Άποψη

Φεστιβάλ Δράμας 2023: Anima, animation και νεανικά άγχη στο Διεθνές Σπουδαστικό Τμήμα

στα 10

Παρακολουθήσαμε για μια ακόμη χρονιά το Διεθνές Σπουδαστικό Τμήμα της Δράμας και μεταφέρουμε τις εντυπώσεις μας από το πολυποίκιλο πρόγραμμα των 14 συμμετοχών.

Φεστιβάλ Δράμας 2023: Anima, animation και νεανικά άγχη στο Διεθνές Σπουδαστικό Τμήμα
Dancing On the Grave

«Ánima», ψυχή στα λατινικά, είναι ο τίτλος της ταινίας του Κολομβιανού ανθρωπολόγου και εικαστικού Μανουέλ Ματέο, ένα ντοκιμαντέρ που μοντάρει ευφυώς την παρατήρηση της καθημερινότητας των κατοίκων ενός ζωολογικού κήπου, έτσι όπως αυτή διαμορφώνεται από την ανθρώπινη παρουσία. Παρατήρηση σκέτη, χωρίς λόγια και με τη χρήση των φυσικών ήχων και μόνο ως ρυθμιστές της έντασης της κάθε δοκιμασίας των ζωντανών, από τη γέννηση και την πάλη τους με την επιβεβλημένη φροντίδα μέχρι τη θανάτωσή τους.

Η ταινία του Ματέο, ωστόσο, δεν είναι η μόνη που εκπέμπει… anima μέσω του ζωικού βασιλείου στο φετινό lineup του Διεθνούς Σπουδαστικού Διαγωνιστικού Τμήματος, έτσι όπως το επιμελήθηκε, για τέταρτη χρονιά, ο Θανάσης Νεοφώτιστος με την ομάδα των προγραμματιστών του.

Διαβάστε ακόμη: Δράμα 2023 | Τελετή Λήξης και Βραβεία

anima Anima

carp xmas Carp Xmass

Xiaohui and his cows Xiaohui and his cows

Ψυχή εκπέμπουν και τα ψάρια, έχοντας βγει στη στεριά, στο αδρό στην εντροπία του animation «Carp Xmass» της Τσέχας Άνα Χεριμπάνοβα, το οποίο φαντάζεται ένα χωριό κυπρίνων να ετοιμάζεται την παραμονή των Χριστουγέννων για την κατανάλωση σούπας από… ανθρώπινη σάρκα. Εκκινώντας από το έθιμο πολλών κεντροευρωπαϊκών καθολικών χωρών να καταλύουν ιχθύες την Καλή Βραδιά, το φιλμ επεξεργάζεται ευφάνταστα ένα κλασικό fantasy μοτίβο, εκείνο της αντιστροφής των ρόλων, για να δημιουργήσει ένα σύμπαν διπλά δυστοπικό και να επικοινωνήσει τα περιβαλλοντικά του άγχη.

Στο δε κινέζικο «Xiaohui and his cows» της Ξινγίνγκ Λάο, πρωταγωνιστές είναι αυτοί ακριβώς, ο μικρός Ξιάουι, που ζει με τον παππού του στην αγροτιά, μακριά από τους βιοπαλαιστές γονείς του, και οι αγελάδες της φαμίλιας, τις οποίες προσπαθεί να προστατέψει με διάφορα κόλπα από τον φτωχό παππού που θέλει να τις πουλήσει. Τίποτα που να μην έχουμε ξαναδεί σε μικρού ή μεγάλου μήκους φιλμ που πραγματεύονται την παιδική ηλικία στην κινέζικη επαρχία, πάντως μια δουλειά καίρια στις κοινωνικές της αιχμές και μαζί τρυφερή στο βλέμμα.

