Φεστιβάλ / Βραβεία

16o ΦΝΘ: «Στο Νήμα» / Οσα (δεν) μάθαμε για τον Αλέξη Τσίπρα στο πιο πολυδιαφημισμένο ντοκιμαντέρ του Φεστιβάλ

στα 10

Πώς το «Στο Νήμα» των Αλέξανδρου Παπανικολάου και Εμιλυ Γιαννούκου έχασε μια τεράστια ευκαιρία να μπει... στο μυαλό του Αλέξη Τσίπρα.

16o ΦΝΘ: «Στο Νήμα» / Οσα (δεν) μάθαμε για τον Αλέξη Τσίπρα στο πιο πολυδιαφημισμένο ντοκιμαντέρ του Φεστιβάλ

Αρκετή ώρα μέσα στο ντοκιμαντέρ «για τον Αλέξη Τσίπρα», όπως είναι πλέον πιο γνωστό το «Στο Νήμα», υπάρχει μια σκηνή που εξηγεί πιο εύστοχα από οποιαδήποτε ανάλυση το ατελέσφορο του εγχειρήματος των δύο κινηματογραφιστών που θέλησαν να ακολουθήσουν κατά πόδας τον πρόεδρο της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ από την έναρξη της προεκλογικής περιόδου του Ιουνίου του 2012 μέχρι και το ιδρυτικό συνέδριο του κόομματος τον Ιούλιο του 2013.

Μία μέρα πριν τις εκλογές του Ιούνη του 2012, ο Αλέξης Τσίπρας συναντά τον Σταύρο Θεοδωράκη για μια συνέντευξη. Οι δύο άντρες, χαλαροί μεταξύ τους και αρκετά φιλικοί ο ένας προς τον άλλον, αστειεύονται, χαριτολογούν και μιλούν ακόμη μια φορά για το αδιέξοδο της πολιτικής των μνημονίων σε μια σκηνή που δεν θα σήμαινε τίποτα περισσότερο από την απλή συνάντηση του αρχηγού ενός κόμματος με ένα δημοσιογράφο.

Αυτή ήταν και η μοναδική στιγμή σε ολόκληρο το φιλμ των Αλέξανδρου Παπανικολάου και Εμιλυ Γιαννούκου που έκανε το κοινό να γελάσει, αντιμέτωπο με την ειρωνεία που βρίσκει σήμερα - ένα περίπου χρόνο μετά από εκείνη τη συνάντηση - το «Ποτάμι» του Σταύρου Θεοδωράκη αντίπαλο κόμμα στο ΣΥΡΙΖΑ σε μια εκ νέου προεκλογική περίοδο, στην οποία ο Αλέξης Τσίπρας ελπίζει πως αυτή τη φορά θα καταφέρει να κυριαρχήσει.

Η μεγάλη δυσκολία όταν γυρίζεις ένα ντοκιμαντέρ για έναν πολιτικό αρχηγό εν μέσω ενός σκηνικού μιας χώρας που μεταβάλλεται συνεχώς και μοιάζει εδώ και χρόνια να βρίσκεται σε μια αέναη προεκλογική περίοδο, είναι να καταφέρεις να αποτυπώσεις τις αθέατες στιγμές εκείνες που δεν θα μπορούσες να δεις σε ένα δελτίο ειδήσεων, ολοκληρώνοντας ένα πορτρέτο ή ένα χρονικό που θα μπορεί μετά από χρόνια να σταθεί σαν ένα αυτόνομο έργο και να αποτελεί μια μαρτυρία - αναφοράς για την περίοδο στην οποία διαδραματίζεται.

2

Το «Στο Νήμα» μοιάζει, όμως, ήδη ξεπερασμένο από την ίδια την πραγματικότητα. Και σε αυτό - για να μην είμαστε άδικοι δεν φταίνε μόνο οι δημιουργοί του.

Αν ο ΣΥΡΙΖΑ είχε κερδίσει τις εκλογές του Ιουνίου του 2012, το ντοκιμαντέρ αυτό θα ήταν τουλάχιστον μια ελλιπής αλλά σε κάθε περίπτωση μαρτυρία για τον τρόπο με τον οποίο ο Αλέξης Τσίπρας και το πολιτικό του γραφείο πέτυχαν στην προεκλογική τους καμπάνια, μικρά - δυστυχώς - κομμάτια της οποίας παρακολουθούμε με την κάμερα ανοιχτή στα γραφεία του ΣΥΡΙΖΑ στην Πλατεία Κουμουνδούρου.

Και αν ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν σήμερα κυβέρνηση, θα είχες λόγο να διαβάσεις περισσότερα πίσω από την όχι και τόσο εκ βαθέων εξομολόγηση του Αλέξη Τσίπρα στην κάμερα, καθώς θυμάται τα πρώτα του πολιτικά βήματα ήδη από το Γυμνάσιο και παρόλη τη χαλαρότητά του δεν αποκαλύπτει τίποτα περισσότερο για τις φιλοδοξίες του, τα συναισθήματά του απέναντι στην κατάκτηση της εξουσίας, την προσωπική του ζωή και πως αυτή έρχεται να συναντήσει την πολιτική του πλευρά.

