Το καλοκαίρι στο σινεμά είναι μια εποχή γεμάτη πιθανότητες, ένας σοβαρός λόγος για να ξεπεράσεις τον εαυτό σου, μια αιτία για να ερωτευτείς και ένα άλλοθι για κάθε μικρό ή μεγάλο έγκλημα δεν θα τολμούσες ποτέ να διαπράξεις παρά μόνο κάτω από το φως του καυτού ήλιου σε μια πόλη που βράζει, ένα νησί κάπου στη Μεσόγειο ή πάνω στο μεγαλύτερο κύμα του πλανήτη.
Από τη θερμοκρασία στην οποία οι άνθρωποι στρέφονται ο ένας εναντίον του άλλου μέχρι 365 μέρες που μπορεί να είναι πάντα καλοκαίρι και από δύο γυμνά κορμιά πάνω στην άμμο μέχρι ένα μάτσο τραγούδια που θα θυμίζουν για πάντα τις καλοκαιρινές διακοπές, αυτές είναι οι 31 καλοκαιρινές σκηνές στις οποίες επιστρέψαμε για κάθε μέρα του Ιουλίου.
Βλέπονται χωρίς δείκτη προστασίας, με παρέα ή χωρίς και κάθε φορά που η διάθεσή σας είναι... καλοκαίρι - πατήστε πάνω στον τίτλο της κάθε ταινίας για να δείτε ολόκληρη τη σκηνή.
Η πιο καλοκαιρινή σκηνή μέσα στο αιώνιο καλοκαίρι του «Τρελού Πιερό», η στάση της Ανα Καρίνα και του Ζαν-Πολ Μπελμοντό στη Νότια Γαλλία δεν είναι παρά αυτή που περικλείει μέσα της οτιδήποτε θα μπορούσε να είναι η πεμπτουσία μιας ταινίας που προσπαθεί να συλλάβει αυτό που ο Φερντινάντ-Πιερό γράφει στο ημερολόγιο του με το γραφικό χαρακτήρα του ίδιου του Γκοντάρ: «Να μην γράψω για τις ζωές των ανθρώπων, αλλά μόνο για τη ζωή - τη ζωή την ίδια. Για ό,τι βρίσκεται ανάμεσα στους ανθρώπους: το χώρο, τον ήχο, το χρώμα. Θα ήθελα να το καταφέρω. Ο Τζόις προσπάθησε, αλλά πρέπει να είναι πιθανό να γίνει καλύτερα.» - «Pierrot le Fou» («Ο Τρελός Πιερό») του Ζαν-Λικ Γκοντάρ (1965)
Παγιδευμένοι λές από γεννησιμιού τους μέσα σε έναν αφόρητα πανέμορφο vintage ενήλικο κόσμο, o Σαμ και η Σούζι είναι δύο άχρονοι ήρωες, δύο παιδιά ακριβώς τη στιγμή που θα αποφασίσουν πως «ενηλικίωση» σημαίνει να κάνεις τα πάντα με τον δικό σου τρόπο. Μόνοι σε μια παραλία, σε μια από τις modern classic σκηνές του «Moonrise Kingdom» θα πουν το πρώτο «σ'αγαπώ», θα αφήσουν την Φρανσουάζ Αρντί να αφηγηθεί μουσικά την ιστορία τους και θα επιτρέψουν το πρώτο άγγιγμα, σφραγίζοντας την αγάπη τους με ένα out of tune χορευτικό παραλήρημα και ένα πρώτο φιλί που δεν θα ξεχάσουν ποτέ. - «Μοonrise Kingdom» του Γουές Αντερσον (2012)
