Στην τρίτη του σκηνοθετική απόπειρα (και όγδοη σεναριακή), δεν αποτέλεσε έκπληξη ότι ο Τσάρλι Κάουφμαν μάς έβαλε σ' ένα αυτοκίνητο, εν διαμέσω μιας επικίνδυνης κακοκαιρίας και μίας ακόμα πιο επώδυνης τρικυμίας εν κρανίω. Μεταφέροντας (και κάνοντας εντελώς δικό του) το ομότιτλο μυθιστόρημα του Καναδού Ιαν Ριντ, το «I'm Thinking of Ending Things» είναι μία σουρεαλιστική του δυστοπία πάνω στο τέλος των σχέσεων (ειδικά αν αυτές δεν τέλειωσαν ποτέ), με την πρόφαση ενός road trip επιστροφής στο σπίτι. Μία πολυεπίπεδη, πολυσχιδώς φιλοσοφημένη, διεξοδικά δομημένη, ευφυής ελεύθερη πτώση στην καρδιά του σκότους. Αλλά και στο λαγούμι της ζηλευτής του κινηματογραφικής φαντασίας: τι άλλο πρέπει να κάνει το σινεμά για να αποδείξει ότι μπορεί να τραβήξει τα όρια και να αφηγηθεί όλες τις ιστορίες; Ακόμα κι αυτές που, όχι, δε θέλουμε να τις δούμε. Προτιμάμε να κοιμούνται βαθιά μέσα μας κι εμείς, πολύ βολικά, να συνεχίσουμε να αγνοούμε. Διαβάστε την κριτική του Flix για το «I'm Thinking of Ending Things» εδώ.
Η ταινία δίχασε. Πολυσύνθετα φιλοσοφική, πυκνά αλληγορική, επιτηδευμένη - πέταξε έξω μεγάλη μερίδα του κοινού και των κριτικών.
Και, με μία αφοπλιστική ειλικρίνεια, από εκεί ξεκινά ο Τσάρλι Κάουφμαν τη συζήτηση με τους συναδέλφους του, στο roundtable που οργάνωσε το Indiewire για την ταινία του, προσκαλώντας σκηνοθέτες που δηλώνουν φανς του Κάουφμαν για να την αναλύσουν μαζί του.
Γιώργος Λάνθιμος, Ρίτσαρντ Λινκλέιτερ, Ταμάρα Τζένκινς, Μπουτς Ράιλι συνομιλούν για το πώς το «I'm Thinking of Ending Things» τους ανατίναξε το μυαλό με την κινηματογραφική του αυθεντικότητα, την τόλμη και την ασυμβίβαστη φόρμα του.
Διαβάστε αποσπάσματα της συζήτησης και δείτε το βίντεο!
Τσάρλι Κάουφμαν: Θα ήθελα να μη δίνω σημασία στις κριτικές, αλλά δίνω.
Προχθές βρήκε η λίστα με τις καλύτερες ταινίες της χρονιάς των New York Times. Και η ταινία μου δεν ήταν μέσα. Και διαβάζω τα σχόλια. Και κάποιος έλεγε «Δόξω τω Θεώ που δεν συμπεριλάβατε το “I'm Thinking of Ending Things” - και από κάτω άλλα δέκα τέτοιου είδους σχόλια. Και σκέφτομαι: δεν το συμπεριέλαβαν, οπότε γιατί να γράψεις κάτι τέτοιο; Και ξαφνικά το παίρνεις προσωπικά.
Μπουτς Ράιλι: Νομίζω ότι είσαι για το σινεμά ό,τι οι Smiths για τη μουσική!
Oλοι όσοι εξετάζουμε τις ζωές μας παθαίνουμε κατάθλιψη. Λίγοι το κοιτούν αυτό κατάματα. Οι περισσότεροι έχουν βρει τους μηχανισμούς να το αγνοούν. Για αυτό θυμώνει ο κόσμος μαζί σου. Γιατί τους το θυμίζεις. Τους κάνει να νιώθουν άβολα. Αλλά αν η ταινία δεν τους επέτρεψε να συνεχίσουν την άρνηση, τότε σημαίνει ότι πέτυχε. Αυτό κάνουν και οι Smiths. Η μουσική τους σου αρέσει ή όχι, ανάλογα με το αν συνδέεσαι ή όχι με αυτή τη θλίψη.
