Σαν να πηγαίνεις ταξίδι και να γυρίζεις σπίτι: μετά από μια σειρά από περισσότερο ή λιγότερο επιτυχημένες ταινίες (με τελευταία το εισπρακτικά απογοητευτικό, τότε, αμερικανικό «Alamo Bay»), ο Λουί Μαλ επέστρεψε όχι μόνο σε γαλλικό έδαφος, αλλά και στις πολύ προσωπικές του αναμνήσεις, για να κάνει μια αριστουργηματική ταινία πικρής ενηλικίωσης ενός αγοριού κι ολόκληρου του δυτικού πολιτισμού.
Ο ήρωας είναι ο μικρός Ζουλιέν, οικότροφος σ' ένα Χριστιανικό σχολείο, γιος μιας ευκατάστατης οικογένειας δεξιών απογοητευμένων από τον Πετέν, στη Γαλλία της ναζιστικής κατοχής, το 1943. Στο σχολείο του Ζουλιέν έρχεται ένας «καινούριος», ο Ζαν, συνεσταλμένος, πιανίστας κι αστέρι στην αριθμητική. Ο Ζουλιέν κι ο Ζαν γίνονται γρήγορα φίλοι, όχι πριν ο Ζουλιέν συνειδητοποιήσει ότι ο Ζαν είναι ένα εβραιόπουλο που, όπως και άλλα, ο διευθυντής του σχολείου, ο Πατέρας Ζαν, έχει δεχτεί να κρύψει και διασώσει. Η φιλία των δυο αγοριών θα δυναμώσει, όσο ο κόσμος των ενηλίκων τούς επιφυλάσσει ένα τραγικό τέλος.
Επιλέγοντας το νατουραλισμό, τη συναισθηματική φόρτιση και την τρυφερότητα απέναντι στην παιδική καλοσύνη, ο Λουί Μαλ γράφει και σκηνοθετεί, αυτοβιογραφικά, ένα συναρπαστικό δράμα του Β' Παγκόσμιου, της παράνοιας της ανθρώπινης βίας και προδοσίας. Καθώς βυθίζεται με γνώση και ψυχραιμία στον κόσμο των παιδιών, κερδίζει τη δύναμη των ερωτήσεών τους απέναντι στον κόσμο των μεγάλων. Γυρισμένο το 1987, στη σοσιαλιστική Γαλλία του Μιτεράν, στις συζητήσεις για την κατάργηση του τείχους του Βερολίνου, σε μια εποχή που διατηρούσε ένα πρόσωπο ενωτικό, η ταινία υπενθυμίζει, βιωματικά, τους υποβόσκοντες κινδύνους, μ' ένα οριστικό «αντίο» στην ανθρωπιά, μ' ένα έκθαμβο βλέμμα απέναντι σ' ένα αξεπέραστο έγκλημα.
