Τον Δεκέμβριο ο Γρηγόρης Καραντινάκης, Γενικός Διευθυντής του Ε.Κ.Κ., είχε καλέσει τους δημοσιογράφους σε μια συζήτηση απολογισμού και προβλέψεων (διαβάστε σχετικά εδώ). Τα θέματα που είχαν απασχολήσει την κουβέντα ήταν σχετικά με τις οφειλές του Υπουργείου Πολιτισμού προς το Κέντρο Κινηματογράφου, τα χρέη του Κέντρου σε παραγωγούς και σκηνοθέτες, το πάγωμα των εγκρίσεων για χρηματοδότηση νέων σεναρίων, την καθυστέρηση στη λειτουργία του tax shelter, την εσωτερική αναδιάρθρωση του Ε.Κ.Κ. και την ολοκληρωμένη εφαρμογή του νόμου για τον κινηματογράφο.
Εχοντας μείνει, μετά από εκείνη τη συζήτηση, με την αίσθηση ότι προς το τέλος Φεβρουαρίου η εικόνα του Ε.Κ.Κ. και της οικονομικής υποστήριξης των ταινιών θα είχε βελτιωθεί και κρίνοντας ότι στα ζητήματα αυτά δεν έχει φανεί, ακόμα, η προγραμματισμένη πρόοδος, ζητήσαμε από τον Γρηγόρη Καραντινάκη να μας εξηγήσει τι έχει (και τι δεν έχει) συμβεί και τι μπορούμε να περιμένουμε στο κοντινό μέλλον.
Στη συνέντευξη Τύπου του Δεκεμβρίου είχε οριστεί ο Φεβρουάριος ως ο μήνας κατά τον οποίο θα ολοκληρωνόταν το μεγαλύτερο μέρος των υποχρεώσεων του ΕΚΚ και θα άνοιγαν τα χρηματοδοτικά προγράμματα. Τι έχει συμβεί; Γιατί ακόμη δεν υπάρχει κάποιο νέο σε αυτόν τον τομέα;
Για μένα το σινεμά είναι χρήματα, πάνω απ’ όλα, πέρα απ’ όλα, από ιδεολογίες, από αντιλήψεις. Κι ερχόμενος εδώ (στο Ε.Κ.Κ.), ήθελα να απεμπλακώ, όσο είναι δυνατόν, από το χρέος. Ξέρω τι σημαίνει να βαραίνει χρέος σε τράπεζα, τι βαρίδι είναι για ένα σκηνοθέτη, έναν παραγωγό, για οποιονδήποτε άνθρωπο στις μέρες που ζούμε. Ας πάψουμε να ζούμε σε ενυδρείο. Αυτό ήταν το νούμερο ένα και παραμένει. Από την περσινή σεζόν, το Υπουργείο μας χρωστάει κάποια λεφτά. Μ’ αυτά τα λεφτά ελπίζουμε να τελειώσουμε μ’ ένα μεγάλο ποσοστό του χρέους. Μας λένε ότι θα μας έρθουν, θα μας έρθουν, καθυστερεί το Υπουργείο, δεν έχουμε λάβει κάτι από τα 2.000.000 του ’11 που μας είχαν υποσχεθεί και ήταν υπογεγραμμένα . Τα τελευταία χρήματα που πήραμε ήταν τον Ιανουάριο του ’12. Εγώ πιέζω κάθε μέρα, φυσικά.
Εχουν υλοποιηθεί κάποιες από τις κινήσεις υποστήριξης που περιμένατε από το Υπ.Πο.Τ. ή ιδιωτικούς χρηματοδότες;
Αυτή τη στιγμή διαβάζονται σενάρια, έρχονται οι γνωμοδοτήσεις και σιγά-σιγά θ’ αρχίσουν να ανακοινώνονται, ουσιαστικά, ποιες και κατά πόσο θα χρηματοδοτηθούν οι έτοιμες ταινίες που είχαν συσσωρευτεί, τα σενάρια των περασμένων χρόνων από Ορίζοντες, Κίνητρο, Νέο Βλέμμα, οι μικρού μήκους κτλ, το ποιες παίρνουν, δηλαδή, προέγκριση, περιμένοντας το budget, όπως ο κάθε παραγωγός, για να ορίσουμε το πώς θα επιμεριστούν αυτά τα χρήματα.
