Συνέντευξη

Ο Τηλέμαχος Αλεξίου ξέρει απ' έξω όλα τα λόγια από τις ταινίες του Πιερ Πάολο Παζολίνι

στα 10

Μόνιμος κάτοικος Βερολίνου, ο Τηλέμαχος Αλεξίου έρχεται στην Αθήνα για να παρουσιάσει στο φετινό Outview Film Festival δύο από τις ταινίες του και συστήνεται στο Flix, προκαλώντας σάς να συγκρατήσετε το όνομά του. Και όχι μόνο.

Ο Τηλέμαχος Αλεξίου ξέρει απ' έξω όλα τα λόγια από τις ταινίες του Πιερ Πάολο Παζολίνι

Το όνομα στο διαβατήριο μου είναι Τηλέμαχος Αλέξιος Αλεξίου. Γεννήθηκα το 1989. 'Ελληνας σκηνοθέτης/κινηματογραφιστής απο το Βερολίνο, μεγάλωσα στην Εύβοια.
Εχω σπουδάσει θεωρία κινηματογράφου, μιλάω 9 γλώσσες και μικρός ήμουν πρωταθλητής χορού.
Ξέρω απ' έξω τα λόγια απο τις περισσότερες ταινίες του Παζολίνι και του Αλμοδόβαρ.
Απεχθάνομαι την θρησκεία και το έθνος.
Αγαπώ τον Άνθρωπο, την Φύση, την Τέχνη, τον Σλάβοϊ Ζίζεκ και τα ρούχα της Ατσούκο Κούντο.
Προσλαμβάνομαι; :)

Αυτή ήταν η απάντηση που μας έδωσε ο Τηλέμαχος Αλεξίου (Telémachos Alexiou), όταν τον ρωτήσαμε να «συστηθεί σε κάποιον που δεν τον ξέρει».

Σε κάποιον δηλαδή που δεν γνωρίζει ότι ο 26χρονος, μόνιμος κάτοικος Βερολίνου έχει γυρίσει επτά ταινίες μικρού μήκους, δύο ταινίες μεσαίου μήκους και μια μεγάλου, ισορροπώντας με χαρακτηριστική τεχνική χορευτή ανάμεσα στο queer, το πειραματικό, το underground και το (όπως υποστηρίζει ο ίδιος) «μερικώς αυτοβιογραφικό» σινεμά αλλά και τις εγκαταστάσεις media, την performance και τη φωτογραφία, με συμμετοχές στη Berlinale, ήδη μικρή ρετροσπεκτίβα στο Arsenal Institute for Film and Video Art του Βερολίνου και συμμετοχές στο Φεστιβάλ του Μουμπάι, τη γκαλερί μοντέρνας τέχνης Temporäre Kunsthalle Berlin, το Ινστιτούτο Θεάτρου HAU Berlin και ανάμεσά σε άλλα το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και το Los Angeles Outfest.

Λίγο πριν έρθει στην Αθήνα για να παρουσιάσει την μεσαίου μήκους «Αφροδίτη στην Αυλή» του 2011 και τη μεγάλου μήκους «Βασίλισσα Αντιγόνη» του 2014 στο φετινό Outview Film Festival, o Τηλέμαχος Αλεξίου απάντησε στις ερωτήσεις του Flix.

Τηλέμαχος Αλεξίου 607

Πώς θα περιέγραφες το σινεμά που κάνεις;

Είναι δύσκολο να το περιγράψω γιατί, παρ' όλο που κάνω σινεμά τα τελευταία εφτά χρόνια, θεωρώ οτι είμαι ακόμα στην αρχή και είναι κάτι που εξελίσσεται συνέχεια και με ταχύτατο ρυθμό.Μέχρι τώρα θα σου έλεγα ότι είναι ένα σινεμά προσωπικό, πολιτικό, εικονολατρικό και μυστηριώδες, που μέσα σε στατικά πλάνα και ηθοποιούς φετίχ αναπλάθει και ξαναζωντανεύει αρχαίους μύθους και σύμβολα, άλλες φορές για να πει κάτι καινούριο κι άλλες φορές για να μην πει απολύτως τίποτα κι απλά να αρκεστεί στην ομορφιά τους και στην ομορφιά να τα βλέπεις να καταρρέουν.Οι χαρακτήρες μου είναι συνήθως εγκλωβισμένοι (σε μία χώρα, σ' ένα σπίτι, στο σώμα τους ή και σε μία εμμονή) και ψάχνοντας την έξοδο κάνουν μοιραία και αναποφευκτα λάθη.Αυτά, μεχρί τώρα. Νομίζω και ελπίζω οτι στο μέλλον θα συμβούν διάφορα άλλα στο σινεμά μου, γιατί δεν υπάρχει τίποτα πιο βαρετό από το να είσαι προβλέψιμος, όπως έλεγε ο Ινγκμαρ Μπέργκμαν.

