Από τις πατάτες στις ντομάτες, από τη Βηρυττό στην Αθήνα, από την τέχνη στα γεωπολιτικά παιχνίδια, από κακόβουλα ζιζάνια σε εμφύλιους πολέμους. To «Ziad Antar, from Beirut to Athens» είναι ένα docufiction με και για τον ευφυή καλλιτέχνη με το βιτριολικό χιούμορ, Ζίαντ Ανταρ, σε σενάριο και σκηνοθεσία του πολυβραβευμένου Γιώργου Τελτζίδη, σκηνοθέτη και παραγωγού με πιο πρόσφατο δείγμα δουλειάς τη μικρού μήκους ταινία «All Souls Unaccompanied», που θα προβάλλεται από σήμερα, Τετάρτη 26 Ιανουαρίου, στο Onassis Channel στο YouTube.
«Αν ρωτήσετε έναν μαθηματικό, θα σας πει ότι ο κόσμος είναι φτιαγμένος από αριθμούς. Αν ρωτήσετε έναν καλλιτέχνη, θα σας πει ότι ο κόσμος είναι φτιαγμένος από ιδέες, συναισθήματα. Αν ρωτήσετε εμένα, θα σας πω ότι κόσμος είναι μία μεγάλη αγροτική εκμετάλλευση γεμάτη καλούς και κακούς, που παλεύουν για επιβίωση και διαφορετικότητα.» Απολαύσαμε τον Ζίαντ Ανταρ στη «Διπλωματία της Ουροδόχου Κύστης», την ευφάνταση αγροτική σάτιρα με τη μορφή περφόρμανς-ομιλίας που είδαμε τον Οκτώβριο στη Στέγη. Ο Λιβανέζος εικαστικός καλλιτέχνης Ζίαντ Ανταρ, ακολουθώντας την ιστορική διαδρομή της αγροκαλλιέργειας, μας μίλησε για κάτι μεγαλύτερο: τη σχέση ανάμεσα στα Δυτικά έθνη και την Ανατολική Μεσόγειο, συνυφαίνοντας ιστορίες της διεθνούς διπλωματίας, της καλλιέργειας πατάτας και τομάτας, καθώς και προσωπικές οικογενειακές ιστορίες. Τώρα ήρθε η ώρα να δούμε την ταινία του Γιώργου Τελτζίδη, «Ziad Antar, from Beirut to Athens», βασισμένη στην περφόρμανς αλλά και στη ζωή του Ανταρ, γυρισμένη στoυς δρόμους και τις λαϊκές αγορές της Αθήνας αλλά και στη Στέγη. Με αφορμή την πρεμιέρα, ο Γιώργος Τελτζίδης μοιράστηκε τις σκέψεις του στο Flix. Διαβάστε παρακάτω όσα μας είπε.
info «Ziad Antar, from Beirut to Athens»
Πρεμιέρα Τετάρτη, 26 Ιανουαρίου 2022 | 21.00 | Διάρκεια: 18’39’’
Χωρίς αντίτιμο ή χρονικό περιορισμό
Στο YouTube Channel του Onassis Stegi
Η νέα αυτή ταινία ακολουθεί το είδος του docu-fiction. Πόσο διαφορετικό ήταν να γράψεις και να σκηνοθετήσεις σ' αυτό το πλαίσιο, δεδομένου ότι οι ταινίες σου πάντα βασίζονται στην κοινωνική πραγματικότητα;
Το είδος του docu-fiction είναι ίσως το πιο δημιουργικά απελευθερωτικό για έναν σκηνοθέτη. Σου επιτρέπει να πειραματιστείς με την οπτική γλώσσα πέρα από τα στεγανά της συμβατικής κινηματογραφικής αφήγησης. Το έργο του Ανταρ είναι βαθιά ριζωμένο στην κοινωνική πραγματικότητα, κάτι που με βοήθησε να βρω άμεσα πεδίο ταύτισης. Πέρα όμως από τις προσωπικές μου αναφορές, πάντα μου αρέσει να πειραματίζομαι με διαφορετικές ιστορίες, αλλά και διαφορετικούς μηχανισμούς αφήγησης. Το τελευταίο σενάριο που έχω γράψει και σκηνοθέτησε η Εύη Καλογηροπούλου, κινείται στα όρια του δυστοπικού Sci-Fi, ενώ το σενάριο που δουλεύω αυτό τον καιρό, είναι ένα comedy horror στην ελληνική επαρχία.
