Ο Κεν Λόουτς έκανε ανέκαθεν πολιτικές ταινίες και, στο παρελθόν, ο λόγος του ήταν αιχμηρός, αναγκαίος, μαχητικός.
Σήμερα, στα 80 του πια, αυτός ο πολιτικός λόγος έχει πάνω του τη σκόνη του χρόνου, όπως και η νέα ταινία του: σχηματικές δομές χωρίς ήρωες. Γι' αυτό και, όταν ο Κεν Λόουτς παρέλαβε τον Χρυσό Φοίνικα για το «I, Daniel Blake» χτες βράδυ, το μεγαλύτερο βραβείο στο μεγαλύτερο κινηματογραφικό φεστιβάλ του κόσμου, δικαίως έβγαλε μια ακόμα πολιτική ομιλία, με την επικύρωση της επιτροπής που τον βράβευσε. Αλλά τι ακριβώς ήθελε να πει;
Διαβάστε και δείτε εδώ αναλυτικά για την Τελετή Λήξης και τα Βραβεία του 69ου Φεστιβάλ Καννών
Εδώ ο ευχαριστήριος λόγος του Κεν Λόουτς επακριβώς (κι εδώ μέρος του σε βίντεο):
«Ευχαριστώ όλη την ομάδα της ταινίας, τον σεναριογράφο, την παραγωγό, τον οπερατέρ Ρόμπι Ράιαν κι όλους τους υπόλοιπους. Ευχαριστώ το Φεστιβάλ, τον Τιερί Φρεμό και τη διεύθυνση κι ευχαριστώ για όλη τη δουλειά για το Φεστιβάλ γιατί χάρη σε σας είναι τόσο όμορφη η εμπειρία. Ευχαριστώ την Κριτική Επιτροπή, είστε πολύ ευγενικοί. Ευχαριστώ το Φεστιβάλ Καννών γιατί είναι πολύ, πολύ σημαντικό για το μέλλον του σινεμά. Μείνετε δυνατοί σας παρακαλώ. Το να παραλάβουμε αυτό το βραβείο, σ' αυτές τις συνθήκες, είναι για μας πολύ παράξενο. Γιατί θυμόμαστε τους ανθρώπους που ενέπνευσαν αυτήν την ιστορία, τους ανθρώπους που βρήκαν φαγητό για εκείνους που αλλιώς θα έμεναν πεινασμένοι, στο πέμπτο πλουσιότερο έθνος στον πλανήτη. Τους θυμόμαστε. Το σινεμά είναι υπέροχο, είναι ενθουσιαστικό, είναι διασκεδαστικό κι όπως βλέπουμε απόψε, είναι και πολύ σημαντικό. Μάς φέρνει κοντά τον κόσμο της φαντασίας, αλλά και τον κόσμο στον οποίο ζούμε. Κι ο κόσμος στον οποίο ζούμε, βρίσκεται αυτή τη στιγμή σ' ένα επικίνδυνο σημείο. Μάς κρατά σφιχτά μια στρατηγική λιτότητας, καθοδηγούμενη από τις ιδέες που αποκαλούμε νεοφιλελευθερισμό, που μάς έχουν φέρει στο χείλος της καταστροφής, που έχουν οδηγήσει εκατομμύρια ανθρώπους σε σοβαρή ανέχεια, πολλά ακόμα εκατομμύρια να παλεύουν, από την Ελλάδα στην Ανατολή ως την Πορτογαλία και την Ισπανία στη Δύση και συντηρεί μια ελάχιστη μειοψηφία του πλούτου. Το σινεμά έχει πολλές παραδόσεις, μια παράδοσή του είναι ο κινηματογράφος της διαφωνίας, της αντίδρασης, ο κινηματογράφος που εκπροσωπεί το συμφέρον των λαών, ενάντια στους ισχυρούς. Κι ελπίζω ότι αυτή είναι μια παράδοση που μπορούμε να κρατήσουμε ζωντανή. Υπάρχει πολύς κόσμος σε απόγνωση και όπου υπάρχει απόγνωση, η ακροδεξιά εκμεταλλεύεται την κατάσταση. Πρέπει να πούμε ότι ένας άλλος κόσμος είναι εφικτός και αναγκαίος.»