Σε αυτήν την πρώτη σκηνή, ο Φρανκ Πέρι (άδικα πιο γνωστός για το «Mommie Dearest» του 1981), ορίζει το σκηνικό για μια από τις πιο παράξενες ταινίες που γυρίστηκαν στην Αμερική στα τέλη του 1968, ένα σουρεαλιστικό τριπάκι (βασισμένο στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Τζον Τσίβερ) που κάτω από τον καυτό ήλιο, τη φαινομενική ευτυχία μιας ντουζίνας ανθρώπων που νοιάζονται περισσότερο για τα φίλτρα νέας τεχνολογίας για τις πισίνες τους, το υπέροχο μουσικό θέμα του Μάρβιν Χάμλις και τη σπαρακτική ερμηνεία του Μπαρτ Λάνκαστερ, κρύβει μια από τις πιο σκοτεινές βόλτες στο αμερικάνικό όνειρο και την απώλεια. - «The Swimmer» του Φρανκ Πέρι (1968)
Δεν υπάρχει καλύτερη εποχή απο το να μάθεις τι είναι ο έρωτας από το καλοκαίρι. Η Πολίν θα φτάσει στην Γκρανβίλ της Νορμανδίας για τις καλοκαιρινές της διακοπές. Στα 16 της χρόνια είναι μάλλον πιο ώριμη από τους ενήλικους συνδαιτημόνες της που παίζουν τα παιχνίδια του έρωτα χωρίς να έχουν αγγίξει ούτε κατά διάνοια την παραμικρή ουσία του. Κάποια στιγμή, μετά από πολλές συζητήσεις γύρω από το ίδιο θέμα, η Πολίν θα παραδεχτεί πως έμαθε αρκετά για τον έρωτα. Ισως γιατί είναι πια έτοιμη να τον ζήσει. - «Pauline à la Plage» του Ερίκ Ρομέρ (1982)
Ακριβώς τη στιγμή που η Στέλλα έχει πια παραδοθεί για πάντα στον Μίλτο, παραβαίνοντας κάθε κανόνα της ανεξάρτητης ηθικής της, μια βόλτα στην παραλία θα σφραγίζει οριστικά και αμετάκλητα τον έρωτά τους. Σε ένα φόρο τιμής στο φιλί του Μπαρτ Λάνκαστερ και της Ντέμπορα Καρ στο «From Here to Eternity», ο Κακογιάννης θα αφήσει τους εραστές του να καούν από τον αττικό ήλιο. - «Στέλλα» του Μιχάλη Κακογιάννη (1955)
Με την εμβληματική φιγούρα του Ντάστιν Χόφμαν, τα αθάνατα Ray-Ban, τη μπίρα στο χέρι και το βλέμμα στο άπειρο, το «Sound of Silence» των Simon & Garfunkel ντύνει μια ευρηματικά αποθεωτική σκηνή πάνω στην κάψα της επιθυμίας, αλλάζοντας θέσεις, σκηνικό και διάθεση, κάνοντας σινεμά τη φαντασίωση. - «The Graduate» του Μάικ Νίκολς (1967)
Οπως όλοι μας σχεδόν, πάνω στην καυτή άμμο, αυτό που ψάχνουν είναι τους εαυτούς τους. Την στιγμή εκείνη όπου αυτό που νιώθουν κι αυτό που είναι, λιώνει σε ένα, κάτω από τον καλοκαιρινό ήλιο. Μπορεί να μην βρουν την παραλία που ονειρεύονται, αλλά μια άλλη εξίσου όμορφη, μπορεί η σκηνή τους να λεηλατηθεί από μια αγέλη από γουρούνια, μπορεί το τέλος του ταξιδιού, να σημάνει έναν χειμώνα εκτός κι εντός τους, όμως για μια στιγμή θα νιώσουν ότι θα ήθελαν κι ότι θα μπορούσαν, να ζήσουν για πάντα. Κι έτσι είναι σαν να το έζησαν. Ακόμη κι αν κράτησε μόνο μια στιγμή. - «Θέλω και τη Μαμά σου» του Αλφόνσο Κουαρόν (2001)
Η αφοπλιστική αθωότητα της Σούγκαρ, καθώς φλερτάρει τη... Τζοζεφίν, δεν θα μπορούσε παρά να ξεκινήσει ως ένα απλό ρομαντικό to know us better πριν εξελιχθεί σε μια παρανοϊκή στιχομυθία ανάμεσα στον... ιδιοκτήτη της Shell που από πάππου προς πάππου κατεβαίνει στην παραλία δύο φορές την ημέρα περιμένοντας την παλίρροια για να μαζέψει... κοχύλια. - «Some Like it Hot» του Μπίλι Γουάιλντερ (1959)
