Μόλις ολοκληρώθηκε η τελετή απονομής του 82ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας και η αμήχανη πρώτη φράση του Τζάρμους όταν ανέβηκε να παραλάβει το Χρυσό Λιοντάρι, μάς καλύπτει: «Oh shit....»
Το ότι αγαπήσαμε το «Father Mother Sister Brother» φαίνεται από την κριτική μας. Ομως, σε μία ιδιαίτερα εκρηκτική πολιτική στιγμή, όταν όλο το Φεστιβάλ Βενετίας έβραζε καθημερινά από διαδηλώσεις υπέρ των Παλαιστινίων, όταν το 24λεπτο standing ovation για τη «Φωνή της Hind Rajab» ξεσήκωσε θύελλες κι έγινε viral σε όλο τον κόσμο, όταν ακόμα και απόψε δεν υπήρξε νικητής βραβείου που να μην δηλώσει τη στήριξή του στο λαό της Παλαιστίνης (εκτός από τον επίσης Αμερικανό Μπεν Σάφντι), τότε η απόφαση της Κριτικής Επιτροπής του Αλεξάντερ Πέιν, ήταν περισσότερο statement. Κι όχι κινηματογραφικό.
Ανεβαίνοντας μάλλον ενοχλημένη, η Κάουθερ Μπεν Χάνια για να παραλάβει το δεύτερο βραβείο, αυτό του Αργυρού Λέοντα, αντιμετωπίστηκε με ένα ακόμα θερμό standing ovation από τους μάλλον σοκαρισμένους από την ανατροπή παρεβρισκομένους στην αίθουσα. Κι έβγαλε το λόγο που είχε γράψει:
«Αφιερώνω το βραβείο στον Παλαιστινιακό Ερυθρό Σταυρό. Αυτοί είναι οι αληθινοί ήρωες, σώζουν ζωές. Ολοι πιστεύουμε στη δύναμη του σινεμά. Αυτό μάς φέρνει μαζί απόψε εδώ, αυτό μάς εμπνέει να λέμε ιστορίες που άλλοι δεν λένε. Ομως το σινεμά δεν μπορεί να φέρει ξανά στη ζωή την μικρή Χιντ. Ομως μπορεί να διατηρήσει τη φωνή της για πάντα. Δεν είναι μόνο η δική της, αλλά ενός ολόκληρου λαού που εξοντώνεται από μία γενοκτονία, αυτή του εγκληματικού Ισραηλινού στρατού. Αυτή η ιστορία δεν είναι μία ιστορία από το παρελθόν, αλλά μία φωνή κατεπείγουσα. Η επιβίωση του παλαιστινιακού λαού είναι ευθύνη όλων μας - δεν είναι φιλανθρωπία αλλά.πράξη δικαιοσύνης, ανθρωπιάς Φτάνει πια.»
Είναι περίεργο να κρίνεις ταινίες - είναι ακόμα πιο περίεργο να αποφασίζεις ποιες βραβεύεις, με ποιο βραβείο και με τι κριτήρια. Κινηματογραφικά, η «Φωνή της Hind Rajab» δεν μάς άρεσε, η Κάουθερ Μπεν Χάνια εκβιάζει μελοδραματικά το συναίσθημα, όμως μπροστά στον παγερό κυνισμό των καιρών η ταινία της ήταν απαραίτητο να κερδίσει απόψε.
Ο Τζιμ Τζάρμους είναι πολύ πιο κοντά στο σινεμά που αγαπάμε κι εμείς - χαμηλότονος, πράος, τρυφερός, δαιμόνια ανατρεπτικός, αιρετικά χιουμοριστικός. Κι αυτή ήταν μία μικρή ταινία που μεγαλώνει στην καρδιά σου. Επίσης είναι ένας από τους πιο cool ανθρώπους στον κόσμο - δεν μπορείς να μη χαίρεσαι με τη χαρά και την -κάθε- επιτυχία του.
Ομως, oh shit.
Ενας σκηνοθέτης του ανεξάρτητου αμερικανικού σινεμά βραβεύει τον πρόδρομο του ανεξάρτητου αμερικανικού σινεμά. Ας το δούμε έτσι.