Πόσο «Ελληνας» νιώθεις;

Καθόλου και πάρα πολύ. Μεγάλωσα στην Ελλάδα και κουβαλάω μέσα μου αναμνήσεις, τραύματα, παθογένειες, αγάπη και μίσος που σχετίζονται με αυτή τη χώρα.Σκέφτομαι κυρίως στα ελληνικά, έχω αγαπημένους ανθρωπους στην Ελλάδα και με απασχολούν έντονα οι κοινωνικές και πολιτικές εξελίξεις.Εχω τέλος πολλά ακομη άλυτα ζητήματα απο τα παιδικά και εφηβηκά μου χρόνια στην Εύβοια, γι' αυτό άλλωστε και οι περισσότερες ταινίες μου λαμβάνουν χώρα εκεί.Αγαπώ και μισώ τον τόπο καταγωγής μου ταυτόχρονα.Τώρα αν με ρωτάς για εθνική ταυτότητα, σύνορα, DNA κλπ, που ξέρω οτι δεν με ρωτάς αυτό αλλά μιας και μιλάμε δημόσια καλό είναι να το ξεκαθαρίσω, φυσικά όχι.Δεν δέχομαι καμία εθνική ταυτότητα.Ειδικά μέσα στον σαρκοβόρο νεοφιλελευθερο καπιταλισμό που ζούμε είμαι παντού μετανάστης.

Τηλέμαχος Αλεξίου 607 Στα γυρίσματα της «Βασίλισσας Αντιγόνης»

Πόσο εύκολο είναι να συνεχίσεις να κάνεις σινεμά «ανεξάρτητα»;

Μου ξύνεις πληγές. Δεν είναι εύκολο. Θα πρέπει βέβαια επι τη ευκαιρία να σου πώ ότι πρέπει σύντομα να αναπροσδιορίσουμε τον όρο «'ανεξάρτητος» στο σινεμά, γιατί τη σήμερον ημέρα υπάρχουν «ανεξάρτητες» ταινίες που κόστισαν 2 εκατομμύρια ευρώ και ταινίες όπως η «Βασίλισσα Αντιγόνη» που κόστισε 15 χιλιάδες. Εκτός εάν τα έχεις να τα βάλεις απο την τσέπη σου, δεν είσαι απόλυτα ανεξάρτητος όταν παίρνεις μια συγκριτικά τόσο μεγάλη χρηματοδότηση. Όπως και να' χει αν μιλήσω για την δική μου περίπτωση δεν είναι εύκολο και δεν μπορώ πια να το κάνω στο βαθμο που το έκανα στο παρελθόν. Για να έχεις ένα αποτελεσμα κοντά στο επιθυμητό χρειάζονται χρήματα. Το σινεμά είναι η πιο ακριβή μορφή τέχνης. Οσο είσαι πολύ νέος μπορείς να επιτρέψεις στον εαυτό σου να δουλέψεις αμισθί και να βρείς συνεργάτες που θα κάνουν το ίδιο. Με τα χρόνια όμως αύτο δεν είναι πια εφικτό. Κουράζεσαι. Δεν μπορείς να κοιτάξεις τους συνεργάτες σου στα μάτια όταν ξέρεις οτι δουλεύουν χωρίς να αμοίβονται αξιοπρεπώς. Γι'αυτό λοιπόν στην επόμενη ταινία θα προτιμούσα κι εγώ να κάνω το ανεξάρτητο σινεμά των δύο εκατομμυρίων. Για τον σκοπο αυτό χρειάζεται βέβαια μια άλλη δύναμη, αυτή της υπομονής... μέχρι να βρεις την καταλληλη χρηματοδότηση.

Πόσο queer είναι το σινεμά σου;

