Τα τελευταία δύο χρόνια, η πιο κοινή κι αναμενόμενη ερώτηση σ' έναν σκηνοθέτη είναι η γνώμη του για το πώς το Netflix έχει επηρεάσει το κινηματογραφικό τοπίο.
Θυμόμαστε τον Πέδρο Αλμοδόβαρ, Πρόεδρο της Κριτικής Επιτροπής του 70ού Φεστιβάλ Καννών να δηλώνει ότι δεν μπορεί να πάει ο Χρυσός Φοίνικας σε τηλεοπτική παραγωγή (και μετά να ξεκινάει ένας εμπόλεμος σχεδόν διάλογος). Λίγο αργότερα, το «Roma» του Αλφόνσο Κουαρόν (παραγωγή Netflix) θα έφευγε από τη Βενετία με το Χρυσό Λιοντάρι και, στο τέλος μίας θριαμβευτικής πορείας, με 3 Οσκαρ.
Και φέτος ήρθε «Ο Ιρλανδός». Κι ο Μάρτιν Σκορσέζε καλείται σε κάθε συνέντευξη να δηλώνει κάτι/υπερασπίζεται τη συνεργασία του με το Netflix. Εκείνος που αγαπά το φιλμ, που είναι πουρίστας, που αναζητά παλιές μπομπίνες σπάνιων ταινιών για να τις ανακαινίσει, εκείνος υπέγραψε με πλατφόρμα; Εκείνος στήριξε την εταιρία που καθηλώνει τους ανθρώπους στον καναπέ τους και δεν βγαίνουν να πάνε σινεμά;
Είναι ένα σωστό ερώτημα, αλλά απευθύνεται σε λάθος αποδέκτη.
Ας πάρουμε το παράδειγμα του Σκορσέζε. Το έχει πει, αρχικά με το σήμα-κατατεθέν γλυκό, κλασάτο τρόπο του. Μετά πιο ξεκάθαρα: η Paramount τον έδιωξε. Toν έ-διω-ξε. Το στούντιο δεν ενέκρινε το budget του «Ιρλανδού». Ενα χολιγουντιανό στούντιο έβαλε κάτω την πρόταση να υπογράψει μία ταινία με Σκορσέζε- Ντε Νίρο - Πατσίνο και την απέρριψε.
«Στον χάρτη της σημερινής κινηματογραφικής αγοράς, δεν υπάρχει χώρος για τον "Ιρλανδό". Τα στούντιο δεν είχαν χώρο για εμάς και την ταινία μας» δήλωσε ο Σκορσέζε στη συνέντευξη Τύπου στο Λονδίνο, με σκυμμένο κεφάλι.
Να γίνει λοιπόν η πολύ εύλογη ερώτηση. Αλλά όχι στον Σκορσέζε. Στην Paramount - τους παραγωγούς, τους διευθυντές, το κεφάλαιο. «Γιατί μάς στέλνετε στον καναπέ μας; Πώς είναι δυνατόν να επιτρέπετε χώρο στο Netflix; Γιατί δεν υπογράψατε εσείς αυτό το αριστούργημα;».
Ο Σκορσέζε είναι σκηνοθέτης και θέλει να κάνει την ταινία του.
«Ολα μάς βάζουν να επανεξετάσουμε τι σημαίνει σινεμά. Ειδικά οι εξελίξεις στην τεχνολογία. Αυτό έγινε και στην αρχή του αιώνα με τον ήχο αν θέλετε. Σήμερα, δεν είμαστε μπροστά από μία τεχνολογική ανάπτυξη - είμαστε μπροστά σε μία επανάσταση. Τι είναι σινεμά και πώς θα βλέπουμε ταινίες από εδώ και πέρα είναι η αρχή ενός μεγάλου διαλόγου. Και μπορώ να δεχθώ πολλές απόψεις, αλλά για μένα ένα πράγμα είναι αδιαπραγμάτευτο: σινεμά είναι η συλλογική εμπειρία. Επρεπε να κάνω την ταινία μου, το Netflix μου εξασφάλισε το μπάτζετ, απόλυτη δημιουργική ελευθερία και το ότι η ταινία θα παιχτεί για ένα μήνα σε μεγάλες οθόνες, πριν την έξοδό της στην πλατφόρμα. Ηταν μια πολύ δίκαιη πρόταση...» (Διαβάστε ολόκληρη τη συνέντευξη Τύπου εδώ).
