Μια μέρα που τα είχε όλα η Δευτέρα του φεστιβάλ, μα πάνω απ' όλα, μια μέρα που ένωσε τις συζητήσεις και τις ομιλίες σ' ένα μόνο σκοπό, αυτόν της καταδίκης της ομοφοβικής επίθεσης του Σαββάτου εδώ, στην πλατεία Αριστοτέλους, στη Θεσσαλονίκη.
(φωτό: Χρήστος Χριστοδούλου)
Το είπε ο Γιώργος Κουμεντάκης, ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής της Εθνικής Λυρικής Σκηνής που ήρθε στο φεστιβάλ για την ολόζεστη προβολή του «Μαίρη, Μαριάννα, Μαρία: Tα άγνωστα ελληνικά χρόνια της Κάλλας» των Μιχάλη Ασθενίδη και Βασίλη Λούρα. Είπε ο Κουμεντάκης από σκηνής, «Είναι μια εποχή όπου δεν μπορούμε να υποκρινόμαστε ότι δεν μας ενδιαφέρει, δεν μας αφορά, ότι έχουμε κάτι άλλο να κάνουμε, κάτι πιο σημαντικό ν' ασχοληθούμε. Αυτά είναι τα σημαντικά και με αυτά θ' ασχοληθούμε.»
Διαβάστε και δείτε εδώ πολλά περισσότερα για το «Μαίρη, Μαριάννα, Μαρία», το θαυμάσιο ντοκιμαντέρ που έγινε με την υποστήριξη της ΔΕΗ.
Το 26ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης διεξάγεται φέτος από τις 7 μέχρι και τις 17 Μαρτίου. Το Flix βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη και σας μεταφέρει όλα όσα συμβαίνουν μέσα κι έξω από τις αίθουσες.
Αποστολή στη Θεσσαλονίκη: Λήδα Γαλανού, Βένα Γεωργακόπουλου, Ρόμπυ Εκσιέλ, Μανώλης Κρανάκης
Δείτε εδώ στιγμιότυπα από τις προβολές του 26ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης:
Η Αγορά του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, που φέτος συγκεντρώνει πάνω από 400 προσκεκλημένους επαγγελματίες του σινεμά από την Ελλάδα και όλο τον κόσμο, ολοκλήρωσε ένα ακόμα Pitching Forum, καλλιεργώντας τα θεμέλια για τις ταινίες που θα δούμε και θα συζητήσουμε τα επόμενα κοντινά χρόνια.
Ο Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, Στέφανος Κασσελάκης, έκανε τη βόλτα του στους χώρους του Φεστιβάλ και του Μουσείου Κινηματογράφου.
Η Μαριάννα Οικονόμου παρουσίασε το νέο της ντοκιμαντέρ, «Αζήτητοι» (αύριο περισσότερα για την ταινία)...
...την προβολή της οποίας έσπευσε να παρακολουθήσει και η Θέμις Μπαζάκα.
Στο πλαίσιο του αφιερώματος Citizen Queer μίλησαν σημαντικοί άνθρωποι με σημαντικό τρόπο.
Προλογίζοντας το ντοκιμαντέρ «Μπέττυ» του Δημήτρη Σταύρακα, φυσικά για την Μπέττυ Βακαλίδου, η Αννα Κωνσταντινίδη Απέργη, η μέχρι πρότινος Πρόεδρος του Σωματείου Υποστήριξης Διεμφυλικών (ΣΥΔ), και μέλος της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΕΔΑ), είπε, «Το φεστιβάλ δίνει σάρκα και οστά σ' αυτό που ονομάζουμε ορατότητα και συμπερίληψη. Είναι πάρα πολύ σημαντικό, ιδίως στις εποχές που ζούμε, που ολοένα και αυξάνονται οι τρανσφοβικές, ομοφοβικές, ρατσιστικές επιθέσεις κατά ΛΟΑΤΚΙ προσώπων, αυτές οι πρωτοβουλίες να πυκνώνουν και να γίνονται ακόμα πιο δυνατές.»