Ρίτσαρντ Λινκλέιτερ: Οπως έχει πει κι ο Φασμπίντερ “κάνε καταθλιπτικό σινεμά, για να μην έχεις καταθλιπτική ζωή”
Η ταινία σου είναι σαν τη ζωή: νιώθεις πράγματα, αλλά δεν καταλαβαίνες ακριβώς τι συμβαίνει. Μόνο που στις ταινίες έχεις την ευκαιρία να επιστρέψεις και να τις ξαναδείς. Και να καταλάβεις. Εγώ απήλαυσα και τα δύο. Το να τη δω πρώτη φορά και να μείνω σε λίμπο μεταξύ συναισθήματος και χασίματος. Και την είδα και μια δεύτερη και φυσικά κατάλαβα, και φυσικά είδα την σύνθετη, μελετημένη της ραχοκοκκαλιά.
Τσάρλι Κάουφμαν: Τα blockbusters λειτουργούν γιατί υπάρχει φόρμουλα
Ο κόσμος θέλει ταινίες που στο τέλος τον καθησυχάζουν. Οι εμπορικές ταινίες το ξέρουν πολύ καλά αυτό. Λειτουργούν γιατί υπάρχει φόρμουλα. Οπως στο Internet υπάρχουν τα click bates. Το πατάς γιατί αυτός που το έγραψε έτσι, ξέρει πώς να χειρίζεται την ανθρώπινη ψυχολογία.
Γιώργος Λάνθιμος: Τσάρλι, εσύ έχεις απαντήσεις για τα πάντα στις ταινίες σου ή αφήνεις αναπάντητα πεδία και στον εαυτό σου; Γιατί εγώ το κάνω.
Δεν μπορείς και δε θέλεις να εξηγήσεις με διδακτικό τρόπο στο θεατή το σινεμά σου. Και να προσπαθούσες, αυτό δεν γίνεται – ο καθένας θα καταλάβει αυτό που θέλει. Ακόμα και με τη διάθεση μπήκε στην αίθουσα, αυτό θα επηρεάσει την ερμηνεία του. Ομως εγώ έτσι κι αλλιώς δε θέλω να εξηγώ. Υπάρχουν πράγματα μέσα στις ταινίες μου που ούτε εγώ καταλαβαίνω ακριβώς – θέλω να χάνομαι στην αβεβαιότητά τους, είναι κομμάτι της διαδικασίας μου. Αν όλα μου εξηγούνται, αυτό μου χαλάει την ταινία.
Ταμάρα Τζένκινς: Εχεις πάρα πολλά κοινά με την Βιρτζίνια Γουλφ!
Είδα την ταινία, το ίδιο διάστημα που διάβασα το «Στο Φάρο» της Βιρτζίνια Γουλφ. Και ήταν μία ιδιαίτερη συνθήκη, αυτή η συνομιλία ανάμεσα σε αυτά τα δυο έργα τέχνης. Πώς προσεγγίσατε και οι δύο το λαγούμι του ανθρώπινου μυαλού. Kαταβρόχθισα και την ταινία και το βιβλίο. Με συνεπήρε πώς και οι δύο κατασκευάσατε τόσα επίπεδα – τι συμβαίνει σε πρώτο επίπεδο και όλα τα στρώματα της πραγματικότητας κάτω από την επιφάνεια.
Ρίτσαρντ Λινκλέιτερ: Οταν κοιτάμε πίσω στην Ιστορία του Κινηματογράφου, στο κεφάλαιο του 2020 θα γράφει ότι πρόσφερες στον κόσμο το μεγαλύτερο δώρο!
Ολοι εμείς οι σκηνοθέτες πάντα προσπαθούμε να βρούμε τον πιο κατάλληλο τρόπο να αφηγηθούμε μια ιστορία. Να βρούμε το πιο κατάλληλο φορμά να εκφράσουμε συναισθήματα. Κι εσύ χρησιμοποίησες τον πιο ωμό, τον πιο αγνό τρόπο στο σινεμά για να μιλήσεις για τη μνήμη, τις ενοχές, την απώλεια. Aπλώς, το κοινό έχει μάθει την ξεκάθαρη αφήγηση, το σινεμά των τριών πράξεων. Δεν κράτησαν τα μάτια τους ανοιχτά για αυτή την εμπειρία. Η ταινία σου είναι ένας θρίαμβος. Οπως κι όλες οι προηγούμενες ταινίες σου. Αλλά έχεις τη δική σου γλώσσα, κι ο κόσμος δεν την καταλαβαίνει.
Διαβάστε περισσότερα:
- Τζέσι Μπάκλεϊ & Τζέσι Πλέμονς: όταν σκέφτηκαν να βάλουν ένα τέλος στην παράνοια και να ρωτήσουν τον Τσάρλι Κάουφμαν τι συμβαίνει στην ταινία
- Δείτε μερικές φωτογραφίες από την ακυκλοφόρητη σειρά του Τσάρλι Κάουφμαν «How and Why»
- O Τσάρλι Κάουφμαν μιλά για τα μελλοντικά του σχέδια ως σκηνοθέτης
