Είναι ξεκάθαρο: ο Γιώργος Λάνθιμος από ταινία σε ταινία εξελίσσεται, αναπτύσσεται, απογειώνεται. Τόσο σε καλλιτεχνικό (παρόλο που οι ταινίες του έχουν ξεκάθαρη υπογραφή, καμία πια δεν μοιάζει με την άλλη) όσο και σε εμπορικό επίπεδο: όλο και περισσότεροι A listers πρωταγωνιστές θέλουν να συνεργαστούν μαζί του (η Εμα Στόουν χθες δήλωσε ότι τον περίμενε για 3 χρόνια για να κάνει αυτή την ταινία μαζί του), οι παραγωγοί του ανοίγουν πόρτες, τα διεθνή φεστιβάλ ανταγωνίζονται για την πρεμιέρα του.
Αυτό ήταν ευδιάκριτο ακόμα και στη σημερινή συνέντευξη Τύπου και την υποδοχή του από τους δημοσιογράφους, κάθε εθνικότητας, που γέμισαν ασφυκτικά τη σάλα του γραφείου τύπου του 75ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας. Υπήρχε κάτι στον αέρα, κάτι που αλλάζει και διογκώνεται από φεστιβάλ σε φεστιβάλ, χρόνο με το χρόνο, εδώ και μία δεκαετία που ο «Κυνόδοντας» έπιασε εξ απείνης της σινεφίλ κοινότητα των Καννών.
Δείτε ακόμα: Το τρέιλερ του «The Favourite» του Γιώργου Λάνθιμου είναι εδώ
Ολοι περιμένουν την νέα ταινία του Γιώργου Λάνθιμου. Είναι ξεκάθαρα «The Favourite». Ο ίδιος.
Διαβάστε αναλυτικά λοιπόν τι δήλωσε πριν λίγη ώρα στη Μόστρα, για το «The Favourite» - την νέα του πανέξυπνη, καυστική γκροτέσκα κωμωδία (;), μία ταινία εποχής με διαχρονικό μήνυμα και τρεις δυνατές, πολύπλοκες, απλαυστικές, εφιαλτικές ηρωίδες στο επίκεντρό της.
Για πρώτη φορά, δεν είχε την αυθεντική σεναριακή ιδέα – τον δυσκόλεψε;
Γιώργος Λάνθιμος: Από την αρχή με κέρδισε η ιστορία, ένα σενάριο που είχε γραφτεί ήδη, πριν μπω εγώ στο παιχνίδι. Αγάπησα αυτές τις τρεις ηρωίδες, οι οποίες έτυχε να είναι κι αληθινά ιστορικά πρόσωπα. Από την αρχή ένιωσα ότι ήταν ενδιαφέρουσα ιστορία έτσι κι αλλιώς, αλλά το γεγονός ότι θα “πειράζαμε” τρεις αληθινέ, πολυσύνθετες γυναίκες με μία άλλη κινηματογραφική ανάγνωση, με ενθουσίασε. Μου άρεσε επίσης το γεγονός ότι ήταν ταινία εποχής – κάτι που δεν έχω ξανακάνει. Η ταινία εποχής δημιουργεί μία απόσταση που σου επιτρέπει να βλέπεις τα πράγματα με μία άλλη ματιά. Το γεγονός ότι δεν ήταν δική μου αυθεντική ιδέα από την αρχή, δεν με πείραξε. Ετσι κι αλλιώς δουλεύαμε το σενάριο για 9 χρόνια και πέρασε από πολλές διαφορετικές αναγνώσεις, πήρε άλλες κατευθύνσεις. Το μόνο που ήταν ξεκάθαρο ήταν ότι θέλαμε να εστιάσουμε σε αυτές τις τρεις γυναίκες και να πούμε την ιστορία μέσα από αυτές.
Ενιωσε το βάρος της απόδοσης της πολιτικής μίας τέτοιας ιστορικής εποχής;
Γιώργος Λάνθιμος: Οχι. Για μένα ο κεντρικός άξονας της ταινίας είναι αυτές οι τρεις γυναίκες. Ο,τι μαθαίνουμε, ότι πληροφορείται κανείς για την ιστορική περίοδο και την πολιτική της εποχής, τον πόλεμο και τις αποφάσεις της αυλής είναι μέσα από τα μάτια τους. Το πιο ενδιαφέρον για μένα ήταν να δείξω ότι αυτοί οι ελάχιστοι αριστοκράτες έπαιρναν αποφάσεις που επηρέαζαν εκατομμύρια κόσμου – ανάλογα με τα συμφέροντα, τις συμμαχίες και καμιά φορά... απλά τη διάθεσή τους. Ειρωνικά, αυτό είναι κάτι το διαχρονικό, συμβαίνει ακόμα.
Πιστεύει ότι είναι μία ταινία για την #metoo εποχή;
Γιώργος Λάνθιμος: Φυσικά σήμερα είναι δόκιμο να συγκρίνει κανείς τι συμβαίνει στην ταινία με το #metoo κίνημα. Δεν μπορούμε όμως να πάρουμε τα εύσημα ότι θέλαμε να συμπλεύσουμε με κάτι τέτοιο, καθώς το σενάριο υπάρχει εδώ και 9 χρόνια. Ομως σίγουρα θέλαμε να κάνουμε κάτι θετικό για τις γυναίκες. Η ταινία εστιάζει σε 3 γυναίκες – κάτι σπάνιο στο σινεμά. Τρεις γυναίκες που είναι ολοκληρωμένοι άνθρωποι, ενώ η αντρική ματιά στο σινεμά βλέπει τις γυναίκας ως συζύγους, γκόμενες, αντικείμενα του πόθου. Εμείς πλάσαμε πολυδιάστατες, υπέροχες, εφιαλτικές γυναίκες. Σύνθετες, όπως κάθε άνθρωπος.
Η εκτενής χρήση ευρυγώνιου φακού
Γιώργος Λάνθιμος: Η φόρμα που επιλέγεις να γυρίσει κάτι, πρώτα από όλα, βασίζεται στο προσωπικό σου γούστο, σε μια δική σου κινηματογραφική αισθητική. Είναι ενστικτώδες, απλά σου ταιριάζει. Πειραματίζομαι συνέχεια με την κινηματογράφηση, χρησιμοποιώ όλο και περισσότερο τελευταία ευρυγώνιους φακούς. Στη συγκεκριμμένη ταινία θεωρώ ότι κολλούσε και περισσότερο, γιατί η πραγματικότητα στην οποία γινόμαστε μάρτυρες είναι τόσο αλλοτριωμένη και διαστρεβλωμένη. Επίσης, ήθελα να δείξω τις αντιθέσεις – ελάχιστοι άνθρωποι, άρχοντες τεράστιων παλατιών. Η αντίστιξη του άπλετου χώρου και των ανθρώπων ήταν σημαντική για μένα – το ξέρω ότι δεν έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε ταινίες εποχής να γυρίζονται έτσι.
Ποια η μεγαλύτερη πρόκληση για τους ρόλους – το σεξ;
Ολίβια Κόλμαν: Η Βασίλισσα Αννα ήταν τόσο απολαυστικός ρόλος. Η ανασφάλειά της, ότι πίστευε ότι κανείς δεν την αγαπάει. Η εξουσία, η βαρεμάρα, η ασθένειά της, η παιδικότητά της. Αν έπαιζε ρόλο το σεξ στην πολιτική της εποχής; Πολύ! Ξέρετε, δεν επιννοήσαμε εμείς το σεξ. Προυπήρχε. Οι άνθρωποι το κάνουν εδώ και αιώνες. Και ήταν απολαυστικό να κάνεις σεξ με την Εμα Στόουν (γέλια).
Εμα Στόουν: Κι εγώ το απήλαυσα πολύ! Κάναμε 3 εβδομάδες πρόβες πριν τα γυρίσματα. Και δεν μιλάμε για την ήταν παραδοσιακή πρόβα. Κάναμε ένα σωρό τρελά πράγματα. Μάθαμε να ερχόμαστε σε αμηχανία ο ένας μπροστά στον άλλον, κι όλοι μαζί απέναντι στο συνεργείο, οπότε κατακτήσαμε μία άνεση ακόμα και για τις σκηνές του σεξ. Του Γιώργου δεν του αρέσε να συζητά για τους χαρακτήρες. Η μόνη πρόκληση για μένα ήταν ότι ήμουν η μόνη αμερικανίδα στο καστ. Να μπορέσω να πιάσω την προφορά ώστε να μην ακούγομαι ως μόνη αμερικανίδα. Επίσης ο κορσές είναι προβληματικός – πρέπει να τον φοράς όλη μέρα.
