους χαρακτήρες της ταινίας αυτής, με μια πλοκή που θα μπορούσε να θυμίζει επαρχιακή σαπουνόπερα, θολώνοντας ολοένα και περισσότερο τα όρια των ειδών αλλά και την αντίληψή μας για το τι ακριβώς είναι αυτό που βλέπουμε. Πρόκειται για μυθοπλασία, (ψευδο;) ντοκιμαντέρ, μια ταινία μέσα στην ταινία, ή για μια ταινία για τα γυρίσματα μιας ταινίας;
Το «Our Beloved Month of August» είναι όλα αυτά μαζί, και αυτό είναι που το κάνει τόσο ενδιαφέρον. Ο Γκόμες περιέγραψε τη δημιουργία του ως ένα ευτυχές ατύχημα, καθώς τα προβλήματα που προέκυψαν σχετικά με τη χρηματοδότηση του φιλμ οδήγησαν αυτόν και τους συνεργάτες στην απόφαση να απομακρυνθούν τελικά από τη συμβατική ταινία μυθοπλασίας που είχαν αρχικά σκοπό να γυρίσουν, αποδεικνύοντας τόσο το ταλέντο και την ευρηματικότητά του ως κινηματογραφιστή, όσο και την ευελιξία του ίδιου του κινηματογραφικού μέσου. Αν έπρεπε, ωστόσο, να διαλέξουμε (ή, μάλλον, να εφεύρουμε έναν όρο) για να περιγράψουμε την ταινία, αυτός θα ήταν του μιούζικαλ βεριτέ: πλημμυρισμένο από μουσική και τραγούδια που ως επί το πλείστον ερμηνεύονται από τους πρωταγωνιστές, από τα καραόκε μέχρι τις live εμφανίσεις τοπικών συγκροτημάτων, το φιλμ σχεδόν φέρνει στο μυαλό το αριστουργηματικό «Distant Voices, Still Lives» του Τέρενς Ντέιβις, στον τρόπο που η μουσική υπογραμμίζει τη δράση και μετατρέπεται και η ίδια σε κεντρικό χαρακτήρα.
Τα συγκεχυμένα όρια μεταξύ πραγματικότητας και μυθοπλασίας, αλλά και η έντονη αυτή μουσικότητα αποτελούν τα κοινά στοιχεία που συνδέουν το «Our Beloved Month of August» με την «Ιεροτελεστία της Ανοιξης» («Acto da Primavera», 1963) του Μανοέλ ντε Ολιβέιρα, την ταινία που ο ίδιος ο Γκόμες επέλεξε να συμπεριλάβει στο πρόγραμμα σε συνεργασία με την ομάδα του Φεστιβάλ.
Μόλις η δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία (μετά το «Aniki Bóbó» του 1942) του αειθαλούς συμπατριώτη του, ο οποίος πέθανε το 2015 σε ηλικία 106 ετών, γυρίζοντας ταινίες σχεδόν μέχρι το τέλος της ζωής του, η «Ιεροτελεστία της Ανοιξης» καταγράφει την τελετουργική αναπαράσταση των Παθών του Ιησού στην τοπική κοινότητα του χωριού Κουράλια της Πορτογαλίας, μια παράδοση που έχει τις ρίζες της στον 16ο αιώνα και διαθέτει την ιδιαιτερότητα ότι τα λόγια απαγγέλλονται σαν να επρόκειτο για τραγούδι. Οπως εξηγεί ο Γκόμες, η φιλμική μεταφορά του Ολιβέιρα εισήγαγε τον μοντερνισμό στο πορτογαλικό σινεμά, και μολονότι μπορεί να ξενίζει κάπως σήμερα, βλέποντάς την μπορεί να καταλάβει κανείς το γιατί: το φιλμ παντρεύει την πραγματικότητα και τον μύθο, το ντοκιμαντέρ και την αναπαράσταση μέσα στην ίδια στιγμή, καθώς σχεδόν κάθε του σκηνή μπορεί να ερμηνευθεί ταυτόχρονα ως μια καθαρή κινηματογραφική διασκευή των Παθών, ως μια ιστορική καταγραφή της ίδιας της τελετουργίας, αλλά και ως εθνογραφική μελέτη των εθίμων των κατοίκων της περιοχής.
Με διάλειμμα την περφόρμανς του Μάικ Κούπερ και της Βίκυς Μπισμπίκη (Medea Electronique), που κατέκλυσε έναν ακόμα απόκοσμο χώρο διεξαγωγής του SIFF, το λατομείο Μάνος Ελευθερίου, η χτεσινή βραδιά έμοιαζε με ένα συναρπαστικό ταξίδι στην ιστορία, κινηματογραφική και μη, της Πορτογαλίας, με οδηγούς δύο από τους σπουδαιότερους κινηματογραφιστές που γνώρισε η χώρα.
Διαβάστε περισσότερα για το 6ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Σύρου
- 6ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Σύρου - Μέρα 2η: Σινεμά με θέα
- 6ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Σύρου - Μέρα 1η: Επιστροφή στις ρίζες μιας υπέροχης ψευδαίσθησης
- 6ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Σύρου: Ο Μιγκέλ Γκόμες μιλάει στο Flix πριν φτάσει στο νησί
- 6ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Σύρου: Ενα καλειδοσκόπιο από μικρού μήκους δημιουργίες
- Το 6ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Σύρου σας προσκαλεί σε προ-φεστιβαλική προβολή στην Αθήνα
- 6ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Σύρου: Στον αστερισμό του live
- 6ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Σύρου: Μια σπάνια ευκαιρία να δεις το «Betrogen» του Χαρούν Φαρόκι
- 6ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Σύρου: Τελικά, «Is it real?»
Από τις 17 μέχρι και τις 22 Ιουλίου, το Flix θα βρίσκεται στη Σύρο για να σας μεταφέρει εικόνες του φεστιβάλ - ή για να σας συναντήσει εκεί. Βρείτε περισσότερες πληροφορίες στο επίσημο site του SIFF.
Το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Σύρου (SIFF) ιδρύθηκε το 2013 και προβάλλει μια ευρεία γκάμα κινηματογραφικών ειδών σε παραδοσιακούς και αναδιαμορφωμένους χώρους του νησιού. Διεξάγεται στο μέσο του καλοκαιριού και τοποθετείται πέρα από τις συνηθισμένες απαιτήσεις και ιεραρχίες της κινηματογραφικής βιομηχανίας. Το SIFF ενσωματώνει στο δικό του μοναδικό σκηνικό εκδηλώσεις, στυλ και προγράμματα – πειραματικά και αφηγηματικά, σύγχρονα και με αναδρομικό χαρακτήρα, ελληνικά και διεθνή, εργαστήρια και εκδηλώσεις διευρυμένου κινηματογράφου.
