Η τρίτη μέρα της 62ης Berlinale χαρακτηρίστηκε από τη σχιζοφρένεια που έχουν συχνά τα κινηματογραφικά φεστιβάλ: τα πρωτοσέλιδα διεκδίκησαν οι αδελφοί Ταβιάνι με την πρώτη ταινία του Διαγωνιστικού («Ο Καίσαρας Πρέπει να Πεθάνει») που βλέπει ήδη μια θέση στα φετινά βραβεία και ... η Αντζελίνα Τζολί, με το εκτός διαγωνιστικού «In the Land of Blood and Honey». Ο καθένας - φυσικά - για τους λόγους του.
Οι Πάολο και Βιτόριο Ταβιάνι γιατί, στην όγδοη δεκαετία της ζωής τους και στην έκτη της καριέρας τους, παρέδωσαν μαθήματα μεγάλου κινηματογράφου με την ταινία τους «Ο Καίσαρας Πρέπει να Πεθάνει», ανεβάζοντας τον «Ιούλιο Καίσαρα» με τους τρόφιμους μιας φυλακής υψίστης ασφαλείας.
«Ηταν σαν να μπαίναμε σε ένα νέο κόσμο», δήλωσε ο Βιτόριο Ταβιάνι στη χτεσινή συνέντευξη Τύπου στο Βερολίνο. «Νομίζαμε ότι ήμασταν σαν ξένοι, αλλά σιγά σιγά μπήκαμε στην καθημερινότητα τους. Είδαμε πόσο ήθελαν μέσα από την ταινία να δείξουν τις ζωές τους. Ο «Καίσαρας Πρέπει να Πεθάνει» είναι μια ταινία για την πολυπλοκότητα της ανθρώπινης μοίρας».
Από την άλλη, η Αντζελίνα απλά... ήρθε. Και μαζί της έφερε το χολιγουντιανό παραξυσμό. Οι δρόμοι έκλεισαν γύρω από το Hyatt hotel όπου έδωσε την μεσημεριανή της συνέντευξη Τύπου, οι φαν ξεπάγιασαν, οι φωτογράφοι πυροβολούσαν τα κλικ της μηχανής τους με καταιγιστικούς ρυθμούς σε κάθε χαμόγελο ή γκριμάτσα της. Η ίδια προσπάθησε να κουβαλάει το διακριτικό αέρα του σκηνοθέτη, παρουσιάζοντας την ταινία της «In the Land of Blood and Honey». Αφησε τον περισσότερο χρόνο στους Σέρβους και Βόσνιους ηθοποιούς της, έστησε Q & A με το κοινό στη βραδινή επίσημη πρεμιέρα της και μόνο τότε παρουσίασε στο μπράτσο της τον Μπραντ Πιτ, χαρίζοντας το απαραίτητο γκλάμουρ κόκκινου χαλιού σ' ένα φεστιβάλ που, κακά τα ψέματα, χρειάζεται και αυτές τις φωτογραφίες.
Πάμε όμως να δούμε και τις κυριότερες ταινίες του χθεσινού προγράμματος.
«Barbara»: mainstream πολιτικό ρομάντζο… αντιφεστιβαλικού χαρακτήρα (Διαγωνιστικό)
Οι γερμανικές ταινίες στο διαγωνιστικό τμήμα του γερμανικού Φεστιβάλ έχουν πάντα ένα μεγαλύτερο ενδιαφέρον στο Βερολίνο, αλλά το φετινό πρώτο δείγμα μας μπέρδεψε ως προς τις προθέσεις του καλλιτεχνικού διευθυντή. Η «Barbara» του Κρίστιαν Πέτσολντ παρακολουθεί μια γυναίκα, μια όμορφη γιατρό στην ανατολική Γερμανία του ’80, η οποία προσπαθεί ν’ αυτομολήσει στη Δύση για να ζήσει μαζί με τον αγαπημένο της. Οταν οι αρχές την τοποθετούν σ’ ένα απομακρυσμένο επαρχιακό νοσοκομείο για πειθαρχία και επιτήρηση, η Μπάρμπαρα θεωρεί την εγκατάστασή της ένα διάλειμμα ωσότου κάνει το βήμα για μια καλύτερη ζωή. Ομως η φροντίδα και… το σεξ απίλ του συναδέλφου της, η αλλοιωμένη πίστη της σε μια οικεία χώρα και η δική της προστατευτική φύση θα την κάνουν ν’ αμφισβητήσει την τολμηρή επιλογή της.
