Άποψη

Made in Korea: Δέκα υπέροχες ταινίες από τη Νότια Κορέα που αξίζει να ανακαλύψετε

of 10

Με αφορμή την κυκλοφορία της εξαιρετικής, αισθησιακής «Υπηρέτριας» του Παρκ Τσαν-γουκ, σας προτείνουμε δέκα λιγότερο ή περισσότερο γνωστές ταινίες από μια πλούσια κινηματογραφία που έχει ακόμα πολλά κρυφά διαμάντια να αναδείξει.

Made in Korea: Δέκα υπέροχες ταινίες από τη Νότια Κορέα που αξίζει να ανακαλύψετε
«Memento Mori»

Στις αρχές της δεκαετίας του 2000, το πολυσυζητημένο «Oldboy» του Παρκ Τσαν-γουκ και μια χούφτα ακόμα ταλαντούχοι δημιουργοί έκαναν τη Δύση και τα μεγαλύτερα φεστιβάλ της να στρέψουν το βλέμμα τους προς μια σε μεγάλο βαθμό ανεξερεύνητη όσο και πληθωρική κινηματογραφία και τους κριτικούς να παραμιλούν για μια σειρά από ξεχωριστές και ενίοτε απαράμιλλα στυλιζαρισμένες ταινίες, που δεν δίσταζαν να αποκαλύψουν το σκοτεινό πρόσωπο της ανθρώπινης φύσης.

Διαβάστε ακόμη: Η αγάπη είναι απόλυτη παράδοση. Ο Παρκ Τσαν-γουκ μιλά στο Flix για την «Υπηρέτριά» του

Ό,τι ακολουθεί δεν είναι παρά μια βασική λίστα γνωριμίας με μερικές από τις πιο ενδιαφέρουσες κινηματογραφικές δημιουργίες που ξεπήδησαν από το σινεμά της Νότιας Κορέας μέσα στις τελευταίες δύο δεκαετίας (παραβλέποντας κάποιες ταινίες που είναι εξαιρετικά αναγνωρισμένες πλέον και στη χώρα μας, όπως το «Oldboy»), συν ένα κλασικό, εκτροχιασμένο αριστούργημα από το παρελθόν.

Διαβάστε ακόμη: Δέκα κινηματογραφικά διαμάντια του Αντρέι Βάιντα

A Tale of Two Sisters 607

A Tale of Two Sisters (2003) του Κιμ Τζι-γουν

Εκθαμβωτικά στυλάτο, το ψυχολογικού τρόμου φιλμ του Κιμ Τζι-γουν ανανεώνει ευρηματικά το κλασικό παραμυθένιο μοτίβο της συναισθηματικά ψυχρής, αυταρχικής μητριάς που καταδυναστεύει τις (δύο, εδώ) κόρες του ανύποπτου συζύγου της, για να μεταμορφωθεί σταδιακά σε κάτι πολύ διαφορετικό και απείρως πιο ανησυχητικό. Τίποτα δεν είναι τελικά αυτό που φαίνεται σε αυτή τη λαβυρινθώδη όσο και άκρως παραπλανητική ιστορία ακραίας οικογενειακής δυσλειτουργίας, όπου οι ερμηνείες συναγωνίζονται το άψογο αισθητικό κομμάτι, και της οποίας οι ευφυείς ανατροπές θυμίζουν έντονα μια πολύ πιο πρόσφατη φεστιβαλική επιτυχία του είδους (spoiler alert!).

Διαβάστε ακόμη: Ο Θέρστον Μουρ των Sonic Youth διαλέγει τις 10 αγαπημένες του πανκ ροκ ταινίες

Family Ties 607

Family Ties (2006) του Κιμ Τάε-γιονγκ

Κορεάτικο σινεμά δεν είναι μόνο στυλιζαρισμένα θρίλερ και αιματηρές ταινίες τρόμου. Είναι και ανάλαφρες κομεντί γύρω από την περιπλοκότητα των ανθρώπινων σχέσεων, όπως αποδεικνύουν και τα εξαιρετικά δημοφιλή τηλεοπτικά δράματα που σαρώνουν τη μικρή οθόνη της Νότιας Κορέας. Και αυτό το μικρό αλλά θαυματουργό φιλμ, που σάρωσε τα βραβεία του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης το 2006, αποσπώντας μεταξύ άλλων τον Χρυσό Αλέξανδρο για καλύτερη ταινία, αποτελεί ένα υπόδειγμα του είδους το οποίο ταυτόχρονα ανατρέπει ύπουλα τα στερεότυπά του, καθώς ξετυλίγει αφοπλιστικά δύο γλυκόπικρες ιστορίες τραυματισμένων οικογενειακών δεσμών, απρόσμενων συμφιλιώσεων και προσωπικών αποτυχιών, για να τις διασταυρώσει σε ένα απελευθερωτικό τρίτο μέρος όπου ήρωες και κοινό συγκρούονται μετωπικά με τα συναισθήματά τους.

Bedevilled 607

Bedevilled (2010) του Τζανγκ Τσέολ-σου

Κάνοντας ένα διάλειμμα από τη ζωή της στη Σεούλ, μια γυναίκα επιστρέφει στο νησιωτικό χωριό όπου μεγάλωσε και γίνεται μάρτυρας της απάνθρωπης ψυχολογικής και σωματικής βίας που υφίσταται η παιδική της φίλη που δεν έφυγε ποτέ από εκεί. Ολη όμως η συσσωρευμένη καταπίεση χρόνων θα ξεσπάσει σε ένα εκρηκτικό κρεσέντο βίας, όταν η στωική γυναίκα θα αρπάξει ένα δρεπάνι και θα πάρει κυριολεκτικά το αίμα της πίσω από όσους την κακομεταχειρίστηκαν. Στο σκηνοθετικό του ντεμπούτο, ο Τζανγκ Τσέολ-σου δίνει νέο νόημα στην έννοια της γυναικείας χειραφέτησης με μια ακραία ιστορία εκδίκησης από αυτές που τόσο λατρεύει και ξέρει να προσφέρει το κορεάτικο σινεμά, μπολιασμένη εδώ με αιχμηρή κοινωνική κριτική, άβολη και αιματοβαμμένη όσο και το μακελειό που ξετυλίγεται μπροστά στα μάτια μας.

Memento Mori 607

Memento Mori (1999) των Κιμ Τάε-γιονγκ και Μιν Κιου-ντονγκ

Ανήσυχη νεαρή μαθήτρια ανακαλύπτει ένα ημερολόγιο που περιγράφει την οριακή, παθιασμένη σχέση ανάμεσα σε δύο συμμαθήτριές της και αποκτά μια σχεδόν ανθυγιεινή εμμονή με την ιστορία τους. Ενα αιθέριο φιλμ για την πιο όμορφη και συνάμα τρομακτική ηλικία, εκείνη της εφηβείας, μεταμορφώνεται από μια ιστορία δύσκολης ενηλικίωσης και καταπιεσμένης σεξουαλικότητας σε ένα ατμοσφαιρικό ποίημα μεταφυσικού τρόμου που μοιάζει να ξεπήδησε από κάποιο στοιχειωμένο εφηβικό λεύκωμα. Θυμίζοντας ανά στιγμές ιαπωνικό manga, το ντεμπούτο των δύο σκηνοθετών ξεχωρίζει ξεκάθαρα ως το δεύτερο και καλύτερο μέρος μια σειράς αυτόνομων ταινιών νεανικού τρόμου με τίτλο «Whispering Corridors», η οποία περιλαμβάνει συνολικά πέντε φιλμ.

Peppermint Candy 607

Peppermint Candy (1999) του Λι Τσανγκ-ντονγκ

Προτού το «Memento» και το «Μη Αναστρέψιμος» κάνουν αίσθηση με την αντισυμβατική τους αφήγηση, το «Peppermint Candy» αξιοποιούσε ιδανικά το εύρημα της αντίστροφης χρονολόγησης, ξεκινώντας από το φινάλε του αυτοκαταστροφικού ήρωά του, το 1999, και ξετυλίγοντας προς τα πίσω την ιστορία του, μέχρι και το 1979, καταγράφοντας ταυτόχρονα μερικές από τις πιο μελανές πτυχές της σύγχρονης ιστορίας και κοινωνίας της χώρας του, ασκώντας μεταξύ άλλων δριμύτατη κριτική στα απομεινάρια των στρατιωτικών καθεστώτων της, και σκιαγραφώντας εν τέλει σπαρακτικά το πορτρέτο μια ολόκληρης γενιάς. Από τις ταινίες που σήμαναν την άνθηση του νέου κορεάτικου σινεμά, σηματοδότησε συγχρόνως την έναρξη μιας λαμπρής καριέρας για τον δημιουργό της, που θα συνεχιζόταν με φιλμ όπως τα «Poetry» και «Secret Sunshine».

