Φεστιβάλ / Βραβεία

Κάννες 2013: Η μνήμη και η τέχνη είναι η καλύτερη «εκδίκηση» στο «The Missing Image»

στα 10

Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Ρίτι Παν επιστρέφει στις επώδυνες αναμνήσεις από τις μέρες των Κόκκινων Χμερ στη Καμπότζη. Μόνο που αυτή τη φορά, το κάνει με έναν απροσδόκητο τρόπο που λειτουργεί πολύ καλύτερα απ΄ότι ένα τυπικό, ντοκιμαντέρ.

Κάννες 2013: Η μνήμη και η τέχνη είναι η καλύτερη «εκδίκηση» στο «The Missing Image»

Ο Ρίτι Παν ήταν 9 χρονών όταν οι Κόκκινοι Χμερ, αποφασισμένοι να δημιουργήσουν μια ιδεατή κομμουνιστική κοινωνία ισότητας και ευημερίας, μπήκαν στην Πνομ Πεν και εκκένωσαν την πόλη, στέλνοντας τους κατοίκους σε μια ουτοπική αποστολή να αλλάξουν το πρόσωπο της χώρας μέσα από σκληρή, βασανιστική εργασία.

Στην διάρκεια των χρόνων που ακολούθησαν ο Παν, είδε όλα τα μέλη της οικογένειάς του να πεθαίνουν το ένα μετά το άλλο, κι ανακάλυψε ότι η ισότητα που ονειρεύονταν οι Κόκκινοι Χμερ, ήταν ένα ακόμη ψέμα. Ενώ εκείνος κι όλοι σαν εκείνον λιμοκτονούσαν, οι σύντροφοι του Πολ Ποτ, οι στρατιώτες είχαν άφθονο φαγητό και όλη τη δύναμη να τους βασανίζουν.

Αυτό που κράτησε τον ίδιο ζωντανό, είναι η ανάμνηση της ζωής του πριν, οι εικόνες που κράτησε μέσα του, οι αναμνήσεις από τις ευτυχισμένες στιγμές του, που κανείς δεν μπόρεσε να καταστρέψει, ακόμη κι αν οι Χμερ δεν άφησαν κανέναν από τους κατοίκους της Πνομ Πεν να πάρει μαζί του οποιοδήποτε υλικό αγαθό, ούτε καν οικογενειακές φωτογραφίες.

Ομως εκτός από τις εικόνες αυτές που δεν έχουν χαθεί γιατί τις κράτησε για πάντα στο μυαλό του, σύμφωνα με τον ίδιο, μια άλλη δεν υπάρχει: αυτή της καθημερινότητάς τους στα στρατόπεδα εργασίας, της εξαθλίωσης ενός ολόκληρου λαού, της θυσίας τους σε ένα όραμα διαστρεβλωμένο και λάθος.

Κι αυτή την εικόνα δοκιμάζει να αναπαραστήσει μέσα από αυτή την ταινία, δημιουργώντας μέσα από πλαστελίνες σκηνές και τοπία από την ζωή του στους αγρούς, σαν μια stop motion ταινία δίχως κίνηση που βρίσκει την «ζωή» μέσα από την αφήγησή του. Το πείραμά του μοιάζει παράδοξο, μα λειτουργεί απρόσμενα πετυχημένα, δίνοντας στο φιλμ την ένταση και το βάθος μιας αληθινά φορτισμένης μαρτυρίας, ίσως ακόμη πιο συναισθηματικής από το να έβλεπες τις αληθινές εικόνες που περιγράφει ο λόγος του.

Σαν αντίστιξη αυτών των σκηνών, ο Ρίτι Παν δείχνει αποσπάσματα από τις «επίσημες» εικόνες, αυτές που κατέγραφαν οι κάμερες της προπαγάνδας των Κόκκινων Χμερ, για να τις αντικρούσει με τα δεδομένα της δικής του εμπειρίας και με τον τρόπο της τέχνης του, που μοιάζει η καλύτερη εκδίκηση απέναντι σε ένα καθεστώς που δεν εξόντωσε μόνο τη οικογένειά του μαζί με αμέτρητους ακόμη ανθρώπους μα εκτέλεσε τους σκηνοθέτες κι έστειλε τους ηθοποιούς, του τεχνικούς, τους καλλιτέχνες σε έρημους αγρούς για να πεθάνουν δουλεύοντας.

Δείτε ένα κλιπ από την ταινία


Μάθετε τα πάντα για το 66ο Φεστιβάλ Καννών, στο ειδικό τμήμα του Flix.gr που ανανεώνεται συνεχώς.