[Κανονικά δεν περιέχονται spoilers για την υπόθεση της ταινίας, αλλά για καλό και για κακό αν δεν θέλετε να ξέρετε τίποτα πριν τη δείτε, μην διαβάσετε παρακάτω.]
Αν κάποιος χρειάζεται μια γρήγορη απόφαση, ναι, το τρίτο μέρος της τρίτης τριλογίας του «Star Wars» είναι το πιο αδύναμο σεναριακά (ειδικα σε σχέση με το «Η Δύναμη Ξυπνάει»), το πιο απλό αισθητικά (ειδικά σε σχέση με το «Οι Τελευταίοι Τζεντάι»), το πιο αγχωμένο να «κλείσει» με τον καλύτερο τρόπο έναν ολόκληρο μύθο κεφάλαιο - τουλάχιστον για την ώρα, αφού πραγματικά δεν είναι κανείς τόσο αφελής για να πιστέψει πως όλα θα τελειώσουν εδώ.
Οχι καταχρηστικά - και σίγουρα όχι ηθελημένα (ή μήπως ναι;), με τον ίδιο τρόπο που η «Δύναμη Ξυπνάει» ήταν το «A New Hope» της νέας τριλογίας και το «Οι Τελευταίοι Τζεντάι» το «Η Αυτοκρατορία Αντεπιτίθεται» της εποχής μας, να που το «Skywalker Η Ανοδος» ενθουσιάζει (!) μέχρι και τους Γούκι από την «Επιστροφή των Τζεντάι», διατηρώντας σαφώς τις αρετές αλλά και τις αδυναμίες ενός μεγάλου φινάλε.
Από αυτήν την άποψη, ευτυχώς που στην καρέκλα του σκηνοθέτη κάθεται (ξανά) ο Τζ. Τζ. Εϊμπραμς που αφού εγκατέλειψε για ένα μόνο επεισόδιο την τριλογία (του), έρχεται εδώ για να ικανοποιήσει λες έναν προς έναν τον κάθε ένα ξεχωριστά από τα εκατομμύρια των fanboys που θα ήθελαν αυτό το τελευταίο επεισόδιο να είναι αυτό που θα πάρουν μαζί τους μέχρι το τέλος του κόσμου - σαν φυλαχτό, σαν παρακαταθήκη, σαν μια ελπίδα πως κανείς από τους αγαπημένους του ήρωες δεν έφυγε από αυτή τη ζωή ματαία και κανείς από όσους θα συνεχίσουν να ζουν δεν θα επιστρέψει για να τον προδώσει ξανά ποτέ.
Με γνώση, πάθος και φυσικά την τεχνική του «παραμυθά» που ο Εϊμπραμς επιδεικνύει με την ίδια σύνεση, αλλά και στιβαρή αλαζονία των πρώτων χρόνων του Στίβεν Σπίλμπεργκ, η κατακλείδα της τρίτης τριλογίας είναι πρωταρχικά μια ιστορία ενηλικίωσης που ξεκινάει από την Ρέι - ή καλύτερα από το «Ποια είναι η Ρέι;» - και φτάνει μέχρι την ίδια την ουσία του «Πολέμου των Αστρων». Μια βαθιά συγκινητική ιστορία ενηλικίωσης για όλους όσους νιώθουν μόνοι μέσα στους γαλαξίες και αναζητούν την ταυτότητά τους - σαν έτοιμοι από καιρό για να έρθουν αντιμέτωποι ακόμη και με την πιο σκληρή αλήθεια. Μια μοντέρνα ιστορία ενηλικίωσης για τις οικογένειες στις οποίες ανήκουμε, αυτές στις οποίες νιώθουμε «σπίτι» και τις άλλες που τελικά μας στέλνουν παντοδύναμους στο δικό μας ταξίδι της ζωής.
Η διάθεση είναι παιχνιδιάρικη - με νέους ήρωες του «σε ένα γαλαξιά πολύ πολύ μακριά» να κλέβουν εφήμερα την παράσταση στο πρώτο μέρος, ενισχύοντας εκτός από την «οικογένεια» των εννιά ταινίων και το merchandise - και το χιούμορ δίνει την old school γεύση ενός family movie - που, στην τελική ο «Πόλεμος των Αστρων» είναι μόνο τέτοιο, κυριολεκτικά και μεταφορικά.
Είναι όμως το παιχνίδι με τη μνήμη (εδώ και μια από τις ωραιότερες διαχρονικά στιγμές του C-3PO) που σαν ιστός κάθε μικρής ή μεγάλης ιστορίας της συγκεκριμένης ταινίας, φλερτάρει όχι μόνο με τον «Αμλετ» αλλά και σύσσωμο το σαιξπηρικό oeuvre - είτε αυτό είναι (κυριολεκτικά) μια μάχη μέσα στην «Τρικυμία», είτε το φάντασμα του «Μάκβεθ» σαν αρχή και τέλος κάθε ιστορίας εκδίκησης, είτε μια σπαρακτική παραλλαγή πάνω στο φινάλε του «Ρωμαίος και Ιουλιέτα» - εδώ μια σκηνή ανθολογίας από σήμερα και για πάντα στο μεγάλο βιβλίο των σκηνών ανθολογίας του «Πολέμου των Αστρων».
Ενώνοντας με όλους τους πιθανούς (κινηματογραφικούς και μη) τρόπους το παρελθόν με το παρόν του μύθου της διασημότερης saga του σινεμά, με το βλέμμα και την καρδιά καρφωμένη στην (προ)αιώνια μάχη της φωτεινής με τη σκοτεινή πλευρά, ο Εϊμπραμς, παρά τα 155 λεπτά που έχει στη διάθεσή του, βιάζεται να ανοίξει (πολλές) και να κλείσει (λιγότερες) ιστορίες, παλεύει ανάμεσα σε διαθέσεις επικές και φιλοδοξίες μετριοπάθειας, θέλει να μοιράσει σε δράση και χαρακτήρες χάνοντας συχνά και τα δύο, κόβει και ράβει - είναι φανερό - άτσαλα και σε στιγμές αψυχολόγητα για να φτάσει στο επιθυμητό τέλος.
Είναι αμήχανος όταν πρέπει να εξηγήσει τι μας συνδέει με τα προηγούμενα ή απέναντι σε σεναριακές επιλογές που είναι φανερό ότι δεν τον βρίσκουν σύμφωνο. Είναι καλύτερος όταν απολαμβάνει να ενορχηστρώνει καθαρόαιμη δράση και όταν βρίσκει χώρο για να μιλήσει για τους αγαπημένους του ήρωες, τη νέα «οικογένεια» των Φιν, Πο, ΒB-8, Τσουμπάκα, Ρέι.
Και εκεί - μπροστά στη μεγάλη ηρωίδα αυτής της τριλογίας - ο Τζ. Τζ. Εϊμπραμς κάνει σαφώς μια δήλωση ζωής. Σε τέλειο timing του τέλους μιας ολόκληρης δεκαετίας τελειώνει κι ο ίδιος με το ταξίδι αυτογνωσίας ενός κοριτσιού εν μέσω μιας τιτάνιας μάχης ανάμεσα στο καλό και το κακό. Μαζί, κάνει και μια μικρή και σε στιγμές τόσο σπουδαία υπόκλιση σε ένα σινεμά που παρά τα εκατομμύρια που κοστίζει και τα δισεκατομμύρια που κερδίζει παραμένει μια «χειροποίητη» περιπέτεια που τιμά το μύθο, το σινεμά και τη Δύναμη.