Στις αρχές της δεκαετίας του '60, οι συμβάσεις των σοβιετικών ταινιών επιστημονικής φαντασίας είχαν αρχίσει να εξελίσσονται. Μαζί με τις διαστημικές αποστολές και τα χαριτωμένα ρομπότ, το διαστημόπλοιο χειριζόταν πάντα ένας υπολογιστής και ένας κοσμοναύτης κρατούσε το ημερολόγιο του ταξιδιού. Το «Icarie XB 1» του Γίντριχ Πόλακ (γνωστό και ως «Voyage to the End of the Universe») χρησιμοποιεί κάθε μια από αυτές τις συμβάσεις - αλλά αυτό το τσέχικο φιλμ παραμένει ένα από τα πιο πρωτότυπα και συναρπαστικά φιλμ επιστημονικής φαντασίας που έγιναν ποτέ.
Σε απαστράπτον σινεμασκόπ ασπρόμαυρο, το φιλμ είναι όμορφο και λιτό. Τα εφέ δεν συγκρίνονται με τίποτα είχε δει ο θεατής μέχρι τότε. Ο Στάνλεϊ Κιούμπρικ και ο ιδιοφυής υπύθυνος των εφέ του Γουόλι Βίβερς, πρέπει να είδαν και να ανέλυσαν τα μοντέλα και τα ματ πλάνα του «Ikarie» πριν κάνουν το «2001: Η Οδύσσεια του Διαστήματος». Αλλά το φιλμ του Πόλακ είναι πολλά περισσότερα από τα ειδικά εφέ του. Βασισμένο στο «Μαγγελανικό Νέφος» του Στάνισλαβ Λεμ, το φιλμ είναι γεμάτο από σπουδαίες στιγμές που δεν μοιάζουν με τίποτα που να είχαμε ξαναδεί πριν από αυτό.
Το «Ikarie XB 1» είναι ένα φιλμ που άλλαξε τους κανόνες, επηρέασε το είδος και έδειξε πως οι ταινίες επιστημονικής φαντασίας δεν είναι μόνο ειδικά εφέ, αλλά και υψηλή τέχνη.
Τέσσερις μήνες μέσα στη διαστημική αποστολή της ταινίας και το ηθικό έχει πλέον σχεδόν καταρρεύσει. To πλήρωμα έχει σταματήσει να γυμνάζεται. Η λύση - ένας επίσημος χορός, με λευκά σακάκια και φορέματα. Το γεγονός φέρνει το πλήρωμα κοντά, καθώς πίνουν και παίρνουν ναρκωτικά του 21ου αιώνα. Ο χορός είναι υπέροχος: χιπ, επίσημος, σέξι και περίεργος. Το βράδυ των κοσμοναυτών διακόπτεται από την άφιξη ενός διαλυμένου σκάφους, κατοικημένο από κάτι τόσο περίεργο που το μόνο που μπορώ να πω είναι ότι μοιάζει να έχει βγει από ταινία του Μπουνιουέλ, ταυτόχρονα ανατριχιαστικό και εντελώς ταιριαστό.
Και η ταινία γίνεται ολοένα και καλύτερη. Ραδιενεργό δηλητήριο αφανίζει σχεδόν το πλήρωμα. Ενας κοσμοναύτης τρελαίνεται (ναι, το «Ιcarie» προηγήθηκε του «Solaris», επίσης). Κι όμως, το αποτέλεσμα αυτής της περίεργης κατάστασης υπνηλίας είναι θαυμάσιο: ίσως το καλύτερο φινάλε σε ταινία επιστημονικής φαντασίας που έγινε ποτέ.