Λίγο πιο αργά, στην προβολή του, όπως γνωρίζουμε από την περσινή πρεμιέρα του, πολύτιμου «ΑΚΟΕ/ΑΜΦΙ: Η Ιστορία Μιας Επανάστασης (*Να κοιμάμαι στο στήθος του…)», συναντήθηκαν στη σκηνή ο σκηνοθέτης της ταινίας, Ιωσήφ Βαρδάκης και ο Αξιωματικός της ΕΛ.ΑΣ. και μέλος της Δράσης Αστυνομικών για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και της European LGBT Police Association, Μιχάλης Λώλης, σ' ένα ραντεβού τεράστιας σημασίας και συγκίνησης. Είπε ο Βαρδάκης, εν μέσω του πιο ζεστού χειροκροτήματος μόλις έπεσαν οι τίτλοι τέλους της ταινίας, «Ευχαριστώ πολύ, αλλά το χειροκρότημα είναι στην πραγματικότητα για τους ανθρώπους που έκαναν όλον αυτόν τον αγώνα. Εγώ απλώς κατέγραψα το θάρρος των πολλών που ήταν πριν από μένα. Ενιωθα πολύ μεγάλο το βάρος της ευθύνης του να φέρω στην κοινότητα αυτή την ιστορία.» Για να συνεχίσει, «Υπάρχει μια καχυποψία με τα σώματα ασφαλείας και την κοινότητα σε όλη της την ιστορία. Είναι άδικο (απευθυνόμενος στον Μιχάλη Λώλη), ότι πρέπει ν' απολογηθείς εσύ για όλες τις προηγούμενες γενιές αλλά... απολογήσου (φιλόξενο γέλιο από το κοινό)». Παίρνοντας το μικρόφωνο, ο Λώλης είπε, «Η ιστορία της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας, η ιστορία μας, έχει μέσα την αστυνομική βία. Εγώ γεννήθηκα το 1986 σ' ένα χωριό, έζησα πολύ μαύρα χρόνια παιδικά. Γιατί έγινα αστυνομικός; Είμαι ένα κακοποιημένο σεξουαλικά παιδί, που βιάστηκε όταν ήταν 16 χρόνων. Οταν μου συνέβη αυτό σκεφτόμουν, τι δεν έκανα; Δεν μιλήσα σε κανέναν, νόμιζα ότι αν μαθευτεί θα με κατηγορήσουν. Δεν έπρεπε να υπάρχει κάποιος, κάπου, όπου ν' απευθυνθώ; Ο λόγος που έγινα αστυνομικός είναι για ν' απευθυνθούν σ' εμένα ΛΟΑΤΚΙ άτομα, να τα βοηθήσω κι αυτό κάνω τα τελευταία δέκα χρόνια κι είμαι πάρα πολύ περήφανος γι' αυτό. Στέκομαι απέναντι και στους συναδέλφους μου που κακοποιούν, με ρωτούν πώς κοιμάμαι το βράδυ, κοιμάμαι εξαιρετικά, μαζί με τον σύντροφό μου που αγαπώ, γι' αυτό έγινα μπάτσος.»
Το 26ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης διεξάγεται φέτος από τις 7 μέχρι και τις 17 Μαρτίου. Το Flix βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη και σας μεταφέρει όλα όσα συμβαίνουν μέσα κι έξω από τις αίθουσες. Αναζητήστε περισσότερες πληροφορίες στο επίσημο site του Φεστιβάλ, στη σελίδα του στο Facebook και στο λογαριασμό του στο Instagram.