Τέλος, στον ελληνικό «Αχινό» του Αλεξ Σολτζ, το εχινοειδές που αλλάζει χέρια ανάμεσα σε δύο λουόμενους σε μια παραλία γυμνιστών λειτουργεί συμβολικά. Εκπροσωπεί το ακανθώδες ταμπού της ομοφυλοφιλίας, σε ένα θαλασσινό, μάλιστα, όπου είναι δύσκολο να διακρίνεις το φύλο αν δεν είσαι γνώστης. Ο ένας άντρας «ψάχνεται», ο άλλος, συνειδητοποιημένος, κυνηγά και «ρίχνει» με την πρόφαση του στρέιτ, και η γνωριμία τους αναστατώνει τον πρώτο. Δυστυχώς, και παρά το ενδιαφέρον κόνσεπτ, η ταινία είναι ισχνότατη σε σκιαγράφηση και αδέξια στους ρυθμούς της.

αχινός Αχινός

Bad Kids Κακά Παιδιά με Ονόματα Αγίων

Από την άλλη, μια στιβαρή και ολοκληρωμένη δουλειά παραδίδει η Βίκυ Αναστασιάδου, σπουδάστρια κινηματογράφου του ΑΠΘ, με το «Κακά Παιδιά με Ονόματα Αγίων», τον μόνο άλλο ελληνικό τίτλο του Διεθνούς Σπουδαστικού. Η γεμάτη αλκοόλ και μικροκλοπές γύρα ενός 16χρονου με την παρέα του, την παραμονή της αναχώρησής του για επαγγελματικό ταξίδι με τον αυταρχικό πατριό του, ξετυλίγεται με νεύρο που πάλλεται διπλά μετά την ανατροπή λίγο πριν το φινάλε και ακρίβεια που θυμίζει επαγγελματία. Aξιο απορίας πώς η ταινία δεν επελέγη και για το Εθνικό Σπουδαστικό Τμήμα, όπου πήγε τελικά ο αδύναμος «Αχινός», ο οποίος και τιμήθηκε, μάλιστα, με το Βραβείο Διανομής για ελληνική ταινία (εκπροσώπηση για μια ολοκληρωμένη διαμόρφωση εμπορικής στρατηγικής που θα απευθυνθεί σε αγοραστές του εξωτερικού -τηλεοπτικούς σταθμούς ή πλατφόρμες).

kokurio Kokuryo: The Untold Story of bb. Undas 2019

I  Asked him to Take me Dancing I Asked him to Take me Dancing

Το ίδιο υπερβολική βρίσκουμε και τη βράβευση, με το Queer Student Award: Loud & Proud, του φιλιππινέζικου «Kokuryo: The Untold Story of bb. Undas 2019» του Ντιόκο Μανουέλ Ντιονίσιο, γύρω από την απεγνωσμένη προσπάθεια δύο διεμφυλικών φιλενάδων να εντοπίσουν το κλεμμένο χρηματικό έπαθλο της μίας από τρανς καλλιστεία. Ευπρόσδεκτες οι προθέσεις του νεαρού σκηνοθέτη για καμπ χιούμορ και κοινωνική κριτική, δεν αρκούν, ωστόσο, να ακυρώσουν την υστερία και τον ερασιτεχνισμό. Το ίδιο βραβείο ίσως θα άξιζε μια ιδέα παραπάνω το βιωματικό «I Asked him to Take me Dancing» του Χιλέλ Ράτε, ορθόδοξου γκέι Εβραίου που ξετυλίγει τα υπαρξιακά του άγχη μέσα από μια παράθεση σκηνών χαλαρότατη όσο και υπέρ-επεξηγηματική σε voiceover, πάντως με εμπεδωμένη τη γνώση των μηχανισμών λειτουργίας του ντοκιμαντέρ.

