Το Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου που διοργανώθηκε φέτος για πρώτη φορά, μέσα στο πλαίσιο του 57ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, θεσπίστηκε σύμφωνα με το νόμο 3905 του 2010 για την «Ενίσχυση και ανάπτυξη της κινηματογραφικής τέχνης και άλλες διατάξεις» και στην πραγματικότητα αποτελεί το τρίτο «πόδι» του Φεστιβάλ μαζί με το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου (του Νοεμβρίου) και το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ (του Μαρτίου).
Στο άρθρο 29, παράγραφος γ του νόμου αναφέρεται πως ένα από τα βασικά αντικείμενα της Διεύθυνσης του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης είναι η «διοργάνωση Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου, μη διαγωνιστικού χαρακτήρα, στη Θεσσαλονίκη με ελληνικά κινηματογραφικά έργα μικρού ή μεγάλου μήκους.»
Τους κανόνες διεξαγωγής του Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου, σύμφωνα πάντα με το νόμο, ορίζει η Γενική Διεύθυνση του Φεστιβάλ, τους εισηγείται στο Διοικητικό Συμβούλιο, το οποίο και τελικά εγκρίνει το τι θα ισχύσει.
Διαβάστε και δείτε ακόμη: Crash Test ανάμεσα στην εμφάνιση των δύο Υπουργών Πολιτισμού στο 57ο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης
Κάπως έτσι φτάσαμε, μετά από μια πρώτη ανακοίνωση το καλοκαίρι, στη διοργάνωση του πρώτου Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου που διαφημίστηκε δεόντως από τη νέα διεύθυνση (τη Γενική Διευθύντρια Ελίζ Ζαλαντό και τον Καλλιτεχνικό Διευθυντή Ορέστη Ανδρεαδάκη) του Φεστιβάλ, σαν μια απάντηση σε όσους εδώ και χρόνια θεωρούσαν (όχι πάντα δικαιολογημένα - να το πούμεα αυτό) πως το ελληνικό σινεμά δεν είχε τη θέση που του αναλογούσε στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης.
Αγάπη, Αγάπη, Αγάπη του Κώστα Ζάπα
Σύμφωνα με τον κατάλογο αλλά και το επίσημο site του Φεστιβάλ, το Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου περιελάμβανε φέτος τα εξής τμήματα:
- Επίσημη Πρώτη / Ταινίες που έκαναν τη πρώτη τους ελληνική προβολή στη Θεσσαλονίκη
- Μια δεύτερη ματιά / Ταινίες που έχουν προβληθεί είτε στις αίθουσες είτε έχουν κάνει ελληνική πρεμιέρα σε άλλο Φεστιβάλ
- Ελληνες της Διασποράς / Ταινίες από δημιουργούς ελληνικής καταγωγής που δεν ζουν στην Ελλάδα
- Νίκος Παναγιωτόπουλος / Μια προβολή - αφιέρωμα στον Νίκο Παναγιωτόπουλο
- Νίκος Τριανταφυλλίδης / Πρεμιέρα του ντοκιμαντέρ του Νίκου Τριανταφυλλίδη για τον ΠΑΟΚ
- Μικρού μήκους σε μεγάλα Φεστιβάλ / Ταινίες μικρού μήκους που συμμετείχαν σε διεθνή Φεστιβάλ
- Βραβευμένες μικρού μήκους / Οι βραβευμένες μικρού μήκους ταινίες του Φεστιβάλ Δράμας
- Καθολικά προσβάσιμες προβολές / Ελληνικές ταινίες ειδικά διαμορφωμένες ταινίες με υποτιτλισμό/ηχητικό υποτιτλισμό για κωφούς
Εκτός από τα παραπάνω τμήματα, η ιδιαίτερη προσοχή που δόθηκε φέτος στο ελληνικό σινεμά συμπληρώθηκε και από άλλες δράσεις του Φεστιβάλ και της Αγοράς (συνεργασία με FestivalScope για την προβολή των ελληνικών ταινιών, την υπερεπιτυχημένη υπηρεσία networking για τους Ελληνες δημιουργούς στην Αγορά, την Ημέρα Ελληνικού Σινεμά - που χωρίς λόγο περιλάμβανε και μια καταχρηστική συνέντευξη Τύπου της ΕΡΤ - και τη συνεχή προβολή των ελληνικών ταινιών δημοσιογραφικά και μη μέσα από δελτία Τύπου, τις οθόνες και τα έντυπα του Φεστιβάλ).