Διαβάστε ακόμη: Το μεγαλύτερο σκάνδαλο του 69ου Φεστιβάλ Καννών γράφτηκε με τα βραβεία του
Υπέροχη η ομιλία, με την οποία η αίθουσα, μαζί και η Κριτική Επιτροπή, χειροκρότησε όρθια. Ακόμη πιο υπέροχη αν είχε ειπωθεί τη δεκαετία του '80, όταν η ιδεαλιστική γενικότητα δεν είχε τεσταριστεί από τον κυνισμό της πραγματικότητας.
Αλλωστε, αυτά ακριβώς έλεγε (με καλύτερο, κινηματογραφικά, τρόπο), ο Λόουτς και στις αμέσως προηγούμενες ταινίες του, όπως το «Jimmy's Hall», με την ίδια τρυφερότητα και την ίδια πολιτική αφέλεια. Μα κι ο ίδιος ο Κεν Λόουτς μοιάζει μπερδεμένος σχετικά με το ποια είναι, σήμερα, η πρότασή του, εκτός από το Καλό.
Οπως μάς είπε στη συνέντευξη που παραχώρησε στο Flix (και που θα διαβάσετε ολόκληρη όταν το «I, Daniel Blake» βγει στις αίθουσες από τη Feelgood), προτείνει και Αριστερά και τη Μεγάλη Βρετανία μέσα στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Συγκεκριμένα:
«Η αριστερά είναι η μόνη λύση γιατί βασίζεται στην κοινοκτημοσύνη και στον σχεδιασμό. Αν δε σχεδιάζεις το πώς θα αξιοποιήσεις τα αποθέματα του πλανήτη, θα τον καταστρέψεις. Αλλά οι μεγάλες εταιρείες δε νοιάζονται γι' αυτό, γιατί θέλουν μόνο να μεγιστοποιήσουν τα κέρδη τους. Η θέση της Μεγάλης Βρετανίας σ' αυτό είναι σύνθετη. Εχει να κάνει με το πώς ορίζει ο καθένας την Αριστερά. Για μας, αυτό που συνέβη στη Ρωσία δεν ήταν αριστερά, ήταν η σταλινική εκδοχή του κομμουνισμού. Εγώ πιστεύω στον σοσιαλισμό και στη δημοκρατία και δεν μπορείς να έχεις το ένα χωρίς το άλλο. Στην Ευρωπαϊκή Ενωση, αν μείνουμε, σημαίνει ότι υποστηρίζουμε ένα νεοφιλελεύθερο οργανισμό. Αν φύγουμε, θα πάμε περισσότερο προς τα δεξιά ως χώρα. Αν θέλουμε να φέρουμε την αλλαγή στην ευρωπαϊκή ένωση, να γίνει μια διαφορετική ένωση που με ειλικρίνεια θα υποστηρίζει όλες τις χώρες και θα επιβάλλει οικονομική ισότητα σε όλες τις χώρες, για να το πετύχουμε αυτό, πρέπει να μείνουμε μέσα στην ευρωπαϊκή ένωση και να δουλέψουμε μέσα στην οργάνωση για να την αλλάξουμε, παρά να βγούμε και να προσπαθήσουμε απ' έξω.»
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο Κεν Λόουτς έχει υπάρξει συναρπαστικός δημιουργός, απλώς το σινεμά του μεγάλωσε κι ο λόγος του προσπεράστηκε από την πραγματικότητα. Κι έχει κάθε δικαίωμα να τον εκφωνεί κι είναι και χρήσιμος για όσους βρίσκονται στα πρώτα στάδια της πολιτικής σκέψης. Δεν είναι, όμως, η πολιτική ταινία του, εκείνη που είχε λόγο το Φεστιβάλ Καννών να τιμήσει με το μεγαλύτερο βραβείο της χρονιάς. Για την ακρίβεια, δεν χρειαζόμασταν το βραβείο αυτό για να επιβεβαιώσουμε ότι ο Κεν Λόουτς ήταν σπουδαίος σκηνοθέτης - χρειαζόμασταν να μην το έχει κερδίσει.
