Η ταινία
Η ταινία πραγματεύεται τη ζωή μιας μαθήτριας, της Κλειώς, που ζει με τη γιαγιά της, καθώς οι γονείς της είναι μετανάστες στη Γερμανία. Αν και πρόκειται για ταινία μικρής διάρκειας, ζεις έντονα τις συναισθηματικές διακυμάνσεις που βιώνει η Κλειώ στο σχολικό περιβάλλον, αλλά και στην καθημερινότητά της, το δυνατό συναίσθημα της φιλίας, τη μοναξιά και εγκατάλειψη, την αγάπη. Η καταπληκτική φυσιογνωμία της γιαγιάς Βαγγελιώς, ξεδιπλώνει συναισθήματα, ενώ περνάει και το μήνυμα της στοργής προς την τρίτη ηλικία.
Ο σκηνοθέτης
Ο Θωμάς Φωτόπουλος, γεννημένος το 1972, είναι εκπαιδευτικός ειδικότητας Εμπορίας & Διαφήμισης (Marketing) στο Επαγγελματικό Λύκειο Φαρκαδόνας, όπου διδάσκει μαθήματα οικονομίας και οικονομικών εφαρμογών σε Η/Υ. Είναι πατέρας τριών παιδιών και κατοικεί στη Λάρισα όπου και ο τόπος καταγωγής του. Εχοντας αγάπη για τον κινηματογράφο και μέσα από τη μελέτη βιβλίων σκηνοθεσίας, σεναρίου και μοντάζ, ασχολήθηκε με τη δημιουργία ταινιών μικρού μήκους σε σχολεία όπου υπηρέτησε στα πλαίσια πολιτιστικών προγραμμάτων. Από τις έξι ταινίες του οι τελευταίες τρεις «Αγάπη χωρίς Σύνορα» (2010), «Γελάει καλύτερα...» (2012) και «Κλειώ» (2013) απέσπασαν διακρίσεις και θετικά σχόλια σε διαγωνισμούς και Φεστιβάλ.
Τέσσερις ερωτήσεις για την «Κλειώ»
Ποια ήταν η αφορμή ή η σκέψη που σας οδήγησε να κάνετε την ταινία;
Το 2006 στο Επαγγελματικό Λύκειο Φαρκαδόνας συγκροτήσαμε μια κινηματογραφική ομάδα μαθητών και καθηγητών και ξεκινήσαμε να κάνουμε την πρώτη μας ταινία. Το βασικό μας «στοίχημα» τότε ήταν να μπορέσουμε απλά να την ολοκληρώσουμε. Παρ’ ότι με δέκα σκηνές μας φάνηκε καλή στο σενάριο, στην πορεία και στα γυρίσματα ήθελε πολλή δουλειά. Τα πολλά προβλήματα όμως, τεχνικά, εικαστικά, κυρίως λόγω έλλειψης εμπειρίας που προέκυπταν, έπρεπε να επιλυθούν (σημείωση: η βασική μας κάμερα, μια handycam 720x576, Hi8 με είσοδο για το αυτοσχέδιο boom χρησιμοποιείται ως σήμερα!). Τελικά ολοκληρώσαμε την ταινία και το αποτέλεσμα μας εντυπωσίασε. Το θέμα μας τότε ήταν τα ναρκωτικά και οι επιπτώσεις στους νέους και η ταινία είχε τίτλο «Τελική Εξοδος». Εκτοτε κάθε χρονιά ακολουθούμε τα ίδια βήματα εμπλουτισμένα με γνώσεις από βιβλία σκηνοθεσίας, σεναρίου και μοντάζ, από αυξημένη εμπειρία και από πολύ μεράκι για κινηματογραφική δημιουργία. Φέτος (σχολικό έτος 2012-2013) αποσπασμένος στο Γυμνάσιο Οιχαλίας αποφάσισα να δω αν υπάρχει ενδιαφέρον από παιδιά του σχολείου για τη δημιουργία ταινίας. Τα παιδιά μόλις το έμαθαν ενθουσιάστηκαν στο άκουσμα αυτό. Ετσι και ξεκινήσαμε. Πρώτα με τη δημιουργία ομάδας και την κατανομή ρόλων (ηθοποιοί, τεχνικοί, συγγραφείς κτλ) και ύστερα με την αναζήτηση του θέματος. Προτάθηκαν διάφορα σενάρια όπως: «μαθητής με σοβαρή ασθένεια», «καλοκαιρινός έρωτας», «ξενιτιά», «οι καθηγητές κάνουν διακρίσεις» κ.α. Καταλήξαμε στο θέμα της μετανάστευσης καθώς είναι επίκαιρο. Και αφού το ελέγξαμε από ποια πλευρά θα το δείξουμε και έχοντας ως προϋποθέσεις ότι: α) στην ταινία θα παίξουν μαθητές, β) δεν μπορούμε να έχουμε νυχτερινά γυρίσματα διότι οι μαθητές είναι μικρής ηλικίας και οι μετακινήσεις δύσκολες, και γ) τα γυρίσματα να γίνουν σε ώρες κυρίως σχολικού ωραρίου, φάνηκε ως η καλύτερη επιλογή να αναδείξουμε τις επιπτώσεις του νέου μεταναστευτικού κύματος σε παιδιά τόσο μέσα στο σχολείο όσο και στην καθημερινότητά τους, καθώς η περιοχή (Οιχαλία) είναι πολύπαθη από μεταναστευτικά ρεύματα.
Πώς θα περιγράφατε το φιλμ σε κάποιον που θα σας ρωτούσε «τι είναι η ταινία σου;»
Είναι μια προσπάθεια καταγραφής της άλλης πλευράς της μετανάστευσης (αυτοί που μένουν) και ο πόνος της στον οποίο δεν δίνεται συνήθως τόσο σημασία. Αλλά και μια προσπάθεια να φανεί ότι τα σχολεία μπορούν να καταπιαστούν με αντικείμενα εντελώς ξένα από τα καθιερωμένα διδασκόμενα και με μελέτη, μεράκι και ακολουθώντας μια μεθοδολογία να διαπρέψουν και να εκπλήξουν και τον πιο δύσπιστο που αμφισβητεί τις δυνατότητες της εκπαίδευσης.
Εκτός από τη χρονική διάρκεια ενός φιλμ, ο προσδιορισμός «μικρού μήκους» ορίζει κάτι άλλο κατά τη γνώμη σας; Και γιατί ναι ή όχι;
Δεν αφορά τη διάρκεια αλλά θα έλεγα ότι αφορά το συμπιεσμένο νόημα και μήνυμα μια τέτοιας κατηγορίας ταινίας. Χωρίς να έχω την εμπειρία μια μεγαλύτερης ταινίας, που θα ήθελα πολύ να κάνω (ίσως στο μέλλον - κανείς δεν ξέρει), οι σχολικές ταινίες που έχω δημιουργήσει είναι όλες αναγκαστικά λόγω πολλών παραγόντων μικρού μήκους.
Πώς είναι να κάνεις σινεμά σε μια χώρα που από την μια βρίσκεται σε κρίση κι από την άλλη ο κινηματογράφος της κεντρίζει το διεθνές ενδιαφέρον;
Η τέχνη πάντα είναι συνυφασμένη με τη μελαγχολία και τα έντονα καταπιεσμένα δημιουργικά συναισθήματα. Είναι τρόπος έκφρασης και προβληματισμού που σε δύσκολες περιόδους προτείνει λύσεις και κατευθύνσεις κυρίως όταν οι κοινωνίες βρίσκονται σε αδιέξοδα. Μου φαίνεται πολύ λογικό και επόμενο και περιμένω ακόμη περισσότερα από το χώρο της τέχνης στο άμεσο μέλλον.
info
Σκηνοθεσία, Φωτογραφία, Μουσική Επιμέλεια, Μοντάζ, Επιμέλεια Παραγωγής: Θωμάς Φωτόπουλος / Σενάριο: Αννα-Μαρία Σακελλαρίου, Θοδωρής Λουκάς, Αποστόλης Ζαμζαράς, Ανθή Χαλού, Δήμητρα Φίλιου, Ρούλα Χατζή, Μαρία Γαρίτου, Νίκος Κυρίτσης, Γιώργος Σταμουγιαννόπουλος, Βαγγελιώ Σκαρίμπα, Αποστόλης Νίκου, Πένυ Παπαχρήστου, Θωμάς Γκουγκουστάμος, Ρωξάνη Λακιάρα, Φώτης Καψάλης / Ηχολήπτης: Σωτήρης Σπίντζιος / Κάμερα: Αλέξανδρος Χαλός, Βένια Ρίζου / Επιμέλεια Παραγωγής: Θωμάς Φωτόπουλος, Παρασκευή Μπελόγια / 3D Design: Χρήστος Φωτόπουλος / Ηθοποιοί: Αννα-Μαρία Σακελλαρίου, Θοδωρής Λουκάς, Αποστόλης Ζαμζαράς, Ανθή Χαλού, Δήμητρα Φίλιου, Ρούλα Χατζή, Μαρία Γαρίτου, Νίκος Κυρίτσης, Γιώργος Σταμουγιαννόπουλος, Βαγγελιώ Σκαρίμπα, Αποστόλης Νίκου, Πένυ Παπαχρήστου, Θωμάς Γκουγκουστάμος, Ρωξάνη Λακιάρα, Φώτης Καψάλης
Δείτε στο gallery φωτογραφίες της ταινίας «Κλειώ».