Στο πλαίσιο του Short Film Hub, με επικεφαλής φέτος τον Φλοριάν Φερνάντεζ, το εργαστήριο του Φεστιβάλ Δράμας που εξειδικεύεται σε θεματικές που αφορούν την παραγωγή της ταινίας μικρού μήκους, στον θερινό κινηματογράφο Αλέξανδρο βρέθηκε η Αννα Κασιμάτη, Υπεύθυνη Γραφείου Δημιουργική Ευρώπη MEDIA και δύο νεαροί σκηνοθέτες που παρουσίασαν τις ταινίες τους στο φετινο Σπουδαστικό Διαγωνιστικό Τμήμα, ο Ορέστης Σπυριδάκης («Δακρυγόνο») από το Αμερικάνικο Κολλέγιο και η Μένη Τσιλιανίδου («απαρατάτεμε») από το Τμήμα Κινηματογράφου του ΑΠΘ.
Η Αννα Κασιμάτη ενημέρωσε για τις προϋποθέσεις που πρέπει να πληρεί μία ταινία μικρού μήκους προκειμένου να μπορέσει να ενταχθεί στο πρόγραμμα MEDIA του Creative Europe στο στάδιο της ανάπτυξής της, αλλά και τη σημασία που έχει να γνωρίζεις πριν ξεκινήσεις να κάνεις την ταινίας σου τις σωστές απαντήσεις σε όσα μπορεί να ρωτηθείς αργότερα στην πιο κρίσιμη στιγμή. Και οι δύο νεαροί σκηνοθέτες από τη μεριά τους μίλησαν για τη δική τους εμπειρία στη δημιουργία των ταινιών τους και τη σχέση που έχουν με θέματα παραγωγής, συμπαραγωγής και ευρωπαϊκής χρηματοδότησης, αλλά και τη φιλοδοξία τους για το μέλλον των ταινιών τους.
Το μεγάλο ενδιαφέρον στη συζήτηση ήταν πως και οι δύο νεαροί δημιουργοί ήταν ενήμεροι για θέματα χρηματοδότησης, ευρωπαϊκών προγραμμάτων και γενικά ενός μοντέλου παραγωγής που θα τους έδινε περισσότερα μέσα για να κάνουν τις ταινίες τους, αλλά μόνο εν μέρει. Ωστόσο, όπως ανέφερε η Αννα Κασιμάτη, η επιλογή τους για τη συγκεκριμένη συζήτηση έγινε γιατί και οι δύο πληρούν αρκετά από τα κριτήρια που θα ζητούσε υποθετικά το πρόγραμμα Δημιουργική Ευρώπη MEDIA προκειμένου να τους εντάξει στο χρηματοδοτικό του πρόγραμμα.
«Το πρόγραμμα Δημιουργική Ευρώπη MEDIA στηρίζει τις μικρού μήκους ταινίες στο στάδιο της ανάπτυξης», υπενθύμισε η Αννα Κασιμάτη, αναφέροντας πως το ποσό που διαχειρίζεται το πρόγραμμα είναι 2.440.000.000 για την επταετία. «Πολύ λιγότερο ποσό από άλλα ευρωπαϊκά προγράμματα όπως είναι το Horizon και το Erasmus. Ετσι, επειδή τα χρήματα είναι λίγα και οι χώρες που τα διεκδικούν είναι πολλές, είναι 34 χώρες, γι' αυτό και τα κριτήρια είναι τόσα πολλά, δυσκολεύοντας ακόμη περισσότερο την επιλεξιμότητα μιας ταινίας.
Γενικές προϋποθέσεις και κριτήρια για να μπορέσει μια μικρού μήκους ταινία να ενισχυθεί από το πρόγραμμα Δημιουργική Ευρώπη MEDIA:
Το ποσό που διατίθεται για τις μικρού μήκους ταινίες είναι 10.000 για την κάθε ταινία και μπορεί να διατεθεί στην παραγωγή της ταινίας, όχι μόνο δηλαδή στην ανάπτυξη της.
Η μικρού μήκους ταινία πρέπει να διαρκεί μέχρι 20 λεπτά.
Ο δημιουργός της πρέπει να είναι emerging talent, όπως αναφέρεται στον κανονισμό, δηλαδή να έχει βραβευθεί ήδη με κάποια πρώτη ή δεύτερη ταινία του.
Στο πρόγραμμα MEDIA επιλέξιμα δεν είναι φυσικά πρόσωπα, αλλά εταιρείες παραγωγής ή φεστιβάλ, πράγμα που σημαίνει πως ένας σκηνοθέτης μόνος του, χωρίς εταιρία δεν μπορεί να μπει στη διαδικασία επιλεξιμότητας για το πρόγραμμα. Για λόγους διαφάνειας και διοικητικούς λόγους. Ωστόσο ακόμη και αυτό δεν αρκεί, καθώς η εταιρία παραγωγής θα πρέπει για να μπορέσει να υποβάλλει αίτηση στο πρόγραμμα να έχει παράξει οπτικοακουστικό έργο που έχει διανεμηθεί εμπορικά σε τρεις χώρες εκτός Ελλάδας.
Ολα τα προτζεκτ πρέπει οι παραγωγές τους είναι να είναι βιώσιμες, συμπεριληπτικές και να ισχύει τόσο στο συνεργείο όσο και στην ίδια την εταιρία παραγωγής το gender equality. Υπάρχουν και ειδικοί σύμβουλοι που βοηθούν για το πώς μπορεί μια παραγωγή να γίνει βιώσιμη και συμπεριληπτική.