Save the Green Planer 607

Save the Green Planet (2003) του Τζανγκ Τζουν-χουαν

Δύσκολα μπορεί κανείς πραγματικά να περιγράψει με λόγια την εξωφρενική υπόθεση του «Save the Green Planet!», ενός δαιμονικά ευρηματικού φιλμ που περιστρέφεται γύρω από έναν μοναχικό, παρανοϊκό άνδρα ο οποίος θεωρεί ότι μονάχα εκείνος μπορεί να σώσει τον κόσμο από την επικείμενη εισβολή εξωγήινων από την Ανδρομέδα, και για το σκοπό αυτό απάγει έναν επιχειρηματία που πιστεύει ότι είναι ένας από αυτούς για να τον βασανίσει και να του αποσπάσει πληροφορίες. Χοροπηδώντας με μανιώδη ενέργεια από το ένα κινηματογραφικό είδος στο άλλο, από τη θεότρελη (κατάμαυρη) κωμωδία και την εκκεντρική ρομαντική κομεντί μέχρι τη βίαιη ιστορία εκδίκησης και το αστυνομικό θρίλερ, και από την επιστημονική φαντασία και την πολιτική αλληγορία σε μια ταινία τρόμου στα όρια του torture porn, η ντελιριακή δημιουργία του πρωτοεμφανιζόμενου Τζανγκ Τζουν-χουαν δεν χάνει, παρ’ όλα αυτά, ποτέ το στυλ και τις ριψοκίνδυνες ισορροπίες της, αποτελώντας παράλληλα μια απρόσμενα συναισθηματική σπουδή για τους μοναδικούς όσο και απονενοημένους τρόπους που κάθε άνθρωπος επιστρατεύει για να αντιμετωπίσει την οδύνη και την απώλεια, και κατορθώνοντας να εμπνεύσει ακόμα και συμπάθεια για τον ψυχοπαθή ήρωά του. Εισπρακτική αποτυχία στην εποχή του, το φιλμ κατάφερε ωστόσο πολύ γρήγορα να αποκτήσει το μεγαλειώδες cult status που δικαιωματικά του αξίζει.

Sympathy for Mr. Vengeance 607

Sympathy for Mr. Vengeance (2002) του Παρκ Τσαν-γουκ

Η πρώτη ταινία από τη διαβόητη, άτυπη τριλογία της εκδίκησης από τον διασημότερο ίσως σκηνοθέτη της Νότιας Κορέας, Παρκ Τσαν-γουκ (θα ακολουθούσαν το «Oldboy» και η «Εκδίκηση Μιας Κυρίας»), είναι η (συγκριτικά) πιο ακατέργαστη και λιγότερο οπερατική από τις τρεις, και γι’ αυτό ίσως και εκείνη που φαντάζει ακόμα ως η πιο βάναυση και ανατριχιαστική. Η υπόθεση της απαγωγής ενός κοριτσιού που καταλήγει σε τραγωδία αποτελεί την αφετηρία για μια ανελέητη αναμέτρηση ανάμεσα στους απαγωγείς και τον πατέρα του θύματος, και αφορμή για τον χαρισματικό δημιουργό να εμπλέξει σε ένα μοραλιστικό ναρκοπέδιο μια χούφτα απελπισμένους χαρακτήρες και να ακονίσει τη σκηνοθετική του βιρτουοζιτέ (όπου η φρίκη συναντά την ομορφιά, συχνά μέσα στο ίδιο πλάνο) σε μια ακραία κυνική και μηδενιστική ιστορία για το τέρας που δυνητικά κάθε άνθρωπος κρύβει μέσα του.

Mother 607

Mother (2009) του Μπονγκ Τζουν-χο

Θα μπορούσε κάλλιστα να βρίσκεται σε αυτή τη λίστα τόσο για το δαιμόνιο monster movie / κοινωνική σάτιρα του «The Host» όσο και, ακόμα περισσότερο, για το υπερφιλόδοξο αστυνομικό θρίλερ «Memories of Murder». Ομως η πιο ώριμη ταινία του Μπονγκ-Τζουν-χο («Snowpiercer») είναι και η πιο παραγνωρισμένη του, ένα ιδιοσυγκρασιακό, επαρχιακό νεο νουάρ, με ηρωίδα μια κουρασμένη από τη ζωή μεσήλικη γυναίκα που θα φτάσει στα άκρα για να προστατεύσει τον απλοϊκό γιο της από την ανικανότητα των αρχών που θέλουν να τον μετατρέψουν σε αποδιοπομπαίο τράγο για τη δολοφονία μιας νεαρής μαθήτριας. Αποφασισμένη να ανακαλύψει τον πραγματικό ένοχο, έρχεται αντιμέτωπη με την αναλγησία της αστυνομίας, την προκατάληψη, τη μυστικοπάθεια και την επαρχιακή στενομυαλιά, φέρνοντας στην επιφάνεια μυστικά και ψέματα που θα αναστατώσουν τη μικρή κοινότητα. Χιτσκοκική πλοκή, δεξιοτεχνικό σασπένς, απρόσμενες πινελιές χιούμορ και μια κορυφαία ερμηνεία από την τηλεοπτικών καταβολών Χίε-τζα Κιμ, συνθέτουν ένα αντισυμβατικό πορτρέτο μητρικής αγάπης αλλά και μια οξυδερκή κοινωνική σάτιρα που έχει την ψυχραιμία να αντιμετωπίζει με κατανόηση και συμπόνια ακόμα τις πιο μεγαλειώδεις στιγμές ανθρώπινης βλακείας, επιπολαιότητας ή ανευθυνότητας.