Γιατί όποια άλλη ανάγνωση της απόφασης της Κριτικής Επιτροπής είναι, το λιγότερο, ένα απογοητευτικό cop out.
ΥΓ. Προς τον Μπένι Σάφντι και της έκκλησης για ενσυναίσθηση (που, αμήχανα, λίγο μετά επανέλαβε κι ο Τζάρμους). Είναι τα πάντα πολιτική; Ναι. Αλλά εξαρτάται σε τι πλαίσιο το ισχυρίζεσαι. Γιατί είναι και κάπως προκλητικό να ακούς σκηνοθέτες να υποστηρίζουν ότι όλες οι ταινίες είναι εξίσου πολιτικές. Ο Σάφντι μάς κάλεσε να συναισθανθούμε έναν πυγμάχο που έζησε το αμερικανικό όνειρο (ή την αποτυχία του) γρονθοκοπώντας. Ας μάς επιτρέψει να μην θεωρούμε αυτή την ιστορία εξίσου πολιτικά στιβαρή, ή άξια της συλλογικής μας ενσυναίσθησης, με το κάλεσμα ενός 6χρονου κοριτσιού που δέχεται τα πυρά του ισραηλινού στρατού.
Το 82ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας διεξάγεται φέτος από τις 27 Αυγούστου μέχρι τις 6 Σεπτεμβρίου. Το Flix βρίσκεται εκεί για να σας μεταφέρει, ζωντανά, όλα όσα συμβαίνουν μέσα και έξω από τις αίθουσες. Συντονιστείτε στο ειδικό stream του Flix που ανανεώνεται συνεχώς.
Εδώ τα βραβεία, αναλυτικά:
ΕΠΙΣΗΜΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟ ΤΜΗΜΑ
Oh Shit! Δεν κάνουμε ταινίες για τα βραβεία, αλλά αυτό είναι πολύ συγκινητικό. Ευχαριστώ πολύ το φεστιβάλ Βενετίας που στηρίζει και γιορτάζει τη διαφορετικότητα στο σινεμά. Είναι τιμή μου που βραβεύσατε την ήσυχη ταινία μας. Ευχαριστώ τους συνεργάτες μου. Αποδέχομαι αυτή την τιμή εκ μέρους όλων μας. Η τέχνη δεν χρειάζεται να μιλάει ξεκάθαρα για τα θέματα αυτού του κόσμου για να είναι πολιτική. Αν. μπορεί να εμπνέει ενσυναίσθηση, έχει επιτύχει στο πρώτο βήμα επίλυσης των προβλημάτων των ανθρώπινων κοινωνιών. Θέλω να κλείσω με αυτό: ο Ακίρα Κουροσάβα όταν έλαβε ένα τιμητικό βραβείο από την Αμερικανική Ακαδημία είπε ότι «ανησυχεί ότι ακόμα δεν έχει μάθει να γυρίζει μία ταινία». Αυτό νιώθω κι εγώ..» | Τζιμ Τζάρμους
Χρυσός Λέοντας: «Father Mother Sister Brother» του Τζιμ Τζάρμους
Αργυρός Λέοντας - Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής: «Η Φωνή της Hind Rajab» της Κάουθερ Μπεν Χάνια
Ειδικό Βραβείο της Επιτροπής: «Below the Clouds» του Τζιανφράνκο Ρόσι
Βραβείο Καλύτερης Σκηνοθεσίας: στον Μπένι Σάφντι («The Smashing Machine»)
Βραβείο Σεναρίου: στους Βαλερί Ντονζελί και Ζιλ Μαρσάντ («À Ρied D' Oeuvre»)
Βραβείο Καλύτερης Ανδρικής Ερμηνείας Coppa Volpi: στον Τόνι Σερβίλο («La Grazia» του Πάολο Σορεντίνο)
Βραβείο Καλύτερης Γυναικείας Ερμηνείας Coppa Volpi: στην Σιν Τσιλέ («The Sun Rises on us All» του Κάι Σανγκτζούν)