Το Flix βλέπει και γράφει ταινίες από το πρόγραμμα του 26ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης
Λενάκι, Δυο Φωτιές και Δυο Κατάρες του Δημήτρη Ινδαρέ
Ο Δημήτρης Ινδαρές, διασημότητα για τους λάθος λόγους τον Δεκέμβριο του 2019, τότε που ο ίδιος και οι δικοί του κακοποιήθηκαν από την αστυνομία στην ταράτσα τους, ήταν επιφανές, αλλά αποτραβηγμένο μέλος της κινηματογραφικής οικογένειας («Ο τσαλαπειτεινός του Wyoming», 1995, «Γαμήλια νάρκη», 2003). Και το ’φερε έτσι η μοίρα να κάνει έκτοτε θριαμβευτική επιστροφή με δυό εξαίσια ντοκιμαντέρ κι ένα δοκίμιο («Λενάκι. Δυό φωτιές και δυό κατάρες», εκδ Εστία). Ναι, ιδιόμορφο, προσωπικό, αλλά δοκίμιο. Με πλούσια ιστορική έρευνα, που ξεκινά από τα πάθη της οικογένειάς του, αλλά αφορά ευρύτερα μερικές συναρπαστικές σελίδες της Τουρκοκρατίας και της Επανάστασης.
Επίκεντρο, ένας ανίερος έρωτας, που γέννησε κι ένα γνωστό δημοτικό τραγούδι. Την ίδια ιστορία, ο Ινδαρές, σοφά ποιών εκ του αποτελέσματος, την έκανε και ντοκιμαντέρ με τον ίδιο τίτλο («Λενάκι, δυό φωτιές και δυό κατάρες»), που προβλήθηκε στους «Ανοιχτούς Ορίζοντες». Μια ινδαροπούλα, η Ελένη, κόρη προεστού από το Λειβάρτζι Αχαϊας, ερωτεύεται το 1812 τον καλό και όμορφο τουρκαλβανό Ελμάζ-Αγά, τσιφλικά και ηγέτη φοβερών και τρομερών πολεμιστών. Κλέβεται μαζί του. Στη δίκη, όπου σέρνει τους εραστές στην Τρίπολη ο έξαλλος πατέρας της, η Ελένη υπερασπίζεται την στάση της με την ιστορική φράση, «Αντρα χρώσταγα, άντρα πήρα», ο Κατής τους δικαιώνει, η μάνα της την καταριέται. Λίγα χρόνια αργότερα, ο συνονόματος του σκηνοθέτη, καπετάνιος Δημητράκης Ινδαρές, στα προεόρτια του ξεσηκωμού, 16 Μαρτίου 1821, επιτίθεται (για λόγους εκδίκησης;) στον πύργο του Ελμάζ και της Ελένης στην Μοστενίτσα και τον καίει…
Η ιστορία έχει και συνέχεια. Από εμπρησμό καταστρέφεται το 1894 και ο πύργος των Ινδαρέων στο Λειβάρτζι και η Εκκλησία αφορίζει (νάτη και η δεύτερη κατάρα) τους άγνωστους δράστες.Ενα μάτσο έγγραφα του 1894, που ο σκηνοθέτης ανακάλυψε τυχαία στο πατρικό του στην Πάτρα, ήταν το έναυσμα για να ψάξει την συναρπαστική αυτή ιστορία, τραύμα οικογενειακό, κρυφό και ανομολόγητο, που τους είχε όλους απομακρύνει δια παντός από το πατρογονικό Λειβάρτζι, άγνωστη εντελώς γι’ αυτόν, αλλά με άπειρα ιστορικά τεκμήρια να τον περιμένουν. Μέχρι και για τα παιδιά της Ελένης με τον Ελμάζ- την κόρη της, «Τουρκομαρία» , πόρνη στην Πάτρα.
Στην ταινία, όμως, ο Ινδαρές ακολούθησε διαφορετικό δρόμο, άλλη ανάγκη είχε. Οχι επιστημονικής τεκμηρίωσης, αλλά ζωντανού βιώματος και διήγησης «σαν παραμύθι». Επιστρέφει, επιτέλους, στο Λειβάρτζι (ω, η μοναδική γοητεία των βουνών της Πελοποννήσου με ήλιο ή βροχή) και ρωτάει έναν υπέροχο χορό ντόπιων, για τον Ελμάζ και την Ελένη. Και τους θυμούνται! Ετσι λένε και τους πιστεύουμε. Τραγουδούν το δημοτικό τους τραγούδι στην κάμερα, αλλά και στα πανηγύρια τους. Διηγούνται με πάθος ταύτισης, αλλά και χιούμορ τον έρωτά τους, δικαιώνουν την Χριστιανή κόρη, που πήρε Μουσουλμάνο.