Αντιθέτως, απόλυτα σύμφωνους μας βρίσκουν οι δύο μεγάλες διακρίσεις του τμήματος. Ειδικό Βραβείο της Επιτροπής: Rising Star στο γαλλικό «Phalène» της Σαρά-Αναίς Ντεμπενουά, όπου δύο δίδυμες αδελφές αναζητούν την πηγή των παράξενων οραμάτων που αρρωσταίνουν τη μία, ανατρέποντας την τέλεια συγχρονισμένη τους ζωή. Και Grand Prix Student: Almost Famous στο βέλγικο «Klette» του Μισέλ Αμπάι, πάνω στον αφόρητο φόβο μιας 26χρονης κοπέλας, που σπουδάζει και μένει ακόμα με τη μητέρα της, μπροστά στο αβέβαιο προσωπικά και επαγγελματικά μέλλον. Το πρώτο, ένα μαγευτικά «χορογραφημένο» κομψοτέχνημα που κάνει την αισθητική του ουσία. Το δεύτερο, μία χωρίς συναισθηματικούς εκβιασμούς βυθομέτρηση της αγωνίας του σημερινού νέου να σταθεί στο ύψος των κοινωνικά καθορισμένων περιστάσεων.

phalene Phalène

klette Klette

Αν είχε βραβεία ερμηνειών το Διεθνές Σπουδαστικό, θα άξιζε να δοθεί εκείνο της γυναικείας στην υπόγεια σπαραχτική Τζένιφερ Κλέιεν για το «Klette» (θα την ξανακούσουμε σίγουρα κάπου, υπάρχει πολύ μέλλον εδώ) και ένα ειδικό ensemble στα πιτσιρίκια του ισπανικού «The Things to Come» του Σαντιάγκο Ραφάλες, που παρακολουθεί με εκπληκτική λεπτότητα και σαφήνεια την αμηχανία ενός 10χρονου αγοριού να ανταποκριθεί στο (πρώτο) φιλί της κολλητής του, τις τελευταίες μέρες των καλοκαιρινών τους διακοπών.

Στην ανδρική ερμηνεία, θα το έπαιρνε πιθανότατα ο Στίπε Ραντόγια στο συμπαθές, παρά τις μικροατεχνίες του, «Dancing On the Grave» της Κροάτισσας Aνα Σίσκοφ, ως 30άρης, κακομαθημένος ..κάφρος που είναι μόνιμα προτεραιότητα της μαμάς, παρά τις προσπάθειες της αδελφής του να διεκδικήσει την αγάπη της, και όχι ο (πιο προφανής, λόγω αβανταδόρικου ρόλου) πρωταγωνιστής της «Βαλίτσας» των Σαμάν Χοσεϊνπούρ και Άκο Ζαντκαρίμι, υπερβολικός στις εκφράσεις του ως Κούρδος πρόσφυγας που αναζητά στην Τεχεράνη την κλεμμένη βαλίτσα-στέγη του. Ο μεγεθυμένος συναισθηματισμός είναι κι ένα γενικότερο χαρακτηριστικό αυτού του παλαιομοδίτικου, αλλά ομολογουμένως άψογα στημένου ως παραγωγή φιλμ από το Ιράν.

The Things to Come The Things to Come

suitcase Suitcase

δ δ

opening night Opening Night

Στο άλλο άκρο, η… ελλειπτικότητα των δύο υπόλοιπων ταινιών του Διεθνούς Σπουδαστικού. Του πειραματικού «δ» της Γερμανίδας Τζούλια Φάιγκε, η οποία αποπειράται να στήσει μια ιστορία (δύο άγνωστων αντρών, σε κάποιον αθηναϊκό δρόμο) από φθαρμένες φωτογραφίες που βρήκε σε ένα παλιό άλμπουμ στα σκουπίδια, και του «Opening Νight» της Πολωνής Σάρα Ζιμάνσκι, ένα ασύμμετρο σε σκίτσα, ενδιαφέρον σε τεχνοτροπία, αλλά υπέρμετρα αφαιρετικό κι αυτό, animation πάνω στο (ονειρικό;) ξανασμίξιμο ενός χωρισμένου ζευγαριού στο πάρτι μιας θεατρικής πρεμιέρας.

Δείτε εδώ το τρέιλερ του 46ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Δράμας:

Αναζητήστε περισσότερες πληροφορίες για το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Δράμας στο επίσημο site του, στην επίσημη σελίδα του στο Facebook, στο κανάλι του στο YouTube και στον επίσημο λογαριασμό του στο Instagram.