Οκτώ χρόνια μετά την τελευταία βασιλεία του τρόμου στην Γκόθαμ, μια νέα απειλή, με επικεφαλής τον τρομοκράτη Μπέιν που απειλεί την ολοσχερή καταστροφή της, πνίγει την πόλη και προκαλεί την εμφάνιση του Μπάτμαν που για τόσο καιρό είναι αδρανής.

Ο Μπρους Γουέιν έχει κατάθλιψη. Απομονωμένος στην έπαυλή του, ως ερημίτης, προσπαθεί να ανταπεξέρθει στην ιδέα ότι πλησιάζουμε στο τέλος του κόσμου όπως τον ξέρουμε. Μαζί του και οι άνθρωποι γύρω του, από τον πιστό Αλφρεντ μέχρι τον τελευταίο νεοϋορκέζο. Αυτή η μελαγχολία του τέλους διαπερνά ολόκληρη την ταινία – δε μιλάμε για το τέλος της θαυμαστής τριλογίας του Κρίστοφερ Νόλαν, μιλάμε για το τέλος της ανθρώπινης ύπαρξης όπως έχει εξελιχθεί ως σήμερα, που αλλάζει σε κάτι μη αναγνωρίσιμο και βαθειά ανησυχητικό.

Μη επιλέγοντας ποτέ τις εύκολες λύσεις, έτσι κι εδώ, ο Νόλαν καθιστά ως ήρωα της ταινίας, όχι τον μασκοφόρο υπερήρωα με τη στολή της νυχτερίδας, αλλά έναν άλλο μασκοφόρο, τον «κακό» Μπέιν και προωθεί πεισματικά την αποκρουστική και ταυτόχρονα αφάνταστα γοητευτική εικόνα του, από τη σημειολογία της ταινίας μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια της πλοκής. Στην καρδιά της ταινίας βρίσκεται το κεντρικό της θέμα: ποιος υπερασπίζεται, στην πραγματικότητα, το καλό του πολίτη; ο «πολέμιος του κακού» Μπρους Γουέιν / Μπάτμαν, που όμως υποστηρίζει την αστυνομία και συνεργάζεται μαζί της, ή ο αναρχικός επαναστάτης, υπέρμαχος της βίαιης εξέγερσης Μπέιν; Ο Μπέιν με τη μάσκα που καλύπτει φρικιαστικά τραύματα για τα οποία καλό είναι να μη μιλήσει ποτέ κανείς, και με την παραμορφωμένη, επίπεδη φωνή που μοιάζει να καλύπτει εσωτερικά ουρλιαχτά, μοιάζει να εκφράζει, δειλά και υποσυνείδητα, περισσότερο την ανθρώπινη επιθυμία. Σ’ αυτό, βέβαια, συμβάλει και η συγκλονιστική δύναμη του Τόμας Χάρντι που καταφέρνει μια μαγνητική ερμηνεία αποκλειστικά με τα μάτια του (εντάξει, και με τη μυώδη πλάτη του).

Δίπλα στον ανδρικό ανταγωνισμό, του καλού και του κακού, όποια ταυτότητα κι αν πάρει αυτός, που κατευθύνει το ρυθμό της ταινίας, οι δεύτεροι ρόλοι κρατούν γερά το έδαφός τους, με πρωτοστάτη την Αν Χάθαγουεϊ που, ως Κατγούμαν, προσφέρει απρόσμενα το comic relief της ταινίας, σε μια πετυχημένη και παιχνιδιάρικη ερμηνεία, με την εντονότερη, μάλλον, αναφορά στην κόμικ ηρωίδα. Μαζί και ο θαυμάσιος ρόλος του Τζόζεφ Γκόρντον Λέβιτ με τη σημασία του ν’ αναγνωρίζεται μόνο στο φινάλε και τη «μούσα» Μιράντα - Μαριόν Κοτιγιάρ να ενσαρκώνει τη χαρακτηριστική φαμ φατάλ σε νέο ίματζ.

