«Χαμένος Παράδεισος». Βαρκελώνη. Η Πιλάρ είναι μια μεσοαστή πενηντάρα, περιποιημένη και συμπαθής, που προσπαθεί να κάνει το καλό. Ακολουθεί πιστά την καθολική θρησκεία, προσφέρει φιλοξενία σε νέους ταξιδιώτες, συμμετέχει σε οργανώσεις για την υποστήριξη των άπορων και του τρίτου κόσμου. Στην ίδια λογική φροντίζει και την ηλικιωμένη γειτόνισσά της, την Αουρόρα, που τα έχει λίγο χάσει, αλλά ξημεροβραδιάζεται και στο καζίνο. Η Πιλάρ κάνει πολλές καλές πράξεις και βλέπει πολλές ταινίες στο σινεμά. Αλλά δε ζει καμιά δική της εμπειρία.
«Παράδεισος». Ογδόντα χρόνια νωρίτερα. Αφρική. Η Αουρόρα είναι μια νέα και όμορφη γυναίκα, παντρεμένη, έγκυος. Η Αουρόρα θα ζήσει έναν παράφορο, παράνομο έρωτα. Εναν έρωτα που ξεπερνά τη λογική, αλλά και τους ανθρώπινους κανόνες. Και γι’ αυτό η Αουρόρα και ο εραστής της θα τιμωρηθούν. Αλλά θα έχουν ζήσει την πιο μεγάλη ανθρώπινη εμπειρία.
Ο Πορτογάλος Μιγκέλ Γκομές παρουσιάζει μια κινηματογραφική άσκηση πάνω στο «Tabu» του Μουρνάου, παίζοντας με τις σινεματικές και αφηγηματικές συμβάσεις. Η ταινία του χωρίζεται σε δύο, συνδεόμενα μέρη, είναι ασπρόμαυρη και στη δεύτερη ενότητα βωβή. Αλλά όχι εντελώς. Ο σκηνοθέτης κρατά όλους τους ήχους ατμόσφαιρας, τα βήματα, τη φύση, τα πουλιά που κελαηδούν, αλλά εξαφανίζει τους διαλόγους. Επεξεργάζεται την κινηματογραφική φόρμα μ’ έναν αληθινά μεταμοντέρνο τρόπο, παίρνοντας μια πρακτική αδυναμία του παρελθόντος του σινεμά και μεταβάλλοντάς τη σε νοηματικό πλεονέκτημα: τα λόγια δεν έχουν καμιά αξία, όταν ο άνθρωπος μπορεί να πράττει.
Το πρώτο μισό της ταινίας κυλά αργά, χωρίς προφανή προσανατολισμό, οριακά κουράζει. Το δεύτερο, όμως, μέρος, είναι μια πραγματική συναισθηματική και αισθητική απόλαυση, που συνδυάζει τη γοητεία του κλασικού σινεμά, έναν έρωτα γεμάτο μεγαλειώδες πάθος και μια τολμηρή άποψη για τα ανθρώπινα πράγματα. Όταν η ταινία ολοκληρωθεί, ξαφνικά όλα έχουν μπει στη θέση τους, τόσο ηθικά, όσο και κινηματογραφικά. Θα βρεις τον παράδεισο όχι αν κάνεις το καλό. Αν κάνεις το κακό δε θα πας στην κόλαση. Σημασία έχει να κάνεις, να ζήσεις, να αγαπήσεις και να μη μετανιώσεις. Σημασία έχει να βασιστείς στην κινηματογραφική παράδοση αλλά να την ωθήσεις ένα βήμα παραπέρα.
Το «Tabu» δεν είναι μια απόλυτα επιτυχημένη ταινία, είναι όμως η πιο ενδιαφέρουσα συμμετοχή, μέχρι τώρα, στο διαγωνιστικό τμήμα του Φεστιβάλ Βερολίνου, μπαίνοντας δυνατά στην κούρσα για ένα βραβείο σκηνοθεσίας. Και ο Γκομές σημειώνει καθαρά το όνομά του στο χάρτη με τους σκηνοθέτες που θέλουμε να ξανασυναντήσουμε στην οθόνη.
Δείτε στο παρακάτω βίντεο τον «πρόλογο» της ταινίας, μια αριστουργηματική παραβολή που θα μπορούσε από μόνη της να είναι μια θαυμάσια μικρού μήκους ταινία.
Δείτε δύο ακόμα clips της ταινίας: από την ιστορία της Πιλάρ κι από την ιστορία της Αουρόρα.
Διαβάστε περισσότερα για την 62η Berlinale.
Tags: βερολίνο 2012, tabu, μιγκέλ γκομές