Το επόμενο στάδιο είναι ν’ ανοίξουν τα καινούρια χρηματοδοτικά προγράμματα, σύμφωνα με τον νέο κανονισμό. Κινούμαι, σε όλα τα επίπεδα, όπως μπορώ, χωρίς χρήματα, περιμένοντας, γιατί δεν μπορώ να κάνω αλλιώς. Δεν μπορώ, αυτή τη στιγμή, να ζήσω ένα μέλλον περιμένοντας τα χρήματα και να το σχεδιάσω αυτό το μέλλον. Σχεδιάζω το παρόν και είμαι έτοιμος για το αύριο. Αλλά οι στόχοι παραμένουν δύο. Πρώτον, η μείωση των λειτουργικών εξόδων, που είναι σημαντικό. Τα νούμερα είναι πάρα πολύ συγκεκριμένα. Από τη διαδικασία της συστέγασής μας με το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, που ολοκληρώνεται αυτήν την εβδομάδα, εξοικονομούνται, αν θέλετε, τρεις μισθοδοσίες, ή, να το πω αλλιώς, μία low budget ταινία, ή τέσσερις μικρού μήκους.
Βέβαια, τα χρήματα που εξοικονομούνται από αυτό, δεν θα μπουν σε κάποια ταινία, θα καλύψουν λειτουργικά έξοδα του Κέντρου.
Μα, όταν μειώνονται τα λειτουργικά έξοδα του Κέντρου, αυτομάτως αυξάνονται τα χρήματα που πάνε στην παραγωγή. Από ένα ταμείο έρχονται όλα. Είναι τόσο απλό.
Από την άλλη πλευρά, ισχύει, όπως σας είχα πει – για ν’ απαντήσω και στην προηγούμενη ερώτησή σας – ότι περιμένουμε χρηματοδοτήσεις από χορηγούς και λίαν συντόμως θα μπορώ να σας το ανακοινώσω – δεν ξέρω ποιο θα είναι το ποσό, αλλά ό,τι και να πάρουμε θα είναι σημαντικό. Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε όλοι μας, όσοι ανήκουμε σε αυτόν το χώρο, σωματεία, ανεξάρτητες μονάδες, μέσα μαζικής ενημέρωσης, ότι διεκδικούμε την ύπαρξή μας. Κι αυτό είναι σοβαρό, δεν είναι παιχνίδι για να παίζουμε ένα ρόλο ο καθένας, ανάλογα με τα συμφέροντά του. Αυτή τη στιγμή προσπαθώ να διασφαλίσω τη συνέχεια του Κέντρου, με οποιονδήποτε τρόπο και οποιοδήποτε τίμημα.
Ωστόσο, κάνετε κάποιες προσπάθειες ενίσχυσης, για παράδειγμα, των σχέσεων της ελληνικής παραγωγής με το εξωτερικό, κινήσεις που δε χρειάζονται χρήματα αλλά έχουν σημαντικά αποτελέσματα;
Εννοείται. Αυτή τη στιγμή έχουμε τόσα πολλά αφιερώματα στο νέο ελληνικό σινεμά και τους σκηνοθέτες του σε όλον τον κόσμο που δεν έχουν ξαναγίνει ποτέ. Με κάποιον τρόπο συντελούν όλες οι συγκλίνουσες στο να ακούγεται και να υπάρχει παντού ο ελληνικός κινηματογράφος. Είμαστε σε συνομιλίες με Film Commissions του εξωτερικού, για πιθανές συνεργασίες, κάναμε μαζί με το ΣΑΠΟΕ αίτηση υποστήριξης στο ΕΣΠΑ για να φτιάξουμε μια μεγάλη ψηφιακή πλατφόρμα, με κεντρικό της άξονα το Film Commission, προσπαθούμε να κάνουμε πράγματα προς το εξωτερικό, συνέργειες κα επαφές με σκοπό τις συμπαραγωγές. Στο Φεστιβάλ Καννών θα πάμε με μια πολύ οικονομικότερη παρουσία, αλλά φυσικά δεν μπορούμε να μην είμαστε εκεί, ειδικά αυτήν την περίοδο. Αυτό το έχω πει πολλές φορές στο Υπουργείο, εκεί όμως λειτουργούν με μια δική τους λογική και δικά τους χρονοδιαγράμματα. Πιέζω να μη χάσουμε αυτήν την ευκαιρία, όταν η διεθνής εικόνα για τις ελληνικές ταινίες είναι τόσο καλή. Το Ελληνικό σινεμά αυτή τη στιγμή είναι η καλή εικόνα της Ελλάδας στο εξωτερικό, ένα καλό ελληνικό brand. Δε θυμάμαι να δίνει τόσο συχνά συγχαρητήρια ένας Υπουργός για τις επιτυχίες στο εξωτερικό σε θέματα που αφορούν το σύγχρονο πολιτισμό. Αυτό λέω καθημερινά στο Υp.Πo.Τ. Είναι κρίμα να χαθεί άλλη μια ευκαιρία!
Σχετικά με την ανοιχτή επιστολή της Ε.Σ.Π.Ε.Κ. και τα ερωτήματα που απηύθυνε στο Κέντρο Κινηματογράφου.
Πρώτα απ’ όλα, είμαι μέλος της Ε.Σ.Π.Ε.Κ. Θα περίμενα από τους συναδέλφους να με καλέσουν και να μου θέσουν αυτά τα ερωτήματα, όπως εγώ τους έχω καλέσει στο γραφείο μου και τους έχω ενημερώσει τρεις φορές. Απ’ την άλλη, είναι οξύμωρο, όταν μιλούν για «ανύπαρκτο Κέντρο», το Κέντρο δεν είναι ούτε οι τοίχοι, ούτε οι καρέκλες που καθόμαστε, το Κέντρο έχει πρόσωπα, έχει Πρόεδρο που λέγεται Παπαλιός, έχει Γενικό Διευθυντή, πια, που λέγεται Γρηγόρης Καραντινάκης, έχει εργαζόμενους, έχει Διοικητικό Συμβούλιο. Δεν είναι «η ανύπαρκτη Διοίκηση», γενικώς… Επειδή, λοιπόν, εγώ είμαι πολύ υπαρκτός και πολλοί εκ των υπογραφόντων έχουν γνωρίσει την ύπαρξή μου και το πώς λειτουργώ μέσα στη διαδικασία, ξέρουν ότι το Κέντρο προσπαθεί να λειτουργεί, όπως μπορεί, αυτήν τη στιγμή και όπως του υπαγορεύουν οι συνθήκες, γιατί πολλές φορές οι συνθήκες μας υπαγορεύουν να κάνουμε ελιγμούς και πρέπει να τους κάνουμε, κοιτάζοντας τον τελικό στόχο. Ετσι κι αλλιώς, η Ελλάδα είναι ένας τόπος όπου ο εμφύλιος, τρεις χιλιάδες χρόνια τώρα, καθημερινά, βρίσκεται στο αίμα μας. Αλλά ας μη διεκδικούμε μέσα από μια εμφυλιακή διάθεση αυτά που θέλουμε. Εγώ δεν είμαι ουρανοκατέβατος, όλοι γνωρίζουν ποιος είμαι, δεν ήρθε ο μάνατζερ από το εξωτερικό που δε γνωρίζει τα πράγματα, όλοι επιτέλους ας μάθουμε να κοιτάζουμε ο ένας τον άλλον στα μάτια.
Σ’ όλα αυτά τα ερωτήματα, υπάρχουν απαντήσει. Οσον αφορά στον εσωτερικό κανονισμό, έχει ολοκληρωθεί, έχει σταλεί στο Υπουργείο, περιμένουμε τις τελικές παρατηρήσεις για υπογραφεί από τον Υπουργό και να δημοσιευθεί.
Ωστόσο, όταν η δική σας απάντηση πάντα είναι ότι καθυστερεί το Υπουργείο και η δική τους ότι η Κυβέρνηση είναι ετοιμόρροπη και τίποτα δεν μπορεί να προχωρήσει, σε τι να βασιστεί κανείς;
Αυτή τη στιγμή ετοιμάζεται η υπουργική απόφαση του 1,5%. Αυτή είναι ουσιαστικά η μόνη που έχει εκκρεμότητες, αλλά βρίσκεται στη φάση της ολοκλήρωσης. Το Υπουργείο κουβεντιάζει με την ΕΡΤ και με τα άλλα κανάλια σε σχέση με το 0,75 του διαφημιστικού χρόνου. Σε όλη αυτήν την περίοδο, κι εγώ δε θυμάμαι ξανά τη χώρα να βρίσκεται σε τέτοια φάση τροπολογιών νόμων και υπουργικών αποφάσεων, ξέρετε τι αποφάσεις εκκρεμούν σε άλλα Υπουργεία; Και όχι στο Πολιτισμού για τον κινηματογράφο, αλλά των Οικονομικών ή το Υγείας, για πολύ σημαντικότερα πράγματα. Πρέπει να αξιολογήσουμε κι όλον αυτόν τον κατακλυσμό που μας έχει βρει. Δεν μπορεί αυτή τη στιγμή να κάνουμε σα να βρισκόμαστε στην παραλία μας, με την ξαπλώστρα μας και να μας λείπει το dry martini.
Η ευθύνη όμως του Ε.Κ.Κ. και του Υπουργείου Πολιτισμού αυτή είναι. Δεν ξοδεύει χρόνο για να χτίσει νοσοκομεία.
Εννοείται, απλώς το λέω συγκριτικά. Το 1,5% είναι ένα σίριαλ τόσο παλιό, όσο και η ύπαρξη του ελληνικού κινηματογράφου. Το έχουμε βιώσει όλοι, το έχουμε κάνει ανέκδοτο, σάτιρα, θρίλερ, τα πάντα. Το ίδιο και με τα φορολογικά κίνητρα. Εγώ το μόνο που μπορώ να κάνω είναι να πιέζω. Δεν έχω την αρμοδιότητα να πάρω αποφάσεις. Πιέζω το Υπουργείο ώστε να λειτουργήσει πιο γρήγορα. Από ‘κει και πέρα, καλό είναι να πιέζει όλος ο κόσμος, αλλά από πλευράς Κέντρου δεν μπορεί να γίνει τίποτε άλλο εκτός από την άσκηση πίεσης. Οφείλω να είμαι αισιόδοξος, ειδικά βλέποντας αυτόν τον κατακερματισμό της πραγματικότητάς μας σήμερα, γιατί έστω μικρά πράγματα γίνονται. Ουσιαστικά, είχαμε μία τρίμηνη αναβολή σε σχέση με τα οικονομικά, περιμένοντας το PSI, το καινούριο κούρεμα… Το σημαντικό είναι να λυθούν όσο γίνεται περισσότερα πράγματα πριν τις εκλογές, γιατί αν περιμένουμε πάλι το μετά, θα πάμε τουλάχιστον για φθινόπωρο. Αυτή είναι η πραγματικότητα και είναι καλό να τη βλέπουμε.
Σε ποιο σημείο βρίσκεται η ολοκλήρωση του μηχανισμού για την λειτουργία του «tax shelter»; Είχατε δηλώσει πως μέσα στον Ιανουάριο το θέμα αυτό θα είχε λήξει.
Το tax shelter λειτουργεί. Εχει κατατεθεί σενάριο («Η Επιστροφή του Αντώνη Παρασκευά» της Ελίνας Ψύκου) κι έχει μπει σε ροή, σε λειτουργία. Εχει έρθει τραπεζική επιταγή του χρηματοδότη, έχει ανοιχτεί λογαριασμός στην τράπεζα, έχουν δοθεί οι αποδείξεις για την εφορία. Για να λειτουργήσει το tax shelter, χρειάζεται μία beta κατάσταση, μια μεταβατική περίοδος. Εκεί πρέπει να πάμε επιθετικά, να δούμε τη λειτουργία και τη δυσλειτουργία του στην πράξη. Αυτή η κατάσταση έχει προχωρήσει. Το λέω σε όλους, ελάτε, φέρτε χρηματοδότες, το πρόγραμμα είναι ανοιχτό. Τα προβλήματα του tax shelter δεν είναι στη γραφειοκρατία του, αλλά στο να δημιουργήσουμε εκείνους τους μηχανισμούς που θα κάνουν τους χρηματοδότες να έρθουν. Στο εξωτερικό υπάρχουν εταιρείες tax shelter, οι οποίες δίνουν bonus ανάλογα με τη ροή της χρηματοδότησης. Δεν είναι μόνο αυτό το 20 ή το 40% της φοροαπαλλαγής. Πρέπει να βρούμε και επιπλέον μηχανισμούς τέτοιους. Και το Κέντρο έχει σχεδιάσει μια τέτοια στρατηγική, αλλά κι εδώ έχει να κάνει με κίνητρα. Δηλαδή το Κέντρο θα πρέπει να επιστρέφει κάτι παραπάνω απ’ αυτό που επιστρέφει ο νόμος, για να υπάρχει ένα κίνητρο προς ένα χρηματοδότη. Αλλά ο μόνος τρόπος για να το κάνει το Κέντρο αυτό είναι ως χρηματοδότηση στην παραγωγή της ταινίας. Το tax shelter, όμως, λειτουργεί, είναι ανοιχτό και περιμένει τους χρηματοδότες.
Γιατί δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη ο Εσωτερικός Κανονισμός του ΕΚΚ και η αναδιάρθρωσή του;
Ουσιαστικά μιλάμε για τους τρεις, τέσσερις διευθυντές του Κέντρου Κινηματογράφου που προβλέπει ο Νόμος. Η φιλοσοφία αυτήν την εποχή είναι να μειωθούν τα λειτουργικά έξοδα. Αυτή τη στιγμή είμαστε 19 υπάλληλοι στο Κέντρο. Η δική μου άποψη είναι ότι 4 διευθυντές και ένας Γενικός Διευθυντής, δηλαδή πέντε διευθυντάδες για 19 υπαλλήλους, είναι σχήμα οξύμωρο, είναι αστείο. Ειδικά στην παρούσα συνθήκη. Ζήτησα από το Υπουργείο τροπολογία με βάση αυτό το κομμάτι, ώστε να υπάρχουν δύο, ή μάξιμουμ τρία άτομα και περιμένω την απάντησή του. Εγώ δεν έχω αντίρρηση ν’ ανεβάσω τα έξοδα του Κέντρου κατά 15.000 μηνιαίως για τις αμοιβές αυτών των ανθρώπων, δηλαδή περίπου 200.000 το χρόνο, δηλαδή κατά μία ταινία! Αλλά, πραγματικά, δεν είναι εντελώς παράλογο; Για μένα χρειάζεται ένα άτομο για την Hellas Film και το Film Commission και ένα δεύτερο για την Ανάπτυξη και την Παραγωγή. Αλλά είμαστε σε αναμονή. Αυτή είναι η περίφημη αναδιάρθρωση του Κέντρου. Αλλά η εξέλιξη του ελληνικού σινεμά δε στηρίζεται στο θέμα των διευθυντών του Κέντρου Κινηματογράφου. Η εξέλιξή του στηρίζεται στο να βρούμε λεφτά για να γίνουν ταινίες. Αυτή είναι η άποψή μου και αυτήν θα στηρίζω. Είναι απαράδεκτο για το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου να μην έχει, στην περσινή χρονιά, ούτε μία μικρού μήκους δικής του παραγωγής! Απαράδεκτο! Φέτος πρέπει να έχουμε τουλάχιστον αυτό! Αλλά κάποιες φορές πρέπει να πας κόντρα στον καιρό και κάποιες φορές πρέπει να πας όπως φυσάει ο άνεμος, απλώς και μόνο για να μη σπάσει το καράβι.
