Flix

Cannes 2024 - le décompte!

Αίθουσες

Οδηγός Αιθουσών
Is it Greek to you?

Φεστιβάλ / Βραβεία

«O Κλεμμένος Πλανήτης Μου»: Αυτός είναι ο Χρυσός Αλέξανδρος του 26ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης

στα 10

H Βένα Γεωργακοπούλου γράφει για το πολύτιμο, αναγκαίιο ντοκιμαντέρ της Φαραχνάζ Σαριφί.

Βένα Γεωργακοπούλου
«O Κλεμμένος Πλανήτης Μου»: Αυτός είναι ο Χρυσός Αλέξανδρος του 26ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης

Αναρίθμητες οι μεγάλες στιγμές στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, κυρίως του Νοεμβρίου, με ιρανικό πρόσημο. Πρωτίστως καλλιτεχνικό, αλλά και πολιτικό. Το δεύτερο συνήθως καλυμμένο, αλλά και κάποιες λίγες φορές, γι΄αυτό και ιστορικές, τολμηρό, ξεκάθαρο.

Σαν το «Οφσάιντ» του Τζαφάρ Παναχί , το «Η Μέρα που Εγινα Γυναίκα» της Μαρζιέ Μεσκινί και το «Μήλο» της Σαμίρα Μακμαλμπάφ. Μια τέτοια ακριβώς ιστορική στιγμή ζήσαμε στο Ολύμπιον στην παγκόσμια πρεμιέρα του ντοκιμαντέρ «Ο Κλεμμένος Πλανήτης μου» της Φαραχνάζ Σαριφί. Σα να μπούκαρε μέσα στην αίθουσα το κίνημα «Women, Life, Freedom». Οι ανυποψίαστοι θεατές (μόνο κάτι αφηρημένα έγραφε η σύνοψη της ταινίας στα δελτία του φεστιβάλ, κατανοητό, βέβαια) γίναμε μάρτυρες από μια μεγάλη οθόνη, όχι πιά από κουνημένα, θολά, σύντομα φιλμάκια στο ίνσταγκραμ, τής γυναικείας θύελλας και μανίας για απελευθέρωση, που συνεπαίρνει τη χώρα των μουλάδων.

Το μοτίβο της χαμένης μνήμης, της χαμένης ταυτότητας μπλέκεται με το αλτσχάιμερ της μαμάς της. Η λύσσα για ελευθερία των γυναικών ,που καίνε τις μαντήλες τους ενώ τις πυροβολούν, μπλέκεται με το βαθύ μίσος και τις κατάρες ενός ολόκληρου λαού. Το γυναικείο αίτημα γίνεται ένα με τη λαϊκή απόγνωση.»

my stolen planet

Η Φαραχνάζ δεν ήρθε βέβαια, στη Θεσσαλονίκη, «δεν έχω διαβατήριο» μας είπε σε βιντεοσκοπημένο μήνυμά της και ο νοών νοείτω.

Γεννημένη τρείς μέρες μετά την ισλαμική επανάσταση του 1979, η σκηνοθέτης διηγείται σε πρώτο πρόσωπο, σαν άλλη Μαρζάν Σατραπί, τι σημαίνει για εκατομμύρια Ιρανές να χάνουν ξαφνικά φωνή, ανάσα και ζωή. Ο «Κλεμμένος Πλανήτης μου» είναι, φυσικά, η χώρα της, στην οποία από μικρό κοριτσάκι, για να μπορέσει να επιζήσει αναγκάστηκε να χωρίσει τον εαυτό της στα δυό: από τη μια ο πλανήτης του ελεύθερου, αστικού σπιτιού της και από την άλλη ο πλανήτης των δρόμων, του σχολείου. Από τη μια το κοντοκουρεμένο, μοντέρνο κορίτσι, που χορεύει και τραγουδάει στο σαλόνι της και από την άλλη το καταθλιπτικό μαντιλοδεμένο από 7 χρονών πλάσμα, που μαθαίνει στα θρανία το μίσος και το ψέμα. «Περπατάω στην Τεχεράνη και νιώθω ότι είμαι σε κατεχόμενη χώρα», λέει.