Πόσο δυσκόλεψε την Εμα Στόουν ένας χαρακτήρας βασισμένος στις σιωπές;
Εμα Στόουν: Λάτρεψα το ρόλο. Πολλά, δεν τα κατάλαβα στην αρχή. Μόλις ξεκινήσαμε το γύρισμα άρχισα να καταλαβαίνω περισσότερο τι παίζει, από τον τρόπο που μας καθοδηγούσε ο Γιώργος – πολλές σιωπές, πολύ παρατήρηση. Μου άρεσε πολύ αυτό. Αν ήταν στο χέρι μου, θα ήθελα να κάνω μία ολόκληρη ταινία έτσι. Να μην μιλάω πολύ ή και καθόλου. Είμαι σίγουρη ότι θα άρεσε και σε πολλούς ακόμα αυτό. Κάντε την να σταματήσει να μιλάει επιτέλους! (γελάει)
Υπάρχει παρόμοιος ανταγωνισμός στην αυτοκρατορία του Χόλιγουντ;
Εμα Στόουν: Εννοείται ότι υπάρχει παρόμοιος ανταγωνισμός και στο Χόλιγουντ. Για να είμαι ειλικρινής, δεν το είχα σκεφτεί μέχρι που άρχισαν να μου το αναφέρουν από χθες οι δημοσιογράφοι. Η απάντησή μου είναι: yeah.
Σε μία χρονιά, δύο βασίλισσες
Ολίβια Κόλμαν: Είναι αλήθεια ότι φέτος θα εμφανιστώ και ως Βασίλισσα Ελισάβετ στο «The Crown». Ομως δεν υπάρχει καμία ομοιότητα ούτε στα ιστορικά πρόσωπα, ούτε στους ρόλους, ούτε τα πρότζεκτς. Κι αυτό είναι ευτυχές. Δεν νομίζω ότι η Βασίλισσα Ελισσάβετ είχε οτιδήποτε κοινό με τη Βασίλισσα Αννα. Ξεκινήσαμε τα γυρίσματα στο «The Crown» και περνάω τέλεια.
Σε αυτή την ταινία... κουνέλια. Τι συμβαίνει με τα ζώα και τις ταινίες του;
Γιώργος Λάνθιμος: Υπάρχει κάτι ενδιαφέρον που ενώνει τα ζώα και τους ανθρώπους. Εχουμε μία περίεργη σχέση με τα ζώα. Κάποια τα κρατάμε για φίλους, για κατοικίδια, άλλα τα σκοτώνουμε, άλλα τα τρώμε. Αλλα φρικάρουμε αν τώρα τα σκοτώσουν για να τα φάμε, ενώ σε άλλες ιστορικές εποχές επιτρεπόταν.
Θα επιστρέψει να κάνει μία ταινία στην Ελλάδα; Και πόσο διαφορετικά αισθάνεται ως σκηνοθέτης στις διεθνείς παραγωγές
Γιώργος Λάνθιμος: Εχω μιλήσει εκτενώς για αυτό. Μία είναι η απάντηση: αν βρω μια ιστορία που θέλω να πω και είναι στην ελληνική γλώσσα και λαμβάνει χώρο στην Ελλάδα, ευχαρίστως να γυρίσω και να την κάνω. Με κάποιο τρόπο όσο απέχω απο την Ελλάδα, τόσο πιο Ελληνας νιώθω. Γυρίζαμε ταινίες στην Ελλάδα βασιζόμενοι αποκλειστικά στους φίλους μας και στην γενναιοδωρία των συνεργατών μας (δούλευαν για ελάχιστα χρήματα ή δωρεάν, μάς δάνειζαν φιλικά τον εξοπλισμό ή το χώρο τους). Οπότε υπάρχει μεγάλη διαφορά, όπως καταλαβαίνετε, στο να βρίσκομαι τώρα στο σετ μίας τέτοιας παραγωγής, μίας ταινίας εποχής, στο Λονδίνο. Αγαπώ τον επαγγελματισμό του εξωτερικού, έχω περισσότερα μέσα να κάνω τις ταινίες μου. Για αυτό είμαι εδώ και θα συνεχίσω να είμαι εδώ. Ομως, καμιά φορά μου λείπει ο αυθορμητισμός, η αμεσότητα και η γενναιοδωρία των ελληνικών παραγωγών.