Διαβάστε και δείτε ακόμη:
- Κάννες 2016: Τα trending topics της #1ης μέρας / Ο Γούντι Αλεν και το «Café Society» γλύκαναν την πρώτη μέρα του 69ου Φεστιβάλ Καννών, ώσπου μια «χιουμοριστική» κατηγορία εναντίον του ως βιαστή άφησε πικρή γεύση στη βραδινή τελετή έναρξης.
- Κάννες 2016: Τα trending topics της #2ης μέρας / H δεύτερη μέρα του 69ου Φεστιβάλ Καννών είχε σκάνδαλα, βόλτες στην παραλία, ελληνικό ενδιαφέρον και την ξυπόλητη Τζούλια Ρόμπερτς. Τι άλλο να ζητήσει κανείς;
- Κάννες 2016: Τα trending topics της #3ης μέρας / Η τρίτη μέρα του φεστιβάλ μάς επιφύλλασε μία από τις πιο ενδιαφέρουσες ταινίες των τελευταίων χρόνων, το ντεμπούτο της κόρης του Τζόνι Ντεπ, τον πάντα μαχητικό Κεν Λόουτς κι έναν Γκαέλ Γκαρσία Μπερνάλ σε οσκαρικό ρόλο.
- Κάννες 2016: Τα trending topics της #4ης μέρας / Αυτή ήταν η μέρα που χτυπήθηκε από... ερωτικό πυρετό, απ' το πρωί («The Handmaiden») ως το βράδυ («American Honey»), με αρκετή παιδική διάθεση («The BFG» του Στίβεν Σπίλμπεργκ) στη μέση, για να ισορροπήσει!
- Κάννες 2016: Τα trending topics της #5ης μέρας / Γαλλικό κινηματογραφικό royalty με την Μαριόν Κοτιγιάρ να περπατά στο κόκκινο χαλί, κάμποσο white trash με το καστ του «American Honey» να φέρνει το πατρινό καρναβάλι στις Κάννες και τον Ράιαν Γκόσλινγκ να φορά λευκό κοστούμι με class. H 5η μέρα στις Κάννες είχε απ΄ όλα.
- Κάννες 2016: Τα trending topics της #6ης μέρας / Και τα πρώτα οσκαρικά προγνωστικά και cool Τζιμ Τζάρμους στο κόκκινο χαλί και o Ρόμπερτ Ντε Νίρο να προσδίδει λίγο μύθο στο Φεστιβάλ.Κάννες 2016: Τα trending topics της #7ης μέρας / Η Κρίστεν Στιούαρτ κι ο Βίγκο Μόρτενσεν προσπάθησαν, όμως δικαιωματικά ο Πέδρο Αλμοδόβαρ, η «Julieta» και τα κορίτσια του μονοπώλησαν τα φλας των παπαράτσι. Για εμάς βέβαια η μέρα ανήκε στις ελληνικές συμμετοχές του 69ου Διεθνούς Φεστιβάλ των Καννών.
- Κάννες 2016: Τα trending topics της #8ης μέρας / Οι αδελφοί Νταρντέν με το «Αγνωστο Κορίτσι» τους, την καθόλου άγνωστη κι απόλυτα υπέροχη Αντέλ Ενέλ, άπλωσαν τη διακριτική παρουσία τους πάνω από το Φεστιβάλ, την ίδια μέρα που το Flix είχε κάποιες ξεχωριστές συναντήσεις...
- Κάννες 2016: Τα trending topics της #9ης μέρας / O Ιγκι Ποπ περπάτησε στο κόκκινο χαλί. Τι άλλο θέλετε να ξέρετε;
- Κάννες 2016: Τα trending topics της #10ης μέρας / Κανένα trending topic, εκτός από την κοινή εμφάνιση στο Φεστιβάλ του Σον Πεν με τη Σαρλίζ Θερόν. Ως πρώην ζευγάρι και ως νυν συντελεστές μιας από τις χειρότερες ταινίες των φετινών (και βάλε) Καννών.