Μου έκαναν παρόμοια ερώτηση σε πρόσφατη συνέντευξη και ίσως φανεί ότι επαναλαμβάνομαι αλλά είναι το μόνο που μπορώ να απαντήσω οπότε θα κάνω copy/paste: δεν ξέρω. Απο την μία δεν μου αρέσει να βάζουν το σινεμά μου σε κουτάκια απο την άλλη η κατηγοριοποίηση απο το κοινό και τους κριτικούς είναι κάτι που συμβαίνει σχεδόν αυτόματα και για κάθε τύπο ταινιών. Σίγουρα δεν κάνω queer cinema επειδή ξυπνάω ένα πρωί και αποφασίζω να κάνω μία queer ταινία. Κάνω ταινίες με θέματα που ενδιαφέρουν εμένα και έχουν κάτι απο την προσωπική μου εμπειρία και καθημερινότητα. Αν αυτές μπαίνουν τελικά κάτω απο την ομπρέλλα του queer cinema είναι κάτι που συναποφασίζουν και αυτοί που παρακολουθούν το έργο μου. Πιστεύω πάντως οτι οι ταινίες μου είναι όντως queer (μεταξύ πολλών άλλων πραγμάτων), αν και δεν βρίσκουν πολύ ανταπόκριση στα queer φεστιβάλ. Ισως γιατί δεν έχω κάνει ταινίες με ιστορίες τύπου «μια feel good και λίγο δραματική ιστορία αγάπης μεταξύ δύο αγοριών», κάτι που βλέπουμε να αναπαράγεται συνέχεια. Καλό είναι να υπάρχει αντπροσώπευση lgbt ζωών στο σινεμά αλλά εμένα προσωπικά δεν με ενδιαφέρει πια να βλέπω μικροαστούς ομοφιλόφιλους, οι οποίοι ζούν κατα τα άλλα αυστηρά με κανόνες ετεροκανονικότητας, να μου δείχνουν πόσο «φυσιολογικοι» και όμοιοι είναι με τους μικροαστούς ετεροφιλόφιλους. Αυτό νομίζω πως το έχουμε ξεπεράσει εδώ και καιρό. Queer cinema σημαίνει για μένα παρουσιαζω ιδέες, ταυτότητες, σώματα, σεξ, πολιτική δράση και εικόνες ΕΞΩ απο το κυρίαρχο αφήγημα, ΚΟΝΤΡΑ στο ρεύμα της αφομοίωσης και «κανονικοποίησης» των πάντων. Last but not least δεν νοείται queer cinema χωρίς την παρουσία γυναικών και τρανς δημιουργών!

Ποιοι είναι οι σκηνοθέτες και οι ταινίες που αγαπάς;

Θα χρειαστούμε ξεχωριστή συνέντευξη γι αυτό το το θέμα, αλλά θα κάνω μία προσπάθεια. Απο τους παλαιότερους θα έλεγα περισσότερο αγαπώ και μ' έχουν επηρεάσει ο Αλφρεντ Χιτσκοκ, ο Πιέρ Πάολο Παζολίνι, οι Ντανιέλ Ουγιέ και Ζαν-Μαρί Στρομπ, η Ντόροθι Αρζνερ και ο Στάνλεϊ Κιούμπρικ. Απο τους συγχρονους ο Μπρούνο Ντιμόν, η Ουλρικε Οττινγκερ, ο Ζοάο Πέδρο Ροντρίγκες και φυσικά ο Πέδρο Αλμοδόβαρ! Με συναρπάζει πως αυτός ο καλλιτέχνης μπορεί και συγχωνεύει όλες του τις εμμονές, τα φετίχ και την επιδειξιομανία στις ταινίες του χωρίς καμία ενοχή. Μπορώ να παίξω by the way με μεγάλη ακρίβεια όλους τους κεντρικούς χαρακτήρες απο την «Κika» και τα «Ψηλά Τακούνια». Την επόμενη φορά που θα βρεθούμε θα σου παίξω Ανδρέα Καρακορτάδα από το απο το Lo Peor del Dia.

Τηλέμαχος Αλεξίου 607 Στα γυρίσματα του «Αφροδίτη στην Αυλή»

Ποια είναι η γνώμη σου για το ελληνικό σινεμά των τελευταίων χρόνων που διαπρέπει στο εξωτερικό;

Η καλύτερη. Και μακάρι να συνεχίσουν έτσι. Δεν έχω δει βέβαια όλες τις πρόσφατες ελληνικές ταινίες αλλά ξεχωρίζω, για διαφορετικούς λόγους τον καθένα, τον αγαπητό καινούριο φίλο Σύλλα Τζουμέρκα, την Αθηνά Τσαγγάρη και τον Πάνο Χ. Κούτρα.

Τι ετοιμάζεις τώρα;

Έχω ξεκινήσει να γράφω με τον Παναγιώτη Ευαγγελίδη ένα καινούριο σενάριο για μία ταινία μεγάλου μήκους. Πρόκειται για την ιστορία ενός ναερού άνδρα που ζει στο Βερολίνο το 2016 και επιστρέφει στην Αθήνα για να αναβιώσει κομμάτια και ανεκπλήρωτες επιθυμίες απο την ζωή της μητέρας του. Κάποιες απο τις βασικές πηγές έμπνευσης είναι το «Vertigo» του Αλφρεντ Χίτσκοκ και το «Singin' In The Rain» των Τζιν Κέλι και Στάνλεϊ Ντόνεν... περισσότερα δεν μπορώ ακόμα να αποκαλύψω. Το μόνο σίγουρο είναι οτι θα είναι η πρώτη μου ταινία με τόση πολύ αφήγηση και πλοκή και οτι πετάω στα σύννεφα που μπορώ και δουλεύω με έναν απο τους πιο λαμπρούς και εμπνευσμένους σεναριογράφους στην Ελλάδα σήμερα.