Κοινός Τόπος της Πέννυς Μπούσκα
Πόσο πετυχημένο, όμως, ήταν τελικά το Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου; Και πόση διαφορά είχε η προβολή του ελληνικού σινεμά φέτος, από τα προηγούμενα χρόνια;
Οπως αναφέραμε πριν την έναρξη του Φεστιβάλ, πέρσι, στο 56ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου, οι ταινίες που έκαναν πρεμιέρα ήταν 12 - όσες ακριβώς και φέτος, ενώ αυτές που είχαν ήδη προβληθεί σε άλλα φεστιβάλ ή είχαν προβληθεί στις αίθουσες (που ο αριθμός τους ποικίλλει έτσι κι αλλιώς ανάλογα με τη χρονιά) πέρσι ήταν έξι, φέτος είναι έντεκα. Στις φετινές ταινίες συμπεριλήφθηκαν και τρεις ταινίες από Ελληνες της Διασποράς - οι οποίες είναι «ελληνικές» λόγω των συντελεστών τους και όχι πάντα λόγω παραγωγής.
Δείτε ακόμη: 57o Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης: Πρόσωπα Χ 6 στην κάμερα του Flix
Ετερος Εγώ του Σωτήρη Τσαφούλια
Αν το ζητούμενο ήταν το Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου να λειτουργήσει σαν ένα πλήρες πανόραμα ελληνικού σινεμά, αυτό δεν συμβαίνει αφού σε αυτό δεν προβάλλονται όλες οι ελληνικές ταινίες της χρονιάς. Και επίσης δεν προβάλλονται ούτε καν αυτές που έχουν υποβληθει, αφού με εισήγηση μιας γνωμοδοτικής επιτροπής (με μέλη φέτος τη σκηνοθέτη Ελίνα Ψύκου, τον κριτικό κινηματογράφου Χρήστο Μήτση και τον Διευθυντή Φωτογραφίας Γιώργο Φρέντζο) και τελική απόφαση της διεύθυνσης του Φεστιβάλ, αρκετές ταινίες έμειναν έξω από το πρόγραμμα.
Εδώ βρίσκεται το πρώτο πρόβλημα του Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου, το οποίο δεν είναι άλλο από τα κριτήρια με τα οποία μια ταινία θεωρείται κατάλληλη ή όχι για το Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου. Πόσο εύκολο θα είναι, για παράδειγμα, για μια γνωμοδοτική επιτροπή ή τελικά για το ίδιο το Φεστιβάλ να κόψει μια ταινία που έχει χρηματοδοτηθεί από την ΕΡΤ ή το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου; Πόση εμπιστοσύνη επίσης έχει κάποιος στον εαυτό του για να μην μπερδέψει μια cult εκπληξη με μια ταινία που «δεν βλέπεται»; Και επίσης ποια επιτροπή θα κόψει ταινία που ήδη έχει βγει στις αίθουσες από γραφείο διανομής;
Πέντρο Νούλα του Κάρολου Ζωναρά
Το δεύτερο πρόβλημα είναι το θέμα της «προβολής» της κάθε ταινίας, αφού άνισα μοιρασμένες οι ταινίες χωρίζονται σε πρώτης και δεύτερης κατηγορίας.
Εκτός από τις ταινίες - σταρ που βρίσκονται στο Διαγωνιστικό Πρόγραμμα του Φεστιβάλ (τρεις από φέτος, από δύο που ήταν τα προηγούμενα χρόνια: «Park» της Σοφίας Εξάρχου, «Αφτερλωβ» του Στέργιου Πάσχου και «Πλατεία Αμερικής»του Γιάννη Σακαρίδη) και τις ταινίες που κάνουν την πρεμιέρα τους στη Θεσσαλονική («Επίσημη Πρώτη»), οι υπόλοιπες ταινίες (τις βρίσκετε στο τμήμα «Μια Δεύτερη Ματιά») είτε παίχθηκαν στο Φεστιβάλ είτε όχι δεν είχε την παραμικρή διαφορά. Αυτές που βγήκαν στις αίθουσες δεν έχουν πολλές επιλογές, αλλά προφανώς αυτές που έκαναν μια προβολή π.χ στις Νύχτες Πρεμιέρας (όπως η «Ευτυχία» του Χρήστου Πυθαρά, το «Πέντρο Νούλα» του Κάρολου Ζωναρά ή η «Πόλη της Σιωπής» της Αντζελας Ισμαήλου) θα κέρδιζαν μια αναβάθμιση στην πρώτη κατηγορία («Επίσημη Πρώτη») αν περίμεναν να κάνουν πρεμιέρα στη Θεσσαλονίκη. Μπορούμε, λοιπόν, να περιμένουμε πως του χρόνου πολλές ταινίες που μέχρι φέτος δεν ενδιαφέρονταν για το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και προτιμούσαν τις Νύχτες Πρεμιέρας θα σκεφτούν δεύτερη φορά πριν κάνουν πρεμιέρα στην Αθήνα.
Αλκιβιάδης ο Ατίθασος Μαθητής του Σωκράτη του Δημήτρη Μακρή
Από τις ταινίες επίσης της «Επίσημης Πρώτης», εκτός από αυτές που θα προκαλούσαν έτσι κι αλλιώς ενδιαφέρον (φέτος, για παράδειγμα, η ταινία του The Boy «Το Νήμα» ή η έκπληξη του πρωτοεμφανιζόμενου Γιάννη Κορρέ με το «Οντως Φιλιούνται;», αλλά και το «Ετερος Εγώ» του Σωτήρη Τσαφούλια που άρεσε πολύ στον κόσμο και το ψήφισε με το Βραβείο Κοινού), οι υπόλοιπες δεν κέρδισαν ούτε το ενδιαφέρον των θεατών, ούτε πρόσθεσαν κάτι στη συζήτηση γύρω από το ελληνικό σινεμά.
Αντίθετα, πολλές από αυτές, ειδικά αν κάποιος τύχαινε να τις δει τη μια πίσω από την άλλη θα έδιναν μια εντελώς λανθασμένη εντύπωση για τη σημερινή ελληνική παραγωγή - ειδικά σε ένα ξένο δημοσιογράφο ή επαγγελματία, αν θεωρήσουμε ότι αυτό ενδιαφέρει ιδιαίτερα το Φεστιβάλ. Μπορεί ο Ορέστης Ανδρεαδάκης σε συνέντευξή του στη Popaganda να δήλωσε ορθά πως ο ξένος δημοσιογράφος δεν είναι κάποιος που δεν έχει κρίση και άποψη, αλλά ομολογούμε πως ακόμη κι εμείς, βλέποντας με όλη την καλή διάθεση όλες τις ταινίες του Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου, νιώσαμε ένα overdose μετριο-κακού σινεμά.
Διαβάστε αναλυτικά: Θεσσαλονίκη 2016: Τo Flix βλέπει και γράφει για όλες τις ταινίες του Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου
Η Ιστορία της Πόλης της Φωτεινής Σισκοπούλου
Η διάθεση του Φεστιβάλ είναι καθαρή. Θέλει να προωθήσει με κάθε τρόπο το ελληνικό σινεμά - αν και γενικά υπερέβαλε ως προς το ότι αυτό γίνεται φέτος τόσο έντονα για πρώτη φορά, αφού αυτό συμβαίνει ήδη από την έναρξη της Αγοράς εδώ και μια δεκαετία τώρα και τελικά η επιλογή των ταινιών δεν διαφέρει σε κάτι από την πρακτική του Δημήτρη Εϊπίδη τα προηγούμενα χρόνια. Η επιθυμία του Φεστιβάλ ταυτόχρονα είναι να τηρήσει το νόμο. Η όλη οργάνωση των ελληνικών προβολών, είναι σαφές ότι χωράει βελτίωση. Θα ήταν ενδιαφέρον, επίσης, να δούμε και από πλευρά των δημιουργών να υπάρξει μια πιο ενεργή συμμετοχή στην προώθηση των ταινιών τους, αν είναι ζητούμενο το Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου να γίνει πόλος έλξης διεθνούς ενδιαφέροντος. Και φυσικά είναι επιθυμητό από την πλευρά του Φεστιβάλ να ξεκαθαρίσει ποιες ελληνικές ταινίες θέλει να παίζει, πως ακριβώς θέλει να τις παίζει και εκτός από μια αίθουσα και δύο slots προβολής, τι άλλο έχει πραγματικά να προσφέρει σε κάθε μια ταινία ξεχωριστά.
Η Πόλη της Σιωπής της Αντζελας Ισμαήλου
Το τι προσφέρει η κάθε ελληνική ταινία στο Φεστιβάλ ή στην Ελλάδα ή στην τέχνη γενικότερα, είναι επίσης τελείως άλλο θέμα...