Γιώργος Τελτζίδης
Θα έλεγες ότι επιλέγεις να κάνεις πολιτικό σινεμά; Κάνοντας μια ταινία για το λόγο του Ζίαντ Ανταρ, τι αισθάνεσαι ότι τόνισες, προσέθεσες, τι μήνυμα θέλησες να επισημάνεις;
Δεν ξέρω αν κάνω πολιτικό σινεμά, δεν μου αρέσουν οι ταμπέλες, το σινεμά είναι ένα. Με συγκινούν το ίδιο οι περιπέτειες ενός διανοούμενου αστού στις ταινίες του Γούντι Αλεν, όσο και ο αγώνας της εργατικής τάξης στις ταινίες του Κεν Λόουτς. Κάθε φορά που γράφω κάτι, στον μόνο που νιώθω ότι πρέπει να είμαι πιστός είναι ο εαυτός μου και τα βιώματά μου. Ισως αυτό βρει απήχηση σε αυτόν που θα το δει, ίσως και όχι, αλλά τουλάχιστον θα ξέρω πως υπήρξα ειλικρινής.
Ο Ζίαντ Ανταρ είναι ένας πολυσχιδής καλλιτέχνης και ένας ιδιαίτερα ευφυής άνθρωπος. Το κείμενο της performance λειτουργεί με κινηματογραφικούς όρους αφήγησης, μιας και χρησιμοποιεί σαν αφετηρία την προσωπική του διαδρομή και την ιστορία της αγροκαλλιέργειας για να μιλήσει στο τέλος για κάτι πολύ μεγαλύτερο και παγκόσμιο, όπως τα γεωπολιτικά παιχνίδια. Προσπάθησα να δημιουργήσω μια οπτική αφήγηση, σε συνεργασία με το Διευθυντή Φωτογραφίας Γιάννη Σίμο, που θα εμπεριέχει την πολυπλοκότητα και τις διαταξικές αναφορές που υπάρχουν στην performance του Ανταρ. Καταλήγοντας στην τεχνική της mixed media καταγραφής, χρησιμοποιήσαμε πολλά και διαφορετικά μέσα, όπως Hi8 video, αρχειακό υλικό film 16mm, φωτογραφίες, αναμορφικούς φακούς σε κάμερα υψηλής ανάλυσης, DSLR, μέχρι και iPhone. Βασικός στόχος του mixed media ήταν η δημιουργία ενός πολυεπίπεδου visual story telling που εμβαθύνει με κινηματογραφικούς όρους στον κόσμο του Ζίαντ Ανταρ.
Στο χάσμα μεταξύ Δύσης κι Ανατολής, πού θεωρείς ότι βρίσκεται η Ελλάδα;
Ο Ελληνας βιώνει μια ατέλειωτη κρίση ταυτότητας, κάτι που είναι φανερό στην πολιτική, κοινωνική και καλλιτεχνική ζωή της χώρας. Η λέξη Ανατολή μας τρομάζει, η λέξη Βαλκάνια μας ακούγεται παλιομοδίτικη και οπισθοδρομική, ενώ η κεντρική και βόρεια Ευρώπη μοιάζει πάντα με τη Γη της Επαγγελίας. Η αλήθεια είναι πως μέσα μας υπάρχουν στοιχεία και επιρροές από όλα τα παραπάνω. Οι περισσότερες οικογένειες στην Ελλάδα έχουν κάποιο προσφυγικό ιστορικό, το οποίο θάφτηκε σαν χαρακτηριστικό. Αυτή η συλλογική μη αποδοχή της πολυπλοκότητάς μας, είναι και μια από τις αίτιες που οδηγεί στο άκρο του ρατσισμού απέναντι σε οτιδήποτε είναι ξένο και διαφορετικό.
Πού τοποθετείς αυτήν εδώ την ταινία, στο πλαίσιο της φιλμογραφίας σου; Λίγο πριν τη μεγάλου μήκους ταινία, με ξεκάθαρα κοινά στοιχεία με το «Souls all Unaccompanied» και τον ίδιο πρωταγωνιστή στο μυθοπλαστικό κομμάτι;
Θα έλεγα πως την τοποθετώ στο πλαίσιο ενός πειραματισμού, μακριά από κινηματογραφικούς δογματισμούς και comfort zones. Mου αρέσει να δουλεύω συνεχώς με τους ιδίους ανθρώπους και πιστεύω στην έννοια της ομάδας. O Τζουβάνι Γκούιργκους, παρά την ηλικία του, είναι ένας από τους πιο ταλαντούχους ηθοποιούς με τους οποίους έχω δουλέψει ποτέ. Η ερμηνεία του στην ταινία ήταν ιδανική ώστε να αποτυπωθεί σε ένα αφηρημένο, σχεδόν «Καουφμανικό» επίπεδο η παρουσία ενός «ξένου» σε μια ξένη πόλη, με την διάθεση εξερεύνησης ενός εφήβου.
Ζίαντ Αντάρ
Ως ένας από τους πιο πολλά υποσχόμενους νέους Ελληνες δημιουργούς, πού στηρίζεσαι για να συνεχίζει να κάνεις ταινίες και ποια βρίσκεις ότι είναι τα σημαντικά εμπόδια;
Η αλήθεια είναι πως τα περισσότερα σενάρια που έχω γράψει, είχα τη χαρά να λάβουν χρηματοδότηση, κρατική ή ιδιωτική. Παρ' όλα αυτά, ποτέ δεν ξέρεις αν αυτό που έγραψες θα καταφέρει να βρει την παραμικρή ανταπόκριση, πόσο μάλλον να γίνει ταινία. Αλλά εσύ το κάνεις έτσι και αλλιώς. Τις μέρες που δεν γραφώ με κατακλύζει μια ματαιότητα για τα πάντα. Οταν καταφέρνω να βάλω τις λέξεις στη σωστή σειρά όλος ο κόσμος μου μοιάζει να είναι στην θέση του. Το λεγόμενο κινηματογραφικό industry γίνεται όλο και πιο ακατανόητο για μένα. Τα φεστιβάλ, οι programmers και οι sales agents, τα εργαστήρια σεναρίου και στο βάθος ένα ατελείωτο κυνήγι επιτυχίας και βραβείων. Ολο αυτό σε κάνει πολλές φορές να ξεχνάς ποιος πραγματικά είσαι και γιατί αποφάσισες να κάνεις σινεμά.
info «Ziad Antar, from Beirut to Athens»
Πρεμιέρα Τετάρτη, 26 Ιανουαρίου 2022 | 21.00 | Διάρκεια: 18’39’’
Χωρίς αντίτιμο ή χρονικό περιορισμό
Στο YouTube Channel του Onassis Stegi
Συντελεστές: Σκηνοθεσία - Σενάριο: Γιώργος Τελτζίδης | Διεύθυνση Φωτογραφίας: Γιάννης Σίμος | Ηχολήπτης: Κώστας Κουτελιδάκης | Βοηθός Κάμερας: Σταμάτης Κούρος | Εκτέλεση Παραγωγής: Δημήτρης Παπαγιαννόπουλος | Βοηθός Παραγωγής: Γιώργος Μπογδάνος | Μοντάζ: Φαίδων Γκρέτσικος | Επεξεργασία Ηχου & Μίξη: Παναγιώτης Παπαγιαννόπουλος | Χρωματική Επεξεργασία: Παναγιώτης Πατσιαούρας, Noise & Grain | Μουσική: Ακης Καπράνος | Ηθοποιός: Τζουβάνι Γκούιργκους | Παραγωγή: Long Shot Films | Ανάθεση και Παραγωγή: Στέγη Ιδρύματος Ωνάση