3-Iron 607

3-Iron (2004) του Κιμ Κι-ντουκ

Ενας από τους πιο αγαπημένους δημιουργούς των φεστιβάλ της προηγούμενης δεκαετίας, ο Κιμ Κι-ντουκ έγινε περισσότερο γνωστός για προβοκατόρικες ιστορίες ακραίας βίας και σεξουαλικής διαστροφής, όπως το «Νησί» και το «Bad Guy», αλλά και για την κινηματογραφική μετουσίωση μιας εξωτικής ζεν φιλοσοφίας, όπως στο πολυβραβευμένο «Ανοιξη, καλοκαίρι, φθινόπωρο, χειμώνας... και άνοιξη». Στην καλύτερη ίσως στιγμή της πληθωρικής φιλμογραφίας του, έρχεται σε επαφή με την πιο ρομαντική πλευρά του, μέσα από το ιδιόμορφο love story ανάμεσα σε έναν περιπλανώμενο νεαρό που βρίσκει προσωρινή στέγη σε άδεια διαμερίσματα και στην κακοποιημένη από τον σύζυγό της γυναίκα που συναντά σε ένα από αυτά. Με ελάχιστους διαλόγους, ο Κιμ Κι-ντουκ χτίζει αυτή την ιδιοσυγκρασιακή, μεταφυσικών σχεδόν προεκτάσεων ερωτική ιστορία μέσα από πανέμορφες σκηνές σιωπηλής προσμονής, μετατρέποντας εν τέλει το αιθέριο ρομάντζο του σε μια ταινία για την αιώνια αναζήτηση ταυτότητας και της αίσθησης τού να ανήκεις κάπου.

The Housemaid 607

The Housemaid (1960) του Κιμ Κι-γιουνγκ

Μια από τις τρεις καλύτερες ταινίες στην ιστορία της Νότιας Κορέας, σύμφωνα με τους κριτικούς της χώρας, το εκτροχιασμένο αριστούργημα του Κιμ Κι-γιούνγκ αντλεί τη σαπουνοπερατική του πλοκή από μια αληθινή ιστορία που ο σκηνοθέτης του εντόπισε στις σελίδες των εφημερίδων, για να τη μετατρέψει σε έναν αφάνταστα προκλητικό για την εποχή του συνδυασμό διαβολικά ενορχηστρωμένου θρίλερ δωματίου και νοσηρού ερωτικού μελοδράματος, με πρωταγωνιστή έναν παντρεμένο καθηγητή μουσικής ο οποίος παρασύρεται ερωτικά από τη νέα του υπηρέτρια. Οταν η έγκυος σύζυγός του μαθαίνει για την παράνομη σχέση, αποφασίζει να μην αφήσει το γεγονός να καταστρέψει τη φήμη τους και τις μικροαστικές της φιλοδοξίες, εξωθώντας την αντίζηλό της στα άκρα. Εκεί που η «Ολέθρια Σχέση» συναντά το «Τι Απέγινε η Μπέιμπι Τζέιν;» και η camp υπερβολή τη νουάρ αισθητική, ο Κιμ Κι-γιούνγκ εξαπολύει αρουραίους, μπουκαλάκια με ποντικοφάρμακο, ανάπηρα κοριτσάκια και νεαρές εργάτριες σε οίστρο, σε ένα κανιβαλιστικό θέατρο του παραλόγου, όπου αυτοκτονίες, δολοφονίες και παράνομες εκτρώσεις βρίσκονται σε ημερήσια διάταξη, και σύσσωμοι οι ήρωες (ακόμα και τα παιδιά!) υποκινούνται από τα πιο χαμερπή ανθρώπινα συναισθήματα. Παρά το (μάλλον επιβεβλημένο) ηθικοπλαστικό φινάλε, το «Housemaid» αποτέλεσε ένα απύθμενα πικρόχολο ταξικό σχόλιο που κουρέλιαζε τις παραδοσιακές αξίες της Νότιας Κορέας και ξεμπρόστιαζε την κοινωνική υποκρισία και τα συντηρητικά ήθη της εποχής.

Διαβάστε ακόμη