Οι ταινίες του Τηλέμαχου Αλεξίου που θα προβληθούν στο Outview Film Festival:

Η Αφροδίτη στην Αυλή 607

H Aφροδίτη στην Αυλή (2011) - 13 Μαΐου στις 17.00 στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος / Αίθουσα 1

Κατά τη διάρκεια του καλοκαιρινού καύσωνα, ο Νίκος και ο Αλέν, δύο εκδιδόμενα αγόρια και μια κοπέλα προα- γωγός, η Μόνικα, παρασύρονται σε μια ιδιόμορφη σχέση μετά την συνάντησή τους σ’ έναν σκοτεινό δρόμο. Ερωτεύονται, παίζουν με όπλα και συζητάνε για χαρτιά, λεφτά και ακροάσεις θεάτρου. Πρόκειται άραγε για ένα παιχνίδι ρόλων, το οποίο επινόησαν ο τρεις τους για να περάσουν το χρόνο τους σ’ ένα απομακρυσμένο, έρημο εξοχικό; Μήπως τους έχει επηρεάσει ο Ζαν Ζενέ; Είτε πρόκειται για την πραγματικότητα των χαρακτήρων ιδωμένη στον καθρέφτη, είτε για μια ελλειπτική απεικόνιση του διαστρεβλωμένου, ονειρικού τρόπου που αντιλαμβάνονται αυτή την πραγματικότητα, η Αφροδίτη στην Αυλή, αντιπαραθέτοντας ετερόκλητες αναφορές στην τέχνη και στη λογοτεχνία, οδηγεί τους απομονωμένους χαρακτήρες της στη διάλυση. Κι ωστόσο, με την ιδιαίτερη γλώσσα της, μετουσιώνει τη διάλυση αυτή σε θρίαμβο.

Ελλάδα, Γερμανία, Γαλλία 2011 / Σενάριο - Σκηνοθεσία: Τηλέμαχος Αλεξίου / Πρωταγωνιστούν: Αθηνά Μάθιου, Αλέξανδρος Βαρδαξόγλου, Σταύρος Σβήγκος / Παραγωγή: Τηλέμαχος Αλεξίου, Tim Schenkl, Marie Monge, Ηλεκτρα Καλαϊτζάκη / Φωτογραφία: Tim Schenkl / Μονταζ: Assaf Hochman, Τηλέμαχος Αλεξίου


Βασίλισσα Αντιγόνη 607

Βασίλισσα Αντιγόνη (2014) - 12 Μαΐου στις 21.45 στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος / Αίθουσα 1

Μια νεαρή γυναίκα ζει με τον βαριά άρρωστο πατέρα της και τον έφηβο αδελφό της σε μια μικρή παραθαλάσσια πόλη της Ελλάδας. Εργάζεται για μήνες άμισθη σ’ ένα κατάστημα ρούχων, ανήμπορη να αντεπεξέλθει οικονομικά στην ιατρική περίθαλψη του πατέρα της, προσπαθώντας απεγνωσμένα να προστατέψει τον αδελφό της από τον σχολικό εκφοβισμό. Θέλει να ξεσπάσει αλλά δεν βρίσκει λόγια. Θέλει να δραπετεύσει, αλλά τα πόδια της είναι δεμένα. Ψάχνοντας για τσιγάρα στην σχολική τσάντα του αδελφού της, βρίσκει την Αντιγόνη του Σοφοκλή και σταδιακά ταυτίζεται με την ηρωίδα. Αδύναμη και αυτοκαταστροφική, μετατρέπεται σε θύμα της μοίρας της, ακολουθώντας το μονοπάτι της τραγικής της πτώσης και της τελικής κάθαρσης, μ’ έναν χορό τριών νέων ανδρών να την οδηγεί.

Ελλάδα, Γερμανία 2014 / Σκηνοθεσία: Τηλέμαχος Αλεξίου / Πρωταγωνιστούν: Αθηνά Μάθιου, Κρίστοφ Λαμπ, Αλέξανδρος Βαρδαξόγλου, Γιώργος Μακρής, Αριστοτέλης Βαρυτιμίδης, Παναγιώτης Ευαγγελίδης / Παραγωγή: Jürgen Brüning, Τηλέμαχος Αλεξίου / Φωτογραφία: Tim Schenkl / Σενάριο: Τηλέμαχος Αλεξίου, Αθηνά Μάθιου / Μονταζ: Assaf Hochman, Τηλέμαχος Αλεξίου


To Outview Film Festival - Ημέρες Queer Κινηματογράφου διεξάγεται από τις 7 έως και τις 15 Μαΐου στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος.

Διαβάστε ακόμη: