H ταινία
Μια κάμερα σε μια φυλακή.
Ο κρατούμενος.
Μια καθημερινή συζήτηση με τον έξω κόσμο.
Γιατί βρέθηκα στη φυλακή;
Φυλακή, μια φυλακή και το μόνο που επιθυμείς είναι η ελευθερία και δεν συνειδητοποίησες πότε μεγάλωσες, όταν το μόνο που ήθελες ήταν να παραμείνεις παιδί και δεν συνειδητοποίησες πότε ακριβώς πίστεψες ότι είσαι ανίκητος, αλλά στην πραγματικότητα χανόσουν κοιτώντας τον τοίχο και σκεπτόμενος ότι η γροθιά σου είναι πιο ισχυρή και αυτός ο τοίχος έγινε όλο και πιο ισχυρός και ψηλός με όνειρα, χρήματα, θάλασσες και μια ακατόρθωτη αγάπη που κατασκευάστηκε πάνω του.
Ενα φιλμ για όνειρα ελπίδας - γι' αυτήν την αιματηρή ζωή.
Μια συζήτηση με την οικογένειά μου.
Ενα σουρεαλιστικό στιγμιότυπο της ελευθερίας επικαλυμμένης, με προοπτική ν' απεικονίσει την απομόνωση.
Είμαι ακόμα άνθρωπος ή ένας απόκληρος της κοινωνίας; Μπορούν οι λέξεις να σημαίνουν κάτι για μένα τώρα;
Ο Χρήστος Σαρρής δημιούργησε την ταινία «Τείχη» μετά από προγραμματισμένες επισκέψεις στη φυλακή της Νιγρίτας Σερρών και ως εκπαιδευτικό πρόγραμμα για τους τρόφιμους. Η ταινία, καθώς και το πρωτότυπο τραγούδι από την Αμερικανίδα μουσικό Laura Jane Grace, εμπνέεται από το ομότιτλο ποίημα του Κ.Π. Καβάφη και δημιουργήθηκε σε ανάθεση και παραγωγή του Onassis Culture στο πλαίσιο του Cavafy Festival: Archive of Desire στη Νέα Υόρκη τον Απρίλιο του 2023, στη δράση Visual Cavafy που παρουσιάστηκε στο New Museum της Νέας Υόρκης. H ταινία «Τείχη» προσδοκά να αγγίξει ανθρώπινες αξίες και ανθρώπινες υποστάσεις.
Ο σκηνοθέτης
Ο Χρήστος Σαρρής εργάζεται στο Ιδρυμα Ωνάση ως Head of Creative και υπεύθυνος για την ψηφιακή σκηνή του Ιδρύματος Ωνάση τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Eδώ και 25 χρόνια έχει διανύσει σημαντική πορεία ως φωτογράφος, με διεθνή εμπειρία, δουλεύοντας στο Μαϊάμι και στο Παρίσι μεταξύ άλλων, ενώ τα τελευταία 14 χρόνια ασχολείται με το ντοκιμαντέρ. Για ένα διάστημα ανέλαβε εθελοντικά τις δημόσιες σχέσεις των Γιατρών του Κόσμου με έδρα το Πέραμα. Παρέμεινε 10 μήνες στην περιοχή και εκεί γύρισε το πρώτο του ντοκιμαντέρ βασισμένο στις ιστορίες των επισκεπτών του πολύ-ιατρείου των Γιατρών. Ως φωτογράφος και σκηνοθέτης συνεργάστηκε με το BBC World και ενεργά με το ελληνικό τμήμα του Vice. Ιδιαίτερο ρόλο στο έργο του παίζει η μουσική. H σειρά κινηματογραφημένων συναυλιών Stages A/Live που δημιουργεί το Ιδρυμα Ωνάση και διατίθενται από το κανάλι του στο YouTube είναι σε σύλληψη και εκτέλεσή του. Ανάμεσα σε άλλες μουσικές συνεργασίες του αξίζει να σημειωθούν η σκηνοθεσία της κινηματογράφησης του Jeff Mills σε μια μυσταγωγική συναυλία στον αρχαιολογικό χώρο της Δήλου, με φόντο το μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO και η πρόσφατη πρώτη του σκηνοθεσία σε θεατρική σκηνή για την μουσική παράσταση με τίτλο Πέρα από τη Θάλασσα με σύγχρονες διασκευές του σπουδαίου συνθέτη Γ. Μαρκόπουλου από τον Παύλο Παυλίδη.
5 ερωτήσεις για τα «Τείχη»
Πώς επιλέξατε το θέμα της ταινίας σας, ποια ήταν η αρχική ιδέα, ποια η ανάγκη να αφηγηθείτε αυτή την ιστορία;
Κατά τη διάρκεια της δεύτερης καραντίνας γυρίσαμε ένα επεισόδιο Stages/Alive στις φυλακές Νιγρίτας. Είχα βρεθεί και στο ειδικό κατάστημα κράτησης νέων Αυλώνας στο παρελθόν αλλά ήταν η πρώτη μου φορά σε σωφρονιστικό κατάστημα και η πρώτη φορά που βρέθηκα τόσο «μέσα» σε μια φυλακή. Η αφορμή να βρεθούμε στη Νιγρίτα ήταν μια ιστορία αγάπης ενός κρατούμενου που γνώρισε και ερωτεύτηκε μια κοπέλα μέσω παράνομης προφανώς επικοινωνίας κατά τη διάρκεια της κάθειρξής του, η αφορμή για την ταινία ήταν το ποίημα του Καβάφη, «Τείχη». Η ιστορία αφορά την αγάπη, το παρελθόν, την οικογένεια και τελικά το αν καταφέρνεις σε μια από τις σκληρότερες συνθήκες - την έλλειψη ελευθερίας - να διατηρήσεις την ανθρώπινή σου υπόσταση και να μην γίνεις αγρίμι.
Ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση του να είσαι σκηνοθέτης στην Ελλάδα σήμερα; Τι σας δυσκόλεψε στην πραγματοποίηση της ταινίας, τι σας έφερε μεγάλη χαρά, ή τι σας εξέπληξε - θετικά ή αρνητικά;
Η πρόκληση είναι πάντα η εξασφάλιση πόρων και ο χρόνος. Στην περίπτωσή μας ήταν μια low budget παραγωγή που καλύφθηκε εξ ολοκλήρου από το Ιδρυμα Ωνάση.
Η αλήθεια είναι ότι κάθε φορά που παρκάραμε και είμαστε έτοιμοι να περάσουμε τον έλεγχο δυσκολευόμουν πάρα πολύ να βγω από το αμάξι και να περάσω μέσα από τα τείχη. Η φυλακή μπορεί να είναι στην κινηματογραφική μας φαντασία μεγάλη αλλά στην πραγματικότητα είναι όλα μικρά και όλη η «ζωή» εξελίσσεται στους μακρείς διαδρόμους.
Στο τελευταίο γύρισμα ο Σπύρος, ένας από τους ανθρώπους που μας μίλησαν για τη ζωή τους, περνούσε μια εξαιρετικά δύσκολη φάση, ο πατέρας του ήταν βαριά ασθενής και φυσικά δεν είχε τον τρόπο να είναι παρών και μια ουσιαστικά τελευταία σύντομη συζήτηση αποχαιρετισμού μετατράπηκε σε έναν αφιονισμένο μονόλογο που ευτυχώς έφτασε σε μια ηρεμία γιατί απλώς υπήρξε κάποιος εκτός φυλακής και άκουσε χωρίς να εκμεταλλευτεί τη στιγμιαία του αδυναμία, η οποία, ο Σπύρος στο τελείωμα της συνάντησης μάς τόνισε, ότι μέσα από τα κάγκελα απαγορεύεται.
Είναι οι πλατφόρμες και η νέα πραγματικότητα του streaming μια ευκαιρία για τη διανομή και προβολή της μικρού μήκους ταινίας; Πού στέκεστε στο δίλημμα αίθουσες ή πλατφόρμες;
Νομίζω ότι για πολλά χρόνια οι μικρού μήκους ήταν κάπως σαν το χαμένο δισκοπότηρο. Αν παρακολουθούσες τα φεστιβάλ τις έβλεπες, αν όχι κάποιες από αυτές τις παρακολουθούσες σε μερικές art house αίθουσες πριν την κυρίως ταινία. Και μετά εξαφανίζονταν.