Βασισμένο στα απομνημονεύματα του σεναριογράφου Χερμαν Ρότσερ, το «Καλοκαίρι του ΄42» υπήρξε μια από τις μεγαλύτερες εμπορικές επιτυχίες του 1971 (και ακόμη και σήμερα μια από τις πιο εμπορικές ταινίες όλων των εποχών αναλογικά με το κόστος της), μια απόλυτα «λαϊκή» ταινία ενηλικίωσης που πνίγεται μέσα στα ψηλά κύματα της νοσταλγίας και της μνήμης, έτσι όπως κάθε παιδί θα θυμάται για πάντα τον πρώτο του μεγάλο ανεκπλήρωτο έρωτα. - «Summer of '42» του Ρόμπερτ Μάλιγκαν (1971)
Κορίτσι της διπλανής πόρτας και όμως ικανό να ξεσηκώσει θύελλες οργασμού, η Λίντα θα δώσει στον Μπραντ αυτό που χρειάζεται για να ικανοποιηθει στο πιο υγρό όνειρο που κινηματογραφήθηκε ποτέ, μετατρέποντας την ευτυχία του σε εφιάλτη όταν αυτός θα αντιληφθεί πως στο σπιτάκι της πισίνας η πόρτα δεν είναι κλειδωμένη. All time (wet+hot) classic... - «Fast Times at Richmond High» της Εϊμι Χέκερλινγκ (1982)
Σε μια από τις πιο χαρακτηριστικές στιγμές της ταινίας, η Οντρεϊ Χέπμπορν θα ανέβει σε μια βέσπα έτοιμη να κατακτήσει την πόλη και ο Γκρέκορι Πεκ θα τρέξει πίσω της, συνοδηγός σε μια από τις πιο απελευθερωτικές βόλτες που έγιναν ποτέ στη Ρώμη κατακαλόκαιρο, ακριβώς την εποχή που όλα μπορεί να είναι πιθανά. Ακόμη και το να χάσεις ένα στοίχημα 5.000 δολαρίων επειδή αυτό που έχεις ζήσει για λίγες ώρες είναι απείρως πιο πολύτιμο. - «Roman Holiday» του Γουίλιαμ Γουάιλερ (1953)
Ενσωματωμένο μέσα σε αυτήν την ταινία που μπορείς να αφιερώσεις σε όσους μισούν το καλοκαίρι, το ντελίριο του Γούντερσον είναι ταυτόχρονα η αλαζονεία της εφηβείας, η μελαγχολία της ενηλικίωσης, το rock 'n' roll μανιφέστο μιας ολόκληρης (και κάθε) γενιάς, τα μεγάλα λόγια που πιστεύεις μέχρι να σταματήσεις να τα πιστεύις και να ακολουθήσεις απλά τους κανόνες. Η σαν σύνθημα υπένθυμιση πως για μια στιγμή κάποτε είχες μια τεράστια ευκαιρία να γίνεις κάποιος άλλος... - «Dazed and Confused» του Ρίτσαρντ Λινκλέιτερ (1993)
Με την υπερβολική ζέστη να αναδύει μεθυστικό το άρωμα της κλεισούρας, του αλκοόλ και του ιδρώτα, η φανέλα του Στάνλεϊ είναι κολλημένη πάνω στο κορμί του με τον ίδιο τρόπο που η Μπλανς δεν θα μπορέσει να ξεκολλήσει τα μάτια της από το γυμνό κορμί του. Μια θύελλα πόθου μέσα στο αποστειρωμένο από επιθυμία θυμικό μιας γυναίκας, ο άντρας του Μάρλον Μπράντο είναι ένα κύμα καύσωνα ακριβώς τη στιγμή που το τελευταίο που χρειάζεσαι είναι κάτι ακόμη πιο καυτό. - «A Streetcar Named Desire» του Ελία Καζάν (1951)