Βραβείο Μαρτσέλο Μαστρογιάνι για νέο ταλέντο: στη Λούνα Γουέντλερ, πρωταγωνίστρια του «Silent Friend» της Ιλντικο Ενιέντι
Βραβείο Καλύτερης Πρώτης Ταινίας LION OF THE FUTURE - LUIGI DE LAURENTIS: «Short Summer» της Nάστια Κορκιά
Μπορεί να θυμώσω τη χώρα μου, αλλά δεν με νοιάζει πια. Κάθε παιδί πρέπει να έχει το αναφαίρετο δικαίωμα να μεγαλώνει με ασφάλεια. Είναι χρέος μας να σταθούμε με το λαό της Παλαιστίνης» | η Ινδή Ανουπάρνα Ρόι παραλαμβάνοντας το βραβείο σκηνοθεσίας για το «Songs of the Forgotten Trees»
ΤΜΗΜΑ ORIZZONTI (ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ)
Καλύτερη Ταινία: «En el camino» του Νταβίντ Πάμπλος
Ειδικό Βραβείο της Επιτροπής: «Lost Land» (Harà Watan) του Aκιο Φουτζιμότο
Βραβείο Σκηνοθεσίας: στην Ανουπάρνα Ρόι για το «Songs of the Forgotten Trees»
Καλύτερo Σενάριο: στην Ανα Κριστίνα Μπαραγκάν για το «Hiedra»
Καλύτερη Ανδρική Ερμηνεία: στον Τζιάκομο Κόβι («Un Anno di Scuola» της Λάουρα Σαμάνι)
Καλύτερη Γυναικεία Ερμηνεία: στην Μπενεντέτα Πορκαρόλι («Il Rapimento di Arabella» της Καρολίνα Καβάλι)
Καλύτερη ταινία Mικρού Mήκους: «Utan Kelly» (Without Kelly) της Λοβίτα Σιρέν
Νιώθω φρίκη γιατί δεν μπορώ να αγνοήσω τον εφιάλτη που διαδραματίζεται στην Γάζα. Σκουπίζουμε τα δάκρυά μας και συνεχίζουμε Μέχρι πότε, μέχρι να χάσουμε εντελώς την ανθρωπιά μας; Η πολιτική απέτυχε, αλλά ευτυχώς η τέχνη θα είναι πάντα το καταφύγιο της ανθρωπιάς. Είμαι περήφανη που πήρα μέρος σ' ένα κινηματογραφικό φεστιβάλ που έμεινε ενεργό κι όχι αποστασιοποιημένο από το κάλεσμα για ειρήνη...» | Μιριάμ Τουζανί
ΤΜΗΜΑ ORIZZONTI EXTRA (ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ EXTRA)
Βραβείο Κοινού Armani Beauty (στο άκουσμα του ονόματος του Τζόρτζιο Αρμάνι, όλοι όρθιοι για ένα θερμό χειροκτρότημα στη μνήμη του) στο «Calle Málaga» Μιριάμ Τουζανί
ΤΜΗΜΑ VENICE IMMERSIVE
Venice Immersive Grand Prize: «The Clouds Are Two Thousand Meters Up» της Σίνγκιν Τσεν
Venice Immersive Special Jury Prize: «Less than 5Gr of Saffron» της Νεγκάρ Μοτεβαλιμεντασά
Venice Immersive Achievement Prize: «A Long Goodbye» των Κέιτ Βόετ & Κρίστοφ Μες
Venice Classics Best Restored Film: «Bashu the Little Stranger» (1989) του Μπαχράμ Μπεϊζαϊ
Venice Classics Best Documentary on Cinema: «Mata Hari» των Τζο Μπισενκόφσκι και Τζέιμς Ε. Σμιθ
Το 82ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας διεξάγεται φέτος από τις 27 Αυγούστου μέχρι τις 6 Σεπτεμβρίου. Το Flix βρίσκεται εκεί για να σας μεταφέρει, ζωντανά, όλα όσα συμβαίνουν μέσα και έξω από τις αίθουσες. Συντονιστείτε στο ειδικό stream του Flix που ανανεώνεται συνεχώς.