Όχι! Δεν πρόκειται για άλλο ένα αφιέρωμα στα εθνικοπατριωτικά έπη του ελληνικού σινεμά του ’60 και του ’70. Οσοι θέλουν να (ξανα-)δουν την ξανθή φράντζα του Λάκη Κομνηνού, το μιζαμπλί της Βέρας Κρούσκα, τα ντουμπλαρισμένα χείλη του Φερνάντο Σάντσο ή τον Χρήστο Πολίτη να ωρύεται, δεν έχουν παρά να αγκαλιάσουν το τηλεκοντρόλ.
Είναι προφανές πως σχεδόν όλες οι αντιστασιακές εξτραβαγκάντζες θα παρελάσουν σήμερα από τη μικρή οθόνη -από το «28η Οκτωβρίου, Ωρα 5.30 μ.μ.», το «Υποβρύχιο Παπανικολής» και τους «Γενναίους του Βορρά» μέχρι τη «Μάχη της Κρήτης», το «Κοντσέρτο για Πολυβόλα» ή την «Υπολοχαγό Νατάσα». Οσοι, πάλι, αναρωτούνται αν υπήρξε ποτέ κάποια ρεαλιστικότερη ματιά στην εμπόλεμη Ελλάδα του ’40, ας την αναζητήσουν στον «Ουρανό» του Τάκη Κανελλόπουλου ή στο «Ξυπόλυτο Τάγμα» του Γκρεγκ Τάλας.
Εμείς, από τη μεριά μας, είπαμε να αντισταθούμε στο τυπικό εορταστικό σινέ-αφιέρωμα αλλά να κρατήσουμε το «όχι». Στους ελληνικούς τίτλους. Οι οποίοι, σε αντίθεση με τους εκατοντάδες που περιέχουν το «κανένας» ή το «χωρίς», δεν είναι και πολλοί. Να’ ναι εμπορικοί οι λόγοι; Oπως και να’ χει, ιδού τα «όχι» της μαρκίζας που θυμόμαστε, ιδού και οι αρνήσεις που εκπροσωπούν.
Οχι (1969)
Το χρονικό του δικού μας «Οχι» στους Ιταλούς (δηλαδή του «Με άλλα λόγια, πόλεμος», που είπε ο Μεταξάς στον Ιταλό πρέσβη) μέσα από την ιστορία του φουρτουνιασμένου έρωτα ενός Eλληνα υπολοχαγού με την κόρη του εν λόγω διπλωμάτη. Κώστας Πρέκας και Βέρα Κρούσκα, πλήρως ευθυγραμμισμένοι με τον νταλγκά του πομπώδους ενορχηστρωτή Τζέιμς Πάρις. Ο Πρέκας φεύγει για το ελληνοϊταλικό μέτωπο, ο Χρήστος Πολίτης επιτάσσει το σπίτι του ως αξιωματικός των Ες Ες και πολιορκεί την Κρούσκα που τον απορρίπτει πεισματικά, μέχρι που ο Πρέκας επιστρέφει ως σαμποτέρ-εκδικητής. Χωρίς οίκτο και χωρίς οίκο, αλλά με πάγιο μότο τη λευτεριά, λέξη που ξελαρυγγιάζεται να επαναλαμβάνει σε όλο το φιλμ.
Οχι Κύριε Τζόνσον (1965)
Οχι στα ξενόφερτα ήθη πάει να πει τούτη η συμπαθής μέσα στα κλισέ της κομεντί της χρυσοφόρας εποχής του ελληνικού σινεμά, την οποία ο τότε ασταμάτητος Γρηγόρης Γρηγορίου «στρίμωξε» ανάμεσα στο μελό «Η Μοίρα του Αθώου» και την φαρσοκωμωδία «Υιέ μου, υιέ μου», την ίδια χρονιά. Το βραβευμένο στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης σενάριο θέλει έναν Αμερικανό αντιπρόσωπο φίρμας παραγωγής ντοματοχυμού (Πάρις Αλεξάντερ) να φτάνει στην Ελλάδα για να πλασάρει το προϊόν, αλλά να πείθεται μετά από ξεναγήσεις σε ταβέρνες, μπουζούκια και υπόκοσμο κι ένα παιχνιδιάρικο φλερτ με Ελληνίδα να εισάγει αυτός ρετσίνα στις ΗΠΑ! Άντε τσιρς!
