Η συναυλία του ΛΕΞ στο Καυτατζόγλειο, γεγονός που σημάδεψε τη χθεσινή ημέρα στη Θεσσαλονίκη, παρά τις έντονες φήμες που επικρατούσαν όλη την ημέρα, δεν άδειασε ούτε τους δρόμους της πόλης, ούτε φυσικά τις αίθουσες του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης που σε ακάθεκτους ρυθμούς είδαν θεατές να τις γεμίζουν από νωρίς το μεσημέρι μέχρι και μετά τις τελευταίες round midnight προβολές.
Στο ειδικό τμήμα του Flix μπορείτε να βλέπετε συγκεντρωμένα όλα όσα συμβαίνουν καθημερινά μέσα και έξω από τις αίθουσες του Φεστιβάλ: πρόσωπα, events, ταινίες - με τον τρόπο του Flix.
Μαθήματα σινεμά (και στιλ)
Γεμάτα ήταν από το πρωί και τα πρώτα masterclass του Φεστιβάλ που φέτος παρουσιάζει μια γκάμα ανοιχτών «μαθημάτων» στο κοινό από επίλεκτους της εγχώριας και ξένης κινηματογραφικής κοινότητας απλώνοντας το ενδιαφέρον σε όλες τις εκφάνσεις της δημιουργίας μιας ταινίας. Δείτε εδώ τον πλήρη κατάλογο των φετινών masterclasses με ακριβείς ημέρες και ώρες.
Στο masterclasse των casting directors με θέμα «Casting στην Εποχή της Τεχνολογίας. Ανακαλύπτοντας την Ψυχή μιας Ιστορίας» συμμετείχαν η Τάνια Γκρούνβαλντ («Ασπρο Πάτο»), Ινγκβιλ Κόλσετ Χόγκα («Συναισθηματική Αξία»), Λουσίντα Σάισον («Gravity», «Batman Begins») και Ντάβιντ Τσίτσλσπεργκερ (επικεφαλής της σημαντικότερης ψηφιακής casting πλατφόρμας, Filmmakers Europe) σε συντονισμό του Αλέξανδρου Διακοσάββα.
«Η ψυχή του casting βρίσκεται στον ηθοποιό, στο πώς θα ενσαρκώσει τον χαρακτήρα, πώς θα συνδεθεί με τους συνεργάτες του, πώς θα δώσει ζωή σε ένα κείμενο και μια αληθοφάνεια στην ιστορία», τόνισε η Λουσίντα Σάισον. Η Τάνια Γκρούνβαλντ συμπλήρωσε: «Το αποτέλεσμα δεν είναι ποτέ προδιαγεγραμμένο όταν μιλάμε για ανθρώπινες σχέσεις. Πρέπει και οι δύο πλευρές να είναι πρόθυμες να συναντηθούν και να εξερευνήσουν παρέα τι μπορεί να προκύψει μέσα από τη συνδιαλλαγή τους». Η Iνγκβιλ Κόλσετ Χόγκα προσέθεσε: «Η τεχνολογία είναι πράγματι υπέροχη, γιατί επιτρέπει τη συνάντηση διαφορετικών ανθρώπων στο ίδιο δωμάτιο. Η τεχνολογία καταφέρνει να εκμηδενίσει τις αποστάσεις και μας προσφέρει τους μηχανισμούς ώστε να λύσουμε πολλά από τα προβλήματά μας».
Σε έναν απολογισμό, ο Ντάβιντ Τσίτσλσπεργκερ ανέφερε: «Πρωτίστως ως θεατής που αγαπάει τον κινηματογράφο, πιστεύω πως το αποτέλεσμα της συμβολής ενός casting director περισσότερο το νιώθεις παρά το βλέπεις. Ο δρόμος που θα ακολουθήσει κάθε casting director είναι εντελώς υποκειμενικός. Αν ρωτήσεις κάθε συνάδελφο στο δωμάτιο, ο καθένας έχει φτάσει εδώ ακολουθώντας μια διαφορετική διαδρομή. Αυτή ακριβώς η διαδρομή είναι που, τελικά, θα δώσει και ένα ξεχωριστό στίγμα στη δουλειά του».
Σε ερώτηση από το ακροατήριο σχετικά με το αν οι queer ρόλοι στο σινεμά πρέπει να ενσαρκώνονται αποκλειστικά από queer ηθοποιούς, η Τάνια Γκρούνβαλντ απάντησε αρνητικά διότι, όπως ανέφερε: «Κάτι τέτοιο θα λειτουργούσε πολύ περιοριστικά και για τις δύο πλευρές». Σε διαφορετικό ερώτημα σχετικό με ποια είναι τα κριτήρια με τα οποία επιλέγουν ή απορρίπτουν οι casting directors τα project τους, η Iνγκβιλ Κόλσετ Χόγκα τόνισε πως δεν έχουν πάντα την πολυτέλεια να τα απορρίψουν: «Νομίζω πως η τελική απόφαση έχει να κάνει με την ιστορία, δηλαδή το πόσο μπορείς να την κατανοήσεις και να συνδεθείς μαζί της, εάν το κινηματογραφικό είδος σε αντιπροσωπεύει και εάν το τελικό αποτέλεσμα επί οθόνης είναι κάτι που σε ευχαριστεί». Σε σχέση με την πιθανότητα ολικής αντικατάστασης των πραγματικών ηθοποιών από ΑΙ μοντέλα, η Λουσίντα Σάισον υπήρξε καθησυχαστική και ανέφερε: «Οι ατέλειες των ηθοποιών είναι αυτές που τους κάνουν ιδιαίτερους. Πιστεύω πως αυτό είναι ένα γνώρισμα αναντικατάστατο από το ΑΙ». Συμπερασματικά και στο ίδιο θέμα, η Iνγκβιλ Κόλσετ Χόγκα προσέθεσε: «Το ενδιαφέρον για τους ηθοποιούς ξεπερνά τις κινηματογραφικές ταινίες. Συζητάμε γι’ αυτούς σ’ ένα επίπεδο διαφορετικό από αυτό της ερμηνείας τους σε μια κινηματογραφική παραγωγή. Πιστεύω πως αυτή τη στιγμή απέχουμε πολύ από μια πιθανή συζήτηση για την ερμηνεία ενός ΑΙ χαρακτήρα».
Διαβάστε εδώ τα highlights από το masterclass «Casting στην Εποχή της Τεχνολογίας. Ανακαλύπτοντας την Ψυχή μιας Ιστορίας»
Στο masterclass της ενδυματολόγου Κάθριν Τζορτζ (συνεργάτης του Τζιμ Τζάρμους, ανάμεσα σε άλλους) με θέμα «Ντύνοντας την Ιστορία: Η Τέχνη της Ενδυματολογίας» σε συντονισμό της Γκέλυς Μαδεμλή, τα μαθήματα ζωής μιας έμπειρης επαγγελματία του χώρου υπήρξαν πολύτιμα για όσους βρέθηκαν εκεί.
«Η δουλειά μου έχει ως σημείο αφετηρίας το σενάριο, το οποίο διαβάζω πάντα δύο φορές: την πρώτη ως μια ιστορία και τη δεύτερη σκεπτόμενη την γκαρνταρόμπα που θα δημιουργήσω κι αναζητώντας εικόνες. Ο δημιουργός συνήθως έχει τις δικές του σημειώσεις, όπως συνέβη για παράδειγμα στην ταινία "Father Mother Sister Brother,", όπου η παλέτα των χρωμάτων ήταν μέρος της ιστορίας. Επομένως, συνδέω αυτά τα δύο στοιχεία μεταξύ τους, ενώ ορισμένες φορές φτιάχνω και σχέδια – παρόλο που δεν είμαι καλή σε αυτόν τον τομέα. Ακολούθως, επιστρέφω ξανά στον σκηνοθέτη, ο οποίος με ενημερώνει ποια σημεία τού αρέσουν και ποια όχι. Ακολουθούν οι συναντήσεις με τους ηθοποιούς, οι οποίοι συνήθως ενθουσιάζονται όταν συζητάμε για τις σκέψεις που υπάρχουν για τους χαρακτήρες που ενσαρκώνουν, ενώ πολύ συχνά έχουν εξαιρετικές ιδέες για τους ρόλους που υποδύονται. Στη συνέχεια, ξεκινάω να ετοιμάζω την γκαρνταρόμπα και ακολουθεί το στάδιο του fitting. Οταν αυτό στέφεται με επιτυχία, το συναίσθημα είναι ειλικρινά μοναδικό.»