Στην αίτηση για χρηματοδότηση υπάρχει προαπαιτούμενο για ανάπτυξη, επιχειρηματικότητα, καινοτομία και ανταγωνιστικότητα, με την έννοια πως κάθε έργο που στηρίζεται οφείλει να φέρνει κάτι καινούριο σε όλους τους τομείς που μπορεί να αφορά η δημιουργία του - τεχνικά, θεματικά και παραγωγικά.
Προαπαιτούμενο επίσης είναι μια πρόβλεψη, υποθετική για το πιθανό κοινό στο οποίο θα μπορούσε να απευθύνεται το επιλέξιμο έργο.
Η Μένη και ο Ορέστης απαντούν:
Σε τι με βοήθησε η σχολή μου, σε τι θα μπορούσε να με βοηθήσει περισσότερο;
Ορέστης: Επειδή το πτυχίο στο οποίο βρίσκομαι τώρα είναι πολύ γενικό, ναι μεν λαμβάνεις μια εικόνα όλων των ειδικοτήτων και των διαδικασιών που απαιτεί μια ταινία, αλλά θα ήθελα να υπάρχει μεγαλύτερη εξειδίκευση. Οι ταινίες γίνονται με ανορθόδοξο τρόπο, το γνωρίζουμε. Τουλάχιστον από τη δική μου εμπειρία, στην ταινία που ολοκληρώσαμε και για την οποία είμαστε εδώ, η ομάδα με την οποία συνεργάστηκα κατάφερε να ξεπεράσει όλες τις δυσκολίες που προέκυψαν.
Μένη: Με βοήθησε ο κόσμος που γνώρισα, από τους καθηγητές μέχρι τους συμφοιτητές μου, τους καλλιτέχνες που γνώρισα και έστρωσαν το δρόμο για να μάθω πολλά πράγματα. Αυτό που μας λείπει είναι τα μέσα, με αποτέλεσμα να αναγκαζόμαστε εμείς να γίνουμε τα μέσα, να κάνουμε πάρα πολλά πράγματα και ουσιαστικά να ξεφεύγουμε από την καλλιτεχνική διαδικασία.
Εχω εικόνα, θα ήθελα να έχω καλύτερη εικόνα, δεν ξέρω τίποτα για την ευρωπαϊκή παραγωγή οπτικοακουστικού υλικού
Ορέστης: Νιώθω ότι γνωρίζω τα πολύ βασικά. Στόχος μου δεν είναι η παραγωγή. Καταλαβαίνω ότι καλούμαι να αναλάβω και αυτό το ρόλο. Απλά επειδή είμαι και ακόμη στη σχόλη δεν έχω ψάξει πολύ τι μπορώ να κάνω έξω από τον κύκλο της Σχολής.
Μένη: Εχω δουλέψει σε ταινίες που είχαν ευρωπαϊκή συμπαραγωγή και βλέποντας πως λειτουργεί αυτό το πλαίσιο, μπορώ να πω πως στο ΑΠΘ δουλεύουμε με παρόμοιο τρόπο. Παρόλο που είμαστε φοιτητές κάνουμε άκρως επαγγελματικά τη δουλειά μας. Είμαστε εξοικειωμένοι στο μοντέλο αυτό, απλά χωρίς τα χρήματα.
Πόσο οικεία σας ακούγονται οι έννοιες της βιωσιμότητας, της συμπερίληψης και του gender equality;
Ορέστης: Για μένα προσωπικά είναι κάτι δεδομένο αυτό. Δεν το έχω σκεφτεί γιατί έτσι έπρεπε να ήταν, έτσι πρέπει να είναι. Είναι κάτι φυσικό. Ο κύκλος μου είναι συμπεριληπτικός, οπότε μπορώ να δημιουργήσω και ένα σετ που είναι συμπεριληπτικό.
Μένη: Οι έννοιες αυτές είναι δεδομένες ότι χαρακτηρίζουν τις παραγωγές που κάνουμε και τον τρόπο που δουλεύουμε. Τα έχουμε αυτά τα δεδομένα, δεν τα αναζητούμε. Αν δεν υπήρχαν στην τέχνη μας τότε δεν θα ήμασταν καλλιτέχνες. Νομίζω έχουμε φτάσει πια στο σημείο να διαλέγουμε ανθρώπους για την ικανότητά τους κι όχι σε σχέση με την υπεροχή η όχι του φύλου τους. Εχουμε φτάσει στο σημείο τα crew να είναι συμπεριληπτικά από μόνα τους, χωρίς να πρέπει να προσπαθήσεις γι΄αυτό.
Πόσο έχετε σκεφτεί το πιθανό κοινό των ταινιών σας; Την εμπορικότητα τους;
Ορέστης: Εμένα για την ώρα η διαδικασία των προβολών της ταινίας μου στα φεστιβάλ μου είναι αρκετή. Δεν νιώθω για την ώρα ότι με αφορά κάτι «εμπορικό».
Μένη: Είναι λάθος να ξεκινάμε να κάνουμε κάτι για να αρέσει. Δεν θα είναι ειλικρινές. Αν αρέσει και στον κόσμο είναι μια ευτυχής στιγμή, η ταινία έχει επιτυχία και μας βοηθάει και να βιοποριστούμε. Δεν είναι αυτοσκοπός το εμπορικό σινεμά.
Για περισσότερες πληροφορίες, ακολούθηστε το Γραφείο Δημιουργική Ευρώπη MEDIA (υπεύθυνη: Αννα Κασιμάτη, anna.kasimati@gfc.gr), την επίσημη σελίδα του στο Facebook και την επίσημη σελίδα του στο Instagram.