Να άλλαξαν τόσο πολύ τα ήθη στην ελληνική επαρχία και δεν το πήραμε χαμπάρι ή οι θρύλοι επιζούν αγαπητικά, δόξα τω Θεώ, όχι μόνο στα τραύματα του σκηνοθέτη, αλλά και στις μικρές και μεγάλες μας κοινότητες, ανάμεσα σε χαλάσματα, που κάποτε ήταν πύργοι και βουνά, που κάποτε ανέπνεαν Επανάσταση; Μ’ αυτά και μ’ αυτά, ο Δημήτρης Ινδαρές λυτρώνεται (σποϊλερ δεν κάνουμε, αλλά μια τρίτη φωτιά, συγχώρεσης αυτή, υπάρχει στην ταινία) και εμάς μάς μπλέκει γι’ άλλη μια φορά, μετά το σπουδαίο βιβλίο του, στα μάγια της Ελένης. Που «άντρα χρώσταγε και άντρα πήρε», τελεία και παύλα.
Βένα Γεωργακοπούλου
To «Λενάκι» είναι διαθέσιμο online μέχρι τις 18 Μαρτίου στην πλατφόρμα του Φεστιβάλ.
Γραμμές της Επιθυμίας του Τζουλς Ρόσκαμ
Σαν επισφράγηση μιας μέρας διεκδίκησης ελευθερίας δεν θα μπορούσε να έρθει καλύτερη ταινία από το υβριδικό ντοκιμαντέρ του Τζουλς Ρόσκαμ. Στην περιγραφή του, το ντοκιμαντέρ είναι μια εξερεύνηση της ταυτότητας, των σκέψεων και της κοινότητας των διεμφυλικών γκέι αντρών, δηλαδή γυναικών που έκαναν τη μετάβαση σε άνδρα που έλκεται από άνδρες. Αυτό στην περιγραφή. Στην ουσία, η ταινία του Ρόσκαμ είναι ένα πάρκο αισθήσεων και εντυπώσεων, αρχειακού υλικού και πρωτότυπων συνεντεύξεων, απελευθερωτικών δηλώσεων και μυθοπλαστικών διαλειμμάτων. Με μια αίσθηση υπέρβασης, αλλά και με χιούμορ και τσαχπινιά, οι ήρωες του Ρόσκαμ γίνονται ενσάρκωση της απόλυτης έλλειψης σημασίας του προσδιορισμού ταυτότητας - ή της απόλυτης ανάγκης του. Τρυφερό, πολιτικό, κυρίως βαθιά ανθρώπινο και τρυφερό, το φιλμ εκπροσωπεί μια πολύ συγκεκριμένη κοινότητα ατόμων αλλά απευθύνεται, φιλόξενα και με απέραντη κατανόηση, σ' όλο τον κόσμο των ανθρώπων.
Η ταινία προβάλλεται σήμερα, Τρίτη 12 Μαρτίου, σε επανάληψη, στις 15.00 στην αίθουσα Παύλος Ζάννας και στη συνέχεια θα είναι διαθέσιμη online, μέχρι και τις 22 Μαρτίου, στην πλατφόρμα του Φεστιβάλ.
Λήδα Γαλανού
Το 26ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης διεξάγεται φέτος από τις 7 μέχρι και τις 17 Μαρτίου. Το Flix βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη και σας μεταφέρει όλα όσα συμβαίνουν μέσα κι έξω από τις αίθουσες. Αναζητήστε περισσότερες πληροφορίες στο επίσημο site του Φεστιβάλ, στη σελίδα του στο Facebook και στο λογαριασμό του στο Instagram.