«Ιστορία Γάμου» (Marriage Story) του Νόα Μπόμπακ
Πολλοί το χαρακτήρισαν το «Κράμερ Εναντίον Κράμερ» της εποχής μας. Δεν είναι. Αλλοι είδαν κάτω από τις ραφές της το φάντασμα του Γούντι Αλεν που αγαπούσε τον Μπέργκμαν. Οχι ακριβώς. Η ιστορία ενός διαζυγίου, που κάποιος έχει την τρυφερότητα, την μεγαλοψυχία και τη θλιμμένη γενναιοδωρία να τη δει από το πρίσμα μίας μεγάλης αγάπης που μπορεί να τελείωσε αλλά υπήρξε, είναι ξεκάθαρα, μία ταινία του Νόα Μπόμπακ. Και, μάλιστα, η καλύτερή του. Ενός δημιουργού που από την αρχή της καριέρας του τον ενδιαφέρουν οι άνθρωποι, κι όχι οι ήρωες. Οι ιστορίες τους, άναρχες και ατελείς, όχι οι συγκροτημένες παρουσιάσεις εαυτών. Ενός σκηνοθέτη που μέσα από το παράδοξο, καταφέρνει την απόλυτη οικειότητα. Μέσα από το τραύμα, αναβλύζει ανθρωπιά. Μέσα από τη δική του ιδιοσυγκρασιακή κινηματογραφική αφήγηση, όλα βγάζουν νόημα. Η «Ιστορία Γάμου» δεν λέει κάτι καινούργιο. Οι άνθρωποι αγαπιούνται, με όλα τους τα ελαττώματα, σμίγουν, ενώ υπάρχουν δεκάδες πράγματα που τους χωρίζουν, παντρεύονται, κάνοντας ένα άλμα στο κενό, με πίστη ότι η αγάπη θα είναι το για πάντα το δίχτυ ασφαλείας. Και, κάποιες φορές, δεν είναι. Πώς γίνεται να τελειώνει η αγάπη; Πώς είναι δυνατόν να φτάνεις να μισείς αυτόν που μοιράστηκες ανάσες, δρόμο, όνειρα; Και κατά πόσο ευνοεί και το κοινωνικό πλαίσιο, το πώς είναι στημένο ένα σύστημα, για να βγεις από τα όριά σου; Ο τρόπος που ο Μπόμπακ απαντά σε αυτές τις ερωτήσεις είναι μια μικρή επανάσταση. Γιατί τις παλεύει. Γιατί αντιστέκεται. Γιατί αγωνίζεται να καταλάβει. Γιατί «δεν στέργει ήσυχα στην καλή νύχτα». Σηκώνει ανάστημα και το παλεύει. Γιατί σκορπάει με πικρή ειλικρίνεια σε χίλια κομμάτια το ζευγάρι, και στο τέλος, το αποδέχεται, το παρηγορεί, το ξανακολλά (έστω και με άλλο τρόπο) στην κινηματογραφική αγκαλιά του.
Μην ξεχνάτε: Flix Top Ten 2019: Ψηφίστε την καλύτερη ταινία της χρονιάς και κερδίστε μια Android TV QLED 55", προσφορά της TCL!
Power Points
Πρώτα από όλα, η γραφή. Οι ιδέες, το βλέμμα στα πράγματα. Συνήθως αφηγούμαστε έναν χωρισμό μέσα από το θυμό και την απαξίωση. Δεν ξεκινάμε από όσα κάνουν (όχι «έκαναν», αλλά κάνουν) τον άλλον μοναδικό, ερωτεύσιμο, Τον Ανθρωπο Μας. Από την πρώτη σκηνή, ο Μπόμπακ μάς σπαράζει. Κι αυτό το νήμα ακολουθεί. Το νήμα που δεν έχει λογική, αλλά έτσι είναι. Ο άντρας προσπαθεί να καταλάβει που έχασαν το δρόμο. Η γυναίκα προσπαθεί να καταλάβει που έχασε τον εαυτό της. Εμβόλιμοι χαρακτήρες (οικογένειες, φίλοι, ψυχοθεραπευτές, δκηγόροι) στέκονται τριγύρω τους, απέναντί τους και, κυρίως, ανάμεσά τους με έναν «λογικό παραλογισμό». «Ετσι είναι η ζωή». Αστείοι (το πικρό χιούμορ του Μπόμπακ είναι και το σήμα κατατεθέν του) κι επικίνδυνοι. Τίποτα δεν ξέρουν, κι όλα τα ξέρουν. Ο Μπόμπακ τους γράφει ως καρικατούρες, γιατί οι γνώμες των άλλων πάνω στο δικό σου πόνο είναι μόνο κλισέ. [Αλλά κι εκεί κρύβει ανατροπές - ο μονόλογος της Λόρα Ντερν, το μεγαλείο του Αλαν Αρκιν]. Το ζευγάρι του βέβαια είναι άλλη υπόθεση. Σε αυτούς σκύβει και φροντίζει και χαϊδεύει με τη γραφή του. Και απογυμνώνει και πιάνει νεύρο και καρδιά - μέσα από σκηνές που δίνουν στον Ανταμ Ντράιβερ και την Σκάρλετ Τζοχάνσον την ευκαιρία να ακονίσουν τους υποκριτικούς τους κυνόδοντες. Ολα τα φώτα, όλα τα σκοτάδια, όλα πάνω τους, με εμπιστοσύνη. Δείξτε μας τι σημαίνει να μην έχει σημασία αν έχεις δίκιο ή άδικο. Αλλά να νιώθεις μισός, ακάλυπτος, λίγος. Οργισμένος. Προδομένος. Σε απόγνωση. Ηττα. Πώς μαζεύεις τα κομμάτια σου και προχωράς; Οι υποψηφιότητες των ηθοποιών για τα βραβεία, τον δικαιώνουν.
Θα μείνει κλασικό
Γιατί αυτές είναι οι «μικρές» μεγάλες ταινίες. Αυτές είναι οι ταινίες που δεν γράφουν απλώς κινηματογραφική ιστορία, αλλά διηγούνται τις δικές μας ιστορίες. Αυτές που δεν θυμόμαστε μόνο. Τις κουβαλάμε. Αυτές που πιάνουν κάτι μικρό (ένα διαζύγιο σε σύγκριση με τα κοινωνικοπολιτικά προβλήματα αυτού του πλανήτη) και το μεγαλώνουν μέσα μας - ακόμα και μετά τους τίτλους τέλους. Γιατί για κάποιους «έτσι είναι η ζωή», αλλά όταν σου συμβαίνει είναι ζήτημα ζωής και θανάτου. Και το σινεμά θα σε δικαιώσει. Δε θα απαξιώσει το συναίσθημά σου. Θα του κάνει το κοντινό που του αξίζει.
Η σκηνή που δεν θα ξεχάσουμε
Ο Ανταμ Ντράιβερ βγήκε σαν το επόμενο It Boy της δεκαετίας μέσα από το «Girls» της Λίνα Ντάναμ - λίγο πιο χίπστερ, λίγο πιο off, λίγο πιο κάπως. Δεν μάς είχε κερδίσε, δεν μάς είχε πείσει. O Mπόμπακ τον είχε σταμπάρει - του έδωσε ρόλους και στο «Frances Ha» και στο «While We're Young». Και μετά ήρθε ο Σκορσέζε και του εμπιστεύθηκε τη «Σιωπή» του. Και μετέπειτα, ορδές φανατικών υποκλίθηκαν στη σκοτεινή του Δύναμη. Το «Paterson» του Τζιμ Τζάρμους ήταν το δικό μας κομβικό σημείο αναγνώρισης. Εκεί, όλα ανατράπηκαν. Εκεί φάνηκε ότι έχουμε να κάνουμε με κάτι σπουδαίο.
Και το σπουδαίο εδώ έχει το μικρόφωνο. Εχει τη σκηνή. Για τον ήρωα όλα έχουν τελειώσει, δεν έχει τίποτα πια να χάσει. Σηκώνεται αποφασισμένος. Φτιάχνει με αμηχανία τη ζώνη του παντελονιού του, τραβάει πίσω τα μαλλιά του από τα μάτια. Τα μάτια που δεν τα σηκώνει από το πάτωμα, τα αφήνει εκεί. Γκρεμισμένα. Ανοίγει το στόμα του και τραγουδά. Με μικρές παραφωνίες και μεγάλες γενναίες κορώνες και τεράστια ψυχή. Το «Being Alive» του Στίβεν Σόνταμ από το μιούζικαλ «Company» εξηγεί γιατί ζευγαρώνουμε οι άνθρωποι. Γιατί, όσο άβολο κι αν είναι να κάνεις χώρο στο κρεβάτι και την παραξενιά του άλλου, αν χτυπά η καρδιά σου αλλά κανείς δεν την ακούει, είναι σαν να μην χτυπά καθόλου. Κι όταν αυτό το τραγουδά ένας άνθρωπος που έμεινε πάλι μόνος, εμείς... μόνο σιωπή. Σιωπή και δέος μπροστά στον Ανταμ Ντράιβερ και τι κάνει με αυτή τη σκηνή.
Γράψαμε στο Flix
Ισορροπώντας δεξιοτεχνικά ανάμεσα στο γέλιο και το δάκρυ, την οργή και την πίκρα, η ταινία δίνει την ευκαιρία στους δύο πρωταγωνιστές να δώσουν ίσως τις καλύτερες ερμηνείες της καριέρας τους. Η Σκάρλετ Τζοχάνσον, με μαλλί μπεργκμανικής ηρωίδας και άβαφη στη μεγαλύτερη διάρκεια, δεν ήταν ποτέ τόσο γήινη, προσιτή και ανθρώπινη, ειδικά στη σκηνή του καυγά που καταρρέει μπροστά την κάμερα, ενώ ο Ανταμ Ντράιβερ καλύπτει όλο το φάσμα του fragile masculinity ενός κατά βάση εγωκεντρικού καλλιτέχνη που πρέπει να χάσει τον άλλο για να ανακαλύψει την αξία του, όταν έχει ωριμάσει, όμως, κι έχει συνειδητοποιήσει τι σημαίνει να αγαπάς κάποιον άνευ όρων, είναι πλέον αργά. Εκείνη, πάντως, που (αναμενόμενα) κλέβει την παράσταση είναι η Λόρα Ντερν στον κομμένο και ραμμένο στα μέτρα της ρόλο της δικηγόρου της Νικόλ που εκτελεί χρέη ψυχολόγου και για τους δύο χωρισμένους, ενώ το λογύδριό της για την άμεμπτη συμπεριφορά που αξιώνει από τη γυναίκα η δικαιοσύνη κατά τη διαδικασία έκδοσης ενός διαζυγίου είναι εκείνο που προκάλεσε το ενθουσιώδες χειροκρότημα του κοινού κατά την πρώτη προβολή της ταινίας κι εκείνο που θα οδηγήσει την ηθοποιό στα Οσκαρ. Διαβάστε όλόκληρη την κριτική εδώ
Και κάτι ακόμη
Ο Νόα Μπόμπακ δεν έχει κάνει ακριβώς μία αυτοβιογραφική ταινία. Αλλά σίγουρα αυτός ο ειλικρινής σπαραγμός έρχεται από κάπου πολύ βαθιά. Από τα δκά του προσωπικά του βιώματα ως παιδί χωρισμένων γονιών (δεν είναι τυχαίο ότι οι ήρωες εδώ έχουν παρατηρητή το μικρό τους αγοράκι), αλλά και λόγω του πρόσφατου δικού του διαζυγίου από την Τζένιφερ Τζέισον Λι (2013). Ο Μπόμπακ ομολόγησε ότι έδειξε την ταινία στην πρώην γυναίκα του «και της άρεσε πολύ». Κι αυτό μάς κάνει να καταλαβαίνουμε (και να συγκινούμαστε) με την τελευταία αγκαλιά της ταινίας, ακόμα περισσότερο. Οχι, η αγάπη δεν τελειώνει. Αλλάζει μορφή κι επιβιώνει. Οπως μπορεί.
Το Top Ten του Flix με τις καλύτερες ταινίες του 2019:
- Flix Top Ten 2019: Το νούμερο 10, «Eνας Ελέφαντας Στέκεται Ακίνητος» του Μπου Χο
- Flix Top Ten 2019: Το νούμερο 9, «Joker του Τοντ Φίλιπς»
- Flix Top Ten 2019: Το νούμερο 8, «To Παιχνίδι με τη Φωτιά» του Λι Τσανγκ-ντογκ
- Flix Top Ten 2019: Το νούμερο 7: «Κάποτε στο... Χόλιγουντ» του Κουέντιν Ταραντίνο
- Flix Top Ten 2019: Το νούμερο 6: «Πόνος και Δόξα» του Πέδρο Αλμοδόβαρ
- Flix Top Ten 2019: Το νούμερο 5: «H Ευνοούμενη» του Γιώργου Λάνθιμου
- Flix Top Ten - 2019: Το νούμερο 4: «Το Πορτρέτο Μιας Γυναίκας Που Φλέγεται» της Σελίν Σιαμά
Μην ξεχνάτε: Flix Top Ten 2019: Ψηφίστε την καλύτερη ταινία της χρονιάς και κερδίστε μια Android TV QLED 55", προσφορά της TCL!