Η Φαραχνάζ αποκτά εμμονή με το παρελθόν των γυναικών της χώρας της, προσπαθεί από μικρή να συνδέεται με τις υπό διωγμόν μνήμες μιας ελεύθερης ζωής, σε μια χώρα στην οποία έχει επιβληθεί «συλλογική αμνησία». Σπουδάζει κινηματογράφο και γίνεται συλλέκτης ερασιτεχνικών ταινιών 8mm απο την πρό-Χομεινί εποχή, όσες έχουν επιζήσει από τη λαίλαπα των μουλάδων και πουλιούνται πανάκριβα και μυστικά. Σπουδαία τα παλιά ντοκουμέντα της ταινίας, μα ακόμα πιο σπουδαία τα δικά της σημερινά γυρίσματα σε αντεργκράουντ πάρτι και γυναικείες μαζώξεις -που το βρίσκουν τόσο κέφι;

Σε διαδηλώσεις, πολιτικές και φεμινιστικές. Οπου εκτός από τους πασίγνωστους φόνους γυναικών, που έγιναν παγκόσμια σύμβολα, πλήθος άγνωστων θανάτων και εξαφανίσεων συμβαίνουν. Είναι παρούσα η Φαραχνάζ, παρέα με χιλιάδες ξετρελαμένες γυναίκες, ακόμα κι όταν για πρώτη φορά τους επιτράπηκε η παρακολούθηση ποδοσφαιρικού αγώνα κι αυτές, σαν μαινάδες, τον μετέτρεψαν σε αντικαθεστωτική διαμαρτυρία -δεύτερη φορά, βέβαια, δεν υπήρξε.

Τίποτα δεν αφήνει έξω από το ντοκιμαντέρ της η Φαραχνάζ Σαριφί, κι ας έχει μπουκάρει η αστυνομία σπίτι της κατάσχοντας και καταστρέφοντας αρχεία της. Θέλει να τα δείξει, να τα πεί όλα, σαν να της κόβεται η ανάσα, σαν να μην έχει καιρό.»

my stolen planet

Το μοτίβο της χαμένης μνήμης, της χαμένης ταυτότητας μπλέκεται με το αλτσχάιμερ της μαμάς της. Η λύσσα για ελευθερία των γυναικών, που καίνε τις μαντήλες τους ενώ τις πυροβολούν, μπλέκεται με το βαθύ μίσος και τις κατάρες ενός ολόκληρου λαού. Το γυναικείο αίτημα γίνεται ένα με τη λαϊκή απόγνωση. Οι Ιρανοί πεθαίνουν από το κόβιντ σαν τις μύγες, επειδή οι μουλάδες αρνούνται τα αμερικάνικα και ευρωπαϊκά εμβόλια, μας δείχνει η ταινία.

Τίποτα δεν αφήνει έξω από το ντοκιμαντέρ της η Φαραχνάζ, κι ας έχει μπουκάρει η αστυνομία σπίτι της κατάσχοντας και καταστρέφοντας αρχεία της. Θέλει να τα δείξει, να τα πεί όλα, σαν να της κόβεται η ανάσα, σαν να μην έχει καιρό. Αλλά πόσο οργανωμένο, καθαρό και σοφό είναι το ντοκιμαντέρ της. Πόσο αναγκαίο και πολύτιμο.

Η ταινία προβάλλεται online στην πλατφόρμα του Φεστιβάλ μέχρι και τη Δευτέρα 18 Μαρτίου.

Περισσότερες ταινίες από το 26ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης (πατήστε στον τίτλο της κάθε ταινίας για να διαβάσετε τη γνώμη του Flix):

Το 26ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης με τον τρόπο του Flix:

Το 26ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης διεξάγεται φέτος από τις 7 μέχρι και τις 17 Μαρτίου. Το Flix βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη και σας μεταφέρει όλα όσα συμβαίνουν μέσα κι έξω από τις αίθουσες. Αναζητήστε περισσότερες πληροφορίες στο επίσημο site του Φεστιβάλ, στη σελίδα του στο Facebook και στο λογαριασμό του στο Instagram.