«Πηγαίνω σε βιβλιοθήκες, σε γκαλερί, οπουδήποτε μπορώ να βρω έμπνευση και πηγές αναφοράς. Αν πρόκειται για μια ταινία εποχής ανατρέχω σε πίνακες ζωγραφικής και, φυσικά, στο διαδίκτυο. Συνδέω εικόνες που συλλέγω και ξεκινώ τον σχεδιασμό».
«Αποφασίζω διαφορετικά τώρα απ’ ό,τι στο παρελθόν, που ήταν πιο δύσκολα, γιατί τώρα έχω και μια διαδρομή στον χώρο. Πάντα αγαπούσα τις ταινίες, είχα προτίμηση σε κάποιους σκηνοθέτες, όταν όμως έκανα ορισμένες επιλογές αποκλειστικά για οικονομικούς λόγους, έτυχε να βιώσω και άσχημες εμπειρίες, όμως την εποχή εκείνη το είχα ανάγκη. Τώρα αποφασίζω βάσει σκηνοθέτη και σεναρίου, κυρίως όμως με γνώμονα τον σκηνοθέτη. Γι’ αυτό είμαι εδώ, γιατί μου αρέσει ο κινηματογράφος».
Διαβάστε εδώ τα highlights από το masterclass «Ντύνοντας την Ιστορία: Η Τέχνη της Ενδυματολογίας»
Την ίδια ώρα στην Αγορά, στη σειρά Series Talks για τους επαγγελματίες που βρίσκονται στο Φεστιβάλ, κεντρικό θέμα ενός case study έγινε η «Μεγάλη Χίμαιρα», η σειρά, βασισμένη στο μυθιστόρημα του Μ. Καραγάτση που θα ξεκίνησει σε λίγο καιρό στην ΕΡΤ, με τη συζήτηση να περιστρέφεται γύρω από τη σημασία αλλά και τα προβλήματα της συμπαραγωγής στο τηλεοπτικό περιεχόμενο και κεντρικό θέμα «Η Μεγάλη Χίμαιρα, μια ευρωπαϊκή συμπαραγωγή σειράς στην πράξη». Στο πάνελ συμμετείχαν ο Ιταλός παραγωγός, γιος του Μάρκο Μπελόκιο, Πιερ Τζιόρτζιο Μπελόκιο, ο Στέλιος Κοτιώνης παραγωγός από την Foss Productions, o Φερντινάντ Ντόνα, Επικεφαλής Περιεχομένου και Συμπαραγωγών της Beta Film και η Μαρία Κοζάκου, Γενική Διευθύντρια της ΕΡΤ. Σε συντονισμό της Πόλυς Λυκούργου.
Πρωτό Πλάνο
Γεμάτο από τη φιλμογραφία του Γιώργου Τσεμπερόπουλου είναι το Πρώτο Πλάνο, αφιερωμένο στον δημιουργό που φέτος τιμάται από το Φεστιβάλ. Φωτογραφικό υλικό από ταινίες και γυρίσματα, ανέδοτες φωτογραφίες από το προσωπικό του αρχείο, μια συνέντευξη ποταμός στον Ορέστη Ανδρεαδάκη, κείμενα από φίλους και συνεργάτες - και τον «αδερφό» του Κωνσταντίνο Τσουκαλά, άρθρα για τη μουσική και τους ηθοποιούς στις ταινίες του - ένα αφιέρωμα από μόνο του για μια καριέρα που συνεχίζει.