Το γεγονός πως ο ΣΥΡΙΖΑ δεν κέρδισε στις εκλογές και πως ο Αλέξης Τσίπρας δεν δείχνει να έχει διάθεση να είναι αυτό το ντοκιμαντέρ ένα πορτρέτο της αμφιλεγόμενης πλέον προσωπικότητάς του, κάνει το «Στο Νήμα» να μοιάζει ακόμη περισσότερο επίπεδο, χωρίς καμία αγωνία ή και ουσία, αφού τα μόνα πράγματα που μαθαίνουμε στην πραγματικότητα για τον Αλέξη Τσίπρα είναι αυτά που γνωρίζουμε ήδη: πως είναι ένας νέος άνθρωπος που αντιμετωπίζει τις πολιτικές προκλήσεις αλλά και την άνοδό του στο πολιτικό σκηνικό της Ελλάδας με ενθουσιασμό, πως η ατμόσφαιρα στο πολιτικό του γραφείο είναι σαφώς χαλαρή - κυρίως λόγω του νεαρού της ηλικίας αυτών που το στελεχώνουν, πως η ήττα του Ιουνίου θεωρήθηκε απ' όλους εκτός από τον ίδιο τον Τσίπρα ως μια μεγάλη νίκη για το κόμμα και την αριστερά στην Ελλάδα, καθώς και άλλα πράγματα που δεν προσθέτουν τίποτα σε όσα γνωρίζουμε για το πιο διάσημο πολιτικό σχηματισμό των ημερών μας. Εκτός ίσως από τη χαριτωμένη αδιακρισία του να βλέπεις τον Τσίπρα να τρώει γεμιστά!

2

Καθόλη τη διάρκεια του φιλμ, μοιάζει αδύνατον να μην συγκρίνεις το «Στο Νήμα» με το «Ενα Βήμα Μπροστά» του Δημήτρη Αθυρίδη που μόλις πέρσι στο ίδιο αυτό Φεστιβάλ υπήρξε το αντίστοιχο πολυδιαφημισμένο ντοκιμαντέρ που ακολουθούσε τον Γιάννη Μπουτάρη στην προεκλογική του περίοδο πριν ψηφιστεί Δήμαρχος της Θεσσαλονίκης. Εκεί σε μια υποδειγματική χρήση του σινεμά παρατήρησης, σε μια εξομολόγηση - χείμαρρο του πρωταγωνιστή του που αντίθετα με τον Τσίπρα δεν είχε κανένα πρόβλημα να «ξεγυμνωθεί» κυριολεκτικά και μεταφορικά στην κάμερα, σε ένα αποκαλυπτικό πορτρέτο ενός ανθρώπου, μιας πόλης και μιας χώρας που μπορείς να παρακολουθήσεις ανά πάσα στιγμή και να έχει νόημα και σε μια αφήγηση που θύμιζε θρίλερ προκαλώντας την αγωνία του θεατή ακόμη και αν το αποτέλεσμα ήταν γνωστό.

Εδώ, ο,τι μένει από το «Στο Νήμα» είναι η διαρκής αποτυχία των δημιουργών του να μπουν στο μυαλό του Αλέξη Τσίπρα, η αδυναμία τους να χτίσουν πάνω στον πρωταγωνιστή τους ένα συναρπαστικό χρόνικό μιας Ελλάδας σε πολιτική έκρηξη, οι ελάχιστες στιγμές που νιώθεις πως το πολιτικό του γραφείο θα προτιμούσε η κάμερα να είναι κλειστή (όταν για παράδειγμα ο Τσίπρας γελάει - ας ελπίσουμε από αμηχανία - όταν βλέπει στην τηλεόραση το περιστατικό με τον Κασιδιάρη, τη Δούρου και την Κανέλλη ή όταν μία από τις υπαλλήλους του πολιτικού του γραφείου παραδέχεται πως ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει απάντηση στο τι θα συμβεί αν η Ευρώπη αντιδράσει στην ακύρωση των μνημονίων) και αυτή η χαρακτηριστική σκηνή με τον Σταύρο Θεοδωράκη που επιβεβαιώνει πως η πραγματικότητα παραμένει πιο συναρπαστική από οτιδήποτε καταγράφει μια κάμερα που - είτε γιατί δεν της το επιτρέπουν είτε γιατί δεν συνοδεύεται από τόλμη των κινηματογραφιστών της - έχει απλά την άδεια να μπει στα άδυτα μιας πολιτικής παράταξης, χωρίς να εκμεταλλεύεται κινηματογραφικά την πιο έντονη πολιτικά περίοδο που έζησε η Ελλάδα μεταπολιτευτικά.


To «Στο Νήμα» των Αλέξανδρου Παπανικολάου και Εμιλυ Γιαννούκου προβάλλεται ξανά την Τρίτη 18 Μαρτίου στις 22.30 στην αίθουσα Τώνια Μαρκετάκη.

Διαβάστε ακόμη:

Διαβάστε τα πάντα για το 16ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης στο ειδικό τμήμα του Flix που ανανεώνεται συνεχώς.