Φτιαγμένες η μία για την άλλη, η Μόνα και η Τάμσιν δεν γνωρίζουν πως ό,τι ξεκινάει το καλοκαίρι είναι πολύ πιθανόν να ξεχαστεί όταν ξεκινήσει το φθινόπωρο και ο έρωτάς τους - περισσότερο μια εξερεύνηση του πόσο λίγο απέχει το το σεξ από την αγάπη όταν είσαι νέος - ορμητικός και σαρωτικός, όπως πρέπει να είναι ο έρωτας, μοιάζει να ζει για πάντα σε αυτή τη σκηνή με μουσική υπόκρουση το «La Foule» της Εντίθ Πιαφ. - «My Summer of Love» του Πάβελ Παβλικόφσκι (2004)
Καυλωμένοι συνεχώς πάνω στο πιο καυτό της ώρας, η Μπέτι και ο Ζοργκ ζουν έναν έρωτα παροξυσμικό, σχεδόν αποτρόπαιο, φτιαγμένο από υπολλείμματα αγάπης και περίσσευμα ηδονής. Η σχέση τους έχει ημερομηνία λήξης, με τον ίδιο τρόπο που τελειώνει αργά ή γρήγορα κάθε καλοκαίρι όταν τα σύννεφα πυκνώνουν και η καταιγίδα έρχεται για να ξεπλύνει την κάψα... - «Μπέτι Μπλου» («37° 2 le Μatin») του Ζαν - Ζακ Μπενέξ (1986)
Σε ένα φιλμ που ακόμη και η Πατρίσια Χάισμιθ χαρακτήρισε ως «όμορφο», είναι σαφές πως το αιώνιο καλοκαίρι της αρχετυπικής της ιστορίας της οφείλεται 100% στον Τομ Ρίπλεϊ του Αλέν Ντελόν, στο μαυρισμένο του κορμί, στον τρόπο με τον οποίο μισεί όσους τον εμπόδισαν να είναι πρωταγωνιστής, σε ένα βλέμμα που μπορεί να στιγματίσει για πάντα εκείνα τα καλοκαίρια που τέλειωσαν απότομα... - «Plein Soleil» του Ρενέ Κλεμάν (1960)
Σε ένα από τα ωραιότερα φινάλε μιας από τις ωραιότερες ταινίες που γυρίστηκαν ποτέ πάνω στον απόλυτο έρωτα, ο Μπενετίτο και ο Ζέκα θα αφήσουν τον ήλιο να φωτίσει τα πρόσωπά τους, σε μια νέα μέρα που ξεκινάει στο κατακαλόκαιρο του Ρίο. Με τους ήχους της σάμπας του Λουίζ Μπονφά να αφήνει αιώνια ανοιχτή την υπόσχεση για όσους ερωτευμένους έζησαν και πέθαναν μόνο από αγάπη. - «Orfeu Negro» του Μαρσέλ Καμί (1959)
Η ιστορία του βοσκού του Γιάννη Βόγλη και της Αναμπελ της Αν Λόνμπεργκ - θύματα ενός έρωτα που θα ξεκινήσει με αφορμή μια χούφτα (!) μύγδαλα - θα μπορούσε να είναι το αρχετυπικό «boy meets girl» σε μια ρομαντική κομεντί που φέρει μέσα της κάτι από το made in Greece των 60s, μαίανδρους στο κατάλευκο φόρεμα της τουρίστριας και ένα συμφωνικό παραλήρημα από τον Σταύρο Ξαρχάκο στο all-time classic θέμα που έγραψε για την ταινία. - «Κορίτσια στον Ηλιο» του Βασίλη Γεωργιάδη (1968)
Ετοιμη να παίξει οποιοδήποτε παιχνίδι αποπλάνησης, πάντοτε θύτης και ποτέ θύμα μιας πουριτανικής μεταπολεμικής Ευρώπης, μια γυναίκα - σκάνδαλο ακόμη και όταν δεν κάνει τίποτα αλλά χαζεύει στο κενό, μια πράξη ακτιβισμού μέσα στην καυτή ερωτική ατμόσφαιρα μιας ηλιόλουστης ημέρας, ένα κορίτσι που θα άξιζε πολλά περισσότερα από ένα κόκκινο convertible. Ισως και τον κόσμο όλο. - «Et Dieu... Crea la Femme» του Ροζέ Βαντίμ (1956)