«Υπάρχει ένας πρόσφατος χαρακτήρας, που η γυναίκα μου και κάποιοι φίλοι λένε ότι μου μοιάζει πολύ. Είναι ο χαρακτήρας από τις Υπέροχες Μέρες, το Perfect Days, του Βιμ Βέντερς – αυτός που καθαρίζει τις τουαλέτες. Δεν μοιάζουμε βέβαια εξωτερικά, αλλά μου είναι οικείος ο τρόπος που αντιμετωπίζει τις καταστάσεις, το παιδί του, τη δουλειά, και, κυρίως, η ηρεμία που φροντίζει να έχει η ζωή του. Μόνιμη διεκδίκησή μου είναι η ηρεμία. Δεν αντέχω τις φωνές και την υστερία, δεν αντέχω καθόλου τους ηθοποιούς που φωνάζουν στις ταινίες. Αισθάνομαι ότι όταν είσαι εκτός εαυτού, έχεις ήδη χάσει το δίκιο σου. Το κάνω κι εγώ το λάθος βέβαια, αλλά δεν είμαι ο εαυτός μου όταν το κάνω. Το έχω μάθει από τέτοιες ταινίες.» - Γιώργος Τσεμπερόπουλος
Σήμερα το βράδυ, Κυριακή 2 Νοεμβρίουσ στις 22 στον Παύλο Ζάννα θα προβληθούν οι ανέκδοτες μικρού μήκους ταινίες του Γιώργου Τσεμπερόπουλου. Διαβάστε περισσότερα εδώ.
Στο ειδικό τμήμα του Flix μπορείτε να βλέπετε συγκεντρωμένα όλα όσα συμβαίνουν καθημερινά μέσα και έξω από τις αίθουσες του Φεστιβάλ: πρόσωπα, events, ταινίες - με τον τρόπο του Flix.
Το Flix βλέπει ταινίες στο 66ο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης:
The Thing With Feathers του Ντίλαν Σάουθερν | Ειδικές Προβολές
H κινηματογραφική μεταφορά του best seller «Η Θλίψη είναι ένα Πράγμα με Φτερά» (2018) του Μαξ Πόρτερ, θυμίζει για ακόμη μια φορά πόσο μεγάλος ηθοποιός είναι ο Μπένεντικτ Κάμπερμπατς. Κάθε φορά, είναι ότι (είτε ως «Doctor Strange» σε iconic σουρεαλιστικό sci-fi, είτε ως σκληρός κάουμποϊ απέναντι στη «Δύναμη του Σκύλου» σε συμβολικό γουέστερν) μελετά τόσο τις λεπτομέρειες των χαρακτήρων του ώστε να βγάζει ωμή αμεσότητα, ειλικρίνεια, ανθρωπιά. Κι εδώ, ως ο χήρος πατέρας που χάνει άξαφνα τη σύντροφο της ζωής του, δεν συγκρούεται απλώς με την απώλεια. Την παλεύει, κυριολεκτικά. Η θλίψη που παίρνει τη μορφή ενός τεράστιου κατάμαυρου κορακιού - εισβάλει στο σπίτι και το μυαλό του και τον χτυπά αλύπητα. Τον ξεκοιλιάζει. Τον νικά κάθε βράδυ. Και το πρωί όλα ξεκινούν από την αρχή. Σαν ένας τραγικός Προμηθέας που δεν καταλαβαίνει γιατί η ζωή συνεχίζεται. Ο Σάουθερν στην πρώτη του φιξιόν μεγάλου μήκους ταινία (έχει προϋπηρεσία στα μουσικά ντοκιμαντέρ), με τον Κάμπερμπατς σε ρόλο ενεργού παραγωγού, τολμά να τραβήξει τη γκοθ ατμόσφαιρα της ταινίας στα άκρα, κλέβοντας όμως μικρές μικρές νανοστιγμές που κάνουν τόσο πιστευτή την τιτάνια απώλεια, τον γιγαντιαίο πόνο, το άδικο του θανάτου. Ναι, κανείς δεν μπορεί να συναγωνιστεί το υπέροχο βιβλίο, όμως η ταινία δικαιώνει την προσπάθεια.
Πόλυ Λυκούργου
Το Φεγγαρόψαρο (και Αλλες Ιστορίες από τη Λίμνη) (Sunfish (& Other Stories on Green Lake) της Σιέρα Φάλκονερ | Ανοιχτοί Ορίζοντες
Eνα 14χρονο κορίτσι αναγκάζεται να περάσει το καλοκαίρι με τους παππούδες της και, προκειμένου να αποφύγει την πλήξη, αρχίζει να ασχολείται με την ιστιοπλοΐα. Ενα παιδί-θαύμα, δεξιοτέχνης του βιολιού, πιέζεται απ’ τη μητέρα του να φτάσει όλο και ψηλότερα. ένας ψαράς αποκτά εμμονή με το να καταφέρει να πιάσει ένα γιγάντιο ψάρι∙ δύο αδερφές, συνιδιοκτήτριες ενός παντοπωλείου, προσπαθούν να βάλουν σε τάξη τη ζωή τους.
Οι τέσσερις βινιέτες που αποτελούν το εντυπωσιακό μέσα στην ανεπιτήδευτη απλότητά του σπουδαστικό φιλμ της Σιέρα Φάλκονερ δεν βρίσκονται εδώ για να παίξουν με κάποιο genre. Στις ιστορίες που διαδραματίζονται γύρω από τη λίμνη Σάνφις στη Μινεσότα, ο τρόμος είναι αυτός της ενηλικίωσης, η κωμωδία είναι ο μηχανισμός άμυνας από τη μελαγχολία, το δράμα είναι η στιγμή που συνειδητοποιείς τη θέση σου στον κόσμο και η έκπληξη έρχεται μόνο όταν η ταινία έχει ολοκληρωθεί και αυτά τα μικρά «διηγήματα» έχουν αφηγηθεί μια μεγαλύτερη ιστορία: αυτή των αισθήσεων της μοναξιάς, της αγάπης, της σύνδεσης με την ομορφιά και το απόκοσμο της φύσης, αλλά και τελικά της ένωσης του συνειδητού με το ασυνείδητο. Μια ανεπαίσθητη μικρή βιογραφία φτιαγμένη από διαφορετικούς ήρωες που θα μπορούσε όμως να ανήκει σε όλους (μας).
Μανώλης Κρανάκης
Θηλυκό του Κωνσταντίνου Μενέλαου | Διαγωνιστικο Τμήμα >>Film Forward
Αν περιγράψεις το «Θηλυκό» ως «τρεις γυναίκες που υποδύονται, σε μια προσπάθεια να γνωρίσουν πραγματικά και τελικά να δικαιώσουν την Αλίκη Βουγιουκλάκη», θυσιάζεις στο βωμό της ευστοχίας το πραγματικό υβριδικό παιχνίδι που στήνει ο Κωνσταντίνος Μενέλαου - κινηματογραφιστής και ιδρυτής του «Queer Archive», σημαντική ιδιότητα του για την κατανόηση μιας ταινίας που πίσω από την φαινομενικά κεντρική της ιδέα ανοίγεται διαρκώς σε έννοιες που ολοκληρώνουν ένα τελικά πολύ μεγαλύτερο πορτρέτο από αυτό της «εθνικής μας σταρ».