Ο Πέτσολντ, όπως και στην προηγούμενη ταινία του, «Yella», είναι ένας ικανός σκηνοθέτης ατμόσφαιρας και ανθρώπινων πορτρέτων. Με διακριτικότητα και σημασία στη λεπτομέρεια αποδίδει χωρίς παραπάνω δραματικότητα το δίλημμα μιας γυναίκας παγιδευμένης ανάμεσα σε δυο κόσμους και ταυτόχρονα την υφή της ανατολικής Γερμανίας στο απόγειο της διάσπασης. Ωστόσο η ταινία δεν είναι τίποτα παραπάνω από ένα καλοφτιαγμένο ρομάντζο σε πολιτικό περιτύλιγμα, περισσότερο mainstream απ’ ό,τι θα επέβαλλαν οι επιταγές ενός από τα μεγαλύτερα Κινηματογραφικά Φεστιβάλ του κόσμου: μια αξιοπρεπής ταινία γεμάτη πολιτικές αποχρώσεις και ερωτικές εντάσεις, που αναμφίβολα θα κινηθεί εκπληκτικά στα ταμεία της Γερμανίας, αλλά δεν αποκαλύπτει τίποτα από το δυναμικό ρεύμα του γερμανικού σινεμά που θα περίμενε κανείς να δει στα πλαίσια της Berlinale. Λ.Γ.
Dictado: παιδαριώδη παιχνίδια τρόμου από το ισπανικό σινεμά (Διαγωνιστικό)
Ενα ζευγάρι δασκάλων προσπαθεί να κάνει παιδί. Ο άντρας δέχεται μία μέρα στο σχολείο την επίσκεψη ενός παιδικού του φίλου. Η γυναίκα παρατηρεί την μεταξύ τους αμηχανία, αλλά δεν παίρνει αρκετές εξηγήσεις. Την ίδια μέρα, ο άγνωστος αυτοκτονεί. Με δική της παρότρυνση παίρνουν σπίτι τους με προσωρινή υιοθεσία την μικρή του κόρη. Και τότε ξεκινά ο εφιάλτης για τον άντρα: όσο η γυναίκα του απολαμβάνει τον μητρικό ρόλο, εκείνος βασανίζεται από ένα καλά θαμμένο μυστικό του παρελθόντος, καθώς το κοριτσάκι μοιάζει να έχει έρθει στη ζωή του για να τον τιμωρήσει.
Πίσω από την πρόφαση του δράματος, ο σεναριογράφος και σκηνοθέτης Αντόνιο Τσαβαρίας, συνθέτει ένα μεταφυσικό θρίλερ ενοχών, σκοτεινών παιδικών παιχνιδιών και πατρικής φοβίας. Σε πρώτο επίπεδο, ο ανάδοχος πατέρας υπήρξε και ο ίδιος παιδί (και ποιος είπε ότι τα παιδιά είναι αθώα;), σε δεύτερο, το ασυνείδητο υπαγορεύει ότι (αντίθετα με τη γυναίκα και το ισχυρό μητρικό της ένστικτο) ο άντρας δεν είναι ποτέ έτοιμος να γίνει πατέρας.
Αν όλα αυτά σας ακούγονται κάπως κλισέ, ή τουλάχιστον ειπωμένα και ειδωμένα ξανά, είναι. Η ατμόσφαιρα που χτίζει ο Τσαβαρίας είναι αξιοπρεπής, οι ρυθμοί του όμως κουραστικοί και οι ανατροπές του αναμενόμενες. Πολύ μέτρια επιλογή για το διαγωνιστικό τμήμα του φεστιβάλ. Π.Λ.