Πρόλογος ενός σπουδαίου μιούζικαλ που κλείνει μέσα του κάτι ακόμη σπουδαιότερο από το rock 'n' roll angst μιας ολόκληρης γενιάς, το «Summer Nights» δεν είναι (μόνο) κλασικό. Είναι το τραγούδι που θα ντρεπόσουν να μοιραστείς με οποιονδήποτε, από το φόβο μήπως μιλώντας για την καλοκαιρινή σου αγάπη, αυτή σβήσει σαν μια μακρινή ανάμνηση. - «Grease» του Ράνταλ Κλάιζερ (1978)
Στο περιθώριο μιας ερωτικής ιστορίας και ενός εγκλήματος που θα κάψει ανεπανόρθωτα τις ημέρες και τις νύχτες στη λίμνη Σαν-Κρουά της Γαλλίας, εκεί όπου οι άνδρες κολυμπούν γυμνοί και ψωνίζονται μέχρι το φως του ήλιου να πέσει πάνω στην οτιδήποτε εκτός από αυξημένης προστασίας επιθυμία τους, η σχέση του Φρανκ με τον Ανρί διατρέχει το φιλμ του Αλέν Γκιροντί σαν το πραγματικό μυστήριο αυτού του μελαγχολικού καλοκαιριού. - «O Αγνωστος της Λίμνης» του Αλέν Γκιροντί
Δροσιστικό, technicolor, επαναστατικό τόσο ώστε να μην σκανδαλίσει κανέναν λουόμενο και ποπ όσο ήταν στη γέννησή του το rock 'n' roll, το ομώνυμο τραγούδι του Φράνκι Αβαλον και της Ανέτ Φουνιτσέλο θυμίζει μια vintage ανάμνηση, αποθηκευμένη σε εκείνο το μπουκάλι με το θαλασσινό νερό που κάποτε φύλαξες μικρός πιστεύοντας ότι θα σου θυμίζει πάντοτε τα αγαπημένα σου καλοκαίρια. - «Beach Party» του Γουίλιαμ Ασερ (1963)
Με spoiler alert για όσες γενιές δεν γνώρισαν τον Τζέισον, τη μαμά του και το θρύλο του μασκοφόρου serial killer, να ένα τέλειο δείγμα φτηνού - αλλά και τόσο πολύτιμου - horror που μπορεί να σε κάνει να δεις αλλιώς τα γαλήνια καλοκαίρια της ζωής σου. - «Friday the 13th» του Σον Σ. Κάνινγκχαμ (1980)
Το αδιάκριτο βλέμμα που παρατηρεί με λεπτομέρεια ότι συμβαίνει στα απέναντι παράθυρα δεν ανήκει στον ήρωά του. Αυτός κοιμάται και θα ξυπνήσει μόνο όταν ο ιδρώτας τον ξυπνήσει στον εφιάλτη. Από κει και μετά οι θεατές είμαστε συνένοχοί του σε ένα θερινό σινεμά τόσο συναρπαστικό όσο οι πρώτες πρωινές ώρες ή εκείνες οι καλοκαιρινές βροχές που νομίζεις πως θα δροσίσουν την κάψα και το μόνο που κάνουν είναι να μετατρέπουν τη ζέστη σε υγρασία... - «Rear Window» του Αλφρεντ Χίτσκοκ (1954)
Σε ένα από τα πιο όμορφα ντοκιμαντέρ που γυρίστηκαν ποτέ, υπεύθυνο για το γεγονός πως το σερφ εισήχθη εν μια νυκτί στην ποπ κουλτούρα, ακριβώς στο σημείο όπου όλες οι πιθανότητες είναι εναντίον τους, μια σκηνή φτιαγμένη από την ελευθερία των κυμάτων, την αίσθηση της τελειότητας και την ελπίδα πως - παίζοντας με τον κίνδυνο - μπορείς να φτάσεις αλώβητος στον προσωπικό σου παράδεισο. - «The Endless Summer» του Μπρους Μπράουν (1964)