Η επιθυμία μας πολλές φορές βασίζεται στις αναμνήσεις μας οπότε ναι, αίθουσα και πάλι αίθουσα, το μέλλον όμως φοβάμαι φυγείν αδύνατον και τελικά ζούμε για το μέλλον και όχι με το παρελθόν.
Τι σημαίνει το Φεστιβάλ Δράμας για σας, αλλά και για το σημερινό ελληνικό κινηματογραφικό τοπίο; Τι σημαίνουν οι συνεχείς επιτυχίες της ελληνικής ταινίας μικρού μήκους στο διεθνές τοπίο;
Το φεστιβάλ Δράμας είναι κομμάτι της ιστορίας του ελληνικού σινεμά και για όσους έχουν την τύχη να το παρακολουθήσουν από κοντά τα τελευταία χρόνια μπορούν να διαπιστώσουν πόση δουλειά, αγάπη και πάθος έχει συνδυαστεί για να φτάσει σε αυτό το φανταστικό αποτέλεσμα που το έφερε στο να είναι «συμμέτοχος» στην επιλογή των ταινιών για τα Οσκαρ μικρού μήκους.
Εχω γνωρίσει, μέσα από τις ταινίες τους, πολλούς νέους δημιουργούς, σε όλες τις «ειδικότητες», με απίθανο ταλέντο και νομίζω αυτό είναι η μεγαλύτερη συνεισφορά ενός φεστιβάλ πέραν των βραβείων.
Οι συνεχείς επιτυχίες σημαίνουν για εμένα ότι περισσότερα παιδιά που έχουν πάθος με το σινεμά και θέλουν να ζήσουν με αυτό βλέπουν ότι κάποιος που βρισκόταν πριν χρόνια στη θέση τους τα έχει καταφέρει και αυτό τους δίνει, πιστεύω, την αυτοπεποίθηση για να ακολουθήσουν το δικό τους τρελό όνειρο.
Ο,τι κι αν γίνει το σινεμά θα επιβιώσει γιατί...
...όταν κλείνουν τα φώτα τα πάντα μπορούν να συμβούν.
Δείτε εδώ το τρέιλερ του «Τείχη»:
Τείχη | Σκηνοθεσία: Χρήστος Σαρρής | Πρωτότυπη Μουσική: Laura Jane Grace | Εικονοληψία: Χρήστος Σαρρής, Δημήτρης Ζιβόπουλος, Στέλιος Δουλγερίδης | Βοηθοί Σκηνοθέτη: Σμαράγδα Δογάνη, Δημήτρης Ζιβόπουλος | Μοντάζ: Μάριος Κλεφτάκης | VFX: Αίας Κόκκαλης | Σχεδιασμός Ηχου: Γιώργος Χανός | Μείξη Ηχου: Δημήτρης Μιγιάκης | Χρωματική Επεξεργασία: Μάνθος Σάρδης | Μετάφραση από τα τουρκικά: Γιάννης Πανουργιάς | Οργάνωση Παραγωγής: Ελενα Χωρέμη | Εκτέλεση Παραγωγής: Μαρίνα Δανέζη (Laika Productions) | Συντονισμός Παραγωγής: Τάσος Κορωνάκης | Βοηθοί Παραγωγής: Στέλιος Δουλγερίδης, Αγγελική Αυγέρη | Συμμετέχουν: Bankin Ahmado, Fikret Oz, Anxhelo Pambuku, Saimir Kaceku, Adnane Sengad, Γιώργος Βιδάκης, Βασίλης Γραμμενίδης, Σπύρος Δροσάκης, Κώστας Μπάρκουλης και η Χριστίνα Κουτσανδρέα | Ευχαριστίες: Γιώργος Οικονόμου, Διεύθυνση Καταστήματος Κράτησης Νιγρίτας, Κωνσταντίνος Γ. Παπαθανασίου, Γενικός Γραμματέας Αντεγκληματικής Πολιτικής, Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη | Ανάθεση - παραγωγή: Onassis Culture