Headshot: νεο-νουάρ χωρίς νέο και χωρίς νουάρ! (Panorama)
Ο Πεν-Εκ Ραταναρουάνγκ (εκπρόσωπος του νέου ρεύματος του σινεμά της Ταϊλάνδης μαζί με τον Απιτσατπόνγκ Βιρασετακούν) περιγράφει το «Headshot» ως ένα νεο - νουάρ, η επίσημη υπόθεση στον κατάλογο του Φεστιβάλ το αναφέρει ως «υπαρξιακό νουάρ» και η αφίσα της ταινίας υποστηρίζει πως βρισκόμαστε μπροστά σε ένα crime noir, Γιατί, όμως, τόση επιμονή στο να δοθεί ταυτότητα σε μια ταινία που φυσικά είναι όλα τα παραπάνω, ακόμη και αν δεν στο έλεγε ποτέ κανείς;
Ο βιος και η πολιτεία ενός αστυνομικού που προσπαθεί να κάνει το καλό, αλλά βρίσκεται συνεχώς αντιμέτωπος με το έγκλημα, τη διαφθορά και το μηχανισμό μιας χώρας που ξέρει να λειτουργεί μόνο υπό συνθήκες ανομίας, ναι, ενορχηστρώνεται από τον Ραταναρουάνγκ («Monrak Transistor») ως μια υπαρξιακή διαδρομή θανάτου παίζοντας με τους κανόνες του νουάρ. Τόσο στιλιζαρισμένη, τόσο γεμάτη από ιδέες (βλ. ο ήρωας μετά από ένα παρα λίγο θανάσιμο τραυματισμό τα βλέπει όλα...ανάποδα), τόσο τελικά επιτηδευμένη που κάπου στη μέση ξεχνάει το σκοπό της, χάνει από ρυθμό και παραμένει μια άσκηση ύφους που θα ήταν προτιμότερο να «αδειάσει» από σκηνοθεσία προκειμένου να αναδειχθεί σε όλα αυτά που τη θέλουν να είναι ο σκηνοθέτης της, η παραγωγή της και η αφίσα της! M.K.
«Marley»: αναδρομή στο βασιλιά του cool και του τρίφυλλου (Ειδικές Προβολές)
Ο Κέβιν ΜακΝτόναλντ, όπως έχει αποδείξει και με το «Life in a Day» ή το «One Day in September», έχει το ταλέντο να δίνει μια προσωπική, εξομολογητική, τρυφερή διάσταση στις πιο απλές ή γνώριμες ιστορίες. Ετσι συμβαίνει και με τη βιογραφία του Μπομπ Μάρλεϊ, του ανθρώπου που έζησε και πέθανε πολύ κοντά στον κόσμο, με τα πιστεύω του, τις αγάπες του και τις μουσικές του γραμμένες στο μέτωπο.
Η ταινία καταγράφει τη ζωή του Μάρλεϊ σε μια απλή, γραμμική αφήγηση, εμπλουτίζοντάς τη με τόσο απολαυστικές συνεντεύξεις με όλους τους συγγενείς, συνεργάτες και τον περίγυρο του μουσικού και με τόσο σπάνιο, αυθεντικό υλικό που μια γνωστή ιστορία μετατρέπεται σε ιδιαίτερη απόλαυση.
Οι fans της ρέγκε θ’ απογειωθούν με το «Marley», αλλά και όσοι δεν αντέχουν πάνω από δυο λεπτά σκα ευτυχίας θ’ αναγνωρίσουν μέσα από το ταλέντο του ΜακΝτόναλντ μια πολύ ιδιαίτερη, πολύ σπάνια και πολύ προικισμένη μουσική προσωπικότητα, έναν άντρα που προσπάθησε να πει τα πράγματα απλά, μελωδικά και με το δικό του τρόπο. Λ.Γ.
Tags: βερολίνο 2012, barbara, marley