Εχοντας αυτό το πλαίσιο κατά νου, μήπως τώρα καταλαβαίνουμε τις δηλώσεις για τις ταινίες της Marvel;
Κανένας σκηνοθέτης του μεγέθους Σκορσέζε δε θα έκανε μία τόσο εύκολη αφοριστική δήλωση. Ποτέ. Οχι για τις ίδιες τις ταινίες, ως δημιουργίες. Ο Σκορσέζε έβγαλε μία πίκρα για το σύστημα. Την στοχευμένη, αποκλειστική χρηματοδότηση. Τη βιομηχανία που, πάντα ήθελε να βγάζει κέρδη, αλλά πλέον έχει εξαφανίσει τα είδη στις ταινίες. Το «πακέτο» χρηματοδότησης-διανομής-προώθησης αποκάλεσε «Λούνα Πάρκ κι όχι σινεμά» ο Σκορσέζε. Αυτό το πανηγύρι που στήνεται και έχει κυριεύσει τα πάντα. Δεν αμφισβητεί ότι συγκινήθηκε στους τελευταίους «Εκδικητές». Απλώς δεν καταλαβαίνει, πώς τα κινηματογραφικά στούντιο δεν χρηματοδοτούν καθόλου πια ταινίες. Αλλά μόνο τέτοια «πακέτα» entertainment.
Διαβάστε επίσης: «Είμαι ευγνώμων για το Netflix»: Ο Μπονγκ Τζουν-χο μιλάει για το «Okja» και την έκπληξη του «Parasite»
Aυτό μάς περιμένει;
Πού είναι η «μέση ταινία»;
Αυτή ήταν μία δήλωση του Αλεξάντερ Πέιν, σε μία συνέντευξή μας για το «Nebraska». Μάς είχε προβληματίσει. Γιατί είχε δίκιο. Ολα είναι μία αλυσίδα - από τη χρηματοδότηση μέχρι τη διανομή, στο ποιες ταινίες τελικά βλέπουμε. Αν τα στούντιο πιστεύουν μόνο στις superheroes movies, οι διανομείς αγοράσουν μόνο αυτές, οι αιθουσάρχες θέλουν, πολύ σωστά κι εκείνοι, να βγάλουν κανένα φράγκο, τι ταινίες καταλήγουμε να βλέπουμε; Τα blockbusters και όλα όσα μαζί πουλάνε στα πακέτα τους. Αντε, και τις βραβευμένες στα φεστιβάλ (που, το μεγάλο κομμάτι του κοινού τις απορρίπτει ως «στοχευμένα σινεφίλ»).
Διαβάστε κι αυτό: Η νέα ταινία του Αλεξάντερ Πέιν θα είναι για το Netflix
«Πού είναι το αντίστοιχο "Κράμερ Εναντίον Κράμερ";» μάς είχε πει τότε ο Πέιν. «Πού είναι "Η Συνομιλία"; Πού είναι "Ο Ελαφοκυνηγός"; Αυτή η "μεσαία ταινία" που αξίζει να τη δεις στο σινεμά και να την απολαύσεις. Δεν είναι blockbuster, αλλά δεν είναι και indie που να προορίζεται σε ένα πολύ σινεφίλ κοινό. Δεν χρειάζεται σούπερ ήχο, δεν έχει εφέ, αλλά είναι μεγάλο σινεμά, απευθύνεται στον μέσο θεατή. Κι αν αυτός μπει στην αίθουσα, θα τον συγκινήσει...»
Μήπως εννοεί κάτι σαν το «Ιστορία Γάμου» του Νόα Μπόμπακ;
Η «Ιστορία Γάμου», με πρωταγωνιστές τους Ανταμ Ντράιβερ και Σκάρλετ Τζοχάνσον, έκανε την πρεμιέρα της στη Βενετία, ήταν η μεγάλη πρεμιέρα του 60ού Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, οπότε είχαμε και την τύχη να τη δούμε σε μεγάλη οθόνη. Και ήταν υπέροχη. Η καλύτερη ταινία του Μπόμπακ, ένα καλογραμμένο, αριστοτεχνικά στημένο, εξαιρετικά ερμηνευμένο δράμα. Παραγωγής Netflix. Αναστεναγμός.
Πώς αντέδρασε το χολιγουντιανό σύστημα, η αμερικανική διανομή; Οπως και στον Σκορσέζε. Μπλόκαρε την προβολή του στους πολυκινηματογράφους (στην Αμερική, στην Ελλάδα ευτυχώς «Ο Ιρλανδός» παίζεται κανονικά στα multiplex). Δηλαδή το Netflix συμφωνεί στο αίτημα των σκηνοθετών, η ταινία τους να παιχτεί και σε μεγάλες οθόνες πριν την διάθεσή της στην πλατφόρμα και το μπλοκάρει το σύστημα διανομής στις αίθουσες. «Οι αμερικανικές αλυσίδες πολυκινηματογραφων αρνούνται να προβάλουν τον "Ιρλανδό" καθώς σύμφωνα με τους εκπροσώπους τους η έξοδός τους στις αίθουσες ένα μήνα μόνο πριν την προβολή του στο Netflix δεν "σέβεται" τους κανόνες της αγοράς...» είχαμε γράψει στο Flix. Διαβάστε αναλυτικά εδώ.