Κάπου ανάμεσα στον μην εμπιστεύεσαι τους ξένους, αλλά περισσότερο τον ίδιο σου τον εαυτό και στην ερωτική τρέλα που μπορεί να ξυπνήσει ο καυτός ήλιος και το κρύο νερό η μόνη αλήθεια είναι πως «η ιστιοπλοΐα είναι εύκολη, όταν κάνεις ότο-στοπ είναι που χρειάζεσαι ένα μαχαίρι»... - «Μαχαίρι στο Νερό» του Ρομάν Πολάνσκι (1962)
Είναι το σαρωτικό του έρωτα όταν πλέον γίνεται ένα με τα στοιχεία της φύσης, απαγορευμένος, υγρός, φουρτουνιασμένος και σχεδόν φονικός. Στην πιο κλασική σκηνή που γυρίστηκε ποτέ σε παραλία, στο πιο παθιασμένο φιλί που δόθηκε ποτέ στα χολιγουντιανά 50s, στην απόλυτη έννοια του «πάμε για μπάνιο» και ίσως να μην ξαναγυρίσουμε ποτέ όπως ήμασταν πριν... - «From Here to Eternity» του Φρεντ Τσίνεμαν (1953)
Είναι όμως κάτι απείρως πιο τρομακτικό: ο τρόπος που ο Στίβεν Σπίλμπεργκ χτίζει την ατμόσφαιρα της κανονικότητας πριν την διαμελίσει ο ίδιος σε μικρά στιγμιότυπα καθαρού horror, σε μια από τις κλασικές στιγμές του «Jaws», ακριβώς τη στιγμή όπου ο Μπρους θα κάνει κομμάτια το αμερικάνικο όνειρο και μέσα από το πηχτό αίμα θα γεννηθεί μια νέα εποχή - για το σινεμά, τον τρόπο που βλέπουμε σινεμά, την εμπειρία του να έχεις δει το «Jaws» και 40 χρόνια μετά να παραμένει τόσο σπουδαίο... - «Jaws» του Στίβεν Σπίλμπεργκ (1975)
Κάπου ανάμεσα στο absurdum και το απόλυτα φυσιολογικό, ανάμεσα σε νιχιλιστές που δεν νοιάζονται για τίποτα και κορίτσια που θα μπορούσαν να ζουν για πάντα σε μια σεζ λονγκ δίπλα σε μια πισίνα, οι Κοέν βάφουν με σμαραγδένιο πράσινο βερνίκι το ιδιοφυές σενάριο μιας ιδιοφυούς ταινίας. - «Ο Μεγάλος Λεμπόφσκι» των Τζόελ και Ιθαν Κοέν (1998)
Μέσα στην αστείρευτη μελαγχολία του και στον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζει το triviality των διακοπών σαν να ήταν το πιο σημαντικό πράγμα στον κόσμο, το αριστούργημα του Τατί βλέπεται μονορούφι πριν, μετά ή και χρόνια τώρα κατά τη διάρκεια μιας βουτιάς στη θάλασσα... - «Οι Διακοπές του Κυρίου Ιλό» του Ζακ Τατί (1959)
«Φωτογραφημένο σαν να φλέγεται και να ιδρώνει ταυτόχρονα, ερμηνευμένο με το beat της οργής και της εκδίκησης, σκηνοθετημένο με έναν τρόπο που δεν σκηνοθέτησε ποτέ ξανά κανείς (ούτε ο ίδιος ο Σπάικ Λι), το «Κάνε το Σωστό» είναι μια ταινία - καύσωνας που δεν θα καταλαγιάσει παρά μόνο όταν ανεβάσει τόσο τη θερμοκρασία ώστε να καούν τα πάντα.» - «Do the Right Thing» του Σπάικ Λι (1989)
Διαβάστε ακόμη:
Tags: SUMMER SCENES