Γι’ αυτό και η ταινία ονομάζεται «Θηλυκό», αφού, παρά τη μίξη φανταστικών και πραγματικών γεγονότων που συνδέονται με τη ζωή και το έργο της Αλίκης Βουγιουκλάκη (η διάσημη σκηνή του «εξώστη» στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης είναι μόνο ένα από αυτά), η εξερεύνηση της θηλυκότητας και ο ανοιχτός της διάλογος με την μοναξιά, την πατριαρχία, την πολλαπλά queer ανάγνωση, ακόμη και τη μετεμφυλιακή Ελλάδα, γίνεται η «αφήγηση» πάνω σε μια ατελή - και όσο συνειδητά τόσο επίμονα και άσκοπα επαναληπτική - εικονόγραφηση/τεκμηρίωση. Περισσότερο από τα voice over που δεν έχουν (talking) heads και πρόζες που «αφηγούνται» τη ζωή της και τις σκέψεις της, είναι ο τρόπος με τον οποιό τρεις σπουδαίες θηλυκότητες μιμούνται την Αλίκη Βουγιουκλάκη χωρίς ποτέ να την αντιγράφουν: η Τάνια Κέλι, η Αλκηστις Πουλοπούλου και η Βίκυ Παπαδοπούλου - αγωγοί σε διαρκή εναλλαγή του μελαγχολικού ερωτισμού, της εσωτερικής φεμνιστικής πάλης και της σαν παιδί λάμψης μιας γυναίκας παρεξηγημένης τελικά πριν από όλους από τον ίδιο της τον εαυτό.
Μανώλης Κρανάκης
Tender του Αρη Μπαφαλούκα | Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου, Ξεπερνώντας τα Σύνορα
Το πλατύ χαμόγελο επιτρέπεται, ή μόνο αυτό όπου τα χείλη μένουν κλειστά; Η αγκαλιά αρκείται σ' ένα ταπ ταπ στην πλάτη, ή μπορεί να σ' εγκλωβίσει σαν αρκούδα, σφιχτά; Η τρυφερότητα είναι πηγαίο συναίσθημα ή θησαυρός προς αναζήτηση; Τρεις άνθρωποι την αναζητούν, μέσα από μια προσφερόμενη υπηρεσία τρυφερότητας, σ' ένα σύμπαν λίγο πιο μπροστά στο χρόνο αλλά ταυτόσημο με τη σημερινή ένδεια συναισθήματος.
Μετά την «Απνοια» του 2010, ο Αρης Μπαφαλούκας, έχοντας ακολουθήσει μια παράλληλη διαδρομή αυτά τα χρόνια, επιστρέφει στη μυθοπλασία μεγάλου μήκους, αυτή τη φορά με μια γαλλο-ελληνική παραγωγή, στη γαλλική γλώσσα και με γαλλική πνευματικότητα. Η σκηνοθεσία του είναι κλασική, στιβαρή, ψύχραιμη. Η ιδέα της αποτύπωσης της σύγχρονης/φουτουριστικής εποχής ως ένα πεδίο όπου το συναίσθημα, η αφή, η τρυφερότητα είναι προϊόντα προς «ενοικίαση» είναι μια ταιριαστή αλληγορία, παρότι τα τελευταία χρόνια συχνά ιδωμένη, από διαφορετικές προσεγγίσεις. Αυτός, όμως, ο συνδυασμός πνευματικότητας, εσωστρέφειας, μιας σχετικής σοβαροφάνειας κι ενός αχνού διδακτισμού, εγκλωβίζει κι αυτός την ίδια την ταινία σε μια σφιχτή αγκαλιά που δεν την αφήνει ν’ αναπνεύσει.
Λήδα Γαλανού
Περισσότερες κριτικές από το 66ο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης:
- Aμνετ (Hamnet) της Κλόε Ζάο, Ειδικές Προβολές
- Η Αγάπη που Απομένει (The Love That Remains) του Χλίνουρ Πάλμασον | Ειδικές Προβολές
- The Mastermind της Κέλι Ράιχαρντ | Ειδικές Προβολές
- Κόκορας του Τάσου Γερακίνη, Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου, Επίσημη Πρώτη
- Εκτροπή του Μαρίνου Καρτίκκη, Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου, Επίσημη Πρώτη
Στο ειδικό τμήμα του Flix μπορείτε να βλέπετε συγκεντρωμένα όλα όσα συμβαίνουν καθημερινά μέσα και έξω από τις αίθουσες του Φεστιβάλ: πρόσωπα, events, ταινίες - με τον τρόπο του Flix.