Είναι αυτή τώρα η σοβαρή απάντηση; Αυτή είναι η επαγγελματική στρατηγική του χολιγουντιανού συστήματος; Αυτή είναι η πρόταση των στούντιο «για να πολεμήσουν τον καναπέ;» Θα μπλοκάρουν τη χρηματοδότηση ταινιών όπως «Ο Ιρλανδός», θα σαμποτάρουν τη διανομή τους στα multiplex και στο τέλος θα ρωτάνε τον σκηνοθέτη γιατί συνεργάστηκε με το Netflix ή εσένα τον θεατή γιατί έχεις Netflix. Κι όλους μαζί «γιατί προδίδουμε το σινεμά;»
Δεν το προδίδουμε εμείς το σινεμά. Εσείς το έχετε προδώσει, χρόνια τώρα, και σήμερα φαίνεται ξεκάθαρα το αποτέλεσμα.
Διαβάστε κι αυτό: Ο Εντουαρντ Νόρτον το λέει καθαρά: δεν σκοτώνει το Netflix το σινεμά, αλλά οι κινηματογραφικές αίθουσες
Δεν μάς βάζετε στο κύκλωμα, θα αγοράσουμε κινηματογράφους
Κι έρχεται και πάλι το Netflix και κάνει την κίνηση ματ. Μπλοκάρουν οι πολυκινηματογράφοι την έξοδο των ταινιών τους; Ρίχνουν χρήματα στο να στηρίξουν άλλο ένα θύμα της επέλασης των blockbusters: μεμονωμένες αίθουσες, παραδοσιακούς κινηματογράφους.
To έκαναν με ιστορικό θέατρο του Μπρόντγουεϊ για τον «Ιρλανδό» (μάλιστα ανακαινίζοντάς το πλήρως). Σήμερα κυκλοφόρησε η είδηση ότι το Netflix χρηματοδότησε το «Paris Theater», μία από τις παλιότερες, ιστορικές αίθουσες της χώρας, που χρεοκόπησε και έκλεισε τον προηγούμενο Αύγουστο.
Το «Paris» είχε ανοίξει στην Νέα Υόρκη το 1948, την κορδέλα είχε κόψει η Μάρλεν Ντίντριχ, και -μέχρι και σήμερα- προσέφερε στον θεατή μία από τις μεγαλύτερες οθόνες μεμονωμένης αίθουσας στη χώρα!
«Είμαστε πολύ χαρούμενοι που το Paris Theater θα συνεχίσει την 71 χρόνων ιστορία του, προσφέροντας μία μοναδική εμπειρία στον θεατή» δήλωσε ο Τεντ Σαράντος του Netflix. «Είμαστε πολύ περήφανοι που θα διατηρήσουμε αυτό το θρυλικό κινηματογράφο, που πλέον αποτελεί νεοϋορκέζικο μνημείο, ώστε να συνεχίσει να αποτελεί προορισμό και σπίτι για το κοινό που αγαπά το σινεμά.»
«Για το κοινό που αγαπά το σινεμά.» Το διαβάσαμε και νιώσαμε το σκαμπίλι στο μάγουλο. Να το δηλώνει ο άνθρωπος που βρίσκεται απέναντι από τα στούντιο. Πανηγυρίζει 3 Οσκαρ, μπορεί φέτος ακόμα περισσότερα, ανάμεσά τους και το Καλύτερης Ταινίας. Ποιος θα τον σταματήσει;
Εμπορικά, καλλιτεχνικά, επικοινωνιακά το Netflix σκοράρει. Βρίσκει έδαφος και μπαίνει. Η απάντηση στο αν το θέλουμε ή όχι, στην ιστορική στιγμή στο χρόνο που καλούμαστε να υπερασπιστούμε ή όχι τη μεγάλη οθόνη, δεν είναι η κριτική και η γκρίνια και οι ενοχές. Είναι να πέσουν χρήματα εκεί που πρέπει.
Χόλιγουντ, είσαι έτοιμο για το κοντινό σου;
Διαβάστε ακόμα:
- «Είμαι ευγνώμων για το Netflix»: Ο Μπονγκ Τζουν-χο μιλάει για το «Okja» και την έκπληξη του «Parasite»
- Ο Εντουαρντ Νόρτον διαφωνεί με τον Σπίλμπεργκ: δεν σκοτώνει το Netflix το σινεμά, αλλά οι κινηματογραφικές αίθουσες
- Ο Μπραντ Πιτ και ο Ανταμ Σάντλερ μιλάνε για τα υπέρ και τα κατά του Netflix
- Κάτι ανεπανάληπτο έχει προγραμματιστεί για τις προβολές του «Irishman» στη Νέα Υόρκη
- Θα δούμε το «The Irishman» του Μάρτιν Σκορσέζε στις ελληνικές αίθουσες;
- Η νέα ταινία του Αλεξάντερ Πέιν θα είναι για το Netflix
- Ούτε καν ο Μάρτιν Σκορσέζε δεν μπορεί να συμφιλιώσει το Netflix με την αίθουσα
- Αλλαγές στα Οσκαρ: O Σπίλμπεργκ έχασε, το Netflix μένει