Ο Θεός Συγχωρεί… Εγώ Oχι (Dio Perdona… Io No, 1967)
Δε συγχωρεί ο μετέπειτα Τρινιτά Τέρενς Χιλ, εδώ ως χαρτοκλέφτης και πιστολέρο που συμμαχεί με έναν ασφαλιστικό πράκτορα (Μπαντ Σπένσερ) στον εντοπισμό της λείας από μια ληστεία τρένου. Το «όχι» δικαιώνει την αυτοδικία σ’ αυτό το αργόσυρτο και παρωχημένο σπαγγέτι-χαβαλέ του Τζουζέπε Κολίτζι («Οι 4 του Άβε Μαρία»), που έχει αξία εγκυκλοπαιδική κυρίως (η παρθενική -από τις 19!- συνεργασία του διδύμου Χιλ-Σπένσερ) και μουσική (από τον παραγνωρισμένο Κάρλο Ρουστιτσέλι).
Οχι Χωρίς την Κόρη μου (Not Without My Daughter,1991)
Η Σάλι Φιλντ παλεύει ενάντια στην άρση της μητρότητας που της επιβάλλει ο άντρας της στο εμπνευσμένο από αληθινά συμβάντα δράμα του Μπράιαν Γκίλμπερτ. Είναι η Αμερικανίδα σύζυγος ενός Ιρανού γιατρού στην Ατλάντα που, αφού πείθεται να πάνε οικογενειακώς στην πατρίδα του για σύντομες διακοπές, διαπιστώνει με τρόμο πως πραγματικός του στόχος είναι να μείνουν εκεί για πάντα. Σχεδιάζει λοιπόν να διαφύγει, όχι όμως χωρίς την κόρη της. Λίγο μελό, λίγο σασπένς, και πολλή αντί-ισλαμική προπαγάνδα από το Χόλιγουντ της επί πρεσβύτερου Μπους Αμερικής. Πιο διάσημο - το βιβλίο - ως «Ποτέ Χωρίς την Κόρη Μου» κυκλοφόρησε στις αίθουσες με το πιο αποφασιστικό «Οχι» στην αρχή του τίτλου του.
Oχι Aλλη Χαζοαμερικάνικη Ταινία (Not Another Teen Movie, 2002)
Φτάνει πια με τις σχολικού τερέν νεανικές κομεντί διαμαρτύρεται τούτη η παρωδία, όπου δύο μαθητές λυκείου στοιχηματίζουν αν θα καταφέρει ο δημοφιλέστερος εκ των δύο (ο Κρις Έβανς, στο κινηματογραφικό του ντεμπούτο) να κάνει δική του την σπασίκλα της τάξης και να τη μετατρέψει τελικά σε βασίλισσα του χορού. Ενδίδει, ωστόσο, στον χαρακτηρισμό που πάει να διακωμωδήσει, επιστρατεύοντας σε ενοχλητικό βαθμό κάθε έκφανση χυδαίου χιούμορ με άλλοθι αυτήν ακριβώς την παρωδιακή διάθεση.
Oχι Μόνο Φίλοι (Friends With Benefits, 2011)
Oχι στις ξερά φιλικές σχέσεις λένε οι Τζάστιν Τίμπερλεϊκ και Μίλα Κούνις, αυτός ως ανερχόμενο ταλέντο στον χώρο του διαδικτυακού μάρκετινγκ κι εκείνη ως νεαρή επιχειρηματίας που μόλις τον προσέλαβε στη νεοϋορκέζικη φίρμα της. Φίλοι-φίλοι, αλλά και φίκι-φίκι μαζί προτείνει η κομεντί του Γουίλ Γκλακ («Εύκολη Κατά Λάθος»), πραγματευόμενη μια ανομολόγητη πλην συνήθη πρακτική στις σύγχρονες διαπροσωπικές σχέσεις, πριν προβλέψιμα κλιμακωθεί σε ένα βολικά αντιδραστικό φινάλε.
Νο (2012)
Το πιο ουσιώδες «όχι» της παρούσας λίστας το βροντοφωνάζει ο Πάμπλο Λαραϊν με τον επίλογο της αναφερόμενης στην επί Πινοσέτ Χιλή τριλογίας του που ξεκίνησε με το «Tony Manero» και συνέχισε με το «Post Mortem». Ο Γκαέλ Γκαρσία Μπερνάλ είναι ο νεαρός διαφημιστής που αναλαμβάνει να βοηθήσει τις αντικαθεστωτικές δυνάμεις στον σχεδιασμό μιας καμπάνιας με στόχο την ήττα του επί 17 χρόνια κυβερνώντα δικτάτορα στο δημοψήφισμα του 1988. Και μέσα από τη διαδικασία της πολιτικής συνειδητοποίησης ενός τεχνοκράτη, ανασυντίθεται ολοζώντανα η πιο κρίσιμα μεταβατική για την πολυβασανισμένη χώρα εποχή.
Δείτε εδώ ολόκληρο το «Οχι» του Τζέιμς Πάρις