Το να χαρακτηρίσεις το «The Dark Knight Rises» ως νέο-νουάρ φαντασίας είναι απόλυτα ακριβές: είναι μια μεγάλη, σκοτεινή ταινία, με θεαματικές σκηνές δράσης που θα ικανοποιήσουν τις υψηλότερες απαιτήσεις. Αλλά ταυτόχρονα και κυρίως είναι μια πεσιμιστική, κατάμαυρη, υπαρξιακή ελεγεία, που συστήνεται από μικρότερα σύμπαντα που μένουν αξέχαστα, με δυναμικότερο ταμπλό αυτό της υπόγειας φυλακής.

Στο τελευταίο του κεφάλαιο, ο Κρίστοφερ Νόλαν παραδίδει ίσως μια πιο διευρυμένη σεναριακά πλοκή, με αποτέλεσμα αχρείαστες παράλληλες ιστορίες να μένουν ελαφρώς ξεκρέμαστες. Γι’ αυτό και η μεγάλη διάρκεια του φιλμ γίνεται κατά στιγμές αισθητή. Εχει, όμως, ταυτόχρονα τη στιβαρότητα να μετατρέψει μια κόμικ ταινία φαντασίας σ’ ένα πλούσιο μελόδραμα γεμάτο πάθη, σκοτεινό παρελθόν και τραγικές υπαρξιακές προεκτάσεις – γρήγορα ξεχνάς τα κοστούμια και το παραμύθι και ταυτίζεσαι με τα δράματα των ηρώων, με τις καθοριστικές καταβολές τους και τα αδιέξοδα όπου τους οδήγησε η ανθρώπινη σκληρότητα, όλους, με διάφορους τρόπους.

Η ταινία είναι χαρισματική – τόσο που, όπως συμβαίνει συχνά με τους ανθρώπους, να προσελκύει γύρω της άλλους ανθρώπους που θέλουν να καρπωθούν λίγη από τη λάμψη ή τη δύναμή της. Από τον παρανοϊκό δολοφόνο του Κολοράντο, στους κριτικούς κινηματογράφου που κάνουν τους έξυπνους δοκιμάζοντας τις λέξεις τους επάνω της, στους θεατές που, μέσα στον πλούτο της προκαταβολικής γνώσης που κερδίζουν από τα media, απομυθοποιούν με την ευκολία της ανωριμότητας έναν μύθο που τους υπερβαίνει, πριν ακόμα τον γνωρίσουν. Είναι μια έντονα επιδραστική, συγκινητική, ανθρώπινη κι εντυπωσιακή ταινία, που δικαιώνει τη φήμη του σκηνοθέτη και των συντελεστών της και το πολυδιάστατο των ηρώων της, παρότι – ευτυχώς, ενδεχομένως – δεν περιλαμβάνει δευτερόλεπτο 3D.

Μπορεί το «The Dark Knight Rises», ερχόμενο στη συνέχεια του ιστορικού «Dark Knight» να κατεβάζει την ένταση και να χάνει σε εντυπωσιασμό, αλλά είναι μια ταινία πολύ πιο σύνθετη και πολιτική που διαχέεται υποδόρια – χωρίς ούτε στιγμή να χάνει το κινηματογραφικό της fun. Και οπωσδήποτε δεν περιορίζεται στους όρους σίκουελ, φραντσάιζ, ούτε καν μεταφορά με κόμικ υπερήρωες – είναι μια αυτόνομη ταινία με ιστορικό παρελθόν που θα μείνει σημαντική και «προφητική» για το μέλλον, με τον τρόπο που το έκανε, όχι το «Dark Knight», αλλά περισσότερο το «Fight Club». Με το ίδιο αίσθημα κενού και πληρότητας μετά το οριστικό, κοσμικό φινάλε.

Διαβάστε περισσότερα: