Με περισσότερες από 50 ταινίες στη φετινή του έκδοση, το πάντα ανήσυχο και διαρκώς αναπτυσσόμενο σε νεές δράσεις Φεστιβάλ Εθνογραφικού Κινηματογράφου της Αθήνας προσφέρει μια πανοραμική εικόνα της πρόσφατης παγκόσμιας παραγωγής στον χώρο του εθνογραφικού κινηματογράφου, ανοίγοντας αναπάντεχα παράθυρα με θέα στην... αθέατη πλευρά αυτού του κόσμου.
Διαβάστε ακόμη Ολα όσα θέλατε να γνωρίζετε για το εθνογραφικό σινεμά (και φοβόσασταν να ρωτήσετε)
Extended Family
Maputo
Ταινίες από την Αμερική, τη Ρωσία, τη Βραζιλία αλλά και από τη Γαλλία, το Τατζικιστάν, την Κύπρο, την Τουρκία και φυσικά την Ελλάδα μεταξύ άλλων, καταγράφουν και αναλύουν θέματα που αφορούν την βιωμένη πραγματικότητα ανθρώπων και ομάδων από ολόκληρο τον πλανήτη: εικόνες της καθημερινότητας σκαφτιάδων που ψάχνουν για μύδια στις τεράστιες λασπώδεις πεδιάδες του Μέιν («At Low Tide/Στην Αμπωτη» της Ανα Γκρίμσοου), διαδέχονται εκείνες της ζωής δυο ομόφυλων οικογενειών, που βρήκαν τον τρόπο να υπάρξουν μέσα σε μια νομικά γκρίζα ζώνη στην Ελβετία («Extended Family/Εκτεταμένη Οικογένεια» της Ραμόνα Σοντερέγκερ). Μία μικροσκοπική χριστιανική εκκλησία στη Λεμεσό της Κύπρου γίνεται φιλόξενος τόπος λατρείας για Βουδιστές μετανάστες («Water Church/Εκκλησία του Νερού» της Καίτης Παπαδήμα, CY, UK) τη στιγμή που ένας από τους μακροβιότερους αγροτικούς συνεταιρισμούς Αφροαμερικανών στο νότιο Μισσισσιππί παλεύει ν’ αντισταθεί στην βιομηχανοποιημένη γεωργία («Portrait of a Cooperative/Πορτρέτο ενός Συνεταιρισμού» της Σάρα Φράνζεν) κι ένας επίδοξος σούπερσταρ ράπερ που ζει στις φτωχογειτονιές της Μοζαμβίκης περιμένει την ευκαιρία του να λάμψει («Maputo» των Ζοάο Γκράτσα και Φάβιο Ριμπέιρο).
H πρεμιέρα του 7ου Φεστιβάλ Εθνογραφικού Κινηματογράφου της Αθήνας θα γίνει με την ταινία της Τζέσικα Μπόλαγκ, «Δεν Φεύγω από το Ελντον» («I’m not Leaving Eldon»). Στην πόλη του Ελντον της Αϊόβα πέντε νέοι άνθρωποι μιλούν για την καθημερινή ζωή σε μια πόλη στη μέση του πουθενά, όπου η ανεργία θερίζει και οι πόρτες μένουν ξεκλείδωτες (γιατί άλλωστε τι θα μπορούσε κανείς να κλέψει;). Πόση αλήθεια υπάρχει στο στερεότυπο της άξεστης, χίλμπιλι Αμερικής; Επίκαιρο λόγω και των αμερικανικών εκλογών, διασκεδαστικό κι ενδιαφέρον, το «Δεν φεύγω από το Ελντον» αποτέλεσε τη μεταπτυχιακή διατριβή της Μπόλαγκ στο Πανεπιστήμιο του Μπερν. Η επιλογή μιας «φοιτητικής» ταινίας για άνοιγμα του Φεστιβάλ είναι ενδεικτική τόσο της εκπαιδευτικής του διάστασης και της δέσμευσής του για στήριξη της ακαδημαϊκής κοινότητας όσο και μιας ματιάς συνειδητά στραμμένης στο μέλλον.Η εναρκτήρια προβολή θα ξεκινήσει με το μικρού μήκους ντοκιμαντέρ των Αν - Κατρίν Χάνσεν και Γιάνα Κιλάστινεν, «Λεωφόρος Διαχωρισμού» («Division Avenue»). Σε μια φαινομενικά πολύ διαφορετική Αμερική από αυτή του Eldon, η ταινία εξετάζει την αρχιτεκτονική και τη δομή του αυτοκινητόδρομο Μπρούκλιν - Κουίνς μέσω ποιητικών εικόνων και πειραματικών ambient ηχογραφήσεων.
Διαβάστε ακόμη: Το νέο site του Φεστιβάλ Εθνογραφικού Κινηματογράφου της Αθήνας είναι μια πραγματική αποκάλυψη!
Βαρβάκειος - Το Στομάχι της Αθήνας (από το Summer School του Ethnofest)
Εκπαιδευτικές Δράσεις
Στο διευρυμένο πλαίσιο των εκπαιδευτικών του δράσεων και της σταθερής συνεργασίας του με τη Διεύθυνση Νεώτερου Πολιτιστικού Αποθέματος και Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς του ΥΠΠΟΑ, το Ethnofest φιλοξενεί φέτος για πρώτη φορά πρωϊνές προβολές για σχολικές ομάδες μαθητών δημοτικού, γυμνασίου και λυκείου. Κύριος στόχος της δράσης των δύο φορέων είναι η εξοικείωση των μαθητών τόσο με το εθνογραφικό ντοκιμαντέρ ως νέο πεδίο προσέγγισης της γνώσης, όσο και με τα άυλα πολιτιστικά αγαθά που αποτελούν μαρτυρίες του παραδοσιακού, λαϊκού και λόγιου πολιτισμού. Παράλληλα η ενότητα Summer School, όπως κάθε χρόνο, θα προβάλλει μια επιλογή από ταινίες φοιτητών από διάφορες χώρες του κόσμου που προέκυψαν από την συμμετοχή τους στο ομώνυμο θερινό εργαστήριο που πραγματοποιείται με την υποστήριξη του Ολλανδικού Ινστιτούτου της Αθήνας και την επιμέλεια του Ethnofest. Οι ταινίες παρουσιάζουν γνωστές και άγνωστες πτυχές της Αθήνας, ειδωμένες μέσα απο τον ανθρωπολογικό φακό. Στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα του Φεστιβάλ εντάσσονται επίσης δυο εξαιρετικά ενδιαφέροντα masterclasses, της διάσημης ανθρωπολόγου και κινηματογραφίστριας Ανα Γκρίμσοου, συγγραφέα μεταξύ άλλων των «The Ethnographer’s Eye» και «Ο Κινηματογράφος της Παρατήρησης» και της σκηνοθέτιδος και ακαδημαϊκού Αλεξάντρα Τίλμαν, καλεσμένης του Γαλλικού Ινστιτούτου της Ελλάδας. Οι συμμετέχοντες θα έχουν την ευκαιρία να συζητήσουν με τις έμπειρες αυτές δημιουργούς τόσο τεχνικές όσο και θεωρητικές όψεις του εθνογραφικού ντοκιμαντέρ.
Cadences της Αλεξάντρα Τίλμαν
Forest of Bliss του Ρόμπερτ Γκάρντνερ
Ειδικές Προβολές
Στην Αθήνα θα προβληθεί και η τελευταία ταινία της Αλεξάντρα Τίλμαν «Ρυθμοί» («Cadences»). Στην παρηκμασμένη Χάβρη της δεκαετίας του 90 ο γιος ενός άνεργου πια εργάτη χαλυβουργίας στήνει παράνομα rave parties στα εγκαταλελειμμένα πια εργοστάσια, όπου κάποτε άκμαζε η βιομηχανία της πόλης. Η ταινία, που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο κοινωνιολογικής έρευνας, αποτελεί παράδειγμα του ανερχόμενου στη Γαλλία είδους «filmic sociology». Περίοπτη θέση στο φετινό πρόγραμμα κατέχει και η επετειακή προβολή της ταινίας του Ρόμπερτ Γκάρντνερ «Forest of Bliss», 30 χρόνια μετά την δημιουργία της. Η ταινία απεικονίζει μια μέρα στην πόλη του Βαρανάσι στην Ινδία, εστιάζοντας κυρίως στην θρησκευτική και τελετουργική ζωή της ιερής πόλης. Aισθητικά πανέμορφη και ατμοσφαιρική η ταινία αφήνει τις εικόνες και τους ήχους της πόλης να μιλήσουν μόνοι τους, δεν διαθέτει διαλόγους, σπικάζ ή οποιουδήποτε είδους συμβατική αφηγηματική δομή. Η προβολή της προκάλεσε παθιασμένα ακαδημαϊκά debates και άλλαξε μια για πάντα τους όρους της οπτικής ανθρωπολογίας, επηρέασε συνολικά τον κινηματογράφο του πραγματικού και 30 χρόνια μετά διατηρεί ακόμα στο ακέραιο τη δύναμή της.
Πίτερ Λοίζος
Αφιερώματα
Στο πλαίσιο της ειδικής θεματικής ενότητας για φέτος ο ανθρωπολόγος Παυσανίας Καραθανάσης και η μουσειολόγος – παιδαγωγός Δέσπω Πασιά θα επιμεληθούν μια σειρά προβολών και εκδηλώσεων υπό τον γενικό τίτλο «Στην Κύπρο με την Κινηματογραφική Κάμερα» και την υποστήριξη του Μορφωτικού Γραφείου της Κυπριακής Πρεσβείας - Σπίτι της Κύπρου. Η Κύπρος αποτελεί μια ιδιαίτερη περίπτωση γεωγραφικού, πολιτισμικού, πολιτικού και συν-κινησιακού χώρου. Ενός χώρου τοποθετημένου στα όρια της «Ανατολής» και της «Δύσης», της Μεσογείου και της Ευρώπης, λόγω του μικρού του μεγέθους του οποίου τα κοινωνικά δρώμενα αποκτούν πολλές φορές ιδιαίτερες εκφάνσεις και δυναμικές. Eχοντας αναπτύξει μια ιδιόμορφη σχέση με την Κύπρο, κυρίως μέσα από μια έντονη επαφή με την Ελληνοκυπριακή κοινότητα και το Κυπριακό Πρόβλημα, η σύγχρονη Ελλάδα πολλές φορές αγνοεί τις πολυπλοκότητες της ιστορίας της Κύπρου και τις πολλαπλότητες της σύγχρονης πραγματικότητας των κατοίκων της. Κοιτάζοντας αυτή τη σχέση μέσα από μια ανθρωπολογική οπτική, στόχος του αφιερώματος είναι να ανοίξει συζητήσεις που αφορούν κάποιες από τις συχνά άγνωστες στο κοινό της Ελλάδας πλευρές της κοντινής αλλά ταυτόχρονα μακρινής μας Κύπρου.
Επιπλέον, την Παρασκευή 25 Νοεμβρίου, το Σπίτι της Κύπρου σε συνεργασία με το Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου θα φιλοξενήσει εκδήλωση στη μνήμη του σημαντικού κοινωνικού ανθρωπολόγου Πίτερ Λοίζος, στο πλαίσιο της οποίας θα προβληθεί η ταινία του «Sophia’s People: Eventful Lives» («Η Σοφία και οι Δικοί της»), με θέμα μια οικογενεια ελληνοκυπρίων προσφύγων από το χωριό Αργάκι, στο οποίο ο Λοίζος διεξήγαγε επιτόπια έρευνα τη δεκαετία του 1960.
Το δεύτερο φετινό αφιέρωμα με τίτλο «Εθνογραφικές προσεγγίσεις των κοινωνικών ρόλων του φύλου» πραγματοποιείται σε συνεργασία με φοιτητές του Εργαστηρίου Σπουδών Φύλου του Παντείου Πανεπιστημίου και εξετάζει θεματικές όπως η έμφυλη κοινωνικοποίηση, ο αγώνας για ίσα δικαιώματα και η ανατροπή των στερεοτύπων σε διάφορες όψεις της κοινωνικής ζωής και διαφορετικές χώρες του κόσμου. Από τους καταναγκαστικούς γάμους στην Αιγυπτο της Μουσουλμανικής Αδελφότητας («La Fiancée du Nil/Η Αρραβωνιαστικιά του Νείλου» του Εντουαρντ Μιλς-Αφίφ) στον αγώνα της πρώτης υποψήφιας δημάρχου μιας μικρής γηγενούς κοινότητας στην Οαχάκα του Μεξικό («Eufrosina’s Revolution/ Η Επανάσταση της Ευφροσίνα» της Λουτσιάνα Καπλάν) κι από εκεί στην ιστορία μιας 85χρονης στρατευμένης φεμινίστριας που μιλάει για τα γηρατεία ως «περίοδο απόλυτης ελευθερίας» («Rebel Menopause/Επαναστάτης Εμμηνόπαυση» της Αντέλ Τούλι), ο λόγος δίνεται στις γυναίκες και τον αγώνα τους για τον αυτοπροσδιορισμό της έμφυλης ταυτότητάς τους.
Πληροφορίες: 7o Φεστιβάλ Εθνογραφικού Κινηματογράφου της Αθήνας / 23 έως 27 Νοεμβρίου / Κινηματογράφος Αστορ, Σταδίου 28 (είσοδος εντός στοάς Κοραή) (ΜΕΤΡΟ Πανεπιστήμιο) / Τιμές εισιτηρίων: 2 ευρώ ανά προβολή | 5 ευρώ ημερήσιο εισιτήριο | 10 ευρώ περιορισμένος αριθμός καρτών διαρκείας για όλες τις ημέρες του φεστιβάλ / Η είσοδος στις προβολές του αφιερώματος «Εθνογραφικές προσεγγίσεις των κοινωνικών ρόλων του φύλου» είναι δωρεάν. / Είσοδος ελεύθερη για ανέργους και φοιτητές. / Οι ταινίες προβάλλονται με ελληνικούς υπότιτλους. Αναζητήστε περισσότερες πληροφορίες και το αναλυτικό πρόγραμμα στο επίσημο site του Ethnofest.
